به نقل از «آفتاب»

افروغ: جنبش دانشجویی باید از بن‌بست خارج شود

تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۷۳۴۵۱

یک استاد دانشگاه با اشاره به این‌که مستحیل شدن جنبش دانشجویی در قدرت سیاسی یکی از آفات این جنبش است، گفت: جنبش دانشجویی باید از بن‌بستی که در آن است خارج شود. آفتاب‌‌نیوز : عماد افروغ در سلسله جلسات بررسی جنبش دانشجویی که در جهاد دانشگاهی برگزار شد، اظهار کرد: جنبش دانشجویی متعلق به عرصه قدرت اجتماعی است نه قدرت سیاسی.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

قدرت اجتماعی را باید به گونه‌ای تعریف کرد که قدرت سیاسی را در بر می‌گیرد یا نسبت دیالکتیک با قدرت سیاسی داشته باشد. اگر قدرت اجتماعی در قدرت سیاسی مستحیل شود، باید فاتحه قدرت اجتماعی و قدرت سیاسی برخاسته از قدرت اجتماعی را خواند.
وی تاکید کرد: باید بین قدرت اجتماعی و قدرت سیاسی دیالکتیک برقرار شود و جهت اصلی هم باید از قدرت اجتماعی به سمت قدرت سیاسی باشد. اگر میان قدرت سیاسی و قدرت اجتماعی این رابطه به وجود نیاید، سیستم قفل می‌شود و به تدریج نیروهای اجتماعی احساس می‌کنند، نظام سیاسی مستقر با نیازهای روزانه آنها بیگانه است.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به این‌که جنبش دانشجویی بخشی از قدرت اجتماعی است، بیان کرد: جنبش دانشجویی در سال 32 چون به متعلق به قدرت اجتماعی بود در جامعه موج ایجاد کرد و به سایر نیروهای اجتماعی قدرت داد. جنبش اجتماعی 16 آذر با 13 آبان فرق می‌کند، چون در 13 آبان نهادهای مستقر طرفدار اقدام دانشجویان در 13 آبان بود.
افروغ همچنین بیان کرد: من جنبش دانشجویی 13 آبان را هیچ گاه زیر سوال نبردم، ولی معتقدم اگر 13 آبان رخ نمی‌داد انقلاب به ریل اصلی خود باز نمی‌گشت، اما برنمی‌تابم که این دانشجویان به قدرت سیاسی بپیوندند. خیلی از کسانی که در 13 آبان‌ماه نقش آفرین بودند در ادامه جذب قدرت سیاسی بودند و ماجرا هم از همین جا شروع شد. آنها یادشان رفت باید حافظان خوبی برای قدرت اجتماعی باشند و آنچنان جذب قدرت سیاسی شدند که مانع هر فعالیت در دانشگاه شده و در  واقع ابزار هژمونی قدرت سیاسی شدند.
این استاد دانشگاه با اشاره به این‌که این افراد اهمیت قدرت اجتماعی را نفهمیدند، گفت: قدرت سیاسی مستقر همیشه به استمرار استقرار خود می‌اندیشد، بنابراین همیشه باید ناقدانی بر قدرت سیاسی وجود داشته باشد. این ناقدان همان روشنفکران و دانشجویان بوده که به قدرت اجتماعی متعلق هستند. در حالی که فعالان جنبش دانشجویی یا ابزار هژمونی قدرت سیاسی شدند یا می‌گویند دوران جنبش دانشجویی به سر آمده این یعنی حفظ وضع موجود، در حالی که من معتقدم هر آن ممکن است یک جنبش دانشجویی رخ دهد.
وی خاطر نشان کرد: جنبش دانشجویی باید مراقب باشد که جذب قدرت رسمی نشود. اگر دانشجویی می‌خواهد به قدرت سیاسی بپیوندد، نباید این کار را به اسم جنبش دانشجویی انجام دهد تا جنبش دانشجویی مستحیل نشود. جنبش دانشجویی نباید با افراد تعریف شود، زیرا ممکن است آنها جذب قدرت سیاسی شوند و مطالبات خود را فراموش کنند. در این شرایط ممکن است اصل جنبش دانشجویی زیر سوال برود، اما اگر جنبش دانشجویی با افراد تایید نشود، این اتفاق نمی‌افتد.
این استاد دانشگاه بیان کرد: جنبش دانشجویی در بن‌بست قرار گرفته و باید از آن خارج شود. این بن‌بست بیش از آنکه اتفاق تاریخی باشد به این دلیل است که فهم دقیقی از قدرت اجتماعی، قدرت سیاسی و نسبت میان این دو وجود ندارد.
وی ویژگی‌های جنبش دانشجویی را تشکل، ایدئولوژی و خارج بودن از قدرت سیاسی نامید و ادامه داد: استبدادستیزی، استکبارستیزی و عدالت‌خواهی همواره سه ویژگی جنبش دانشجویی در ایران بوده است. اکنون در جامعه مطالبه عدالت هم وجود دارد، اما به صورت سازمان یافته نمی‌بینید که جنبش دانشجویی برمطالبه عدالت‌خواهی حساسیت داشته باشد.
افروغ در پایان بیان کرد: نظام سیاسی به جای آنکه قدرت اجتماعی را باور کرده و ظرفیت‌های آن را بالفعل کند، مانع آن می‌شود. در نهادسازی، به قدرت اجتماعی کم‌توجه شده است ولی با این وجود من قدرت اجتماعی را فائق بر قدرت سیاسی می‌دانم. ممکن است برای فعالیت جنبش دانشجویی محدودیت‌هایی ایجاد شود، اما به عنوان بخشی از قدرت اجتماعی باید مسیر خود را دنبال کند. یکی از آفت‌های جنبش دانشجویی این است که در قدرت سیاسی مستحیل شود، بنابراین باید از این آفات خود را دور نگه دارد.
منبع: ایسنا

