به نقل از «ایکنا»

جامعه‌سازی ایمانی با بررسی سیر تحول در تفسیر تنزیلی

تاریخ انتشار: ۲۰ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۰۶۳۵۶

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد سلطانی، مدیرگروه تفسیر تنزیلی مؤسسه تمهید در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به انتشار ششمین جلد از این تفسیر که اخیراً صورت گرفته به تشریح ویژگی‌های آن پرداخت و گفت: حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور، نویسنده تفسیر تنزیلی معتقد است که قرآن کریم علاوه بر محتوای غنی که دارد ساختار سور در جریان نزول هم حرف برای گفتن دارد و می‌توان از آن نتائج زیادی را در زمینه تربیت دینی استنباط کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی با بیان اینکه روش تفسیر تنزیلی روش بسیار مناسبی برای جامعه‌سازی ایمانی است تصریح کرد: اعتقاد به نقش تفسیر تنزیلی در جامعه‌سازی ایمانی به معنای اعتقاد به دست‌خوردگی قرآن نیست اما می‌توان از این روش، بحث تحول در جامعه را بهتر استخراج کنیم.

سلطانی با اشاره به انتشار جلد ششم این تفسیر اظهار کرد: در این جلد، سوره‌های 55 تا 57 قرآن کریم یعنی انعام، صافات و لقمان مورد بحث قرار گرفته است و سوره قبل از 55 هم سوره حجراست که آخرین آیه آن فرموده «فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ؛ پس آنچه را بدان مامورى آشكار كن و از مشركان روى برتاب»؛ بررسی این آیه و ارتباط آن با سوره‌های بعد نشان می‌دهد که دعوت پیامبر از آغاز علنی بوده است ولی مسلمین مخفی بوده‌اند و اعمال عبادی آنان تظاهر و بروز بیرونی و اجتماعی نداشته است.

سلطانی تصریح کرد: با ارتباط آیه آخر حجر و سوره‌های بعدی مشخص می‌شود که در جریان فضای نزول، خداوند در سوره حجر، اعراض از مشرکین را مورد تأکید قرار می‌دهد و در سوره انعام با تأکید بر عده ناسزاگویی به آنان بر مجادله و انتقاد از آنان تأکید فرموده است.

عضو گروه تالیف تفسیر تنزیلی همچنین با اشاره به ویژگی مؤمنان براساس آیه آخر سوره فتح اظهار کرد: به تعبیر آخرین آیه سوره فتح، مؤمنان مثال درختی را دارند که در زمین ریشه کرده است یعنی هسته اولیه رشد اجتماعی در دوره پیامبر(ص) به صورت زیرخاکی و مخفیانه بوده و مسلمین کم کم تبدیل به درختی تنومند شدند و به فرایند جامعه‌سازی توسط پیامبر کمک کردند و این گروه تحت القائات مشرکان هم قرار نگرفتند.

سلطانی با بیان اینکه سوره انعام که ازدیگر سوره‌های جلد ششم است یکجا نازل شده ادامه داد: در این سوره که واژه«قل» در آن زیاد است انتقاد صریح از مشرکین شروع می‌شود و در کنار آن نیز جداسازی مؤمنان از مشرکین با رویکرد رفتاری و ایمانی متفاوت تصریح شده است.

وی افزود: از آیه 108 به بعد این سوره هم روش مواجهه مثبت و منفی با مشرکین مطرح شده است و در آیات بعدی دشنام مؤمنان به بت‌ها و مشرکان را نهی فرموده است و پیامبر مامور به نقد دیدگاه آنان و موضعگیری منفی می‌شود یعنی نوعی فرایند در جامعه‌سازی ایمانی و تفکیک آن از مشرکان به تدریج در ترتیب نزول قابل بررسی است.

این محقق و پژوهشگر اظهار کرد: در این آیات سوره انعام، بحث قربانی کردن و گوشت حلال و حرام و اینکه ذبح بدون ذکر بسم الله، حرام می‌شود مورد بحث قرار گرفته است که نوعی اعلام موضع اجتماعی صریح در برابر مشرکین است.

