سیاست ها و اولویت های سند آمایش آموزش عالی بررسی شد

ایرنا- تهران- نشست سیاست‌های سند آمایش آموزش عالی و تاثیر آن بر توسعه علم، فناوری و نوآوری در کشور با هدف بررسی ضروری بودن یا نبودن این سند و ویژگی‌های آن به همت مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، در جریان این نشست که در جریان هشتمین کنفرانس مدیریت فناوری و نوآوری برگزار شد، «رضا نقی زاده»، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور به عنوان دبیر پنل و «وحید احمدی» مشاور وزیر علوم و رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور به عنوان رئیس نشست حاضر بودند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

«امیر ناظمی»، معاون وزیر و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران، «حمیدرضا امیدوار»، معاون هماهنگی و اجرایی سازی ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور و «حسین رحیمی» استاد دانشگاه تربیت مدرس و مسئول بحث پیاده سازی سند آمایش آموزش عالی کشور از دیگر میهمانان شرکت کننده در نشست بررسی سند آمایش آموزش عالی کشور و ابعاد مختلف آن بودند.
شرکت کنندگان در طول این نشست، با بیان تاریخچه آمایش در ایران، ابعاد مختلف این سند که تاثیر چشمگیری بر آینده توسعه علم و فناوری در کشور دارد را مورد بررسی قرار دادند.

* تاریخچه آمایش در ایران
در این نشست، وحید احمدی، مشاور وزیر علوم و رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور با اشاره به تاریخچه و اهمیت آمایش در ایران گفت: در سراسر جهان، نظام تحولی با سرعت پیش می رود و طبیعی است در کشور ما هم همراه با آینده نگرانی و تحلیل های علمی و آماری، برنامه های آمایشی دراز مدتی تدوین شود.
وی یادآور شد: پیش از انقلاب و در حدود سال های 54 یا 55 سند آمایش آموزش عالی تهیه شد. البته بحث برنامه ریزی طولانی مدت یا برنامه ریزی های دوره ای پیش از انقلاب که شامل دو دوره برنامه هفت ساله و چند دوره برنامه پنجساله بود هم از جمله برنامه های آموزش عالی بود، از سال 54 زمزمه آن شروع شد که سازمان برنامه و بودجه مسئولیت این کار را برعهده گرفت.
احمدی گفت: نکته جالب اینکه وقتی این برنامه ها را مرور می کنیم بسیاری از مسائل و چالش هایی که در آن زمان با آن مواجه بوده اند در حال حاضر هم با آن مواجه هستیم. به عنوان نمونه یکی از این مسائل چالش برانگیز در حوزه آمایش و برنامه ریزی، به هم ریختگی حوزه ها و نبود آمار و فشارهای منطقه ای و اجتماعی و سیاسی برای توسعه مراکز آموزشی و پژوهشی بود که امروز هم همچنان با آنان دست به گریبان هستیم.
وی افزود: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال 88 ، اولین برنامه ریزی آمایش آموزش عالی با ورود وزارت علوم به این حوزه کلید خورد و در نهایت این سند و مصوبه سیاست ها و ضوابط اجرایی حاکم بر سند آمایش آموزش عالی در 27 بهمن 94 در شورای انقلاب فرهنگی و پس از سند وزارت بهداشت (تحت عنوان سند آمایش آموزش در حوزه سلامت) تصویب شد و از آن زمان بنا بر این شد که برنامه های اجرایی این سند را تنظیم و مرحله به مرحله پیش ببریم.

* چالش های اقتصادی، فرهنگی و سیاسی گریبان سند آمایش را گرفته است
رضا نقی زاده دبیر این نشست، هم درباره اهمیت این سند برای حوزه فناوری و نوآوری گفت: اهمیت این سند به شکلی است که تا دو دهه آینده کل نظام آموزش عالی و فناوری و نوآوری تحت تاثیر این سند و نحوه پیاده سازی آن خواهند بود و هرکدام از بندهای آن بخش بسیار مهمی از نقشه جامع علمی کشور را در برخواهد داشت. بنابر این بسیار مهم است که جامعه نخبگان نقد مناسبی نسبت به این سند داشته باشد.
وی تصریح کرد: نخستین کاری که در این سند پیش بینی شد، تقسیم آموزش عالی به 10 قسمت بود که بر اساس مصوبه ای که در ستاد راهبری هم تایید شده، دانشگاه آزاد هم تابع همین منطقه بندی خواهد بود. همچنین در این سند، مدیریت منطقه ای، یکپارچه سازی نظام پذیرش و سنجش دانشجو، نظام سطح بندی دانشگاه ها، مراکز پژوهشی و فناوری و ساماندهی موسسات آموزش عالی هم مدنظر قرار گرفت.
نقی زاده یادآور شد: مسئول اجرای این سند به صورت خاص وزارت علوم و دیگر دستگاه هایی است که در این حوزه فعال هستند که با نظارت ستاد راهبری نقشه جامع کشور قرار است این برنامه پیاده سازی شود.
به بیان دبیر این نشست، چالش های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، قانونی، حقوقی، مدیریتی و اجرایی این سند را در برگرفته است. به عبارتی در حوزه چالش های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، با چالش عدم پذیرش و تمایل همکاری دانشگاه های بزرگ با دانشگاه های کوچک، فشار ساختارهای سیاسی و چالش های امنیتی حاصل از نظام منطقه ای مواجه هستیم. در چالش های قانونی و اجرایی با ساختار هیات امنای دانشگاه ها که استقلال بالایی دارند مواجهیم و در چالش های مدیریتی هم با کمبود مدیران سطح بالا در برخی مناطق.
وی ادامه داد: در چالش های اقتصادی هم به دلیل اینکه ساختار بودجه ریزی دانشگاه ها مستقل است بر اجرایی سازی سند تاثیر گذاشته است. بر همین اساس، مرکز طرح و سیاست علمی، نقشه راهی را برای پیاده سازی سند و طرح تحول منطقه ای آن پیشنهاد داده است که در حال بررسی است.

