Web Analytics Made Easy - Statcounter

مدرس کارگاه‌های تربیت جنسی گفت: باید به سمتی برویم که کل محتوای خود را مبتنی بر دین استخراج کنیم. ما از برخی مطالب این رشته‌های دانشگاهی تا جایی که ...

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ همزمان با فعال شدن مباحث مربوط به لزوم آموزش جنسی کودکان در برخی رسانه‌ها و هم‌صدایی همزمان عده‌ای از  مسئولان دولتی و برخی نمایندگان مجلس با آنها به بهانه جلوگیری از تجاوز جنسی به کودکان، با سید کمیل حسینی استاد دانشگاه و پژوهش‌گر حوزه‌ جنسیت و جامعه در این مورد میزان موثر بودن این آموزش‌ها و راهکار اصلی جمهوری اسلامی ایران در این زمینه  به گفتگو پرداخته‌ایم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

او کارگاه‌ها و سخنرانی‌های بسیاری در دانشگاه‌ها و مراکز گوناگون درباره‌ رابطه‌ جنسیت و جامعه و اخیرا تربیت جنسی کودکان و نوجوانان برای والدین و مربیان برگزار کرده است و هم اکنون مجموعه رسانه‌ای آرمانا را در حوزه تربیت جنسی اداره می‌کند. بخش اول این گفتگوی تفضیلی در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد.

تعداد زیادی کارگاه تربیت جنسی کودکان و نوجوانان برگزار کرده‌ایم/سطح کلاس‌ها را برای عموم در نظر گرفته‌ایم

مدتی است که مشغول کارگاه تربیت جنسی کودکان و نوجوانان برای والدین و مربیان هستید. کار کارگاه‌ها چگونه است؟

الحمدالله توانسته‌ایم تعداد زیادی کارگاه تربیت جنسی کودکان و نوجوانان برای والدین و مربیان را از تابستان امسال تا امروز برگزار کنیم تقریبا سعی کرده‌ایم در ارائه کارگاه‌ها همه اقشار و متقاضیان را پوشش دهیم.

هفته آینده در حوزه علمیه برای مربیان دارالقران برنامه داریم حتی صرفا به شهرها تکیه نکرده‌ایم و برای روستاها هم کارگاه داشته‌ایم. هم اکنون ظرفیت برگزاری دوره‌های تربیت مربی در این زمینه را هم داریم.

در این کارگاه‌ها مربیان شهرداری، مربیان و مسئولین خانه‌های سلامت والدین به خصوص مادران، درالقرآن‌ها و سرای محلات و مربیان مهد کودک‌ها شرکت داشته‌اند.

درصدد آن هستیم که مردم کشور را از محتوای غربی بی‌نیاز کنیم

 هدف‌تان از برگزاری کارگاه‌ها چه بوده است؟

رویکرد کلی‌مان این است که برای مبارزه با محتوای آموزش جنسی موجود در فضای مجازی و همچنین آموزش‌های جنسی سند 2030 یونسکو آنقدر محتوا مبتنی بر فرهنگ دینی و ملی خود تولید کنیم که وقتی مادر یا پدری در زمینه تربیت فرزندش سوالی دارد به سراغ آن محتوا نرود.

کارگاه‌ها مورد استقبال همه اقشار قرار گرفته حتی هم‌وطنان مهاجر

استقبال از کارگاه‌ها تا کنون به چه صورت بوده است؟

تا کنون از محتوای ارائه شده در کارگاه‌ها به شدت استقبال شده است به گونه‌ای که در برخی کارگاه‌‌ها من حتی شاهد حضور مهاجرانی از افغانستان که در ایران زندگی می‌کنند نیز بوده‌ام کسانی که فرهنگ دینی و بومی‌شان بسیار به ما نزدیک است.

در همه کارگاه‌ها نظرسنجی‌هایی انجام می‌دهیم که چقدر محتوای کارگاه‌ها نیاز مربیان و والدین را مرتفع کرده و چقدر در دانش تربیت جنسی آنها موثر بوده است. بسیاری از شرکت کنندگان دارای مدرک دکتری یا کارشناسی ارشد، برخی مادر خانه‌دار یا پدری معلم هستند فردی مربی باشگاه ورزشی است و دیگری یک مغازه‌دار. اما سعی کرده‌ایم در کارگا ه‌ها محتوا به نحوی باشد که نیاز همه را پاسخ داده شود.

