به نقل از «ایرنا»

آستان قدس رضوی 22 هزار هکتار زمین زراعی را مدیریت می کند

تاریخ انتشار: ۲۶ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۸۹۲۴۶

مشهد- ایرنا- سرپرست موسسه باغات آستان قدس رضوی گفت: 22 هزار هکتار زمین زراعی موقوفه شامل سه هزار هکتار باغ، 9 هزار هکتار زمین زراعی و زمینهای در نوبت کشت و کار در سطح کشور زیر نظر این آستان مدیریت می شوند.

محمود صادقی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: 10 موسسه کشت و صنعت آستان قدس رضوی در سطح کشور مسئولیت اقدامات کشاورزی را در زمینهای موقوفی این آستان در استانهای کرمان، یزد، سمنان، خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی برعهده دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی ادامه داد: هر کدام از این موسسات مسئول انجام فعالیتهای زراعی و باغی در زمینهای موقوفی هستند که یکی از آنها موسسه باغات آستان قدس رضوی است. این موسسه مسئولیت احیا، نوسازی و حفظ 750 هکتار زمینهای باغی و حاشیه باغها در شهر مشهد و حومه را برعهده دارد که از این میزان 550 هکتار باغ و بقیه آن زمین پیرامون باغ است.
سرپرست موسسه باغات آستان قدس رضوی گفت: تفاوت این موسسه با سایر موسسات آستان این است که زمینهای تحت مدیریت آن باغی داخل شهر است که زمینهای کمتری را در بر می گیرد.
وی افزود: در مجموع 17 قطعه باغ و زمینهای پیرامون آن با مجموع گستره 750 هکتار در مشهد و حومه این کلانشهر تحت مدیریت این موسسه قرار دارد. باغ 300 هکتاری ملک آباد، باغ 114 هکتاری امام رضا(ع) و باغهای الندشت، بیلدر و منزل آباد از مهمترین مجموعه های تحت مدیریت آستان قدس رضوی در مشهد هستند.

* پشتوانه جدید برای آبیاری باغ ملک آباد
صادقی در ادامه همچنین گفت: برای کاهش دغدغه کم آبی باغ ملک آباد در مشهد پشتوانه جدیدی از محل سد گلستان واقع در طرقبه در نظر گرفته شده است. به دلیل کمبود آب برای توسعه باغ ملک آباد چند سال پیش از شرکت آب منطقه ای درخواست کردیم که سهمیه این باغ را از آب چاه افزایش دهد.
وی افزود: به همین منظور کمیسیونی از سوی شرکت آب منطقه ای و استانداری خراسان رضوی تشکیل شد ولی با درخواست این موسسه موافقت نشد.
سرپرست موسسه باغات آستان قدس رضوی ادامه داد: هنوز دغدغه آب برای باغ ملک آباد وجود دارد اما پشتوانه ای برای سیراب کردن این باغ پیدا کردیم که آن احیای راه آبی مربوط به 50 سال پیش است زیرا پیشتر راه باریک آب از طریق بند گلستان در طرقبه خارج می شد و مسیر درختهای توت در وکیل آباد را طی می کرد و در نهایت به باغ ملک آباد می رسید.
وی گفت: سد یا بند گلستان از موقوفات آستان قدس رضوی است و سهمیه آب برای غیر از زمینهای آستان قدس رضوس ندارد. گرچه هنوز اقدامی برای احیای راه آب از سد گلستان برای باغ ملک آباد انجام نشده اما امکان استفاده از این پشتوانه برای زمانی که مشکل کمبود آب در باغ ملک آباد بیشتر شود، وجود دارد.

