از افتتاح گالری در کاخ گلستان تا دسترسی عمومی به اطلاعات رصدخانه شهری تهران
تاریخ انتشار: ۲۴ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۶۷۷۴۹
به گزارش جماران؛ صبح روز جمعه تهرانگردی پاییزی احمد مسجد جامعی با محوریت و موضوع هفته پژوهش و پرداختن به مسائل پژوهشی در تهران، با حضور در میدان محمدیه آغاز شد. وی در ابتدا با حضور در خانه وکیل‌التجار گفت: وکیل التجار عضو نخستین مجلس صنفی تجار از تهران بود که در سال ۱۳۰۲ درگذشت و بعد از فوت او، سرای بازرگانی او در میدان محمدیه به کارگاه قند و بعدها محلی برای تجارت حبوبات تبدیل شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ایجاد رینگ گردشگری منطقه تاریخی تهران
عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: حالا نوادگان او، اقدام به بازسازی و تغییر کاربری این سرا کرده و آن را تبدیل به شربت‌خانه و سفره‌خانه کرده‌اند.
مسجدجامعی با بیان اینکه اینجا در سال 1308 به سبک و سیاق و فرم خانه‌های قاجاری را تکامل بخشید، تصریح کرد: از سال ۹۰ میراث‌داران این خانه با صرف هزینه زیاد نسبت به باز زنده‌سازی سرای وکیل التجار اقدام کردند و امیدواریم بتواند در این بافت فرسوده تهران به عنوان محرک توسعه تهران گل کند.
وی با اشاره به اینکه می‌توانیم با ایجاد فضاهای گردشگری با محوریت بافت تاریخی تهران قدیم این قبیل مناسبت‌ها را حمایت کنیم، و این در شرایطی میسر است که مدیریت شهر پابه‌پای اینگونه پروژه‌ها قدم بردارد، افزود: خوشبختانه شهرداری به گسترش فضای پیاده‌راه و تغییر و مرمت جداره‌ها و سیما و منظر اطراف این میدان اقدام کرده است؛ به گونه‌ای که با کاهش فضای سواره و اضافه کردن آن به فضای پیاده‌رو، امکان استفاده حداکثری شهروندان از فضای پیاده را فضا را فراهم کرده است.
عضو شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه سازمان زیباسازی برای طراحی میدان محمدیه هرچه سریعتر فکری کند، افزود: در پی ابلاغ شهردار تهران در مورد جمع‌آوری کارگاه‌های عمرانی بلااستفاده، حدود یک هفته است که کارگاه مترو میدان محمدیه جمع آوری شده و حالا فضای میدان محمدیه خالی از نماد است و نماد فعلی میان میدان هیچ ارتباطی با فضای محلی ندارد بنابراین باید هرچه سریعتر فکری به حال آن کرد. به‌ویژه که در کاوش‌های محلی یافته‌هایی وجود دارد که می‌توانذ الگوی المان‌های مجسمه‌های شهری شود.
مسجد جامعی با اشاره به اینکه در نزدیکی میدان محمدیه، در بازار تهران بخشی از تنها دروازه باقیمانده تهران از مجموعه وجود دارد، بیان کرد: شهردار سابق پایتخت، در مراسم روز تهران قول داده بود که نسبت به احیای دروازه میدان محمدیه اقدام کند و حالا باید سازمان زیباسازی و شهرداری منطقه12، این کار را به سرانجام برسانند.
وی با بیان اینکه تنها تصویر باقی مانده از دروازه میدان محمدیه تصویر رستم و دیو سفید است که در باشگاه امجدیه (شهید شیرودی) قرار دارد، گفت: می‌توان مولاژ این اثر را به میدان منتقل کرد. بعد از آن می‌توانیم با ایجاد سایت موزه‌ای اعم از بانوی هفت هزار ساله تهرانی، و به قول دوستان روزنامه‌نگار «زیبای خفته» احیا و مرمت مجموعه «سر قبر آقا» - که دارای تمامی المان‌های معماری تا قرن سیزدهم است - و با استفاده از ظرفیت «کاروانسرای خانات»، رینگ گردشگری منطقه تاریخی تهران را ایجاد کنیم.
