بازنگری انتقادی در فهم دین، راهکار حل مشکلات تفسیری
تاریخ انتشار: ۲۳ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۵۳۸۱۵
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی صدیقه شکوریراد دیروز، 22 آذر ماه، در دومین نشست از سلسله نشستهای فقهپژوهی با موضوع چالشهای حقوق زنان در فقه که در تالار شورای اسلامی شهر مشهد برگزار شد، در رابطه با این موضوع که آیا قرآن خشونت علیه زن را برمیتابد، اظهار کرد: سال ۲۰۰۰ در کشور اسپانیا کتابی توسط امام جماعت مسجدی با عنوان زدن زن توسط مرد در اسلام نوشته شد که بحرانی اجتماعی را در این کشور بههمراه داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: امروز مفهوم خشونت، تنها محدود به خشونت فیزیکی نمیشود بلکه هر اقدام عمدی و آگاهانهای می تواند باشد که با امیال و باورهای هر گروهی مغایر باشد و سبب رنج و اضطراب آنها شود. امروز خشونت شامل بعد روانی و کلامی نیز میشود و هر نوع تبعیضی علیه افراد که منجر به هتک حرمت او شود، خشونت است.
شکوریراد با بیان اینکه امروز چالشی فکری در پیش روی متفکران اسلام وجود دارد و نیاز است تا با استفاده از دین آن را به نوعی چاره کنند، خاطرنشان کرد: در آیه ۳۴ سوره نسا که بسیار مورد بحث مفسران است، قیمومیت مردان بر زنان به دو دلیل بیان میشود؛ اینکه مردان بهطور طبیعی و به خواست خداوند، دارای برتری جسمانی و عقلانی بر زنان هستند چون این ویژگیها برای مردان طبیعی و عمومی است؛ بنابراین برتری مردان بر زنان شامل عرصه خانواده و جامعه میشود. بر این مبنا حکومت در خانواده و قضاوت در جامعه حق مردان است.
وی گفت: از نتایج ریاست مرد بر خانواده این است که زن در هر خواستهای باید از شوهر اطاعت کند یا اگر شوهر بترسد زن از او اطاعت نکند بهدلیل آنکه مسئولیت ریاست خانواده را برعهده دارد باید زن را تادیب و اصلاح کند. براساس برخی تفاسیر از آیه ۳۴ سوره نساء مرد برای تادیب زن باید سه مرحله را پشت سر بگذارد. نخست آنکه زن را پند دهد و نتایج رفتارش را به او بفهماند و از آمیزش با او بپرهیزد و در مرحله سوم زن را نرم و آرام بزند به طوری که اثری بر بدن زن بر جای نگذارد.
شکوریراد با بیان اینکه اگر زن خطای خود را پذیرفت، شوهر مجاز به ادامه مجازات زن نیست، تصریح کرد: براساس مطالعات انجام شده بر تفاسیر موجود نکتهای بهدست آمده که بیشتر افراد معتقدند این نکته ناخوشایند و ناپسند است. این بحث که خداوند به مرد اجازه داده زن را بزند. برخی از مفسران مفهوم زدن زن را در آیه ۳۴ سوره نساء میپذیرند اما آن را محدود میکنند. در تفسیرهای غالب سنتی، شوهر زمانی میتواند همسر خود را بزند که تمکین نکند؛ در واقع زدن زن آخرین مرحله است و باید شوهر احتمال اثر دهد و نباید زدن منجر به درد شود. در واقع این دسته از مفسران قائل به این نکتهاند که هدف مرد از زدن زن باید هشدار به او و اصلاح رابطه باشد.
شکوریراد با اشاره به تفسیر این آیه توسط آیتالله جوادی آملی توضیح داد: بر مبنای تفسیر آیتالله جوادی آملی حکم زدن زن ثابت و غیر قابل نسخ است و میتواند اجرا شود. از سویی دیگر تفسیر بهروزتر آیتالله موسوی بجنوردی بر این اساس است که زدن به معنای تعزیر بوده و به دست حاکم باید انجام شود. درواقع مرد باید به دادگاه شکایت ببرد و دادگاه در مورد مساله او نظر دهد. براساس برخی دیگر از تفاسیر زدن زنان توسط شوهران در زمان پیغمبر(ص) امری معمول بود اما این آیه دستور و جواز زدن زن را به مردان نمیدهد بلکه آن را محدود کرده است.