* طرح باغ متراکم
سرپرست موسسه باغات آستان قدس رضوی همچنین اظهارداشت: به دلیل اهمیت باغها برای محیط زیست و پاکسازی هوا در کلانشهر مشهد، تاکید تولیت آستان خودداری از قطع درخت بدون مجوز و حفظ و نگهداری درختان است. بر این اساس اگر قرار باشد درختی در یکی از باغها به دلیل کهولت سن یا بیماری قطع شود باید مجوزهای لازم در این زمینه صادر گردد.
وی افزود: در راستای احیا و نوسازی باغهای آستان قدس رضوی باغهایی که قابلیت نگهداری از نظر سن، کیفیت و سلامت را دارند نگهداری می شوند و باغهایی که قابلیت نگهداری ندارند با اخذ مجوزهای لازم نوسازی می گردند.
صادقی ادامه داد: پارسال با هماهنگی شهرداری مشهد و گرفتن مجوزهای لازم از جمله کمیسیون ماده هفت و موافقت تولیت آستان قدس رضوی درختان 35 هکتار از زمینهای باغی قدیمی قطع و به جای هر یک از آنها سه نهال کاشته شد.
وی همچنین اجرای 'طرح باغ متراکم در ملک آباد' را از جمله فعالیتهای این موسسه برای حفظ و نگهداری باغات آستان قدس رضوی ذکر و بیان کرد: باغ متراکم طرحی برای شرایط بحرانی کمبود آب است که با اجرای آن از آب و زمین استفاده بهینه می شود.
سرپرست موسسه باغات آستان قدس رضوی گفت: بر اساس شیوه های سنتی در هر هکتار باغ 300 تا 400 اصله درخت کاشته و به ثمر می رسد اما در 'طرح باغ متراکم' در هر هکتار زمین باغی هزار و 500 اصله نهال و در برخی ارقام تا چهار هزار اصله نهال می توان کاشت.
وی افزود: طرح باغ متراکم تاکنون در 15 هکتار از باغ ملک آباد مشهد اجرا شده که مربوط به درختان سیب و گلابی می باشد و در اجرای این طرح در هر هکتار چهار هزار اصله نهال کاشته شده است.
صادقی ادامه داد: از آنجا که نهال ها نمی توانند روی پایه خود بایستند برای هر نهال از ستون، سیم و پوشش استفاده شد تا میوه آسیب نبیند و همچنین دمای آن کنترل شد تا میوه رنگ بگیرد.
وی گفت: در صورت اجرای کامل این طرح در باغ ملک آباد دیگر نیازی به سیم، ستون و پوشش برای هر نهال نخواهد بود و سطح زیر کشت نیز چند برابر افزایش می یابد.

* عرضه مستقیم میوه باغها
سرپرست موسسه باغات آستان قدس رضوی در ادامه اظهارداشت: هر ملک یا زمین موقوفی درآمدی دارد که باید براساس نیت واقف هزینه شود. در این راستا بخشی از درآمد باغ یا ملک موقوفی صرف هزینه های جاری آن موقوفه و بقیه صرف اجرای نیت واقف مانند عزاداری در حرم مطهر رضوی، روشنایی حرم یا مواردی از این دست می شود.
وی افزود: پیشتر میوه هایی که از باغهای آستان قدس رضوی برداشت می شد به سردخانه انتقال یافته و پس از آن در چرخه شبکه عرضه میوه در شهر قرار می گرفت اما امسال برای نخستین بار به دستور تولیت آستان قدس رضوی جایگاهی در پنج نقطه از شهر مشهد در نظر گرفته شد و میوه ها بدون واسطه با 30 درصد کمتر از قیمت بازار به صورت مستقیم در اختیار مردم قرار گرفت.

* امکان استفاده عمومی از باغهای آستان قدس رضوی
صادقی همچنین گفت: موسسه باغات آستان قدس رضوی در زمینه احداث یا ایجاد اردوگاه و بهره برداری غیرکشاورزی از باغهای آستان مسئولیتی ندارد بلکه فقط مسئول حفظ و نگهداری باغها و در مجموع باغبانی است اما نظر تولیت آستان قدس رضوی این است که بخشی از باغهای موقوفی داخل شهرها با حفظ همه درختان آنها به امور فرهنگی اختصاص یابد تا مردم بتوانند از آنها استفاده کنند.
وی افزود: برنامه ریزی برای استفاده فرهنگی از محیط باغهای آستان قدس رضوی در دست سازمان فرهنگی این آستان است و تاکنون باغ بیلدر در شاندیز به اردوگاه فرهنگی پسران و بخشی از باغ امام رضا(ع) در مشهد به اردوگاه فرهنگی بانوان اختصاص یافته است.
سرپرست موسسه باغات آستان قدس رضوی گفت: تولیت آستان قدس رضوی در زمینه باغ غیرمثمر 'خوردین' در تهران نیز که از موقوفات آستان با حدود 9 هکتار وسعت است، تصمیم به انجام امور فرهنگی در آن گرفته که جزئیات موضوع به زودی اعلام می شود.
7489/1858

