به نقل از «ایرنا»

تکرار شوم یارانه

تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۷۴۲۰۲

تهران- ایرنا- سال‌ها از باز شدن پای یارانه به اقتصاد ایران می‌گذرد، اما هنوز هم هجوم انتقادهای کارشناسان به این سیاست تمامی ندارد. سیاستی که در دولت‌های نهم و دهم به اجرا درآمد سال‌هاست که بیراهه می‌رود و تنها خروجی آن، بیکاری مردم بخصوص در روستاها و فشار سنگین این هزینه‌ها بر دوش دولت است.

تقریبا هشت سالی است که هر ماه، 45 هزار و 500 تومان یارانه به حساب بیش از 76 میلیون نفر واریز می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با یک حساب سرانگشتی می‌توان گفت که هر ایرانی در سال، 546 هزار تومان از دولت بابت یارانه دریافت می‌کند، از همه مهم‌تر اینکه هر سال رقمی در حدود 41 میلیارد و 496 میلیون تومان بابت تامین بودجه مورد نیاز پرداخت یارانه نقدی بر دوش دولت سنگینی می‌کند. وقتی از یارانه نقدی حرف می‌زنیم در واقع از میراثی می‌گوییم که به اعتقاد آگاهان اقتصادی؛ میراث شومی بود که محمود احمدی نژاد برای اقتصاد ایران بر جا گذاشت.

سال‌ها از باز شدن پای یارانه به اقتصاد ایران می‌گذرد، اما هنوز هم هجوم انتقادهای کارشناسان به این سیاست تمامی ندارد. دست‌اندرکاران اقتصادی وقتی از موضوع پرداخت یارانه به افراد انتقاد می‌کنند، همیشه ایران را اولین و تنهاترین کشوری خطاب کرده‌اند که از دولت‌های خود الفبای یارانه را یاد گرفتند و اتفاقا دود آن به چشم خیلی‌ از واحدهای تولیدی رفت و آن‌ها را به تعطیلی کشانده است. قرار بود از محل افزایش قیمت حامل‌های انرژی، از واحدهای تولیدی حمایت شود، اما گزارش‌ها نشان می‌دهد سیاستی که در دولت‌های نهم و دهم به اجرا درآمد سال‌هاست که بیراهه می‌رود و تنها خروجی آن، بیکاری مردم بخصوص در روستاها و فشار سنگین این هزینه‌ها بر دوش دولت است.

چرا که بر اساس گزارش‌های رسمی، یارانه‌های نقدی در مجموع هر ماه بیش از 3400 میلیارد تومان و در سال تا 42 هزار میلیارد تومان برای دولت هزینه در بر داشته و با توجه به درآمد نزدیک به 35 هزار میلیارد تومانی سازمان هدفمندی یارانه‌ها که از محل اصلاح حامل‌های انرژی به آن تعلق می‌گیرد، برای تامین پرداخت‌های نقدی در سال باید دولت از خزانه نیز برداشت داشته باشد.

**یارانه محلی برای مناقشه مسئولان
این‌روزها که فصل داغ بودجه‌بندی است، قصه عجیبی از اجرای بهتر سیاست پرداخت یارانه از لا به لای اخبار به گوش می‌رسد که اظهارنظرهای زیادی را به دنبال داشته است. داستان از این قرار است که با افزایش نرخ دلار و بالا رفتن قیمت بسیاری از کالاهای اساسی، یعنی درست زمانی که مردم نیاز بیشتری به تقویت منابع درآمدی خود دارند، رئیس دولت‌های نهم و دهم در جریان یکی از سفرهای استانی خود از افزایش 20 برابری یارانه‌ها صحبت کرده که به باور بسیاری از دست‌اندرکاران اقتصادی و حتی مسئولان دولتی کاری غیر ممکن است. هشتم آذرماه بود که محمود احمدی نژاد، درباره پرداخت یارانه‌های نقدی به اظهارنظر جدیدی پرداخت که بسیاری از دست‌اندرکاران اقتصادی، آن را در زمره سخنان پوپولیستی او قرار داده‌اند.

