به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

شاهنامه را به دورهمی شب یلدا بازگردانیم/ چرا در شب یلدا به حافظ تفأل می‌زنیم؟

تاریخ انتشار: ۲۶ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۹۹۴۶۹۹

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، شب یلدا بلندترین شب سال است که ایرانیان دور هم جمع می شوند و با شیوه‌های مختلف این شب را به روز پیوند می‌دهند.

مردم در شب یلدا به سراغ حافظ می روند و به آن تفال می زنند؛ اما از شاهنامه خوانی در این شب غفلت می کنند. سنتی که در گذشته های دور وجود داشته و این روزها به دست فراموشی سپرده شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بیایید امسال کار متفاوتی در شب یلدا انجام دهیم؛ در کنار تفأل به دیوان خواجه حافظ شیرازی سری هم به شاهنامه بزنیم و این شاهکار ادبی را بخوانیم.

درباره اینکه چرا این کتاب در گذشته در شب یلدا خوانده می شد با میرجلال الدین کزاری، شاهنامه پژوه و پژوهشگر ادبی گفتگو کردیم. وی در این باره به خبرنگار ادبیات باشگاه خبرنگاران جوان گفت: شاهنامه همواره از زمان پیدایش جایگاهی ویژه در دل ایرانیان داشته است. ارزش این نامه نامی ایرانی نزد ایرانیان تا بدان پایه بوده است که «ابن اثیر» نوشته است ایرانیان شاهنامه را نامه ای آیینی و فراسویی می دانند. پس مایه شگفتی نیست که در جشن و آیین شب یلدا که آیین و جشنی کهن  و ناب ایرانی است، شاهنامه خوانده شود.

وی افزود: از سوی دیگر خواندن شاهنامه در شب یلدا بازمی گردد به هنجار رفتاری که با این جشن و آیین شب یلدا در پیوند است. یلدا به راستی شبی است که مهر ایرانی در آن زاده می شود؛ از آنجا که مهر نامی دیگر برای خورشید است، در رازهای این جشن و آیین، خورشید کارکرد و نمودی بنیادین دارد که آن را در خوانی آیینی می توان دید و یافت. از همین روی ایرانیان کوشیده اند که این شب را زنده بدارند. در آن بیدار و هوشیار بمانند تا گواه بر دمیدن خورشید و آغاز گرفتن روز باشد. بر همین پایه است که می کوشیدند به شیوه های گوناگون این زمان دراز را بگذرانند. آن خوان شب یلدا که بایسته آن آجیل این شب هست، یکی از این ترفندها بوده است. ترفند دیگر خواندن شاهنامه است و شنوندگان  دل به داستان های شاهنامه می سپردند که گذر زمان را از یاد می بردند.

چرا در شب یلدا حافظ می خوانیم؟

علاوه بر شاهنامه خوانی، رسم دیگری هم در شب یلدا وجود داشته است و هم اکنون هم وجود دارد. در این شب ایرانیان به حافظ تفأل می زنند. دلیل این کار چیست؟

کزازی پژوهشگر ادبی در این باره بیان کرد: پس از شاهنامه، شاهکاری ادبی که ایرانیان پیوند چندی با آن دارند و همچنان آن را دفتری مینویی می دانند، دیوان حافظ است. از همین رو خواجه را ترجمان جهان نقاب یا لسان الغیب می دانند. در جشن و آیین شب یلدا فال زدن با دیوان حافظ را  خجسته و بشکوه می شمارند.

وی با اشاره به اینکه ناگفته پیداست فال زدن با دیوان حافظ از آن روی انجام می شود که فال زن می خواهد از آنچه در پیش است، آگاه شود اظهار داشت: ما هنگامی به دیوان خواجه بزرگ فال می زنیم که در کاری درمی مانیم. خویشتن را به سر دو راهی می یابیم و نمی دانیم از آن دو راه کدامین را باید برگزینیم و بپیماییم. نمی دانیم  کدامیک از این دو راه به آنچه مایه شادمانی و به روزی ماست، می انجامد. پس از خواجه می‌پرسیم و از او می خواهیم که راه را به ما بنماید.

وی ادامه داد: شب یلدا، شب زادن مهر یا خورشید است؛ هنگامی که خورشید می دمد شب تاریک که آبستن رخدادهای تهفته و نادانسته است، به روزی روشن و آشکار دگرگونی می یابد. شاید از همین روست فال زدن با دیوان خواجه تیرگی های شبی را که ما در پیش داریم و آینده ای را که رازهای آن برای ما نهفته است، به گونه ای می زداید و ما را از پیش با آنچه شب بدان آبستن است، آگاهی می دهد.

انتهای پیام/

 

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: ادبیات کتاب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۹۹۴۶۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تصاویر نجومی پنجم اردیبهشت (۲۴ آوریل)

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا،‌ تصاویر نجوم و فضا جدای از اهمیتی که در مطالعات و تحقیقات اخترشناسی دارد، امکان مشاهده و درک عجایب و شگفتی‌های دنیای بیرون از سیاره زمین را برای علاقه‌مندان این حوزه فراهم می‌کند. امروزه به لطف پیشرفت علم و فناوری، تصاویر نجومی به شکل‌های بسیار زیبا و گهگاه هنری تهیه می‌شود که علاوه بر ارائه اطلاعات علمی، زیبایی‌های خیره‌کننده‌ای را برای علاقه‌مندان به ارمغان می‌آورد.