عضو شورای اسلامی شهر تهران، اضافه کرد: امید دارم جداره‌سازی دور تا دورمیدان محمدیه به خوبی انجام شود. این میدان قدیمی‌ترین میدان شهر تهران است که باید درجهت احیای آن تلاش کنیم.
افتتاح دو نمایشگاه به پیشنهاد پنجمین جشنواره پژوهشی جایزه تهران
در ادامه برنامه مسجد جامعی به همراه تیم تهرانگردی، برخی افتتاح نمایشگاه عکس و اسناد تهران به فعالیت برگزاری جایزه تهران به کاخ گلستان رفت. این کار با همکاری دبیر پنجمین جشنواره پژوهشی جایزه تهران و مدیریت کاخ گلستان انجام شده است. به کاخ گلستان رفت و از قدیمی و عکس‌های قدیمی که مربوط به عکاسخانه کاخ گلستان است و به پیشنهاد مهرشاد کاظمی دبیر پنجمین جشنواره پژوهشی جایزه تهران، دایر شده بازدید و آن را افتتاح کرد.
وی گفت: در این نمایشگاه ها اطلاعات دست اولی درباره وقایع تاریخی تهران وجود دارد که عمدتاً از دوره پنجاه ساله ناصری است.
عضو شورای اسلامی شهر تهران، با بیان اینکه چند نکته در این اسناد به چشم می‌خورد، عنوان کرد: نکته اول اینکه در تمام نقشه های موجود نام دریای شمال ایران است. اما در این نقشه ها با «بحر خضر» روبه‌رو هستیم. همچنین اولین دفتر نت موسیقی فرانسوی که در ایران آموزش داده شد در معرض دید عموم قرار گرفت و
مسجد جامعی با تاکید بر اینکه تعدادی از قدیمی ترین نقشه متعلق به شهر تهران – که در مجموعه کاخ گلستان است در این موزه رونمایی و در معرض دید عموم قرار گرفت، گفت: قدیمی ترین نقشه که اسامی روستاهای پیرامون تهران در آن آمده در این نمایشگاه قرار دارد. دو چیز بسیاری از آن روستاها امروز جزء شهر تهران است. یکی از نکات جالب سربرگ های ویژه کاخ‌های سلطنتی که برای هر کاخ بنای مرکزی و سردر اصلی آن را چاپ کرده اند. با توجه به این که برخی از این بناها وجود ندارد اطلاعات این تصاویر ارزش آنها را بیشتر می کند.
عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: در این بخش از زایشگاه اسناد معاهده بین فرانسه و ایران نیز به نمایش گذاشته شده است. در زمان جنگ اول، ایران و روسیه، کشورها با ایران ناپلئون تفاهم‌نامه ای را امضا کرد که بر اساس آن یکی از ژنرال‌های فرانسوی برای آموزش نظامیان به ایران آمد اما بعد از مدتی روسیه و فرانسه با یکدیگر توافق می‌کنند و عملاً قرارداد همکاری بی اثر شد. و نکته مهم این است که این تفاهم نامه در کتب تاریخی ۱۴ بند دارد اما در این سند اصلی ۱۶ بند علت این که چرا در نوشته های گذشتگان دوبند این تفاهم‌نامه حذف شده است برای ما نیز جای سوال است.
مقصد بعدی احمد مسجدجامعی موزه ملی ایران در خیابان سی تیر بود. در این بازدید که پیروز حناچی شهردار تهران، علیرضا تابش مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی، ولی الله شجاع پوریان معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری تهران و تعدادی از معاونان و مدیران شهرداری حضور داشتند، موزه باستان شناسی تهران افتتاح شد تا مقدمه ای بر آغاز پنجمین جشنواره جایزه تهران نیز باشد. در این مجموعه حدود ۲۰۰ اثر باستانی متعلق به شهر تهران به نمایش گذاشته شده است.