این پژوهشگر حوزه زنان گفت: افراد بسیاری تلاش کردند تا معانی متفاوتی از قرآن در رابطه با مساله زنان استخراج کنند. بر همین اساس به این نتیجه رسیدند که مصداق خشونت و ناپسند بودن زدن زن مغایر با آیات قرآن و سنت پیامبر(ص) است چراکه هرگز نمیبینیم پیامبر(ص) با زنی این کار را کرده باشد.
وی افزود: ما در بخشهای دیگری از قرآن با چنین مشکلات تفسیری روبهرو هستیم که با فهم ما از رفعت و رافت الهی و عقلانیت و روح معاصر جامعه سازگار نیست؛ بنابراین راهکار عام بازنگری انتقادی در فهم دین است.
در بررسی اصول فقهی به سیره و عمل معصومان(ع) توجهی نمیشود
در ادامه بتول گندمی، عضو شورای اسلامی شهر مشهد، اظهار کرد: فعالان اجتماعی بسیاری در رابطه با حقوق زنان اقداماتی انجام دادهاند. بحث در مورد زنان، صحبت در مورد نیمی از جامعه بشری است که جامعه پنهان شدهاند.
وی افزود: نیاز است تا نگاهی معرفتی و شناختی نسبت به آراء و نظرات حوزه زنان داشته باشیم. نکته قابل تامل این است که در بحث بررسی اصول فقهی به سیره و عمل معصومان توجهی نمیشود. از سویی دیگر بایستی نسبت به احادیث نگاهی انتقادی داشته باشیم و متناسب با واقعیتهای موجود در جامعه و... بررسی شود.
گندمی ادامه داد: درواقع در مسیر تفسیرهای نوین از فقه باید به شجاعت گام برداشت و راه حلهای روشنفکران دینی را مورد توجه قرار داد. جامعه امروز ما بایستی به سمت روشنفکرهای دینی و روشنفکری دینی حرکت کند.
در بخش دیگری از این نشست معصومه ریاحی، فعال حقوق زنان، در رابطه با حقوق زن تصریح کرد: امروز آشفتگینظام تربیتی و خانوادگی به اندازه کافی آشکار است. آنچه لازمه ایجاد حکومت و حاکمیت دینی بوده آن است که حکومت دینی عدالت در جامعه را فراهم کند.
وی تصریح کرد: متناسب با قوانین جامعه و فتواهای موجود ۴۰۱ مورد قانون و فتوا در حوزه زنان مطرح است که شامل زن و اجتماع، زن و فرهنگ، زن و سیاست بینالملل و... میشود. ما هنوز نتوانستیم در مورد مساله حجاب و عفاف پذیرشی دلپسند برای زنان و دختران جامعه ارائه دهیم. در واقع همه ما به نواندیشی دینی اعتقاد داشته و نیازمندیم. بنابراین باید این مباحث کاربردی و نظری شود چراکه جامعه سخت به آن نیازمند است.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری قرآن ایکنا خراسان رضوی معارف زنان فقه قرآن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۵۳۸۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نتایج جالب از پژوهشی درباره حس پیری/ زنان درباره سن پیری مردان چطور فکر میکنند؟
به گزارش خبرآنلاین، به نظر میرسد پاسخ این پرسش که «از چند سالگی پیر محسوب میشویم؟»، در حال تغییر است زیرا عمر مردم طولانیتر شده است، دیرتر بازنشسته میشوند و تا سنین بالاتری همچنان از سلامتی جسمی و روحی برخوردارند.