آنطور که از تحلیل‌های کارشناسان بر می‌آید، اظهار نظر احمدی نژاد بدان معناست که رقم مورد نظر او برای یارانه هر نفر در حال حاضر، 910 هزار تومان است. با یک تحلیل ساده می‌توان گفت که اگر رقم فعلی 45 هزار و 500 تومان یارانه برای دولت ماهانه سه میلیارد و 458 میلیون تومان هزینه برای دولت داشته باشد و به قول کارشناسان اقتصادی، زمینه را برای کار نکردن روستاییان فراهم کند، حالا این مبلغ 910 هزار تومان چه بلاهایی می‌توان بر سر این اقتصاد بیاورد؟

فارغ از اینکه دولت باید هر ماه 6 میلیارد و 916 میلیون تومان بابت این یارانه پرداخت کند؛ در شرایطی که تیم اقتصادی نمی‌داند این رقم را باید از کدام محل تامین کند؛ سوال مهمی که به ذهن می‌رسد این است سرنوشت مابقی واحدهای تولیدی و حتی انگیزه مردم برای کار تا چه اندازه می‌تواند تحت تاثیر این سیاست ضربه بخورد؟

چرا که تاریخ ایران هنوز صدای انتقاد به یارانه 45 هزار و 500 تومانی را فراموش نکرده است. بد نیست برای مرور این داستان کمی تاریخ را ورق بزنیم؛ مصداق این اتفاق در زمستان 95 بود که صدای انتقاد صنعتگران از عدم پرداخت درآمد هدفمندی یارانه به تولید و صنعت بلندتر از همیشه به گوش می‌رسید. زمستان دو سال پیش بود که ایسنا در گزارشی نوشت، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با انتقاد از عدم پرداخت بخشی از درآمدهای ناشی از هدفمندی یارانه ها به حوزه تولید و صنعت، خطاب به قائم مقام وزیر صنعت گفت: «وقتی می‌گوییم قانون ارزش افزوده کمرمان را خم کرده، می گویید قانون است و باید اجرا شود ولی همین قانون هدفمندی یارانه‌ها و پرداخت سهم تولید را که خودتان در مجلس قبل، تصویب کردید به ما نمی‌دهید اگر قانون، قانون است باید اجرا شود.»

این تنها یک نمونه رسمی از انتقاد به اجرای اشتباه این سیاست است؛ آنطور که گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد، برخی از قالیبافان نیز در روستاها مهمترین عامل کاهش تولید فرش دستبافت و رونق فرش‌های ماشینی را پرداخت یارانه‌ به روستاییان می‌دانند که با دریافت این مبلغ دیگر شوق قبلی خود را برای ادامه کار از دست دادند. هر چه که هست، این‎روزها با رسیدن به فصل داغ بودجه‌بندی یارانه شده محلی برای مناقشه مسئولان.

اوایل آذر ماه همین امسال بود که رئیس دولت‌های نهم و دهم یکبار دیگر از این سیاست دفاع کرد تا بگوید با گران‌تر شدن دلار، یارانه فعلی را باید 20 برابر کرد. احمدی نژاد که در سنندج سخنرانی ‌کرد، با همان لحن آشنای خود به دولت حمله کرد که برای دادن یارانه نقدی گفت: «ا نگار ارث پدرشان را می‌خواهند بدهند»، اما حرف اصلی او در ادامه بیان شد که با اشاره به وضعیت اقتصادی کشور و نیز گران شدن دلار گفت: می‌شود یارانه فعلی را می‌توان«20 برابر» کرد. حالا آنطور که آگاهان اقتصادی می گویند اظهارات احمدی نژاد بدان معناست که رقم مورد نظر او برای یارانه هر نفر در حال حاضر، 910 هزار تومان است. به بیان ساده تر،هر خانواده چهارنفره باید 3 میلیون 640 هزار تومان در ماه یارانه بگیرد.

