دولتي‌کردن بدون دموکراسي، جاده صاف کن رانت‌خوارهاست
تاریخ انتشار: ۵ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۱۱۹۱۷۹
خبرگزاري آريا - تهران - ايرناپلاس - نقد و بررسي عملکرد روشنفکري ديني در ايران پيش و پس از انقلاب، موضوع بخش دوم گفت‌وگوي ايرنا پلاس با کمال اطهاري است. اطهاري استاد دانشگاه و کارشناس توسعه در ايران است.
**آفت روشنفکري، سياسي شدن است
ايرنا پلاس: در مورد جريان روشنفکري ديني در ايران هم گفت‌وگو کنيم. بعد از انقلاب شاهد اين هستيم که جريان روشنفکري ديني تنها جريان روشنفکري است که توانسته جريان اجتماعي را با خود همراه کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اطهاري: ابتدا عرض کنم جريان روشنفکري ديني خلاف چيزهايي که مي‌گويند تناقض ندارد. اگر بخواهيم تناقض را بگوييم بايد بگوييم تمام روشنفکران اروپا که ماترياليست بودند هم روشنفکر ديني بودند. مثلاً به آدام اسميت مي‌گويند اقتصاددان خداپرست. جالب است که وقتي آدام اسميت مي‌خواهد رقابت را به‌عنوان يک راه‌حل پيش روي بشر بگذارد و بازار رقابت را عنوان مي‌کند، اين رقابت عقلاني است. اين رقابت عقلاني يک درجه بشريت را استعلا مي‌دهد. مارکس هم مي‌گويد که اقتصاد کلاسيک امروزي، که قبلاً به آن اقتصاد سياسي مي‌گفتند و امروز به آن اقتصاد کلاسيک گفته مي‌شود، در چارچوب روشنفکري ديني است؛ هگل هم به همين شکل؛ لاک هم به همين ترتيب. اين مبنا يک مبناي استخراج حقوق وضعي از حقوق طبيعي است. روشنفکر ديني هم مي‌تواند همين کار را کند. اما روشنفکر سياست‌زده اين کار را نمي‌کند. ببينيد من نقدي داشتم که قبلاً هم گفتم. وقتي شريعتي کنار آزادي و برابري، عرفان را مي‌گذارد اينجا سياسي مي‌شود. يک نوع برخورد سلبي با دانش و به نظر من يک انحراف معرفتي.
**فاشيسم چگونه سايه مي‌اندازد؟
ايرنا پلاس: برخي معتقدند که «عرفان، برابري و آزادي» که شريعتي تعريف و ترسيم کرد، نوعي واکنش به برخي اتفاقات تاريخي ما بود. به اين معنا که اسلام يک روحيه معنوي هم دارد و اگر ما بخواهيم آن را مطلقا علمي کنيم، و به يک معنا آن را چريکي کنيم، انحراف ايجاد مي‌شود.
اطهاري: اين واکنش اخلاقي است. اين واکنش به فلسفه سياسي نمي‌انجامد. ببينيد هگل در فلسفه غرب و ملاصدرا در فلسفه اسلامي همين کار را مي‌کنند. عرفان را با عقل مي‌آميزد و حرکت جوهري از آن استخراج مي‌شود. بعد هم فلسفه سياسي از آن بيرون مي‌آيد. از هگل هم مي‌تواند هم مارکسيسم، هم فاشيسم و هم جامعه مدني بيرون بيايد. هگل هم همين را مي‌گويد که من اسپينوزا و افلاطون و ارسطو را با هم آميختم. ملاصدرا مي‌گويد من ابن‌سينا و سهروردي را با هم آميختم. پس عرفان نمي‌تواند به‌صورت جداگانه مبنا قرار گيرد. عرفان يک امر شخصي است و حاصلش قرارداد اجتماعي نيست. رابطه انسان و خدا را مطرح مي‌کند، نه رابطه جامعه با خدا.