سعی کرده ایم  محتوای ایرانی اسلامی ارائه بدهیم

منبع محتوای کارگاه ها چیست؟ هنوز که رشته جامع جنسی مبتنی بر محتویات دینی-ایرانی شکل در دانشگاه‌های ایران نگرفته است؟

زمان زیادی را به تهیه محتوا و دسته‌بندی آنها اختصاص داده‌ایم به گونه‌ای که در مورد آن حاضر به گفتگو با کسانی هستیم که سوال یا ابهامی دارند سعی کرده‌ایم فضای گفتمانی در کلاس‌ها حفظ شود.

همچنین کلاس‌های آموزشی دیگری توسط متخصصین هر حوزه زیر نظر آرمانا برگزار می‌شود پایه دینی خوبی دارد به گونه‌ای که در درمان ترنس سکشوال‌ها، خود ارضایی را به عنوان دستورالعمل درمانی تجویز نمی‌کنیم.

علوم غربی همه نیازهای بشر را پاسخ نمی‌دهد

علوم دانشگاهی موجود در این حوزه چقدر از نیازهای مربوز به حوزه تربیت جنسی و موارد مربوز به جنسیت را پوشش می‌دهد؟

 بله درست است که در دانشگاه‌های ما رشته سکسولوژی تدریس می‌شود اما خود علم سکسولوژی اصلا اسلامی - ایرانی نیست و شاید استفاده برخی موارد آن برای دوره گذار پذیرفته باشد ولی باید کم کم به سمتی برویم که کل محتوای خود را مبتنی بر دین استخراج کنیم.ما از برخی مطالب این رشته‌های دانشگاهی تا جایی که مغایرت با دین نداشته باشند استفاده می‌کنیم اما نگاهمان تماما به متون آنها نیست.

متون دینی از تفاسیر قرآن تا منابع حدیثی شیعه و توصیه‌های علما مملو از آموزش‌های دقیق رفتارها و راه حل‌های مسائل حوزه جنسیت و ازدواج است. همین طور در فرهنگ بومی ما موارد درست زیادی وجود دارد که فقط مکتوب و تدریس نشده است چراکه تصور می‌کنیم که باید حتما دستوری از غرب بیاوریم ترجمه کنیم و در اختیار مردم قرار دهیم تا حتما کار علمی کرده باشیم ولی سراغ این موارد بومی و دینی نمی‌رویم.

تولید علوم اسلامی مربوط به حوزه جنسیت به افرادی که بر گفتمان اسلامی و گفتمان غربی تسلط دارند نیازمند است

فکر می‌کنید حل کردن چنین مشکلی بر عهده چه کسانی است؟تا کی باید منتظر باشیم که غرب چیزی بنویسد و ما آن را کپی کنیم؟

حل کردن چنین ضعفی بر عهده کسانی است که بر فضای گفتمان ایرانی- اسلامی وگفتمان غرب یعنی لیبرالیسم، پلورالیسم، ایندیویژوالیسم کاملا مسلط هستند، تا بتوانند به خوبی مشکلات این علوم را بیابند و مبتنی بر نگاه قرآنی جایگزین آن را ارئه کنند، چنین افرادی چون دکتر زیبایی‌نژاد یا فعالیت‌های بسیاری داشته‌اند.

افرادی که بر گفتمان‌های اسلام و غرب مسلط هستند به راحتی می‌توانند دریابند که مثلا در حوزه گفتمانی سند آموزش جنسی سند توسعه پایدار 2030 چه مشکلاتی دارد.

کسانی که به راحتی می‌توانند گفتمان غربی که در آموزش جنسی به کودک می‌گوید بدن تو متعلق به خود تو است را به بوته نقد بگذارند. کسانی که این درک را دارند که ریشه‌ چنین نگاهی در مورد کودک، نگاه اومانیستی(بشر محور) ، سکولار و غیرالهی است که به کودک اجازه می‌دهد بدنش را در اختیار هر کسی می‌خواهد، قرار بدهد.