دیروز، رئیس سازمان برنامه و بودجه واکنش تندی به صحبت‌های رئیس دولت‌های نهم و دهم نشان داد. محمد باقر نوبخت درباره پیشنهاد احمدی‌نژاد درخصوص افزایش یارانه‌ها به 900 هزار تومان گفت: «دولت باید کسری 5 هزار و هشتصد میلیارد تومانی که دولت قبل برای پرداخت همین 45 هزار و پانصد تومان یارانه برایمان باقی گذاشته بپردازد، پس چه طور می‌شود این مبلغ یارانه را با این بدهی که دولت قبل گذاشته، اضافه کرد؟

نوبخت همچنین درباره اظهارنظر برخی از مسئولان سابق کشور درباره افزایش میزان یارانه‌ها و تاثیر آن روی افکار عمومی گفته است: مردم ما فهیم‌تر از این حرف‌ها هستند و با این نوع حرف‌هایی که مبانی درست محاسباتی ندارد یا با یک فروضی مطرح شود که این فروض قابل انجام نیست، تحت تاثیر قرار نمی‌گیرند.

به گفته او: « همین 45 هزار و پانصد تومان با همان ارقام قبلی بالغ بر 5 هزار و 800 میلیارد تومان بدهی به بانک مرکزی برای دولت باقی گذاشته است.» نوبخت تاکید کرد: مرتبا بانک مرکزی در حال پیگیری این مطالبات از دولت است و دیوان محاسبات پرونده تشکیل داده است.

هر چه که هست، یارانه‌های نقدی و حساسیتی که در مورد آن بین مردم وجود دارد موجب شده نحوه اجرای این سیاست، به ابزاری برای برخی مسئولان برای جلب رضایت مردم تبدیل شود، در حالیکه آگاهان اقتصادی بارها هشدار داده‌اند منابعی برای رشد رقم یارانه نقدی وجود ندارد و همین مبلغ 45 هزار و 500 تومان موجود هم با کسری چند هزار میلیارد تومانی در سال همراه است. ارقام 90 هزار، 150 هزار و اخیرا هم نرخ 910 هزار تومانی جدید محمود احمدی‌نژاد که هیچ منطقی برای آن اعلام نشده است، ‌به نظر می‌رسد بیش از آنکه بر مبنای علمی و کارشناسی باشد قصد جلب رضایت مخاطبان دریافت یارانه‌های نقدی را داشته باشد.

منبع: روزنامه همدلی؛ 1397،9،25
گروه اطلاع رسانی**2059**2002

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اقتصاد همدلي چالش هاي اقتصادي پرداخت يارانه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۷۴۲۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هفت روز تا پایان اجرای طرح فجرانه کالابرگ؛ برنامه دولت درخصوص کالابرگ چیست؟ 

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، با اجرای طرح کالابرگ الکترونیک از خردادماه سال ۱۴۰۲ به صورت سراسری در کشور، ۱۱ قلم کالای اساسی شامل برنج ایرانی، حبوبات، شیر کم‌چرب، پنیر، ماست‌ کم‌چرب،‌ مرغ، تخم‌مرغ، روغن مایع، ماکارونی و قند برای حفظ سفره مردم از تورم در سبد غذایی این طرح تعریف شد.

ایسنا در گزارشی نوشت:طی چند فاز اجرایی و با گسترش اجرای آن در نهایت، هفت دهک درآمدی تحت پوشش این طرح قرار گرفتند و در صورتی که این هفت دهک درآمدی ۲۰۰ هزار تومان از مبلغ یارانه خود را از میان ۱۱ قلم کالای سبد غذایی تعریف شده خریداری می‌کردند، مشمول دریافت یارانه تشویقی ۱۲۰ هزار تومانی می‌شدند. به عبارتی با استفاده از این طرح، یارانه دهک‌های یک تا ۳ درآمدی به ۵۲۰ هزار تومان و یارانه دهک‌های چهارم تا هفتم درآمدی به ۴۲۰ هزارتومان افزایش یافت

اما در مرحله جدید اجرایی و شروع دهه فجر، دولت از ۱۷ بهمن‌ماه به مدت سه ماه (تا ۱۸ اردیبهشت ادامه دارد) مرحله جدید طرح کالابرگ الکترونیک را تحت عنوان «طرح فجرانه» اجرا کرد؛ این فاز جدیدی بوده که «شرط ۲۰۰ هزار تومان خرید از یارانه» حذف شد و اعتبار تشویقی آن از ۱۲۰ هزار تومان (اعتبار تشویقی کالابرگی) به ۲۲۰ هزار تومان افزایش یافته است.