* طرح تحول منطقه ای آمایش، خوب یا بد؟
ناظمی در ادامه این نشست به عنوان یکی از مخالفان و منتقدان طرح منطقه ای سند آمایش گفت: منطقه ای کردن و سیاست بالا به پایین شکست خورده و جوابگو نیست. پس برای اجرای این سند از برنامه های متداول نمی توان استفاده کرد یعنی تفویض اختیار اگر جزئی از برنامه نباشد اساسا این برنامه درست عمل نخواهد کرد.
وی افزود: پژوهش‌های انجام شده پیش از انقلاب، در آن دوران تاثیر چشمگیری بر توسعه فناوری و علم در کشور داشتند تا آن جا که منجر به انتخاب شیراز به عنوان قطب الکترونیک و شکل گیری دانشگاه بین المللی شیراز که بعدها صنایع مخابرات و صنایع دیگر در شیراز شکل گرفت شدند. اما این مطالعات یک نتیجه کلی در برداشت مبنی بر اینکه تمرکز، کشور را در سال‌های آینده با چالش های جدی از جمله خالی از سکنه شدن مناطق جنوب شرق و مرکز ایران مواجه می کند. در نهایت تمرکز زدایی در چارچوب برنامه ها قرار گرفت.
ناظمی ادامه داد: یک زمانی برنامه ریزی فیزیکی به وجود می آید و هدف آن برقراری ارتباط میان ویژگی های جامعه شناسی اقتصاد و محیط زیست است. اما به مرور زمان این برنامه ریزی به دلیل اینکه دیدگاه بالا به پایینی که همواره با مداخله دولت همراه است کمرنگ می شود و شکست می خورد. دولت نمی تواند بگوید اینجا باید این رشته باشد و آن نباشد چرا که این فساد آمیز است؛ به عبارتی دیگر مکانیزم هایی به وجود می آید که این مکانیزم ها تصمیم گیری را غیر عقلایی می کند. به همین خاطر در حوزه سیاست گذاری هم می گوییم هر نوع سیاستی که منجر به دخالت دولت می شود باید کنار گذاشته شود.
رحیمی هم با اشاره به طرح منطقه بندی گفت: در کشور ما ساختار استانی است و همه چیز داخل استان تعریف می شود. پس اگر مناطق ما استانی باشد مشکلی پیش نخواهد آمد اما موضوع اصلی آمایش در وضعیت فعلی ساماندهی آموزش عالی است و آموزش عالی ما به دلایل مختلف توسعه ای بی رویه پیدا کرده است این در حالی است که سطح فناوری و توسعه تکنولوژی ما فاصله زیادی با کشورهای پیشرفته ای مثل ژاپن و... دارد.

* رشد اقتصاد دانش بنیان
در این نشست، امیدوار با اشاره به توسعه علم و فناوری گفت: برای رسیدن به یک نظام کارآمد، سه هدف کلان باید رعایت شود، یکی اینکه به نوعی آدم های خروجی این نظام آدم هایی کارآمد باشند یعنی فارغ التحصیلان هر گرایش توانایی مناسبی داشته باشند. دیگر اینکه فناوران کشور، یک رشد علمی در دنیا حالا از خود نشان دهند و سوم هم رشد اقتصاد دانش بنیان است که اگر این سه حاصل شود می توانیم بگوییم نظام علم و فناوری ما کارآمد است.
بحث پایانی این نشست طرح این پرسش بود که آیا ما اصلا نیاز به سند آمایش داریم؟ دکتر رحیمی در این باره گفت: اعتقاد من این است حالا که 40 سال از انقلاب گذشته و اتفاقات زیادی از پارک های علم فناوری تا دانشگاه های نسل چهارم افتاده است، این یعنی قطعا باید یک نقشه راه جدیدی تهیه کنیم. در این جا، ضرورت این سند مشخص می شود اما اجرایی شدن آن، طبیعتا عزم دستگاه های ملی را می طلبد. ضمانت اجرای این برنامه ها این است که مطالعات باید درست و همکاری دوطرفه وجود داشته باشد.
علمی*9294*م.ج* 3063

منبع: ایرنا

کلیدواژه: علمي آموزشي سند آمايش آموزش عالي توسعه علم و فناوري آمايش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۴۴۶۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مخبردزفولی نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی در دانشگاه آزاد شد

به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، ماده واحده «انتخاب نمایندگان شورای عالی انقلاب فرهنگی در هیأت‌های عالی تجدیدنظر وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی» که در جلسه ۸۹۷ مورخ 8 اسفند 1402 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است؛ به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ شد:

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

دانشگاه آزاد اسلامی

«ماده واحده- در اجرای بند ۵ ماده ۲ مصوبه تجمیعی- تکمیلی «خروج تصمیمات و آرای صادره از هیأت‌ها و کمیته‌های تخصصی وزارتین علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان سنجش آموزش کشور و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی در خصوص امور و شئون علمی، آموزشی و پژوهشی از شمول صلاحیت دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضائی و تشکیل هیئ‌های عالی تجدیدنظر» (مصوب جلسه ۸۹۵ مورخ 10 بهمن 1402 شورای عالی انقلاب فرهنگی) و با استناد به تبصره ۲ این مصوبه؛ محمدرضا مخبر دزفولی به‌عنوان نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی در هیئت‌های عالی تجدیدنظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاه آزاد اسلامی، ابقا و سید سعیدرضا عاملی به عنوان نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی در هیئت عالی تجدیدنظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، انتخاب می‌شوند».

انتهای پیام/