به نقل از «ایرنا»

تب هم نشینی در طولانی ترین شب سال - فرنگیس حمزه یی*

تاریخ انتشار: ۲۸ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۰۲۹۲۰۵

بندرعباس- ایرنا- یلدا آغاز چله ‌نشینی برای دیدن لبخندهای کسانی است که در بلندترین شب سال مهتابی پرنور می شود تا نگاه‌ ها، طعم لبخند و امید به زندگی بگیرد و هر آنچه روزگاری سرمشق خوبی ها بوده تکرار شود.

شب چله زمستان یادآور هوای روح بخش سرد و برفی برای کودکان و نوجوانان دهه های چهل، پنجاه و دهه شصتی ها ـ معروفترین بچه های دهه های ایران ـ است؛ بچه هایی که با فصل زمستان، طعم آش و کشک و یک روز بارانی در نور و گرمای علاالدین را به خوبی به یاد دارند؛ همان ها که از کودکی و نوجوانی شان خاطراتی مشترک دارند که مشق شب هایشان را به همراه سیب زمینی های نیمه پخته در زیر نور و گرمای چراغ توری تمرین می کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شب اول زمستان برای کشاورزان یادآور خاطرات لذت بخش کشت و زرع و برداشت دسترنج شان از میوه های آبدار از نارنگی و پرتقال و هندوانه گرفته تا خرما، گندم برشته، انجیر، پسته و کشمش و میوه هایی است که حالا این شب، قدر می بینند و بیشترین طعم و لذت را برای دختران و پسران روستایی دارد.
دختران و پسرانی که در شب اول زمستان با نظم و ترتیب و یک جا زیرکرسی می نشستند و به دنبال صد دانه یاقوت از قلب سفید انارهایشان بودند.
آن ها دانه های خوش رنگ و درخشان یاقوت های سرخ انار باغشان را چیده بودند و دانه دانه از ترش و شیرین و آب دارش در بشقاب مادربزرگ و پدربزرگ می چیدند.
آداب برگزاری شب یلدا در کنار شباهت های آن هم چون حافظ خوانی از دیرباز در شهرهای مختلف ایران زمین دارای آداب و رسوم های متفاوتی بوده است که از جمله آن می توان به رسم های مختلف حافظ خوانی و نوع پذیرایی ها در میان قوم های مختلف ایرانی اشاره کرد.
مردم شهرها و روستاهای شرق گیلان در شب یلدا هنگام بریدن هندوانه شعری را با مضمون «امشب شب چله / خانم جیر (زیر) پله / چاقو بزنیم / هندانه کله (سر)» می‌ خوانند.
مردم خونگرم بندرعباس نیز هم چون سایر اقوام ایرانی، در این شب چله در کنار آداب مشترک حافظ خوانی و گذاشتن میوه های مشترک در سفره اما نسبت به سایر مردم هم نشینی های متفاوت تری دارند و آن وجود غذا و نان های محلی و دریایی بسیار متفاوتی است که طعم جنوب دارد و از کوچک و بزرگ از خوردن این غذاها لذت می برند.
در این شب پختن نان ریخته در کنار سوراغ و مهیاوه ای که از ماهی تهیه می شود، یلدای به یادماندنی را رقم می زند.
هواری ماهی و قلیه ماهی که از رسوم قدیمی مردم هرمزگان است و طرفداران زیادی در بین خانواده ها دارد گرمی و صفای بیشتر به شب یلدا و سفره هرمزگانی می بخشد.
ماهی در فرهنگ ایران زمین نمادهای مختلفی دارد از این رو در شب یلدا نیز هم چون شب عید نوروز در بین ایرانی ها از اعتبار و منزلت خاصی برخوردار است. خوردن سبزی پلو با ماهی ‌دودی در شب چله نیز هم چون مردم شمال و جنوب در میان قزوینی ها مرسوم است.
در کنار حافظ خوانی و گرفتن فال حافظ، همدانی ها نیز هم چون شیرازی ها فالی می گیرند با نام فال سوزن که همه دور تا دور اتاق می نشینند و پیرزنی به طور پیاپی شعر می خواند.
هرچند که شب سرد و برفی یلدای آن دوران شب به یادماندنی زایش نور و روشنایی برای خانواده هایی بود که با هم ‌نشینی ‌های بزرگترها زیر کرسی‌ های رنگارنگ مادربزرگ از حافظ و شعرهای پدربزرگ می خواندند اما امروز این محفل گرمابخش به دورهمی های مجازی تبدیل شده است.
و هرچند که آداب و رسوم خوش بلندترین شب سال امروز کمی رنگ باخته و به مهمانی ‌های تجملاتی تغییر شکل داده و در پاره ای از موارد ماهیت اصلی خود را از دست داده است، اما همه می دانیم یلدا شبی خوش برای با هم بودن بیشتر است؛ شبی که باید طولانی شود.
یلدای امروز، شبی است که شاید به پای لذت و شیرینی و شادی های دهه شصت نرسد اما این دیدار شبانه حتی مجازیش هم لذت بخش است، امروزه با پیشرفت فن ‌آوری حافظ خوانی و قصه گویی پدربزرگ ها و مادربزرگ ها نیز از شیوه سنتی آن کمی خارج شده و به قصه گویی مربیان و نوجوانان در مدرسه ها و کانون های فرهنگی و هنری رسیده است که البته نمی توان این شیوه ها را کنار گذاشت چرا که در برخی از خانواده ها از حضور پرمهر پدربزرگ و مادربزرگ خبری نیست اما می توان در قصه گویی ها یاد و خاطره آنها را در شب چله دوباره زنده کرد.
در بعضی از خانواده‌ ها نیز به جای کتاب حافظ، از فال ‌نامه، نرم ‌افزار تفعل مجازی در گوشی های تلفن همراه برای انجام این رسم استفاده می‌ شود که سرگرمی ‌خوبی برای خانواده ‌ها در این شب بلند سال است. هرچند نمی توان این فن آوری ها و شیوه های جدید شب یلدا را کنار گذاشت اما می توان در شبی از سال بجای استفاده از گوشی و تفال گرفتن از نرم افزارهای مجازی، یک شب را با کتاب حافظ به همان شیوه قدیمی و سنتی آن استفاده کرد تا طعم و لذت این شب را برای خود و خانواده دوچندان کرد.
یلدا شبی که به واقع به شب بازگویی خاطرات، قصه‌ گویی پدر بزرگ ها و مادر بزرگ ها معروف بوده یکی از شب های هیجانی برای کودکان و خانواده هایی است که دوست دارند به همان شیوه های گذشتگان خود این فرهنگ را پاس داشته و آداب و رسوم های قدیمی آن را به نسل های آینده خود انتقال دهند.
می توان گفت یلدا؛ فرصتی برای تکرار خاطره هایی است که روزگاری سرمشق خوبی هایمان بوده اند و امروز بر روی طاقچه عادت هایمان غبار می گیرند و فراموش می شوند.
یلدا تلنگری برای ما آدم های این روزهای مجازی است که وقتشان در حال گذر است و درونمان را می تواند شکوفا کند اما این شب سرد زمستانی، فرصتی است برای نشستن لبخند بر لبان کودکانمان در آغوش پرمهر بزرگترها و دیدن عزیزانی که تصویر و صدایشان در پس مشغله های زندگی رنگ باخته اند.
یلدا یکی از نمادی ‌ترین آیین‌ های ایرانی است که مثل نوروز سال ها و قرن هاست خانواده ها و دوستان و نزدیکان را به هم نشینی می خواند و مودت و صمیمیت بیشتر را ارزانی دورهمی ها می کند.
یادمان باشد با آمدن زمستان، باید مشعل باهم بودن را روشن بگذاریم تا سردی فاصله ها مجال عرضه اندام پیدا نکند و همچنان تنور محبت به امید بهار پایدار بماند.
خبرنگار ایرنا

