فرمول غذایی برای محافظت از کبد
تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۷۳۴۸۴
کبد مسئولیت وظایف مختلفی، از جمله تجزیه کربوهیدارت ها، تولید گلوکز، و سمزدایی بدن را بر عهده دارد. همچنین، این اندام مواد مغذی را ذخیره کرده و صفرا تولید می کند که برای گوارش و جذب درست مواد مغذی از غذا ضروری است. مواد غذایی و نوشیدنی های مختلفی وجود دارند که مصرف آنها می تواند به محافظت از کبد کمک کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "مدیکال نیوز تودی"، سلامت کبد برای سلامت کلی بدن حیاتیست. اختلال در عملکرد این اندام می تواند به بیماری کبد، اختلال متابولیک و حتی دیابت نوع 2 منجر شود.
در شرایطی که ممکن است مدیریت تمام عوامل خطرآفرین غیر ممکن باشد، مصرف برخی مواد غذایی و نوشیدنی ها می تواند به محافظت از سلامت کبد کمک کند.
قهوه
به نظر می رسد قهوه برای کبد مفید است زیرا در برابر مشکلاتی مانند بیماری کبد چرب از انسان محافظت می کند.
مطالعه ای که در سال 2013 در نشریه Liver International منتشر شد، به این نکته اشاره داشت که مصرف روزانه قهوه ممکن است به کاهش خطر بیماری مزمن کبد کمک کند. این کار ممکن است از کبد در برابر آسیب بیماری های دیگر مانند سرطان کبد نیز محافظت کند.
مطالعه ای دیگر که در سال 2014 در نشریه Journal of Clinical Gastroenterology منتشر شد، نشان داد که آثار محافظتی قهوه به واسطه تاثیرگذاری آن بر آنزیم های کبد است.
به نظر می رسد قهوه انباشت چربی در کبد را کاهش می دهد. همچنین، این نوشیدنی آنتی اکسیدان های محافظ در کبد را افزایش می دهد. ترکیب هایی در قهوه به آنزیم های کبد در دفع مواد سرطانزا کمک می کنند.
جو دوسر
مصرف جو دوسر روشی ساده برای افزودن فیبر به رژیم غذایی است. فیبر یک ابزار مهم برای گوارش است و فیبرهای خاص در جو دوسر ممکن است به طور ویژه برای کبد مفید باشند. جو دوسر و آرد جو دوسر سرشار از ترکیباتی به نام بتا گلوکان ها هستند.
مطالعه ای در سال 2017 که در نشریه International Journal of Molecular Sciences منتشر شد، نشان داد که بتا گلوکان ها از نظر بیولوژیکی در بدن بسیار فعال هستند. آنها به تنظیم شرایط سیستم ایمنی و مبارزه با التهاب کمک می کنند و ممکن است در مبارزه با دیابت و چاقی نیز مفید باشند.
همچنین، به نظر می رسد بتا گلوکان های موجود در جو دوسر مقدار چربی ذخیره شده در کبد را کاهش داده که می تواند به محافظت از کبد کمک کند. با این وجود، به مطالعات بیشتری برای تایید این شرایط نیاز است.
چای سبز
مطالعه ای در سال 2015 که در نشریه World Journal of Gastroenterology منتشر شد، نشان داد که چای سبز ممکن است به کاهش محتوای چربی کلی، مبارزه با استرس اکسیداتیو، و کاهش نشانه های دیگر بیماری کبد چرب غیرالکلی کمک کند.
سیر
افزودن سیر به رژیم غذایی ممکن است به تحریک کبد کمک کند. مطالعه ای در سال 2016 که در نشریه Advanced Biomedical Research منتشر شد، نشان داد که مصرف سیر وزن بدن و محتوای چربی در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی را بدون ایجاد تغییر در توده بدنی بدون چربی کاهش داده است. اضافه وزن یا چاقی از عواملی است که می تواند به بروز بیماری کبد چرب غیر الکلی منجر شود.
توت ها
بسیاری از توت های تیره مانند بلوبری، تمشک و کرنبری حاوی آنتی اکسیدان هایی به نام پلی فنول ها هستند که ممکن است به محافظت از کبد در برابر آسیب کمک کنند.