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اقتصاد آستان قدس مشهد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۸۹۲۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«وقف رضوی» راهکاری برای تحقق شعار سال 1403

وقف، یک نهاد کهن و قدیمی است که حتی پیش از اسلام وجود داشته و با زندگی مردم ارتباط مستقیم و غیرمستقیم دارد. موضوع وقف و موقوفات و بهره‌مندی جامعه اسلامی از برکات وقف بر کسی پوشیده نبوده و موضوع بحث ما هم نیست، آنچه سبب شده به موضوع وقف، اثرات و برکات آن بپردازیم، بررسی این پرسش است که نهاد وقف در تحقق شعار سال 1403 که از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» تعیین شده چه نقشی دارد؟ برای دریافت پاسخ این پرسش، پای صحبت‌های مدیر توسعه وقف و مشارکت‌های اجتماعی بنیاد بهره ‌وری موقوفات آستان قدس رضوی نشستیم. حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالرضا اصغری در یکی از روزهای پایانی فروردین سال جاری در دفتر کارش پذیرای خبرنگار قدس بود. وی همچنین عضو هیئت علمی رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه علوم اسلامی رضوی است. برش‌هایی از این گپ‌وگفت صمیمانه را در ادامه دنبال کنید.

 ابتدا توضیحی در زمینه جنبه‌های مختلف مشارکت مردم در یک نهاد موقوفاتی مانند آستان قدس رضوی بیان کنید.

ابتدا باید اشاره کنم در اسلام به فعالیت‌های اقتصادی در قالب‌های مختلف ازجمله بیع، مضاربه، مساقات، مزارعه و... تأکید شده است. البته اقتصاد در اسلام، هدف نیست، بلکه وسیله‌ای است برای اداره جامعه اسلامی و انجام فعالیت‌های فرهنگی، تبلیغی، دینی و... همچنین اسلام در موضوع اقتصاد تأکید بر مشارکت همه افراد جامعه دارد و خیلی هم بر اقتصاد دولتی و حکومتی تأکید ندارد، بلکه بیشتر مردم را تشویق به فعالیت‌های اقتصادی و مشارکت در پروژه‌های اقتصادی، تولیدی و فرهنگی می‌کند.

از طرف دیگر، جلوه‌های مختلف مشارکت اجتماعی در یک نهاد موقوفاتی مانند آستان قدس رضوی می‌تواند در قالب‌های وقف، نذر، هبه و صلح انجام شود. با توجه به تأکید رهبر معظم انقلاب بر مشارکت دادن مردم در فعالیت‌های اقتصادی و تولیدی کشور، بسیج همه ظرفیت‌های مردمی در جهش تولید، مردمی کردن اقتصاد و دوری دولت و حکومت از تصدی‌گری مستقیم، نهاد وقف یکی از جلوه‌های بارز مردمی کردن اقتصاد و مشارکت دادن مردم در فعالیت‌های اقتصادی است، زیرا در نهاد وقف، شخص واقف، مِلک، دارایی یا متعلقات خود را از مالکیت انحصاری خود خارج کرده و آن را در اختیار جامعه اسلامی یا در قالب وقف رضوی در اختیار نهاد آستان قدس رضوی قرار می‌دهد تا دارایی‌های مزبور در حوزه‌های مختلف تولید، اشتغال، کشاورزی، فرهنگی، اجتماعی، مذهبی و دینی، سلامت و... قرار گیرد.