منبع: ایرنا

کلیدواژه: فرهنگي شب يلدا هرمزگان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۰۲۹۲۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

قیمت سکه یک کانال دیگر عقب‌نشینی کرد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا، هر قطعه سکه طرح جدید در معاملات هفته جاری بازار طلا و سکه تهران با ۵۰۸ هزار تومان کاهش نسبت به دیروز، به ۴۱ میلیون و ۹۰۷ هزار تومان رسید.

سکه بهار آزادی طرح قدیم نیز با دویست و بیست هزار تومان کاهش نسبت به روز گذشته، به ۳۹ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان رسید.

امروز نیم سکه کاهش ۲۰۰ هزار تومانی را تجربه کرد؛ بر این اساس نیم سکه در قیمت ۲۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان داد و ستد شد و ربع سکه ۱۵ میلیون تومان قیمت خورد.

سکه گرمی نیز بدون تغییر، شش میلیون و ۷۰۰ هزار تومان به فروش رفت.

معامله گران همچنین امروز هر گرم طلای ۱۸ عیار را با ۴۶ هزار تومان کاهش قیمت به سه میلیون و ۵۱۷ هزار تومان به فروش رساندند؛ این در حالیست که نرخ هر اونس طلا در بازار‌های جهانی با کاهش ۹ دلاری نسبت به روز گذشته، ۲ هزار و ۳۱۵ دلار قیمت‌گذاری شده بود.

انتهای پیام/