مطالعه ای که در نشریه World Journal of Gastroenterology منتشر شد، نشان داد که مصرف منظم توت ها ممکن است به تحریک و تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
انگور
مطالعه ای که در نشریه World Journal of Gastroenterology منتشر شد، نشان داد که انگورها، آب انگور، و دانه های انگور سرشار از آنتی اکسیدان هایی هستند که ممکن است با کاهش التهاب به پیشگیری از آسیب دیدن کبد کمک کنند.
مصرف میوه کامل روشی ساده برای افزودن این ترکیبات قوی به رژیم غذایی است. مکمل عصاره دانه انگور نیز ممکن است آنتی اکسیدان های لازم را در اختیار بدن قرار دهد.
گریپ فروت
گریپ فروت حاوی دو آنتی اکسیدان مهم به نام های نارینجین و نارینجنین است. این دو آنتی اکسیدان ممکن است به محافظت از کبد در برابر آسیب از طریق کاهش التهاب و محافظت از سلول های کبدی کمک کنند.
همچنین این آنتی اکسیدان ها ممکن است انباشت چربی در کبد را کاهش داده و میزان آنزیم های چربی سوز را افزایش دهند. از این رو، گریپ فروت می تواند ابزاری مفید برای مبارزه با بیماری کبد چرب غیر الکلی باشد.
گلابی خاردار کاکتوس
میوه و آب گلابی خاردار کاکتوس ممکن است برای سلامت کبد مفید باشند. ترکیباتی در این میوه وجود دارند که ممکن است به محافظت از کبد کمک کنند.
بیشتر مطالعات جدید بر عصاره هایی که از این میوه به دست می آیند، متمرکز بوده اند، از این رو، به مطالعات بیشتری با تمرکز بر میوه و آب گلابی خاردار کاکتوس نیاز است.
مواد غذایی گیاهی
مطالعه ای در سال 2015 که در نشریه Evidence-based Complementary and Alternative Medicine منتشر شد، نشان داد که تعداد زیادی از مواد غذایی گیاهی ممکن است برای کبد مفید باشند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آووکادو
- موز
- جو
- چغندر و آب چغندر
- بروکلی
- برنج قهوه ای
- هویج
- انجیر
- سبزی های برگدار مانند کیل و کولارد
- لیمو ترش
- پاپایا
- هندوانه
مردم باید این مواد غذایی را به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی کامل و متعادل مصرف کنند.
ماهی چرب
مصرف ماهی های چرب و مکمل های روغن ماهی ممکن است به کاهش اثر بیماری هایی مانند بیماری کبد چرب غیر الکلی کمک کنند.
ماهی های چرب سرشار از اسیدهای چرب امگا-3 هستند که چربی هایی مفید محسوب شده و به کاهش التهاب کمک می کنند. این چربی ها ممکن است به ویژه برای کبد مفید باشند زیرا از انباشت چربی های اضافه پیشگیری کرده و سطوح مناسب آنزیمی را در کبد حفظ می کنند.
مصرف دو وعده یا بیشتر ماهی چرب در هفته توصیه شده است. اگر علاقه ای به مصرف ماهی ندارید می توانید مصرف روزانه مکمل روغن ماهی را مد نظر قرار دهید.
مغزدانه ها
مصرف مغزدانه ها ممکن است روش ساده دیگری برای حفظ سلامت کبد و محافظت در برابر بیماری کبد چرب غیر الکلی باشد. مغزدانه ها به طور کلی حاوی اسیدهای چرب غیراشباع، ویتامین E، و آنتی اکسیدان ها هستند. این ترکیبات ممکن است به پیشگیری از بیماری کبد چرب غیر الکلی و همچنین کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو کمک کنند.
مصرف روزانه یک مشت از مغزدانه ها مانند گردو یا بادام ممکن است به حفظ سلامت کبد کمک کند. البته در مصرف آنها نباید زیادهروی کرد زیر از محتوای کالری بالایی برخوردار هستند.
روغن زیتون
مصرف بیش از حد چربی برای کبد خوب نیست، اما برخی چربی ها می توانند به این اندام کمک کنند. افزودن روغن زیتون به رژیم غذایی ممکن است به کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود عملکرد کبد کمک کند. روغن زیتون سرشار از اسیدهای چرب غیر اشباع است.