منظور شما این است وقف علاوه بر جنبه‌های مذهبی، دینی و اجر و پاداش اخروی، با موضوع دخالت مردم و مشارکت آنان در اداره امور جامعه و از جمله فعالیت‌های آستان قدس رضوی هم مرتبط است؟

وقف دارای آثار و برکات متعددی است. به بیان دیگر، فلسفه وقف این است واقف، دارایی خود را از مالکیت خویش خارج و در اختیار نهاد وقف قرار دهد تا نیازهای مختلفی که جامعه اسلامی در هر زمان دارد، از عواید موقوفه تأمین شود. واقف، نیازهایی که در جامعه وجود دارد را سنجیده و بر مبنای آن، نیات و اهداف خود را در وقف‌نامه تعیین و به متولی موقوفه اعلام می‌کند تا برابر نیات تعیین شده، عواید موقوفه هزینه شود. نیازهای گوناگون جامعه اسلامی عبارت‌اند از حوزه‌های سلامت، فرهنگی، اجتماعی، علم و فناوری، تبلیغ و پژوهش و آموزش، حوزه خدمات رفاهی و... . وقتی تاریخ موقوفات آستان قدس رضوی را بررسی می‌کنیم، به این شعار می‌رسیم که «وقف از سوی مردم و به نام حضرت رضا(ع) برای تأمین و رفع نیازهای مردم» انجام شده است، بنابراین وقف در آستان قدس رضوی فقط برای موضوعات مرتبط با نیازهای حرم مطهر رضوی نیست، بلکه برای رفع نیازهای مختلف جامعه ازجمله سلامت، نیازهای اجتماعی (از قبیل توانمندسازی محرومان، تأمین نیازهای دانش‌آموزان، تسهیل ازدواج جوانان، فرزندآوری و اسکان زائران کم‌برخوردار و زوج‌های جوان) و... نیز می‌تواند باشد. البته عمران و توسعه حرم مطهر امام هشتم(ع) یعنی توسعه رواق‌ها، صحن‌ها و اماکن متبرکه و همچنین خدمات‌دهی به زائران و مجاوران بارگاه مطهر امام رضا(ع) نیز نیاز به موقوفات مرتبط با آن دارد که افراد متدین و علاقه‌مند به بارگاه مطهر رضوی بخشی از اموال و دارایی خود را برای این موضوع اختصاص می‌دهند.

یکی از موارد مهمی که در «وقف رضوی» در نظر گرفته شده، احیای امر و تبلیغ محاسن کلام اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) است که در این زمینه نیز دارایی‌هایی وقف آستان قدس رضوی می‌شود.

همین جا لازم است به این موضوع اشاره کنم که در آستان قدس رضوی با شعار «همه می‌توانیم واقف رضوی باشیم» شیوه‌های نوینی برای وقف پیش‌بینی شده تا همه افراد جامعه بتوانند در ارائه خدمات به جامعه اسلامی مشارکت کنند.

از جمله این شیوه‌های نوین «وقف مشارکتی» است. برای این امر طرحی به مردم معرفی می‌شود و مردم می‌توانند با مبلغی که اعلام می‌شود، در قالب وقف به حساب ویژه وقف واریز کنند. در این صورت پرونده وقف مشارکتی تشکیل و مبلغ مزبور به طرح موردنظر اختصاص داده شده و پس از تکمیل طرح و افتتاح آن، وقف‌نامه جمعی تدوین و تنظیم می‌شود. در حال حاضر، اولویت وقف مشارکتی در آستان قدس رضوی ساخت «رواق زیرسطحی بست شیخ بهایی» در حرم مطهر امام هشتم(ع) با اختصاص حداقل مبلغ یک‌میلیون تومان و بیشتر است. هدف از این کار، مشارکت دادن مردم در توسعه فضاهای مسقف حرم مطهر رضوی و شریک و برخوردار کردن آنان از ثواب اخروی نهاد وقف و برآورده شدن تقاضای فراوان مردم در مشارکت توسعه فضاهای زیارتی مسقف و باز حرم مطهر حضرت رضا(ع) است.

 در زمینه افزایش مشارکت مردم از طریق نهاد وقف به چه موضوعاتی در آستان قدس رضوی اندیشیده‌اید؟

برای اینکه بتوانیم شعار «همه می‌توانند واقف رضوی باشند» را محقق و عملیاتی کنیم، امور مختلفی را پیش‌بینی کرده‌ایم که به اختصار به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنم.