پیروز حناچی در این بازدید در جمع خبرنگاران، گفت: تهران یک شهر باستانی و تاریخی است که در اسناد، قدمت آن را به دوره طهماسبی برمی‌گردد اما بر اساس اشیای پیدا شده قدمت تهران به بیش از ۸۰۰۰ سال می‌رسد و نشان می‌دهد که تهران یک شهر تاریخی است.
وی با بیان اینکه این اشیاء کشف شده ساده و معمولی نیستند و باید در معرض دید عموم قرار بگیرند تا مردم به قدمت شهر تهران، و ویژگی‌های آن آشنا شوند در پاسخ به سوالی در مورد قیمت بلیط بازدید اظهارکرد: قیمت بازدید از این قسمت موزه ایران باستان را سازمان میراث فرهنگی مشخص می‌کند. در این موزه بیش از ۲۰۰ شی که متعلق به شهر تهران است به نمایش گذاشته شده است.
شهردار تهران در پاسخ به این سوال که در دنیا کمیته‌ای وجود دارد که در پی حفاری های شهرداری‌ها به کاوش آثار میراثی می‌پردازند، افزود: حساسیت‌های ما در این زمینه بالا است البته پیدا کردن آثار میراثی در حفاری‌ها از ویژگی‌های شهرهای باستانی است. به عنوان مثال در شهر رم در پی حفاری‌ها آثار زیادی را پیدا کردند. که این نافی حفاری نیست و باید موضوع توسعه و میراث باستانی را در کنار هم داشته باشیم.
مسجدجامعی گفت: موزه تهران نیاز به مکان مستقلی برای خودش دارد. و چه بهتر که این مکان در همین فضاها پیرامونی مانند مجموعه ساختمان های میدان مشق افتتاح شود. به شرط آن که این میدان در اختیار عموم شهروندان قرار گیرد.
تولد 20 سالگی اولین خبرگزاری غیردولتی
احمد مسجد جامعی به همراه تهران‌گردان و شهردار منطقه 11، به مناسبت بیستمین سال تاسیس ایسنا در محل این خبرگزاری حاضر و دیدگاه های با بیان اینکه مجوز تاسیس ایسنا را من امضاء کردم، گفت: بیست سال پیش زمانی که مجوز ایسنا را امضاء کردم متفاوتی بود. چرا که همه خبرگزاری‌ها دولتی بودند و ایسنا تنها خبرگزاری غیر دولتی می خواست کارش را آغاز کند. آن زمان ایسنا چندان حرفه‌ای نبود اما شجاعت و صداقت بسیاری در انتشار اخبار داشت.
وی افزود: ایسنا حرکت بین‌رشته‌ای در جذب خبرنگاران داشت و با افزایش حجم تولید در عموم عرصه ها کار ویژه‌ای را انجام داد. ایسنا از دانشجویان به عنوان خبرنگار استفاده می کرد که شجاعت و چابکی داشتند و اخباری منتشر می‌کرد که رسانه‌های دولتی برایشان مهم نبود و یا تهرانی و اراده چنین کاری نداشتند.
عضو شورای اسلامی شهر تهران، با بیان اینکه ۲۰ سال از عمر ایسنا می‌گذرد ادامه داد: در حال حاضر با پدیده‌ی ریزرسانه‌ها مواجه ایم که در حوزه خبر تاثیر گذار و جریان ساز هستند و خوب است اشان به عنوان خبرگزاری پیشرو به ریزرسانه‌ها بپردازد چرا که این ریزرسانه‌ها گاهی رسانه‌های رسمی را تحت الشتعات قرار می‌دهند.
مسجدجامعی با اشاره به اینکه با این که ایسنا تاثیر زیادی در عرصه اطلاع رسانی خبر گذاشته است اما متاسفانه مطالعاتی جدی در خصوص این تجربیات موفق صورت نگرفته، ظهارکرد: ایسنا با امکانات کاملا معمولی متولد شد اما توانست تاثیر گذاری زیادی داشته باشد.