ايرنا پلاس: اين نوع رابطه‌اي که روشنفکران ديني ما، چه قبل از انقلاب با قرائت شريعتي و چه بعد از انقلاب با قرائت رفرميستي سروش، بين رابطه بين انسان و خدا برقرار مي‌کنند، به نظر شما نوعي واکنش نسبت به آن رفتاري نيست که بر اساس ايده خودشان شکل گرفته است؟ يعني وقتي شريعتي عرفان و برابري و آزادي را در مقام واکنش نسبت به اتفاقي که جوان مسلمان مدرن آن زمان که در قامت يک چريک صورت‌بندي مي‌شود، رقم مي‌زنند مطرح مي‌کند، نوعي اقرار به اشتباه نيست؟ يا وقتي دکتر سروش بحث رابطه انسان و خدا را مطرح مي‌کند شايد به يک معنا شاهد خروجي محصول روشنفکري ديني بوده که نتيجه‌اش جواناني است که بيش از اينکه دين‌دار باشند، مدرن هستند. يعني مي‌خواهم بگويم که اين نوع بازگشت به رابطه ميان انسان و خدا نوعي واکنش نسبت به ايده خودشان نيست؟
اطهاري: در دوران دکتر شريعتي حواله تاريخي هم همين بوده است. از نظر معرفتي نوعي تراژدي بود. يک تراژدي که مي‌توانست ما را و جامعه ما را و جامعه روشنفکري ما را آگاه کند. يوناني‌ها در مورد تراژدي مي‌گويند در يونان تراژدي را آفريدند، تا آينده از پشت به آنها خنجر نزند. بحث تراژدي، بحث سرنوشت است. آن موقع تراژدي معرفتي جهانگير بود و همه مي‌خواستند براندازي کنند و امپرياليسم را بيندازند. دهه شصت، دهه‌اي است که تفکري مانند «گندر فرانک» حاکم است. پس دکتر شريعتي نمي‌توانست از چنبره آن بيرون بيايد. گرامشي با تحليل شوروي استالين مي‌گويد زماني‌که جامعه سياسي مي‌شود و جامعه مدني قوي نيست، خطر فاشيسم جامعه را تهديد مي‌کند. اگر جامعه مدني قوي وجود نداشته باشد و طبقه کارگر فقط به دنبال منافع طبقاتي خودش باشد، فاشيسم مي‌آيد. چون براي کل جامعه نمي‌خواهد حرف بزند، حرف انتزاعي و فلسفي مي‌زند.
**روشنفکران برنامه ارائه نمي‌کنند
ايرنا پلاس: امروز ايده‌هايي مطرح مي‌شود که اقتصاد آزاد شود و بازار بر جامعه مسلط شود و اين اقتصاد آزاد طبقه متوسط را شکل دهد. در صورتي‌که از دل اين طبقه متوسط، نه دموکراسي، بلکه فاشيسم بيرون آمده است.
اطهاري: بله، کاملاً. بگذاريد از کار درخشان قانعي‌راد استفاده کنم. نهضت شعوبيه، نهضتي بود که خودش را عليه اعراب تعريف مي‌کرد. قانعي‌راد اين نهضت را تفاضلي مي‌نامد. تفاضلي‌ها نسبت به اعراب فضل مي‌فروختند که در نهايت توليدش همين شاهنامه شد. يعني برگشتن به توليد معرفت در حد اصول. به نظر من دگرانديش‌ها و روشنفکران غيررسمي اسير تفاضل هستند. هنوز برنامه‌اي وجود ندارد. «کانتر هژموني» ما کجاست؟ آن هم بايد در متن جامعه مدني قرار بگيرد، چراکه با شهر شورشي کاري نمي‌شود کرد. خيلي از دگرانديش‌ها متوجه نمي‌شوند که سوسياليسم دولتي نمي‌تواند هدف ما باشد. دولتي‌کردن نمي‌تواند هدف ما باشد. براي همين هم کوشش زياد کارگران هفت‌تپه مي‌گويد بياييد ما را دولتي کنيد. نمي‌گويد مديريت دموکراتيک. يا مي‌گويد همه را به ما بدهيد. اين منافي اين امر است که حکومت بايد دموکراتيک باشد. يعني نقش شوراها در سيستم تعريف شود.