یکی از این موضوعات «تسهیل فرایند پذیرش وقف»است، یعنی تلاش شده افرادی که تمایل دارند دارایی خود را وقف کنند، با کمترین تشریفات اداری و در کمترین زمان و در سریع‌ترین شیوه، فرایند وقف انجام شود. بنابراین مردم می‌توانند تقاضاهای وقف خود را به دفاتر مشاوره وقف و نذر مستقر در حرم مطهر امام رضا(ع) و کانون‌های خدمت رضوی در استان‌های سراسر کشور و مدیریت‌های املاک و اراضی آستان قدس در استان‌های دارای موقوفه رضوی ارسال کرده و یا از طریق مراجعه به وبگاه پذیرش برخط وقف رضوی به نشانی اینترنتی Vaghf.razavi.ir تقاضای خود را در قالب وقف دارایی، وقف مشارکتی و یا وقف واحدهای اقامتی (سوئیت) در زائرسرای حضرت رضا(ع) و... ثبت کنند. این تقاضاها در سریع‌ترین زمان در کارگروه ویژه‌ای بررسی می‌شود. سپس به محضر تولیت معزز آستان قدس رضوی تقدیم و پس از تأیید ایشان، وقف‌نامه عادی و سپس وقف‌نامه رسمی و انتقال سند رسمی به نام آستان قدس رضوی تنظیم شده و فرایند پذیرش وقف تکمیل می‌شود.

موضوع دیگر «توسعه عرصه‌های متنوع وقف» است. با توجه به علاقه‌مندی همه اقشار مردم به درج نامشان در فهرست «واقفان رضوی»، عرصه‌های وقف را متنوع کرده‌ایم و مردم می‌توانند «اموال و دارایی غیرمنقول» خود (مانند منزل، آپارتمان، مزرعه، زمین، کارخانه و...) و «اموال منقول» (مانند فرش، خودرو و...)، «سهام» که قابل انتقال به نام موقوفه باشد، «پول» (در قالب‌های وقف وکالتی و وقف مشارکتی قابلیت وقف دارد)، «حقوق معنوی» (مانند حق تألیف، حق اختراع، مالکیت نشان تجاری و...) را وقف کنند. حتی اگر اموالی قابلیت وقف نداشته باشد نیز مردم می‌توانند آن را در قالب «هبه» یا «صلح» تقدیم آستان مقدس حضرت رضا(ع) کنند.

 با توجه به دامنه وسیع موضوع وقف، چگونه این موضوع می‌تواند در آستان قدس رضوی برای تحقق شعار سال جاری یعنی جهش تولید با مشارکت مردم، ثمربخش باشد؟

یکی از وظایف متولی وقف «بهره‌وری موقوفات» و «معطل نگه نداشتن موقوفه» است. یعنی باید موقوفه، مورد عمران، آبادانی و بهره‌وری بهینه قرار گیرد و «استیفای عواید» از آن شده و برابر نیات واقف نیزهزینه شود.

 بنابراین ما باید موقوفات و به‌ویژه موقوفات «غیرمنقول» از جمله زمین‌های کشاورزی، مستغلات و... را مورد بهره‌برداری بهینه قرار دهیم. این بهره‌وری بهینه، مستلزم سرمایه‌گذاری در حوزه‌های کشاورزی و تولید است که این موضوع سبب جهش تولید و مشارکت دادن مردم در قالب وقف در امر اقتصاد و تولید می‌شود. به عنوان مثال بیشتر فعالیت‌های آستان قدس رضوی در حوزه تولید در عرصه‌های گوناگون، ریشه موقوفاتی دارد، یعنی از محل عواید موقوفه یا حق تقدیمی دریافتی از واگذاری موقوفات در قالب اجاره برای کاربری‌های مسکونی و تجاری است و این خود سبب رونق اقتصادی و مشارکت دادن موقوفات در تولید و فعالیت اقتصادی و ایفای نقش در تحقق شعار سال جاری می‌شود.

محمدحسین مروج کاشانی