وی با بیان این که در حادثه پلاسکو خبررسانی ایسنا پیشتاز بود، گفت: ایسنا در تهیه خبر در پلاسکو دستش باز نبود و خبرنگاران ایسنا فداکارانه نسبت به انتشار اخبار و گزارش از پلاسکو اقدام کردند. به گونه‌ای که در بررسی‌ها مشخص شد بیشترین خبر عکس و تحلیل در طول زمان حادثه از طرف ایسنا بوده است با آنکه گارانش در فضای نابرابر اخبار را پوشش می دادند. به هر حال استقلال و شجاعت در ایسنا از ویژگی‌های اهل ایسناست.
مسجدجامعی خاطرنشان کرد: برای ایسنا یک تعبیری به کار برده و می‌برم. و می‌گویم اهل ایسنا، نه خبرگزاری ایسنا. اهل ایسنا معنادار است و اهلیت رسانه را نشان می‌دهد. در مراسم مخابره یکمین میلیون خبر ایسنا گفتم: «ایسنا آبروی ماست» و تمام نگرانی این بود که با آبروی ما بازی شود. در عین حال حفظ استقلال سرمایه اصلی ایسنا و محور کار آن است. از این رسانه تشکر می‌کنیم و اطمینان داریم که جنبش دانشجویی که یکی از نتایجش ایسناست، همچنان راه‌های بهتری را در هر شرایطی جست‌وجو می‌کند و به مصلحت این آب و خاک، آیین و مردم می‌اندیشد. وی در ادامه با اشاره به نبود المانی از روز دانشجو در خیابان انقلاب تاکید کرد: سازمان زیبا سازی باید هر چه سریعتر نمادی از دانشجویان در خیابان ۱۶ آذر نصب کند.
ایجاد پاتوق‌هایی برای حیات شبانه تهران
احمد مسجد جامعی سپس با حضور در محدوده خیابان‌های قدس و 16 آذر و بازدید از این محدوده، با حضور در کافه ای که از ساختمان های در اختیار دانشگاه تهران و از بناهای ارزشمنددوره پهلوی اول بود با تعدادی از دانشجویان و با دست اندرکاران آن دیدار و گفت و گو کرد. وی با اشاره به این گفت‌وگوهای صمیمانه به برخی مشکلات این کافه ها اشاره و تاکید کرد: محلی که ما در آن حضور داریم، فضا زیبا و مناسبی برای گعده‌های فرهنگی و دوستانه است. خانه‌ای با معماری زیبا و دیدنی که می‌تواند به عنوان یک پاتوق دانشجویی و علمی باشد.
عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: مشکلی که در اینجا مطرح شد این است که با تاریک شدن هوا، روشنایی این خیابان کافی نیست.
مسجد جامعی با اشاره به حیات شبانه ای که تهران در برخی محلات دارد پشنهاد داد: این خیابان ظرفیت دارد که یکی از پاتوق‌های حیات شبانه در تهران همانند خیابان‌های سی تیر و باب همایون، باشد و با حضور کافه رستوران‌های سیار، خیابانی در منطقه‌ای غیر از منطقه 12، محل حضور خانواده ها و دانشجویان می‌شود.
دسترسی عمومی و دائمی به اطلاعات رصدخانه شهری تهران به مناسبت هفته پژوهش
احمد مسجد جامعی در آخرین مقصد تهران گردی این هفته خود، به برج میلاد رفت و پس از بازدید کوتاهی از برج میلاد، به رصدخانه شهری تهران رفت. وی در این بازدید بیان کرد: در آستانه روز پژوهش، ما نخستین گروهی هستیم که به عنوان نماینده رسانه‌ها به این رصد خانه آمدیم و از اطلاعات موجود در این محل، به صورت عمومی استفاده می‌کنیم.
این اطلاعات تا امروز در اختیار برخی مسئولان بود و الان در اختیار عموم مردم قرار می گیرد. رصدخانه شهر تهران تجمیع کننده اطلاعات مختلفی در حوزه های اجتماعی، شهرسازی، عمرانی، فرهنگی است که در لایه های اطلاعات مکانی نشان داده و تحلیل می شود و قابل بررسی است.