ايرنا پلاس: چرا اين اتفاق نمي‌افتد؟
اطهاري: براي اينکه همه آنتي هژموني هستند.
ايرنا پلاس: يعني گفتمان آلترناتيوي تعريف نشده‌است که بخواهند به سراغش بروند و به همين دليل جانب منافع خودش را مي‌گيرد؟
اطهاري: بله، درصورتي که دولتي‌کردن غيردموکراتيک‌ها جاده صاف‌کن رانت‌خوارهاست. همين‌طور هم شده‌است.
**در دموکراسي روشنفکران ديني سياست اجتماعي وجود ندارد
ايرنا پلاس: به بحث روشنفکري ديني بازگرديم. در دهه هفتاد، دال مرکزي گفتار روشنفکران ديني ما «حکومت دموکراتيک ديني» بود.در دولت اصلاحات اين امکان پيدا شد که خود را گسترش دهد. به موازات بن‌بست اصلاحات سياسي در ايران، روشنفکري ديني نيز از سوي روشنفکران سکولار با چالش پارادوکسيکال بودن مواجه شد. از نظر شما اساساً چرا بايد اين چالش مطرح شود؟
اطهاري: يک عامل، ضعف روشنفکران دگرانديش بود که بايد آن دستگاه را ارائه مي‌دادند. آنها توان بسط علمي اقتصاد سياسي و جامعه‌شناسي تاريخي را ندارند و آنها هم دچار واکنش سياسي شدند. يک طرف ديگر در روشنفکران ديني است که برنامه نمي‌دهند و عناصر تکه‌تکه‌اي از معرفت بشري را مي‌گويند. در دموکراسي روشنفکران ديني هم سياست اجتماعي وجود ندارد. در همان دوره اصلاحات يک سميناري در دانشکده علوم اجتماعي در مورد موانع دموکراسي در ايران برگزار شد و من هم حضور پيدا کردم. دوستان روشنفکر ديني که من خيلي براي‌شان احترام قائل هستم، مثل آقاي حجاريان و غيره هم بودند. به من هم اجازه گفت‌وگو داده شده بود. من گفتم اين مقوله ديکتاتوري و امپرياليسم نبايد بهانه‌اي براي ما باشد که نتوانيم يک برنامه جامعي را ارائه دهيم و من فکر مي‌کنم در حوزه انديشه، موانع دموکراسي شماها هستيد، يعني جريان مشارکت. يک ولوله‌اي افتاد و گفتم ببينيد، مارشال حقوق شهروندي را سه دسته مي‌کند: يکي حقوق مدني است که به معناي حق برابري در برابر قانون و حق مالکيت خصوصي است که بيشتر در طبقه حقوق بورژوايي قابل‌تقسيم است. اين اولين حقوقي است که تعريف مي‌شود. در همين انقلاب مشروطه و نيز در انقلاب فرانسه همين موضوع اول تعريف مي‌شود. دوم حقوق سياسي است. اين حقوق به‌تدريج به دست مي‌آيد، مثل حق راي کارگران يا حق راي زنان. اين حق در انقلاب فرانسه و ابتداي قانون انقلاب مشروطه هم نبود. يکي هم حقوق اجتماعي است. اين حقوق، آخرين حقوقي است که براي حق شهروندي تعريف مي‌شود که از قرن بيستم شروع مي‌شود. حق کار، حق مسکن، بيمه و... تا مي‌رسد به دولت رفاه. الان حقوق محيط زيست هم مطرح است که بيشتر در طبقه حقوق اجتماعي است. گفتم شما حقوق شهروندي را به حقوق سياسي تقليل داديد، به اين ترتيب نه با حقوق بورژوازي کار داريد که طبقه اصلي است و نه به اکثريت جامعه که کارگران و دهقانان هستند. گفتم شما داريد قانون کار را از کارگران پس مي‌گيريد و بعد هم اکثريت جامعه را از دست مي‌دهيد. بنابراين دو طبقه اصلي جامعه را از دست مي‌دهيد.