 ولی در نگاه اسلامی روح و جسم و مال وجان انسان از آن خدا است و در این حالت انسان نمی‌تواند هر کاری با جسم خود بکند و یا آن را در اختیار هر کسی بگذارد.

اما این نگاه گفتمانی کافی نیست، علاوه بر آن نگاه یا افرادی لازم هستند که می‌توانند برای این فضای گفتمانی استراتژی‌ها را تعریف کنند.

برای اینکه بتوان گفتمان اسلامی را به یک شاخه علمی تبدیل کرد باید افرادی را که گفتمان‌های اسلام و غرب را می‌شناسند دست به طراحی استراتژی‌های گفتمان اسلامی در مقابل استراتژی های گفتمانی غربی بزنند. به گونه‌ای که آن استراتژی‌ها در نهایت ما را به یک شاخه علمی برساند.

جامعه‌شناسان و روانشناسان غربی هم در مورد آموزش جنسی با هم اتفاق نظر ندارند

تفاوت جامعه‌شناسان و روانشناسان در مورد تربیت جنسی چیست؟

جامعه‌شناسان اساسا از جهت گفتمان‌ها وارد بحث تربیت جنسی می‌شوند و تربیت جنسی که مطرح می‌کنند متفاوت از تربیت جنسی است که روانشناسان مطرح می‌کنند و گاه مطالبی که هر دو دسته در حوزه تربیت جنسی می‌گویند مورد درک طرف دیگر واقع نمی‌شود.

یک جامعه‌شناس بیشتر تربیت جنسی را از منظر اجتماعی تدریس می‌کند و سعی می‌کند که روش‌های تامین نیاز و کاهش تحریک در فضای جامعه و خانواده را در آن بگنجاند ولی ممکن است یک روانشناس به چنین چیزی نپردازد.

در کارگاه‌ها تمام سوالات والدین و مربیان در حوزه تربیت جنسی را پاسخ می‌دهیم/از نکات جانبی تربیت جنسی غافل نشوید

استقبال مردم از کارگاه های تربیت جنسی آرمانا را به چه علت می‌دانید؟

به غیر از اینکه سعی کرده‌ایم تمام سوالات والدین و مربیان در این زمینه را پوشش بدهیم. نکته دیگر این است که برخی از کارشناسان از محتوای تربیت جنسی گروه آرمانا خوش‌شان آمده است این است که ما صرفا در مسئله تربیت جنسی به ذکر چند دستور مستقیم نمی‌پردازیم بلکه بسیاری از مواردی که منجر به اختلال در تربیت جنسی کودکان می‌شود را هم ذکر می‌کنیم.

مثلا در تربیت جنسی به خانواده‌ها آموزش می‌دهیم که از نگهداری حیوانات خانگی چون سگ و گربه پرهیز کنند و حیواناتی چون جوجه را برای کودکان تهیه نمایند.

برخی بیماری‌هایی که از طریق حیواناتی چون سگ و گربه به کودک منتقل می‌شود همچون بیماری‌های انگلی که منجر به دست ورزی کودک به اندام‌های تحتانی خودش می‌گردد که او را متوجه خصوصیاتی از جسم خودش می‌کند که تا پیش از آن متوجه آن نبوده است. یا اینکه عدم مراقبت‌ در نحوه بازی بچه‌ها و انتخاب نوع بازی‌ها چه مسائلی می‌تواند به دنبال داشته باشد؟

 شاید چنین مواردی بسیار پیش پا افتاده‌ به نظر برسد اما ما ابایی نداریم که تمام مسائل ریز و درشت را مطرح کنیم.