ایسنا در خبری نوشت: طبق پژوهشی که نتیجه آن در مجله انجمن سالمندی آمریکا منتشر شد، افراد در اواسط دهه ۶۰ سالگی معتقدند که پیری از ۷۵ سالگی شروع میشود، در حالی که افراد مسنتر فکر میکنند سن پیری دیرتر از این شروع میشوند.
به گزارش انبیسی، این تحقیق که در مجله روانشناسی و سالمندی انجمن روانشناسی آمریکا منتشر شد، دادههای ۱۴ هزار شرکتکننده در یک نظرسنجی سالمندی در آلمان را بررسی کرد که درباره پیری بهعنوان مرحلهای از زندگی مطالعه میکرد. تاریخ تولد شرکتکنندگان بین سالهای ۱۹۱۱ و ۱۹۷۴ بود و از سن ۴۰ تا ۸۵ سالگی به این مطالعه وارد شده بودند.
شرکتکنندگان طی ۲۵ سال، هشت بار درک خود را از سالمندی گزارش کردند. آنها هر چهار تا پنج سالی که میگذشت، آغاز سن پیری را یک سال دیرتر از بار قبل اعلام کردند. شرکتکنندگانی هم که زودتر یعنی بین سالهای ۱۹۱۱ تا ۱۹۳۵ به دنیا آمده بودند، در مقایسه با افرادی که بعد از ۱۹۳۵ متولد شده بودند، فکر میکردند که پیری زودتر آغاز میشود.
«مارکوس وتشتاین»، نویسنده ارشد این مطالعه و روانشناس دانشگاه هومبولت برلین، گفت: درک و تصور ما از پیری در گذر زمان بهوضوح تغییر میکند. افرادی که امروز در سنین میانسالی هستند یا افراد مسنتر باور دارند که سن پیری آنها دیرتر از همسالانشان در ۲۰ سال پیش است.
به گفته وتشتاین، این تغییر تا حدودی به بالا رفتن سطح امید به زندگی در افراد برمیگردد. امید به زندگی در آلمان حدود ۸۱ سال است که از ۷۱ سال در ۱۹۷۴ بیشتر شده است. همچنین بسیاری از مردم برای مدت طولانیتر یک زندگی همراه با سلامتی دارند.
وتشتاین میگوید: افرادی که احساس جوانی میکنند، معتقدند پیری دیرتر شروع میشود.
شرکتکنندگانی که تنهاتر بودند، بیماریهای مزمن داشتند یا از سلامتی کامل برخوردار نبودند، بیشتر بر این تصور بودند که پیری زودتر آغاز میشود. زنان هم فکر میکردند که سن پیری در مردان حدود ۲.۴ سال دیرتر آغاز میشود.
با این حال برخی کارشناسان می گویند این نتایج ممکن است قابل تعمیم به کشورهای دیگر نباشد زیرا دیدگاههای فرهنگی درباره پیری و روند تحولات جوامع در طول زمان متفاوت است. به عنوان مثال امید به زندگی در ایالات متحده در طول همهگیری کووید از ۷۹ سال در ۲۰۱۹ به ۷۶ سال در ۲۰۲۱ رسید در حالی که امید به زندگی در آلمان از سال ۲۰۱۴ نسبتا پایدار بوده است.
به گزارش ایندیپندنت، تحقیقات قبلی نیز نشان داده بود باورهای منفی درباره افزایش سن با افزایش سطح استرس مرتبط است که به نوبه خود میتواند خطر حمله قلبی و سکته را افزایش دهد. برعکس افرادی که به پیری نگرشی مثبت دارند، احتمالا کمتر در معرض ابتلا به زوال عقل هستند و در مقایسه با افرادی که نگرش منفی درباره افزایش سن دارند، طولانیتر عمر میکنند.
همچنین افرادی که خود را جوانتر از سن شناسنامهایشان میدانند، زوال حافظه آهستهتر، عملکرد شناختی بهتر و کاهش علائم افسردگی را گزارش کردند. در مقابل افرادی که خود را مسنتر از سن حقیقیشان میبینند بیشتر در معرض خطر مرگومیر قرار دارند.
۴۷۲۳۶
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899530