منبع: آفتاب

کلیدواژه: عماد افروغ جنبش دانشجویی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۷۳۴۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا صدای جنبش‌های دانشجویی عربی در حمایت از فلسطین بلند نمی‌شود؟

قدس؛ با گذشت ۷ ماه از آغاز جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه، صدها هزار تظاهرکننده همچنان در خیابان‌های لندن، پاریس، نیویورک و سایر کشورها تجمع می‌کنند. آنچه در سرتاسر جهان شاهد آن هستیم چیزی جز نبرد خیر در مقابل شر، و عدالت در برابر بی عدالتی نیست، زیرا دانشجویان، کارگران، وکلا، معلمان و کارمندان دولت، شیوه مشارکت سیاسی را برای خودشان دوباره ترجمه کرده اند. پس از چندین دهه که در آن دانشجویان به طور معمول به بی‌تفاوتی و غیرسیاسی بودن متهم می‌شدند، جنبش دانشجویی جهانی در حمایت از فلسطین کاری کرده است که عمیقاً به این نسل به عنوان رهبران فردای جامعه افتخار کنیم، زیرا آنها برای دفاع از حقوق و انسانیت کسانی که با نسل کشی، ظلم و بی عدالتی روبرو هستند، در خطر دستگیری، قرار گرفتن در لیست سیاه و اخراج از دانشگاه قرار دارند.

صدای اعتراضاتی که قتل‌عام‌ و نسل‌کشی را که اسرائیل بیش از ۲۰۰ روز است در غزه مرتکب می‌شود، محکوم می‌کند، هر روز در دانشگاه‌های سراسر جهان افزایش می‌یابد و به سمت تشکیل یک بلوک جهانی از دانشگاه‌ها حرکت می‌کند که نویدبخش تشکیل بزرگ‌ترین جنبش دانشجویی در جهان است؛ جنبشی جهانی که  در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ که منجر به توقف جنگ در الجزایر و ویتنام شد.