غذاهایی که باید از آنها پرهیز کرد
به طور کلی، یک رژیم غذایی متعادل به حفظ سلامت کبد کمک می کند. با این وجود، برخی مواد و گروه های غذایی وجود دارند که پردازش آنها برای کبد دشوارتر است. از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
غذاهای چرب: این دسته شامل غذاهای سرخ شده، فست فودها، و بسیاری از غذاهای رستورانی می شود. اسنک ها، چیپس ها و مغزدانه های بسته بندی شده می توانند سرشار از چربی ها باشند.
غذاهای نشاسته ای: این دسته شامل نان ها، پاستا، کیک ها یا محصولات پخته می شود.
شکر: کاهش مصرف شکر و مواد غذایی شیرین مانند آبنبات ها، محصولات پخته و غلات صبحانه ممکن است به کاهش استرس در کبد کمک کند.
نمک: کاهش مصرف یا پرهیز از گوشت ها یا سبزیجات کنسروی و گوشت های فرآوری شده، مانند سوسیس و کالباس، می تواند روشی ساده برای کاهش مصرف نمک باشد.
الکل: الکل یکی از موادی است که می تواند به شدت به کبد آسیب وارد کند و هر فردی که در پی بهبود سلامت کبد خود است باید از آن پرهیز کند.
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: مواد غذایی سلامت کبد کبد چرب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۷۳۴۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۷ داروی پرکاربرد که مصرف بیرویه آنها مشکلساز است
به گزارش «تابناک» به نقل از همشهری آنلاین، باید قبول کنیم که ما ایرانیها دارو زیاد مصرف میکنیم و حتی اگر به آنها دست نزنیم، باید چند ورق از هر کدام در یخچال و کشوی کابینت ما باشد. ژلوفن، نوافن، استامینوفن کدوئین، دیازپام، لورازپام، دایمیتیکون، شیاف و خیلی از داروهای دیگر که فکر میکنیم لازم است برای روز مبادا در خانه باشد.
تعدادی از داروها نیازی به نسخه ندارند و شما با مراجعه به داروخانه میتوانید آنها را تهیه کنید. این داروها، داروهای OTC یا Over the Counter Drug نام دارند. دسته دیگری از داروها نیازمند نسخه پزشک هستند اما بسیاری از داروخانهها معمولا آنها را هم بدون نسخه در اختیار افراد میگذارند. داروهایی که مصرف بیرویه آنها میتواند عوارض متعددی برای سلامت داشته باشد و سلامت شما را در معرض خطر قرار دهد.
آیا مُجازیم داروهای OTC را خودسرانه مصرف کنیم؟
دکتر بابک پورقلیچ، پزشک عمومی در گفتگو با همشهری به نکات جالبی درباره مصرف داروهای OTC اشاره میکند که دانستن آنها شاید باعث شود که دست از مصرف بیرویه و طولانیمدت داروها برداریم و به سلامت خود اهمیت دهیم.
دکتر پورقلیچ میگوید: مصرف خودسرانه داروهای OTC بستگی به بیماری ما دارد. اگر بیماری سبک باشد که معمولا دچارش میشویم و اولین بار نیست، مثل سردرد همیشگی، سرماخوردگی همیشگی، آلرژی و آبریزش بینی همیشگی، درد قاعدگی همیشگی و از این قبیل که قبلا پزشک اجازه داده که در چنین مواقعی داروهای خاصی را برای تسکین درد استفاده کنیم، میتوانیم در حد ۴۸ ساعت آنها را مصرف کنیم. اما اگر بعد از ۴۸ ساعت و حداکثر ۷۲ ساعت علائم برطرف نشد، یا تشدید شد یا علائم دیگری به آن اضافه شد که شبیه علائم همیشگی نیست، باید حتما به پزشک مراجعه کنیم و خودسرانه مصرف داروها را ادامه ندهیم. مثلا اگر سردردی داریم که هرچقدر هم قرص میخوریم، خوب نمیشود، قاعدتا باید مصرف خودسرانه دارو را قطع و به پزشک مراجعه کنیم.
