مغز کوچکِ بزرگ
تاریخ انتشار: ۲۸ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۰۲۶۰۸۵
«مغزهای کوچک زنگ‌زده» یکی از بهترین و متفاوت‌ترین فیلم‌های به نمایش درآمده در سال 97 است. در سالی که کمدی‌های سطح پایین و مبتذل سینماهای کشور را به اشغال خود درآوردند، فیلم «هومن سیدی» رسالت سینمایی بزرگی را بر دوش کشید. او دوربین خود را به حاشیه‌های شهر برد تا تصویری همدلانه از زندگی فرودستان و حاشیه‌نشینان ثبت کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تصویر روشن و دقیقی از موقعیت جغرافیایی فیلم نداریم. کارگردان هم هیچ عجله‌ای در به تصویر کشیدن مختصات مکانی داستان ندارد. اما فضاسازی مناسب، قدرت تخیل و شهود بیننده را تقویت می‌کند و او را به تأمل و تفسیر در موقعیت مکانی شخصیت‌ها وامی‌دارد. چه نیازی به بازآفرینی دقیق بستر جغرافیایی روایت، وقتی آدم‌های قصه در حال زندگی کردن «مکان» خود هستند. این همپیوندی و همزیستی آنتاگونیستی نقطه عزیمتی است برای درگیرشدن هرچه بیشتر با متافیزیک فیلم.
به تدریج روایت سینمایی به سمت نوعی آشکارسازی بصری موقعیت شخصیت‌های داستان پیش می‌رود. در پس زمینۀ یکی از نماها زندگی روزمرۀ فرودستان قصه، با سرعت و شتاب حیات شهری پیوند می‌خورد. در غیاب نمای شهر و ساختمان‌ها، بزرگراه‌ها و اتومبیل‌ها مهمترین نشانه‌های وجود احتمالی شهر هستند. در حاشیۀ همین بزرگراه‌ها، همین فضاها و مجراهای خروجی کلان شهرها است که شکل دیگری از زندگی امکان‌پذیر می‌شود؛ «حاشیه‌نشینی». اگرچه داستان فیلم در شهر نمی‌گذرد اما «هستی شهر» فضای روایت را دربرگرفته و مضمون آن را آلوده کرده است.
سرانجام در سکانسی تأثیرگذار غیابِ همیشه حاضر شهر رخ می‌نماید. کارگردان تمهید بصری درخشانی برای این سکانس انتخاب کرده. شهر زیر ردای شب پنهان شده و تنها نور پرفروغ چراغ‌ها است که موجودیت آن را مؤکد می‌کند. همزمان حضور فریبندۀ زن‌ها را داریم. از خلال هم‌آیندی و همنشینی دو موجودیت فریبنده، یعنی «شهر» و «زن»، و از مجرای برخورد آنها با آدم‌های قصه، نظام اخلاقی و ارزشی شخصیت اصلی فیلم برملا و سپس پالوده می‌شود. گویی هر رستاخیز بشری به نوعی با موجودیت این دو گونۀ انسانی و طبیعی پیوند دارد.
اما هنر «هومن سیدی» به تصویرسازی درست از رئالیسم زندگی شهری- با وجود عدم نمایش آن- و تبعات اجتناب‌ناپذیر آن محدود نمی‌ماند. اگرچه نظام سلسله مراتبی حیات شهری و مهمترین سرشت نمای آن یعنی «مرکز / پیرامون»، کارکرد بصری درخور توجهی در نظام روایی فیلم پیدا می‌کند اما مهمترین دستاورد فکری و شناختی فیلم از موضوع دیگری نشأت می‌گیرد.
معمولاً دفاع از فرودستان و زندگی فرودستی مساوی است با به انحطاط کشاندن آنان تا بلکه از گفت‌وگو و نمایش رقت‌بار زندگی‌شان همدلی مخاطب برانگیخته شود. فقرا به قول «آلبرکامو» همیشه دوبار مورد سرقت و تجاوز قرار می‌گیرند؛ نخست تحقیر می‌شوند و سپس برگزیده. سینمای رئالیستی ایران نیز کاری جز این نمی‌کند. ما را برمی‌انگیزد تا ناظر فرودستی آنان باشیم و به حال‌شان حسرت بخوریم. «در نهایت اما موقعیت هستی‌شناختی‌شان همچنان فراموش‌شده باقی می‌ماند».
اما ضد- قهرمان فیلم «مغزهای کوچک زنگ‌زده» درگیر تلقی عوامانه از موقعیت فرودستی خود نیست. او نمی‌خواهد جایش با دیگرانِ خوشبخت عوض شود. به تعبیر نیچه، رفتار او «کین‌توزانه» نیست، او درصدد برهم زدن زمین بازی(اجتماعی) نیست تا خود جای دارا و فرادست بنشیند. او واقف است نابرابری گذشته بدین ترتیب در هیبتی جدید بازتولید خواهد شد، او برای تغییر و هموارسازی هرچه بیشتر این زمین می‌کوشد. همان کاری که مقارن ساخت و نمایش فیلم، مردمان این سرزمین در عالم واقع بدان روی آورده‌اند.
منبع: ایران آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۰۲۶۰۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ابزار کشنده زورگیران دهه هشتادی پارک چیتگر تهران را ببینید | تصویر
دیده‌بان ایران نوشت: پیرو گزارش شهروندان در رابطه با زورگیری با قمه توسط ۴ نفر از سرنشینان یک دستگاه خودروی ۴۰۵ در موقعیت میدان گل‌ها منطقه ۲۲، واحد گشت یگان حفاظت بوستان چیتگر به موقعیت اعزام و ۴ سرنشین خودرو که همگی متولد دهه ۸۰ بودند را دستگیر کرد.
با دستگیری نفرات و با بررسی‌های بیشتر از ماشین متهمان ۳ قبضه قمه ۴۰، ۶۰ و ۲۵ سانتی متری کشف شد. متهمان پس از تنظیم صورت‌جلسه جهت سیر مراحل قانونی تحویل عوامل کلانتری ۱۸۱ وردآورد شدند.
اعلام زمان و مکان بررسی مدارک آزمون استخدامی آموزگاری در فارس