طبیعت‌گردی آگاهانه به کودک از انحرافات جنسی در او جلوگیری می‌کند

چه مواردی در تربیت جنسی می‌تواند از انحراف جنسی افراد جلوگیری کند؟

یکی از نکاتی که در کلاس‌ها بسیار برای مخاطبین جالب به نظر آمده این است که اگر ما به کودک‌مان آموزش دهیم که طبیعت‌گرد باشند و نحوه تعامل صحیح با گیاهان و جانوران را بدانند تا حد زیادی مشکل انحراف جنسی در آنها حل خواهد شد.

چرا که وقتی بچه در تعامل با طبیعت قرار می‌گیرد فهمش از خداوند هم کامل می‌شود و با نشانه‌های خداوند بیشتر برخورد می کند و در زندگی نظم بیشتری هم خواهد داشت. نحوه زایش و مرگ در طبیعت و گیاهان جنبه های انگیزشی بسیاری در کودکان  ایجاد می‌کند.

اما متاسفانه با نوع زندگی‌های آپارتمانی و فضاهای محدود این نوع از تربیت تقریبا از زندگی‌ها حذف شده است اما اگر بتوانیم این ارتباط با طبیعت را ایجاد کنیم امید به سلامت روح و جسم کودک هم بیشتر می‌شود.

آیت‌الله بهجت: نگهداری جوجه را به کودک بسپارید

 این مبحث طبیعت گردی را در کلام بزرگان دین هم مشاهده کرده‌اید؟

معمولا حیوانات خانگی عمر کوتاه‌تری از انسان دارند و لذا وقتی کودک در ارتباط با آن قرار می‌گیرد به حیوان دل می‌بندد و وقتی حیوان از بین می‌رود فرزند ما با مسئله مرگ روبرو می‌شود و آن را تجربه می‌کند و این جنبه از نگهداری حیوانات می‌تواند در جهت مرگ آگاهی کودک به کار گرفته شود.

البته همان طور که گفتم هر نوع حیوان خانگی اجازه ورود به محیط زندگی ما را ندارند و از طرفی باید جای مناسب نگهداری آن در خانه در نظر گرفته شود به گونه‌ای که مثلا حیوان خانگی در رختخواب، مبل و آشپزخانه رفت و آمد نداشته باشد.

مثلا آیت الله بهجت دستورالعملی در این زمینه دارند که غذا دادن به جوجه را به کودک بسپارید و خیلی هم مراقب باشید که به درستی از جوجه نگهداری کند.

آموزش صبر و خویشتن‌داری و تلاش برای لذت سالم به کودک در تربیت صحیح جنسی او موثر است

آموزش چه مواردی می‌تواند در خویشتن‌داری کودک در مسئله تربیت جنسی موثر باشد؟

مولفه‌هایی مثل مسئولیت‌پذیری و طلب لذت سالم نیز بر تربیت جنسی تاثیر دارند باید به بچه بیاموزیم که دنبال لذت سالم باشد و یا اینکه به کودک بیاموزیم که صبور باشد و تکنیک‌های آن را به والدین و مربیان آموزش می‌دهیم.

 مثلا اینکه کودک وقتی چیزی را مطالبه کرد بلافاصله آن را برایش تهیه نکنیم و یا اینکه برایش مراحلی طراحی کنیم که در صورت انجام آنها خواسته‌اش را برآورده کنیم که این در تقویت صبر و خویشتن‌داری کودک موثر است.

گسترش کارگاه‌های تربیت جنسی در دیگر کشورهای مسلمان از برنامه‌های آتی آرمانا است

آرمانا افق برگزاری کارگاه‌های جنسی را تا کجا در نظر گرفته‌ است؟

افق دیگری که در نظر داریم گسترش کارگاه‌های تربیت جنسی در کشورهایی است که شرایط مشابهی از نظر فرهنگی و اعتقادی با ایران دارند و در برخورد با افراد مختلف متوجه شدیم که به چنین محتوایی نیاز است. سعی کرده‌ایم برخی از کارگاه‌ها را هم به زبان انگلیسی برگزار کنیم.