سلطانی با بیان اینکه چرا به ختم انعام این همه اصرار شده است گفت: این سوره یکجا نازل شده و هفتادهزار ملائکه آن را مشایعت کرده‌اند اما در باب ترتیب نزول هم خواندن مداوم این سوره سبب می‌شود تا انسان از شرک‌هایی که گاهی وجود او را فرا می‌گیرند رها بخشد.

این قرآن‌پژوه  با بیان اینکه تفسیر تنزیلی، تفسیری اجتهادی جامع است که از روش قرآن به قرآن با توجه به ترتیب نزول هم در آن بهره زیادی برده شده است گفت: البته روش قرآن به قرآن معطوف به آیات قبل است و آیات بعد مورد توجه قرار نمی‌گیرد.

وی در مورد نحوه نوشتن این تفسیر هم اظهار کرد: برای هر سوره ابتدا شناسه آن مانند نام یا نام ها، وجه تسمیه، مکی ومدنی بودن، جایگاه سوره در ترتیب نزول، جایگاه سوره در مصحف، مقصود و غرض سوره و بعد هم محتوای آن.

سلطانی با بیان اینکه روش این تفسیر پستی، ماکتی و ایستگاهی است ادامه داد: مراد از پستی و ماکتی بودن این است که فرد با خواندن یکی دو صفحه در مورد سوره متوجه محتوای کلی آن می‌شود و ایستگاهی بودن هم نشان دهنده آن است که سوره در کجا تمام می‌شود سپس ارتباط با سور قبل و گام تحولی آن آغاز می‌شود.

وی با بیان اینکه فضیلت سوره، اسباب نزول و محتوای تفسیری و بیان مقاصد گام‌های بعدی در نوشتن این تفسیر است تأکید کرد: برای ایجاد گام‌های تحولی در اصلاح جامعه و یا تولید فرهنگ مورد پسند دین به کارگیری روش‌های قرآن کریم توجه به تفسیر ترتیب نزولی بسیار کارگشا است.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: قرآن ایکنا سلطانی تنزیلی تفسیر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۰۶۳۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۲۲۴۱ دانش آموز قشمی به طرح مسطورا پیوستند

به گزارش حوزه استان های خبرگزاری تقریبف حسین رنجبر گلشواری افزود: طرح ملی «مسطورا» به منظور ترویج فرهنگ حفظ قرآن کریم در بین جامعه، دانش‌آموزان و فرهنگیان این شهرستان با بالاترین آمار شرکت کننده در سطح ۲۳ منطقه آموزش و پرورش استان هرمزگان در حال برگزاری است که اداره آموزش و پرورش قشم با استقبال خوب نوجوان و نوجوانان در جایگاه نخست بیشترین شرکت کننده در این طرح قرار گرفته است.
 
وی ادامه داد: در اجرا و برگزاری طرح زندگی با آیه‌ها در بین دانش آموزان بزرگ ترین جزیره ایرانی خلیج فارس تلاش بر این است که از مفاهیم و مضامین قرآنی بیشترین بهره‌برداری به عمل آید و نسل جوان و نوجوان بتوانند آیات قرآن را به مرور فرا گرفته و با مفاهیم آن آشنا شوند.

مدیر آموزش و پرورش شهرستان قشم با اشاره به اینکه قرآن کریم به عنوان کتاب انسان‌ساز و حیات‌بخش جامعه اسلامی می‌تواند بهترین و شایسته‌ترین مجموعه تربیتی و منش صحیح رفتاری در جامعه باشد، گفت: این کتاب آسمانی کار آمدترین آموزه‌ای است که جامعه بشری محتاج آن است و به یقین سلامت، رستگاری و فلاح جامعه نیز نشات گرفته از همین کتاب قابل ستایش، درخور تحسین و برتر است.
 
رنجبر گلشواری اظهار کرد: در سال جاری با برنامه ریزی های صورت گرفته توسعه آموزش های قرآنی در مدارس این شهرستان مرزی از برنامه های محوری آموزش و پرورش است که با به بار نشستن این برنامه ها در آینده نزدیک تاثیرات عملی آموزه های قرآنی را در این جزیره مشاهده خواهیم کرد.

انتهای پیام/