این مجموعه ناشناخته مانده است و در آغاز هفته پژوهش این بخش بازگشایی می شود. هیچ چیز بیش از اینکه ما اطلاعات و آمار در اختیار پژوهشگر قرار دهیم برای تحلیل های حوزه های اجتماعی ضروری نیست. این اطلاعات توسط این مرکز جمع آوری و جمع بندی شده و باید تقویت شود.
انتهای پیاممنبع: جماران
کلیدواژه: منع به کارگیری بازنشستگان جمال خاشقجی استیضاح ظریف برج میلاد شهر تهران شهرداری تهران احمد مسجد جامعی پیروز حناچی منع به کارگیری بازنشستگان جمال خاشقجی استیضاح ظریف امام خمینی س سید مصطفی خمینی سید احمد خمینی سید حسن خمینی انقلاب اسلامی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۶۷۷۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گزارشی از تولد رادیو در ایران؛ از هیاهوی مردم در میدان توپخانه تا نخستین آوازخوانان
فهیمه نظری: غروب چهارشنبه ۴ اردیبهشت ۱۳۱۹ میدان سپه (امام خمینی کنونی): جمعیت موج می‌زند و همه به بلندگوی بزرگی چشم دوخته‌اند که قرار است صداهایی از آن به گوشش‌شان برسد. مردم از چند روز پیش که خبر گشایش پخش صدای تهران را در روزنامه‌ها خوانده‌اند، از ساعت شش‌ونیم بعدازظهر دسته‌دسته به میدان سپه هجوم آورده‌اند. بالاخره ساعت هفت بعدازظهر رادیوی ایران به دست محمدرضا پهلوی، ولیعهد وقت گشایش می‌یابد و بلافاصله پس از آن با پخش نخستین برنامه که از بلندگوی بزرگ کار گذاشته‌شده در بیرون عمارت وزارت پست به گوش می‌رسد فریاد شادی جمعیت به هوا برمی‌خیزد. از چندین روز قبل از این اتفاق به دستور فرمانداران در میادین اصلی تمامی شهرها بلندگوهایی کار گذاشته‌اند تا مردم به محض افتتاح رادیو صدای آن را بشنوند.
نخستین ایستگاه فرستنده در ششم اردیبهشت ۱۳۰۵، دو روز پس از تاج‌گذاری رضاشاه، تاسیس می‌شود. این ایستگاه در حضور شاه افتتاح و «بی‌سیم پهلوی» نام می‌گیرد؛ اما تاسیس رادیو با هدف پخش برنامه زمان زیادی می‌برد. فکر تاسیس رادیو که از سال ۱۳۱۶ به وجود می‌آید، تا اردیبهشت ۱۳۱۹ طول می‌کشد.
مراسم گشایش با حضور شخصیت‌های کشوری و لشکریافتتاح رادیو در این برهه؛ یعنی یک سال پس از شروع جنگ دوم جهانی آن‌قدر اهمیت دارد که رجال برجسته‌ی کشوری و لشکری در آن حضور یافته‌اند. از هیات دولت و وزیر دربار تا رئیس مجلس و سران لشکری. روز پنجم اردیبهشت یعنی فردای افتتاح رادیو روزنامه‌ی اطلاعات این مراسم را چنین توصیف می‌کند:
«عمارت [کلاه فرنگی] مرکز فرستنده‌ی بی‌سیم [در فضای وزارت ارتباطات کنونی در خیابان شریعتی نرسیده به سیدخندان] با پرچم‌های سه‌رنگ ملی و چراغ‌های رنگارنگ تزئین شده بود. سردر عمارت در پرتوی فروغ نورافکن‌ها و چراغ‌های الکتریکی مانند روز روشن شده بود. چند رشته چراغ به رنگ پرچم ایران در اطراف دکل‌های بی‌سیم نورافشانی می‌کرد. مقارن ساعت شش بعدازظهر هیات دولت، وزیر دربار شاهنشاهی، رئیس مجلس شورای ملی، جناب آقای شکوه رئیس دفتر مخصوص شاهنشاهی، جناب آقای دکتر مودب نفیسی پیشکار والاحضرت همایون ولایتعهد، جناب آقای قوام، رئیس تشریفات خارجی سلطنتی، رئیس تشریفات والاحضرت همایون ولایتعهد، سران لشگر، هیات‌رئیسه‌ی مجلس شورای ملی، معاونین وزارتخانه‌ها، رئیس و دادستان دیوان کشور، رئس بانک ملی ایران، رئیس اداره‌ی کل شهربانی، فرماندار تهران، کفیل شهرداری، مدیران جراید، روسای کمیسیون رادیو همگی با لباس‌های رسمی در مرکز فرستنده‌ی بی‌سیم حضور یافتند. در ساعت شش و نیم موکب مبارک والاحضرت همایون ولایتعهد به مرکز فرستنده‌ی بی‌سیم نزول اجلال فرمودند. هنگام تشریف‌فرمایی در مدخل عمارت هیات وزیران، رئیس مجلس شورای ملی، سران لشکر موکب مبارک را استقبال نمودند. موکب والاحضرت همایون ولایتعهد ابتدا به تالار پذیرایی تشریف‌فرما شده از برابر صف مدعوین عبور فرمودند.»