ايرنا پلاس: با چه رويکرد و به چه دليلي اين‌ها را از دست دادند؟
اطهاري: براي اينکه بورژوازي را به‌صورت خام تعريف کردند. در صورتي که مارکس مي‌گويد سرمايه، رابطه اجتماعي است و اصلاً نهادگرايي اينجا معنا پيدا مي‌کند.
ادامه دارد ...
گفت‌وگو از سيد عمادالدين محمودي
**اداره کل اخبار چندرسانه‌اي**ايرناپلاس**
انتهاي پيام /*
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۱۱۹۱۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
انتقاد روزنامه دولتی ایران از تصمیم ایران خودرو/ بانک مرکزی: ۳۰۲ میلیون دلار نیمایی بدون مشتری ماند/ پیمان پاک: گوشت نه تنها افزایش قیمت نداشت، بلکه ارزان هم شد
پیمانه اقتصادی تابناک هر روز بسته‌ای خبری از آخرین اخبار و تحولات مهم اقتصادی ایران و جهان ارائه میکند؛ پیمانه‌ای شامل تغییرات ۲۴ ساعت اخیر از بازار‌هایی همچون ارز، خودرو، طلا، انرژی و مسکن، که در کنار آن به واکنش‌ها و صحبت‌های اقتصادی مسئولان نیز پرداخته می‌شود.
انتقاد روزنامه دولتی ایران از تصمیم ایران خودروروزنامه دولتی ایران در گزارشی با عنوان پژو پارس پر حاشیه! نوشت: "طی روزهای اخیر فیلم‌های متعددی در فضای مجازی پخش شده که نشان می‌دهد، ثبت‌نام‌کنندگان خودرو پژو پارس که با افزایش 50 درصدی قیمت‌ها روبه‌رو شدند، بشدت از اقدام شرکت ایران خودرو، ابراز گلایه می‌کنند و حتی برخی از آنها در حال گریه هستند. این اتفاق دو نگاه فکری را ایجاد کرده است. ایران خودرویی‌ها می‌خواهند این‌گونه القا کنند که اکثر کسانی که در حال گریه هستند، دلالان و سودجویانی هستند که می‌خواهند با جنجال‌آفرینی، وزارت صمت و سایر ارگان‌ها را تحت تأثیر قرار دهند تا افزایش قیمت اتفاق نیفتد و آنها با قیمت سال گذشته به خودروی ثبت‌نامی خود برسند. در خیلی از کانال‌های تلگرامی این ادبیات پرتکرار شده اما نگاه دیگر این است که 100 هزار نفر با شرایط سختگیرانه‌ای که وزارت صمت اعلام کرده بود، در سامانه یکپارچه خودرو برای پژو پارس ثبت‌نام کردند و اکنون ضمن مواجهه با خلف وعده شرکت ایران خودرو، با گرانی 160 میلیون تومانی این خودرو روبه‌رو شدند؛ لذا تنها راهکار آنها برای برون‌رفت از شرایط فعلی، پناه بردن به دستگاه‌های دولتی چون وزارت صمت و سازمان تعزیرات حکومتی است. محمدعلی اسفنانی، سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی در پاسخ به سؤال «ایران» مبنی بر اینکه آیا این سازمان می‌تواند به مردم کمک کند تا آنها بتوانند از معضل پیش آمده عبور کنند، گفت: بر اساس رأی دیوان عدالت اداری، سازمان تعزیرات حکومتی، صالح به رسیدگی در پرونده‌های عدم تحویل خودرو تشخیص داده نشده و همچنین اعلام شده که دادگاه‌های حقوقی در زمینه پرونده‌های عدم تحویل خودرو صلاحیت رسیدگی دارند؛ لذا با وجود تمایل به کمک و حل‌وفصل چالش پیش آمده، از نظر قانونی این سازمان نمی‌تواند هیچ اقدامی انجام دهد و عملاً دادگاه‌های حقوقی مسئول پیگیری هستند."