***

تصویر روز apod

چگونه یک ستاره این سحابی زیبا را تشکیل داده است؟ در وسط سحابی گسیلی NGC 6164 یک ستاره غیرعادی پرجرم قرار دارد. ستاره مرکزی را با مروارید صدف و تخم مرغی که توسط اژدهای آسمانی افسانه ای آرا محافظت می شود، مقایسه می کنند! این ستاره که در مرکز تصویر مشخص شده قابل مشاهده است و با نام HD 148937 فهرست شده است، آنقدر داغ است که نور فرابنفش ساطع می کند و گازی را که اطراف آن را احاطه کرده است، گرم می کند. این گاز احتمالاً پیشتر از ستاره پرتاب شده است، که احتمالاً نتیجه یک برهمکنش گرانشی با یک ستاره همراه در حال چرخش بوده است. مواد بیرون رانده شده ممکن است توسط میدان مغناطیسی ستاره پرجرم هدایت شده باشند و در همه موارد شکل متقارن سحابی دوقطبی را ایجاد کنند. گستره NGC 6164 حدود چهار سال نوری است و در فاصله 3600 سال نوری و به سمت صورت فلکی جنوبی نورما قرار دارد.

تصویر روز skyandtelescope

این عکس توسط مایک اولاسون در توسان، آریزونا در تاریخ 21 ام آوریل 2024 با تجهیزات رفرکتور 50 میلی متری f/3.5 و دوربین ST-402ME ثبت شده است. دنباله دار 12P/Pons-Brooks در تاریخ مزبور در فاصله 72 میلیون مایلی در مدار 71 ساله خود به نزدیکترین نقطه خود به خورشید (حضیض) رسید. همچنین در آن زمان 149 میلیون مایل از زمین فاصله داشت. روشنایی این دنباله دار از تصاویر گرفته شده از فیلتر سبز قدر G=4.4 محاسبه شد. این تصاویر با استفاده از قطر دیافراگم 10 اینچ، زمان نوردهی 8x15 ثانیه داشتند. دنباله دار هر شب در ساعت 8 بعد از ظهر با روشن شدن گرگ و میش به افق نزدیک تر می شود. تا پایان آوریل، دنباله دار 12P/Pons-Brooks دیگر از توسان قابل مشاهده نخواهد بود.

تصویر روز سازمان ملی تلسکوپ استرالیا

 در این اسلاید چالش استقرار برنامه های پیچیده نجومی در ساختارهای کارآمدی که هنوز ساخته نشده اند در SKA مورد بحث قرار گرفت. تخصیص منابع بر عواملی مانند تأخیر، حافظه، انرژی و هزینه تأثیر می گذارد. نمونه سازی سریع به شبیه سازی و تولید کد کارآمد کمک می کند و این فرآیند را تسریع می کند. ما در INSA-IETR در حال توسعه ابزار نمونه سازی سریع PREESM برای این منظور هستیم. این ابزار با استفاده از مدل SDF و تکنیک های خوشه بندی، فرآیند را خودکار و سرعت می بخشد. با پرداختن به این مشکل NP-hard، روش‌های ما کارایی استقرار برنامه‌های نجومی را در CPU، GPU و FPGA افزایش می‌دهند.

تصویر روز earthsky

ماریو رانا از همپتون ویرجینیا در 23 آوریل 2024 در ساعت 01:25 بعد از ظهر تصویری شگفت انگیز از خورشید گرفت. او از تلسکوپ LS50THa و دوربین QHY5III568M استفاده کرد و برای پس پردازش از AutoStakkert!، IMPPG، PixInsight و GIMP بهره برد. تصویر گرفته شده از خورشید در نور هیدروژن آلفا است.

تصویر روز ناسا

در جشن سی و چهارمین سالگرد پرتاب تلسکوپ فضایی هابل ناسا، اخترشناسان یک عکس فوری از سحابی دمبل کوچک، که با نام مسیه 76 یا M76 نیز شناخته می شود، در فاصله 3400 سال نوری از ما در صورت فلکی مدور قطبی شمالی برسائوس گرفتند. نام «دمبل کوچک» از شکل آن گرفته شده است که ساختاری دو لوبی از گازهای رنگارنگ، خال‌دار و درخشان شبیه بادکنکی است که دور کمرش بسته شده است. لوب ها مانند یک بالن در حال باد کردن، از یک ستاره در حال مرگ که به صورت یک نقطه سفید در مرکز دیده می شود رو به فضا منبسط می شوند. تشعشعات فرابنفش از ستاره فوق داغ باعث درخشش گازها می شود. رنگ قرمز ناشی از نیتروژن است و آبی از اکسیژن است.

انتهای پیام/