پس از ورود محمدرضا پهلوی برای اجرای مراسم گشایش رادیو، محمدابراهیم علم (شوکت‌الملک/ پدر اسدالله علم) وزیر پست و تلگراف وقت پشت تریبون قرار می‌گیرد تا گزارشی درباره‌ی کیفیت و کمیت تجهیزات رادیو به عرض برساند. نکته‌ای که در میان صحبت‌های او قابل توجه است چگونگی شروع عملیات تاسیس رادیو در ایران و نیز بنای آن است. علم درباره‌ی تجهیزات رادیو مدعی می‌شود که مطابق با پیشرفته‌ترین تکنولوژی روز است و از ساختمان آن سخن می‌گوید که ظرف هفت ماه توسط شرکت هوختیف آلمان ساخته شده بود.
«تاسیساتی که از نظر مبارک می‌گذرد بر حسب اراده‌ی اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و امری که در بهمن‌ماه ۱۳۱۶ از پیشگاه همایونی شرف صدور یافته انجام پذیرفته. لوازم انتقال صوت شامل دو مجموعه‌ی میکروفون و تقویت‌کننده بوده و به وسیله‌ی آنها می‌توان دو برنامه‌ی مختلف به وسیله‌ی فرستنده پخش نمود. این دستگاه‌ها که از نظر خصایص با آخرین ترقیات فن بی‌سیم مطابقت می‌نماید در ماه‌های بهمن و اسفند ۱۳۱۶ به کارخانه‌ی تلفنکن سفارش و در اواخر آذرماه ۱۳۱۸ تحویل و نصب آنها در فروردین ۱۳۱۹ به پایان رسیده است. و ابنیه‌ای که جهت برقرار نمودن آنها ساخته شده به وسعت دو هزار و دویست و چهل متر مربع و در ظرف هفت ماه به وسیله‌ی شرکت هوختیف انجام و با وسایل تهویه و گرم کردن و خنک کردن مرکزی... منظور گردیده است. پنجاه و هشت کیلومتر کابل مخصوص دستگاه فرستنده را به نقاط لازمه‌ی شهر و مرکز گیرنده‌ی بی‌سیم نجف‌آباد متصل می‌نماید و بدین وسیله انتقال سخنرانی‌ها از آن نقاط امکان‌پذیر می‌باشد پس از تحویل شدن دو دستگاه فرستنده‌ی امواجر کوتاه دیگر که از از بنگاه بل‌استاندارد خریداری و در آتیه‌ی نزدیکی نصب خواهند شد و دوازده دستگاه فرستنده امواج متوسط محلی که در شهرستان‌ها برقرار خواهند گردید سازمان پخش صدا در کشور شاهنشاهی توسعه خواهد یافت. دستگاه‌هایی که به عرض پیشگاه مبارک رسید برا اینکه از نظر مبارک بگذرند و گشایش یابند آماده هستند.»