۱۷ آوریل آغاز اعتراضات دانشجویی در آمریکا

آغاز این جنبش جدید دانشجویی در دانشگاه کلمبیا در ایالات متحده و توسط جنبش دانشجویان برای عدالت در فلسطین در حالی سازماندهی شد که اعضای آن در ۱۷ آوریل خیمه‌های خود را در حیاط دانشگاه برپا کردند. این امر منجر به اختلال در کلاس‌ها در تمام بخش‌های دانشگاه شد و رئیس دانشگاه را بر آن داشت تا با پلیس تماس بگیرد تا تظاهرکنندگان را دستگیر کند و باعث شد تا سایر دانشجویان و اعضای هیئت علمی به اردوگاه معترضان بپیوندند؛ شرایط به گونه‌ای رقم خورد که محوطه دانشگاه به یک «هاید پارک» آمریکایی تبدیل شد که در آن سخنرانی برگزار می شد و سخنرانان به نوبت برای دانشجویان سخنرانی می‌کردند و فعالیت‌های نظیر خواندن سرود و آوازهای فلسطینی گرمابخش این تجمعات بود و دانش‌آموزان و دانشجویان معترض آمریکایی اعلام کردند تا زمانی که خواسته‌هایشان برآورده نشود، در آنجا خواهند ماند.

جنبش دانشجوی حمایت از فلسطین چه می‌خواهد؟

شتاب فزاینده این جنبش، پس از آن که در ابتدا با حضور تعدادی اندک از دانشجویان آغاز شد، دانشجویان دیگر دانشگاه‌های آمریکا را بر آن داشت تا در همبستگی با آنها به پا خیزند و همزمان سقف مطالبات جنبش دانشجویی بالا رفت و مطالبات آنها از درخواست آتش بس فوری در غزه و بازگشت همکاران بازداشتی خود فراتر رفت و به مطالبات پایان یافتن تمام قراردادهای بین دانشگاه‌ها و شرکت‌های نظامی که اسلحه‌های اسرائیل را تامین می‌کنند رسید؛ آنها از مدیران دانشگاه‌ها خواستند که با توجه به ارزش‌های اصلی این نهادهای علمی و دانشگاهی، یعنی عدالت، صلح و حقوق بشر، در تمام توافق‌های انجام شده با صنایع نظامی و موسسات تحقیقاتی اسرائیل تجدیدنظر کنند.

سرایت اعتراضات دانشجویی به سایر دانشگاه‌های آمریکا و جهان

 این اعتراض دانشجویی در مقابل تداوم جنگ، سکوت و تبانی بین المللی با جنایتکاران، به سایر دانشگاه‌های داخل آمریکا و جهان سرایت کرد؛ بسیاری از دانشجویان در سرتاسر جهان به "حصر همبستگی با غزه" در دانشگاه کلمبیا در واشنگتن به عنوان یک اقدام قهرمانانه نگاه کرده‌اند و آنها به دنبال الگوبرداری از آن هستند تا روی دانشگاه‌های خود فشار بیاورند، و از این طریق، دولت‌های خود را وادار سازنند تا برای متوقف کردن جنایات در غزه اقدامی عاجل کنند.

یهودستیزی؛ کلیدواژه سرکوب اعتراضات دانشجویی

 جنگ نسل کشی ارتش اشغالگر اسرائیل علیه فلسطینیان بی دفاع و بی گناه در غزه و کرانه باختری در حالی ادامه دارد که مقامات امنیتی ایالات متحده برای درهم شکستن و منحرف کردن جنبش دانشجویی، سلاح سنتی «یهود ستیزی» را مطرح کردند تا هر صدایی که از اسرائیل و اقدامات جنایتکارانه آن انتقاد می‌کند خاموش کنند، اما با توجه به آگاهی دانشجویان، به نظر می‌رسد این سلاح دیگر کارایی ندارد، چراکه دانشجویان تاکید کردند که تا شنیده شدن صدایشان به اعتراض خود ادامه خواهند داد؛ دانشجویان اعلام کردند که جنبش آنها صلح آمیز است و دنباله روی جنبش‌های حقوق مدنی و ضد جنگ است که در طول تاریخ، آمریکا شاهد آن بوده است.