به بیانی دیگر در این طرح، یک سبد ۱۱ قلمی برای تامین حداقل کالری، پروتئین، ریزمغذی و ویتامین‌های لازم برای هر فرد (منطبق با نظر انستیتو تغذیه ایران) با قیمت‌های مبنای سال ۱۴۰۱ انتخاب شده است و مابه التفاوت قیمت سبد مبنا سال ۱۴۰۱ با قیمت روز (۱۴۰۲) از محل یارانه جدید دولت تامین می‌شود، به این صورت که قیمت روز سبد مشتمل بر ۱۱ قلم ۷۴۳ هزار و ۷۵۰ تومان بوده که خانوار دهک‌های اول تا هفتم در صورت خرید بسته باید قیمت سال ۱۴۰۱ را به مبلغ ۵۲۳ هزار و ۳۰۰ تومان از جیب خود پرداخت کنند و مابه‌التفاوت آن تا قیمت روز به مبلغ ۲۲۰ هزار و ۴۵۰ تومان از محل اعتبار جدید دولت تامین می‌شود.

اعتبار جدید (۲۲۰ هزار تومانی) علاوه بر یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزارتومانی فعلی بوده و خانوار مشمول طرح به صورت مجزا یارانه نقدی خود را به صورت ماهانه دریافت خواهند کرد. مبلغ حمایتی دولت به صورت اعتبار در حساب سرپرست خانوار تخصیص یافته و در زمان خرید و متناسب با میزان خرید مصرف می‌شود. البته خانوار می‌تواند اقلام طرح را در سقف وزنی و کالایی تعریف شده خرید کند و امکان جا به جایی اعتبار بین گروه‌های کالایی مقدور نیست. به عنوان مثال با اعتبار برنج امکان خرید روغن وجود ندارد.

از همین رو می‌توان گفت با اجرای طرح فجرانه، فردی با دهک درآمدی یک تا ۳ به جای دریافت ۴۰۰ هزارتومان یارانه، ۶۲۰ هزارتومان و فردی با دهک درآمدی چهار تا هفت، به جای دریافت ۳۰۰ هزارتومان، ۵۲۰ هزارتومان یارانه دریافت خواهد کرد.

براساس اعلام وزارت رفاه مرحله سوم طرح کالابرگ از ۲۱ فروردین ماه سال ۱۴۰۳ شروع شده و برابر برنامه‌ریزی انجام شده تا ۲۱ اردیبهشت ادامه خواهد داشت که از زمان شروع طرح تا ۹ اردیبهشت، به صورت میانگین روزانه بیش از ۷۷۰ هزار خرید کالابرگی توسط مردم انجام شده و این یعنی موفقیت بالای طرح در جلب مشارکت مردم و حمایت از سبد غذایی خانوار در مقابل تورم و گرانی. طی ۸۰ روز طرح فجرانه توزیع حدود ۱۳۹ میلیون بسته غذایی صورت گرفته و اثر بسیار خوبی در رونق بازار و تولید کارخانجات صنایع غذایی گذاشته است.

تنها هفت روز تا پایان طرح سه ماهه فجرانه الکترونیک باقی مانده و هنوز دولت برنامه جدید خود را برای ادامه طرح کالابرگ اعلام نکرده است. البته ۱۹ فروردین ماه بود که سیدرضا یحیوی- مشاور معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره تداوم اجرای طرح فجرانه کالابرگ الکترونیک در سال جاری به ایسنا اعلام کرد که در حال حاضر طرح فجرانه کالابرگ الکترونیک در حال اجراست و منابع آن برای مدت سه ماه در نظر گرفته شده بود که در صورت تامین منابع، همین مدل ادامه پیدا خواهد کرد، اما اگر منابع تامین نشود چند مدل طراحی و به دولت ارائه خواهد شد و در صورت موافقت با یکی از مدل‌های ارائه شده، اجرا خواهد شد.

مشاور معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین اعلام کرده بود که در هر صورت حمایت از معیشت مردم ادامه‌دار است اما بستگی به این دارد که در چه قالب و طرحی ادامه یابد.

اکنون باید منتظر اعلام دولت ماند تا مشخص شود که قرار است پس از برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته چه مدلی برای مرحله جدید کالابرگ الکترونیک اجرایی شود.

۲۲۳۲۲۳

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902368