نخستین برنامه‌ای که از رادیو پخش شدبلافاصله پس از افتتاح رادیو در ساعت هفت بعدازظهر چهارشنبه چهارم اردیبهشت ۱۳۱۹، سرود سلام شاهنشاهی نواخته می‌شود و احمد متین‌دفتری نخست‌وزیر وقت (داماد دکتر مصدق) در مقابل دستگاه سخنرانی می‌کند. نکته‌ی قابل تامل در سخنان نخست‌وزیر نگاه حکومت وقت به رادیو است که چندین بار به آن اشاره می‌کند؛ نگاهی آموزشی و پرورشی:
«... از امروز دستگاه آموزشی که برای پرورش افکار در رشته‌های مختلف دانش ایجاد شده تعلیمات خود را بی‌واسطه و تاخیر به گوش شنوندگان خواهد رسانید و همگی یکسان و در یک زمان از این نعمت بهره‌مند خواهند گردید. به شکرانه‌ی موهبت هم‌میهنان باید همواره در افزودن دانش خویش و به کار بستن آن در راه تعالی کشور کوشیده و خاطر خطیر همایونی را از این رهگذر خشنود ساخته خود را شایسته‌ی عطایای بیش‌تری بنمایند. تعلیمات گوناگونی که به وسیله‌ی رادیو به منظور بسط دانش و آسان کردن راه زندگی به زبانی ساده داده خواهد شد برای همگان قابل استفاده خواهد بود...»
نکته‌ای که متین‌دفتری در بیانات خود بر آن تاکید دارد در واقع مهم‌ترین هدفی است که حکومت از تاسیس رادیو دنبال می‌کند. رضاشاه به پشتوانه‌ی نخبگان دور و برش قدم در راه مدرن‌سازی ایران گذاشته و در این زمینه باید جامعه را نیز با خود همراه کند. رضا مختاری اصفهانی پژوهشگر تاریخ معاصر ایران در مقدمه‌ی کتاب خود با عنوان «رادیو؛ توسعه و تحولات سیاسی_اجتماعی» نیز بر این نکته اشاره می‌کند البته با تعبیری دیگر. او رادیو را به عنوان ابزاری در دست سلطنت پهلوی معرفی می‌کند که از آن انتظار عمومی کردن ایدئولوژی خود و ایجاد هویت جدید برای ایرانیان دارد؛ «انتظاری که از همان ابتدا با بحران‌های گوناگون مانند جنگ جهانی دوم و اشغال ایران با چالش مواجه شد.» و در ادامه این رسانه را در نظر سلطنت پهلوی و دولت‌های آن قدرت نرم می‌داند؛ که ابزار اقتدار و سرکوب شمرده می‌شود.
باری پس از پخش سخنان نخست‌وزیر از رادیو برنامه‌ی بعدی، اعلام خبر گشایش دستگاه پخش صدای تهران به زبان‌های فارسی و سپس عربی، ترکی، فرانسه، روسی، انگلیسی و آلمانی است.
شب افتتاح رادیو و چهره‌ی میدان توپخانهمراسم افتتاح رادیو تا ساعت ۱۱ شب ادامه دارد. اما میدان اصلی شهر یعنی سپه تماشایی‌تر از همه جاست. با اینکه هوا طوفانی است و باران به‌شدت می‌بارد جمعیتی که به ذوق شنیدن رادیو در میدان جمع شده‌اند، پراکنده نمی‌شوند و به شنیدن خبر گشایش و قسمت‌های دیگر برنامه مشغول‌اند. مردم از اینکه با این وسیله‌ی تازه قرار است در جریان وقایع دنیا قرار بگیرند ذوقی عجیب دارند. برای همین هم است که به محض پخش نخستین برنامه فریاد شادی‌شان این میدان تاریخی را به لرزه درمی‌آورد.