آرمانا کتاب، سایت و کانال مخصوص تربیت جنسی کودکان را در اختیار مخاطبان قرار داده است

دسترسی مردم به محتوای تربیت جنسی آرمانا از چه طرقی امکان‌پذیر است؟

یک کار دیگری که مجموعه آرمانا در حال تکمیل آن است کتاب آموزشی تربیت جنسی برای کودکان است هم اکنون سایت آرمانا به آدرسarmana.org قابل دسترسی برای مخاطبان است یک کانال تلگرامی هم به اسم آرمانا داریم که موارد مربوط به تربیت جنسی را در آن بارگذاری می‌کنیم.

از شبکه فعالان حوزه تربیت جنسی کمک می‌گیریم و استفاده می‌کنیم

گستره متخصصانی که در مجموعه خود از آنها استفاده می‌کنید چقدر است؟

سعی کردیم شبکه‌ای از فعالان حوزه تربیت جنسی را دور هم جمع کنیم شبکه‌ای از استادان و متخصصین این حوزه از استادان دانشگاه تا مستندسازان و فعالان فرهنگی و علاقه‌مندان و روزنامه‌نگاران و امیدواریم که این مجموعه بتواند حرکت موثری در جهت اصلاح محتوای مربوط به مسائل جنسی انجام دهد.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: آموزش جنسی تربیت جنسی سند 2030 یونسکو آموزش والدین کارگاه آموزشی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۰۴۶۸۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نگاهی به کتاب «خداشناسی قرآنی کودکان»/ شما خدا را می‌شناسید؟

کتاب «خداشناسی قرآنی کودکان؛ پاسخ به ۴۰ پرسش کودکان و نوجوانان درباره خدا» یکی از آن راه‌های آسانی است که می‌توان به کمک آن کودکان را قانع کرد. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، طرح پرسش‌‏ها و دغدغه‏‌های فکری نوجوانان و پاسخ مناسب به آنها از ملزومات  تبلیغی است. در کتاب "خداشناسی قرآنی کودکان" به قلم غلامرضا حیدری ابهری ضمن ارائه مباحثی در نحوه پاسخگویی به سؤالات مذهبی کودکان، 40 پرسش درمورد حقیقت، صفات و کارهای خداوند و شناخت جایگاه مقام و مرتبه خدا در ذهن کودکان ذکر شده و به اختصار با استفاده از آیات و روایات به آنها پاسخ داده شده است. مطالب به صورت روان و متناسب با درک و دریافت و زبان کودکان ارائه شده است. فرزانه زینلی نویسنده و فعال فرهنگی یادداشتی بر این کتاب نوشته و برای انتشار در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار داده است که در ادامه می‌خوانید:

خدا چه شکلیه؟ خدا بچه داره؟ مامانش خدارو دعوا نمی‌کنه که همیشه بیداره؟! اصلاً خدا کیه؟!

این جور سؤالات را همه ما یا شنیده‌ایم یا مدتی در کودکی، ذهنمان را مشغول کرده‌اند. فکرکردن به خدا و بودنش در همه لحظات، برای ذهن کودک ما سخت است؛ کودکی که هنوز دنیا را درست نشناخته، تازه دارد مقدمات زیستن در آن را یاد می‌گیرد و قواعدش را می‌شناسد، با تناقض‌هایی روبرو می‌شود. همه پرسش‌های عجیب و غریب و فلسفی بچه‌ها از همین اختلاف‌های به ظاهر ساده برایشان شروع می‌شود و پاسخ این سؤالات برای ما سخت است؛ چون ذهنمان خیلی وقت است که به پذیرفتن عادت کرده و انگار هیچ چیز عجیبی نمی‌تواند هوشیارش کند.