داروخانهها به فروشگاه تنزل پیدا کردهاند
این پزشک عمومی میگوید: در کشورهای دیگر هم یک سری داروها هستند که در فروشگاهها ارائه میشوند و مردم میتوانند بدون نسخه، آنها را خریداری کنند اما در ایران، الان مشکل فقط داروهای OTC نیست. مشکل ما داروهایی هستند که در قالب OTC به مردم ارائه میشوند. مثل آزیترومایسین، دیازپام، سفکسیم و ... . یا دارویی که همیشه مصرف میکنیم را میبریم به داروخانه نشان میدهیم و میگوییم من همیشه این را مصرف میکنم و داروخانه هم بدون نسخه آن را به شما میدهد. یعنی داروخانه در کشور ما جایگاه و مقام فروشگاه را پیدا کرده است. در حالی که ساختار و کارکرد فارمِسی که تنها تعدادی از داروهای OTC را در اختیار دارد، با دراگاستور متفاوت است. اما اینجا داروخانهها شبیه فارمِسیها عمل میکنند.
مصرف آنتیبیوتیک برای یک ویروس ساده؟
دکتر پورقلیچ به یک نکته خیلی مهم اشاره میکند و میگوید: خیلی از مواقع گلودرد شما ممکن است به خاطر یک میکروب یا ویروس ساده باشد. بهبود این ویروس ساده یک روندی دارد؛ مثلا ۳ تا ۵ روز طول میکشد و بعد علائمش از بین میرود. اما وقتی شما برای بهبود آن آنتیبیوتیک مصرف میکنید، میکروبهای ساده را هم از بین میبرید و به میکروبهای خطرناکتر و مقاوم تر فرصت جولان میدهید و دوره درمانتان هم طولانیتر میشود.
او میگوید: البته آنتیبیوتیکها OTC نیستند اما میزان مصرف آنها در کشور بسیار بالا است و خیلیها خبر ندارند که چه عوارض متعددی دارند. بسیاری از افراد برای کوچکترین مشکل مثل گلودرد یا داشتن خلط، آنتیبیوتیک مصرف میکنند! در حالی که آنتیبیوتیک اصلا روی عفونت تاثیری ندارد. فقط ممکن است در شما مقاومت دارویی ایجاد کند. یعنی اگر شما بعدها عفونت روده، عفونت گوش یا عفونت سینوس بگیرید، دیگر بدن شما به آن آنتیبیوتیک جواب نخواهد داد و دربرابرش مقاومت خواهد کرد و شما مجبور میشوید آنتیبیوتیک قویتری مصرف کنید که آن هم تبعات و عوارض خاص خود را دارد.
این ۷ دسته دارو را بیرویه نخورید
دکتر پورقلیچ در ادامه گفتگو درباره عوارض مصرف بیرویه و طولانیمدت ۷ داروی OTC و غیر OTC توضیحاتی میدهد که دانستن آنها بسیار ضروری است.
استامینوفن کدئین؛ ایرانیها استامینوفن کدئین را زیاد مصرفش میکنند و فکر میکنند خطری هم ندارد. ما بیمار داشتیم که روزی ۲ بسته استامینوفن کدئین مصرف میکرد و دیگر صاحب کبد سالمی نبود. استامینوفن اگر بیش از دوز مجاز مصرف شود، داروی بسیار مضری برای کبد است. کدئین آن هم اگر بیش از ۳ روز مصرف شود، هم وابستگی ایجاد میکند و هم باعث از بین رفتن سلولهای کبدی میشود.
ژلوفن و ایبوپروفن؛
این دو دارو جزو مسکنهای غیر استروئیدی هستند و مهمترین عوارضشان عوارض گوارشی است. اگر این ۲ دارو را طولانی مصرف کنید یا اگر زمینه بیماریهای گوارشی داشته باشید، ممکن است بیماری گوارشی شما تشدید شود. برخی از افراد برای بیماری قلبیشان داروهای دیگری مثل آسپرین هم مصرف میکنند. این افراد اگر پروفن مصرف کنند، رقت خونشان بیشتر میشود و ممکن است مستعد خونریزی شوند. به خصوص افرادی که فشارخون دارند و فشارخون آنها کنترلنشده است. در خیلی از مواقع یک خونریزی کوچک با مصرف این داروها ممکن است به یک خونریزی وسیع مغزی تبدیل شود.