از دهه ۱۹۵۰، جنبش‌های دانشجویی در کشورهای مختلف، از آمریکا گرفته تا اروپا تا شرق آسیا و در منطقه عربی در طول بهار عربی، درواقع موتور محرکه انقلاب‌ها به سوی آزادی و دموکراسی تلقی شدند. امروز اما جنبش دانشجویی به دلیل نیروی جوانی و استقلال سیاسی خود از احزاب و گروه‌های ذینفع و به دلیل جوان‌گرایی فراوان، تبدیل به یکی از جنبش‌هایی شده است که می‌تواند در جوامع خود تغییر ایجاد کند؛ ویژگی که می‌تواند جنبش‌های دانشجویی را به خالق بلامنازع آینده تبدیل کند.

جای خالی صدای جنبش‌های دانشجویی عرب در حمایت از فلسطین

باوجود شکلگیری جنبش‌ جهانی دانشجویی در حمایت از فلسطین، در کشورهای عربی اما به سختی می‌توانیم صدای دانشجویان یا دانشگاه‌ها را بشنویم، یا دست‌کم صدای آنها به دلایل نامعلومی در خارج از کشورشان طنین انداز نشده است. در بسیاری از کشورهای عربی فضای ترس و ظلم بر دانشگاه‌ها حاکم است و اساتید و کارکنان دانشگاه می‌ترسند صدای خود را با صدای بلند در محوطه دانشگاه برای حمایت از آرمان فلسطین بلند کنند. از سوی دیگر، سرکوب سیستماتیک علیه جنبش‌های دانشجویی مجالی به دانشگاهیان نمی‌دهد تا صدای خود را در محکومیت جنگ جنایتکارانه علیه غزه بلند کنند.

سایه ترس و سرکوب بر دانشگاه‌های عربی

به عنوان نمونه ماه گذشته، عبدالمالک اسعدی رییس یکی از دانشگاه‌های مراکش نیروهای امنیتی را احضار کرد تا محوطه دانشگاه را محاصره کنند و آن را به روی دانشجویان ببندند تا از برگزاری ششمین گردهمایی در مورد بیت المقدس که اتحادیه ملی دانشجویان مراکش در این دانشگاه برگزار می‌کرد، جلوگیری کند؛ این گردهمایی قرار بود با شعار "طوفان الاقصی: عزت و سربلندی ملت، نماد پیروزی و رهایی آن" برگزار شود، اما رئیس دانشگاه تصمیم گرفت کلاس‌ها را به حالت تعلیق درآورد و کلیه امکانات را به مدت ۳ روز به حالت تعلیق درآورد.  وضعیت در سایر دانشگاه‌ها نیز به همین منوال است؛ در بیش از ۳۰ دانشگاه دیگر مراکش نیز، بدون احتساب کالج‌ها و مؤسسات آموزش عالی، چه در میان رده‌های دانشجویی و چه در میان اساتید و معلمان سکوتی آکنده از ترس حاکم است.

 یکی از اساتید برجسته دانشگاه که در بسیاری از دانشگاه‌های کشورهای عربی به تدریس مشغول است و به درپیش گرفتن مواضع مترقی در حمایت از اهداف عادلانه، به ویژه مسئله فلسطین معروف است، گفته است که ترس چیزی است که مانع از اقدام دانشگاه‌های کشورهای عربی برای دفاع از آرمان فلسطین و حمایت از فلسطینی ها می‌شود.