دفترچه «خاطرات شیطان» دست بچه‌ها افتاد

در بین همه مسائلی که برای بچه‌ها سؤال ایجاد می‌کند، ماهیت خداوند از همه پیچیده‌تر است. این موضوع حتی برای بزرگترها هم گاهی جای ابهام دارد چه برسد به کودکی که تازه می‌خواهد معنای «لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ» را درک کند و بفهمد چطور در دنیایی که خودش می‌خوابد، مادرش می‌خوابد، حتی پرنده‌ها و گنجشک‌ها هم می‌خوابند، موجودی وجود دارد که نمی‌خواد و به خواب احتیاجی هم ندارد؟ یا کودکی که از لحظات غفلت مادرش برای خرابکاری‌ها استفاده می‌کند و باور دارد کسی او را نمی‌بیند، چطوری باید درک کند خدا در همه لحظات او حضور دارد و در عین حال، در تمام لحظات مادرش هم حضور دارد؟ بخشی از این پرسش‌ها به سبب شکل نگرفتن تفکر انتزاعی کودک ایجاد می‌شود و ممکن است با گذر از این دوره و ورود به دوره دوم نوجوانی، حل بشود، اما پاسخ همین سؤالات می‌تواند جهان‌بینی کودک را در موضوع خداشناسی شکل بدهد.

پاسخ به بنیادی‌ترین پرسش‌ها درباره خدا

این دست پرسش‌ها برای والدین نگران کننده است؛ از طرفی اینکه نمی‌توانند کودکانشان را قانع کنند و در چشم فرزندشان از مقام «همه چیزدانی» تنزل پیدا می‌کنند، و از طرف دیگر اینکه بالاخره چه پاسخی باید به بچه داد، اضطراب شدید به آنها وارد می‌کند. یک راه‌حل این است که از سرخط شروع کنید؛ یعنی ابتدا خودتان مسئله را حل کنید و بعد، متناسب با فهم و درک کودک، آن را برایش شرح بدهید. اما همیشه راه‌حل آسان‌تری هم هست!

کتاب «خداشناسی قرآنی کودکان؛ پاسخ به 40 پرسش کودکان و نوجوانان درباره خدا» یکی از آن راه‌های آسانی است که می‌توان به کمک آن کودکان را قانع کرد. نویسنده در این کتاب، به بنیادی‌ترین پرسش‌هایی که بین کودکان و نوجوانان مشترک است، پرداخته و به زبان ساده و با تمثیل‌هایی از زندگی روزمره، آن را برای کودکان قابل درک کرده است. در ابتدای کتاب هم بخشی را برای والدین نوشته و در آن، به لزوم «شنیدن» و چگونگی همدلی با کودکان در پرسش‌هایشان پرداخته است. غلامرضا حیدری ابهری، نویسنده کتاب، در مقدمه می‌گوید: «مطالب این کتاب با مطالب کتاب‌های اعتقادی مرسوم، کاملاً متفاوت است؛ زیرا خداشناسی کودک و نوجوان و پرسش‌های او، با خداشناسی بزرگسال و نیازهای فکری این گروه بسیار تفاوت دارد.» نویسنده در بخش‌های مختلف این کتاب سعی کرده است با نهایت آرامش، پاسخی قانع کننده برای کودکان آماده کند و حتی می‌گوید که این پاسخ‌ها را ابتدا در اختیار فرزند خودش قرار داده و نظر او را به عنوان یک مخاطب هم سن و سال، پرسیده تا در نهایت، کتاب مناسب حال و هوای کودک و نوجوان باشد.

این کتاب را انتشارات بین‌المللی جمال در 140 صفحه منتشر کرده و در کتابنامه رشد آموزش و پرورش نیز معرفی شده است.

انتهای پیام/

دیگر خبرها

  • کمرنگ‌شدن نشریات تخصصی نوجوانان از عوامل افت شعر نوجوانان است
  • نگاهی به کتاب «خداشناسی قرآنی کودکان»/ شما خدا را می‌شناسید؟
  • حجاب، مسیر مصلحت جامعه
  • چرا غرب دنبال ترویج بی‌بند‌وباری در ایران است؟
  • چرا شعر نوجوان مورد توجه نیست؟
  • رقابت ۲۵ هزار داوطلب گروه تجربی در آذربایجان غربی
  • پیگیری تولید برنامه های خلاق و پویا ویژه کودک ونوجوان
  • سینمای سیار کودک و کارگاه آموزش رایانه در خاش افتتاح شد
  • آغاز مرحله نخست آزمون سراسری در ۱۶ شهرستان آذربایجان غربی
  • موزه‌ای که به یک فقر تربیتی پاسخ گفت/ اسباب‌بازی، دروازه شور خلاقانه