ژلوفن و پروفن برای تسکین درد قاعدگی؛
ژلوفن و پروفن چون خون را رقیق میکنند، ممکن است که مقدار خونریزی را بیشتر کنند. درد را از بین میبرند اما مقدار خونریزی را افزایش میدهند. معمولا پزشکان این ۲ دارو را برای کاهش درد قاعدگی زیاد تجویز نمیکنند. ممکن است ترکیبی تجویز کنند. مثلا نوافن تجویز میکنند که ترکیبی از دوز پایین پروفن، استامینوفن و کافئین است. نوافن هم اثر تسکینی دارد و هم عوارضش کمتر است.
شیاف؛
شیاف، یک شکل از داروی OTC غیر استروئیدی است مثل دیکلوفناک، ناپروکسن، استامینوفن و ... . خود شیاف ممکن است در برخی افراد در محل ورودش اثر تحریکی بر جا بگذارد. غیر از این، عوارض شیاف دقیقا مثل داروی خوراکی آن است. عوارضی مثل خونریزی معده و روده ، مشکلات کلیوی و بدتر شدن مشکلات قلبی به خصوص در سالمندان.
سدیم کلراید؛
سدیم کلراید به خودی خود عوارضی ندارد. مگر این که احساس کنید با مصرف آن دچار خشکی زیاد بینی، تحریکپذیری بینی، افزایش التهاب بینی، درد در گونهها شدهاید. در غیر این صورت مشکلی ندارد.
اشک مصنوعی؛
مصرف اشک مصنوعی معمولا منعی ندارد اما بهتر است با تجویز پزشک باشد. چون ممکن است چشمهای شما مشکلی مثل التهابی داشته باشد و ۵ روز بعد از مصرف اشک مصنوعی با عفونت چشم مواجه شوید. مگر این که پزشک تجویز کرده باشد که ۶ ماه تا یک سال اشک مصنوعی را مصرف کنید. در این صورت میتواند اگر داروی شما قبل از این مدت تمام شد، میتوانید آن را بدون نسخه از داروخانه تهیه کنید.
آنتیبیوتیکها؛
آنتیبیوتیکها همان طور که گفتم، در دسته داروهای OTC قرار نمیگیرند اما مصرف بالایی در کشور دارند و عوارض زیادی هم ایجاد میکنند. مثل آموکسیسیلین، سفکسیم، آموکسیکلاو و ... . عوارض آنتیبیوتیکها شامل اختلالات گوارشی، تداخل دارویی و مقاومت دارویی است.
دست از مصرف خودسرانه و طولانیمدت داروها برداریم
داروهای OTC یا بدون نسخه هم مثل هر داروی دیگری اگر طولانیمدت و بیرویه مصرف شوند، بعد از مدتی اثربخشی خود را از دست میدهند. چون خیلی از داروها معمولا در بدن ایجاد مقاومت میکنند. این نکته را دکتر پورقلیچ میگوید و اضافه میکند: اما نکته مهمتر از مقاومت دارویی، این است که علائمی مثل درد، سوزش، التهاب و سرفه علامت هستند و بیماری نیستند. پزشک با مشاهده این علائم به وجود یک بیماری پی میبرد. بنابراین درمانش درمان علامتی خواهد بود. ولی بیمار نمیداند که علائمش مربوط به چه بیماریای است و با مصرفِ مثلا مسکن یا آنتیبیوتیک، فقط بیماری را سرکوب میکند. ممکن است فردی از ۳ ماه قبل، درگیر تومور مغزی باشد و نداند و با مصرف مسکن، فقط موجب سرکوب آن شود. وگرنه تومور در جای خود باقی است.
این پزشک عمومی ادامه میدهد: گاهی پزشک، دارویی را برای مدت محدودی تجویز میکند اما فرد از آن به بعد هر بار مریض شد، آن دارو را از داروخانه میخرد و مصرف میکند. در حالی که ممکن است پزشک آن دارو را فقط برای دو هفته یا نهایتا یک ماه دستور داده باشد. اگر پزشک برای شما مثلا اُمپرازول تجویز کرد و بعد از یک ماه همچنان بهبود پیدا نکردید، دیگر نباید یک ماه دیگر هم آن را خودسرانه مصرف کنید. شاید اگر به همان پزشک مراجعه کنید، این بار شما را برای آندوسکوپی بفرستد تا ببیند مشکل دقیقا از کجا است. پس بهتر است دست از مصرف خودسرانه و طولانیمدت داروها برداریم تا سلامتمان به خطر نیفتد.