وی گفت‌وگوی بین خود و رئیس یکی از دانشگاه‌ها در عربستان را که دانشگاهی معتبر محسوب می‌شود، دلیلی بر این امر ذکر کرد؛ وی اذعان کرد وقتی که ایده برگزاری یک رویداد آموزشی با موضوع جنگ غزه را مطرح کرده است، رئیس دانشگاه ترس خود را به گونه‌ای توجیه کرد و از برگزاری این رویداد جلوگیری کرده است.  درواقع سازماندهی چنین رویدادی به ویژه با توجه به عادی سازی رسمی و غیر رسمی روابط بین برخی دولت‌های عربی و رژیم صهیونیستی، کار دشواری به نظر می‌رسد.

 دانشگاه‌ها چراغ راه دانش و رهبران آینده جامعه

جنبش‌های دانشجویی در جهان عرب از نظر تاریخی در تمام نقاط عطف تاریخ حضور داشته‌اند، حتی در سیاه‌ترین سال‌ها، دانشجویان و اساتید دانشگاه در خط مقدم رهبری امور اجتماعی و اجتماعی بودند و رهبری جنبش های سیاسی که از آزادی، دموکراسی و عدالت اجتماعی دفاع می‌کردند را برعهده داشتند؛ با این حال، در طول دو دهه اخیر، روسای دانشگاه‌های بزرگ عربی به کارکنانی تبدیل شده‌اند که بیش از آنکه  به دنبال شهرت و جایگاه علمی خود در جامعه باشند به فکر موقعیت و مزایای خود هستند! آنها منتظر سیگنال‌هایی از طرف مقامات دولتی و امنیتی هستند تا بتوانند با پیروی از دستورات آنها، تمام صداهای مزاحمی را که ممکن است باعث عصبانیت و نارضایتی مقامات شود سرکوب کنند.

جنبش‌های دانشجویی عربی همواره در خط مقدم مبارزات مردمی بوده و جنبش مدنی کشورهایشان را رهبری و احزاب سیاسی را هدایت کرده‌اند و در طول تاریخ، مواضع قهرمانانه و فداکاری‌های بزرگی را برای هدایت جامعه به سمت تغییر، پیشرفت و توسعه ارائه کرده اند. در طول دوره‌های جنبش مردمی از جمله بهار عربی که جهان عرب تجربه کرد، جوانان دانشگاهی کسانی بودند که تظاهرات‌هایی را رهبری و چارچوب‌بندی کردند که هزاران جوان را از همه گرایش‌ها و از همه گروه‌های آموزشی جذب کرد. آنچه امروز جنبش دانشجویی جهان عرب را از بیان بلند صدای خود باز می دارد، موج سرکوب سیستماتیکی است که ماشین سرکوب دولتی موفق به اجرای آن در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی شده است تا صداهای اعتراضی را در نطفه خفه کند.

در حالی که جهان منتظر بیدار شدن وجدان دانشگاه‌های کشورهای عربی و مسلمان منطقه است، جنگ جنایتکارانه غزه باعث شده است که بسیاری، حتی آنهایی که از منطقه و موضوع دور هستند، دچار بحران اخلاقی عمیقی شوند صدای خود را در حمایت از مردم مظلوم فلسطین و در واکنش به اقدامات جنایتکارانه رژیم صهیونیستی بلند کنند. جنبش دانشجویی در کشورهای عربی باید فورا به صداهایی که خواهان پایان دادن به این تراژدی وحشتناک در غزه  بلند شده است، پاسخ دهد، چرا که این بحران عواقب اخلاقی وحشتناک و پیامدهای انسانی ویرانگری برای آینده همزیستی انسانی بر اساس ارزش‌هایی خواهد داشت که امروز در حالی شاهد شکسته شدن آن در مقابل چشمان خود هستیم که هیچ کس اقدامی برای پایان دادن به آن نمی‌کند.

انتهای پیام/

سیداحمد موسوی