تحول موسیقی ایران؛ بزرگ‌ترین دستاورد رادیواما فارغ از نگاه حکومت به رادیو، این جعبه‌ی جادویی شاید مهم‌ترین وسیله در تحول موسیقی تاریخ معاصر ایران به شمار بیاید. رضا مختاری اصفهانی باز در همان کتاب یعنی «رادیو، توسعه و تحولات سیاسی_اجتماعی» معتقد است رادیو در حوزه‌ی فرهنگ و تغییر ذهنیت ایرانیان در موضوعاتی چون موسیقی رسانه‌ای موفق بود و بسیاری از فرهیختگان و هنرمندان ایرانی از طریق آن به جامعه‌ی ایران شناسانده شدند. مختاری رادیو را عنصری مهم در عمومی شدن موسیقی ایران دانسته است؛ عنصری که موسیقی را از خلوت خانه به ساحت عمومی آورد و بدین ترتیب حیات اجتماعی جدیدی را برای ایرانیان رقم زد. به نوشته‌ی او بخش مهمی از سیاست‌گذاری‌های فرهنگی ایران از طریق رادیو پی گرفته می‌شد.
مرحوم جواد بدیع‌زاده از خوانندگان و آهنگسازان قدیمی ایرانی، نخستین کسی است که آوازش از رادیو پخش می‌شود. او درباره‌ی همین نخستین آوازش و نیز خوانندگان و آهنگسازانی که با تولد رادیو در آن حضور یافته و هر کدام در عرصه‌ی موسیقی ایران نقشی پررنگ بر جای گذاشتند در مصاحبه‌ای که با روزنامه‌ی اطلاعات در ۴ اردیبهشت ۱۳۵۶ به عنوان سی‌وششمین سال تاسیس رادیو انجام داده، گفته است:
«اولین آهنگی که با صدای من از رادیو ایران پخش شد ساز و سبو نام داشت که شعر آن را آقای نورالله همایون سروده بود و آهنگش را خودم ساخته بودم. ساز و سبو که در واقع گفت‌وگویی بود بین یک ساز و یک سبو چنین شروع می‌شد:
با سبو روزی گفت این چنین ساز
کی برنج و شادی با من انباز
گر من افغان دارم و درون دلم می‌کشم آه
چشم خون‌بار تو زین ناله‌ی جانکاه تو برگو دیگر از چیست؟
آهنگ این ترانه در مایه‌ی دشتی بود و چون اولین شعری بود که از رادیو پخش می‌شد خیلی زود سر زبان‌ها افتاد. ... مرحوم قمر هم اولین بانویی بود که رادیو صدایش را پخش کرد و ترانه مرغ سحر او بیش از حد انتظار مورد توجه مردم قرار گرفت... اولین شخصیت‌هایی که در رادیو به فعالیت پرداختند مرحوم صبا نوازنده‌ی ویلن، مرتض نی‌داود نوازنده‌ی تار و حبیب سماعی نوازنده‌ی سنتور و حسین تهرانی نوازنده‌ی ضرب بودند که به جز مرتضی‌خان نی‌داود بقیه جای‌شان در بین ما خالی است... رادیو از بیست سال پیش [۱۳۳۵] به بعد تصمیم گرفت صداها را روی نوار ضبط کند و از همین زمان بود که موسیقی رنگ و بوی دیگری گرفت و خوانندگان هم رغبت بیش‌تری به این کار نشان دادند... تا آن‌جا که به یاد دارم آقایان رهنما، مطیع‌الدوله حجازی، ذکاءالدوله غفاری، صفوی، بزرگمهر، بشیر فرهمد، پاینده ذوالفقاری، تفضلی، معینیان و فرازمند سرپرستی کل انتشارات رادیو را به عهده داشتند و هریک به نوبه‌ی خود قدم‌های موثری در راه اشاعه‌ی موسیقی و حمایت از جامعه‌ی هنرمندان برداشته‌اند. آقای معینیان به حق برای حفظ موسیقی سنتی ایران کوشش کرد و ترتیبی فراهم آورد تا موسیقی ایرانی دوباره حیات تازه‌ای پیدا کند.»
۲۴۵۲۵۹
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1898610
منظور از «خانم بازیگر» در اعترافات تتلو که بود؟