عقب گرد شاخص کل بورسشاخص کل بورس تهران در پایان معاملات امروز (سه‌شنبه ۴ اردیبهشت) با ۱۳ هزار و ۴۲۰ واحد افت در ارتفاع ۲ میلیون و ۳۰۳ هزار و ۳۸۲ واحد ایستاد. معامله‌گران امروز در بورس تهران بیش از ۱۰ میلیارد و ۳۷۸ میلیون سهم و اوراق مالی را به ارزش تقریبی ۶۵ هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال با انجام بیش از ۴۰۴ هزار معامله دادوستد کردند. نمادهای فولاد، فملی، شپنا، نوری، شبندر، وغدیر و بملت بیشترین اثر منفی را بر شاخص بورس گذاشتند.
مراسم انعقاد قرار داد واگذاری شركت های استقلال پرسپولیسمالکیت سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس، فردا (چهارشنبه) طی مراسمی با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی، وزیر ورزش و جوانان، مدبران عامل دو باشگاه و پیشکسوتان ورزشی بطور رسمی به خریداران واگذار می شود.
افزایش نرخ دلار و یورو در مرکز مبادلههر اسکناس دلار امروز (سه‌شنبه، چهارم اردیبهشت) در مرکز مبادله ارز و طلای ایران با ۱۸۱ تومان افزایش نسبت به روز گذشته، ۴۳ هزار و ۸۹۶ تومان داد و ستد شد. قیمت حواله دلار آمریکا نیز با ۱۷۱ تومان افزایش نسبت به روز کاری قبل، ۴۰ هزار و ۹۷۶ تومان معامله شد. قیمت هر اسکناس یورو با افزایش ۲۰۰ تومانی به ۴۶ هزار و ۷۳۶ تومان و حواله آن با افزایش ۱۹۹ تومانی نسبت به دیروز، ۴۳ هزار و ۶۲۸ تومان قیمت خورد.
بانک مرکزی: ۳۰۲ میلیون دلار نیمایی بدون مشتری ماندبانک مرکزی اعلام کرد: امروز سه شنبه چهارم اردیبهشت ۱۴۰۳ در مجموع معادل ۴۲۶.۸ میلیون دلار حواله ارزی عرضه شد که از این میزان ۱۲۴.۸ میلیون دلار آن معامله شد. به این ترتیب در معاملات امروز سامانه نیما از مجموع ۴۲۶.۸ میلیون دلار حواله ارزی عرضه شده ۳۰۲ میلیون دلار آن به فروش نرسید.
طلای جهانی چند دلار شد؟قیمت طلا امروز، سه‌شنبه (۲۳ آوریل) افزایش یافت اما به دلیل کاهش نگرانی‌ها در مورد مناقشه گسترده‌تر در خاورمیانه، افزایش ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران و کاهش تقاضای شمش به عنوان پناهگاه، نزدیک به پایین‌ترین سطح یک هفته‌ای در جلسه قبل بود. بهای هر اونس طلا با ۰.۳ درصد افزایش به ۲۳۳۳ دلار و ۲۹ سنت رسید. هر اونس طلای آمریکا بدون تغییر به ۲۳۴۶ دلار و ۷۰ سنت رسید.
کاهش قیمت سکه در بازار تهرانقیمت هر قطعه سکه طرح جدید تا لحظه درج این خبر در معاملات امروز (سه‌شنبه، چهارم اردیبهشت ۱۴۰۳) در بازار طلای تهران نسبت به قیمت پایانی روز گذشته افت ۸۹۶ هزار تومانی داشت و به ۴۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسید. سکه بهار آزادی طرح قدیم نیز با کاهش ۷۸۴ هزار تومانی نسبت به قیمت پایانی دیروز، ۳۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان معامله شد. /ایرنا
حذف چای از فهرست کالاهای مشمول افزایش مالیات یک درصدیاول اردیبهشت ماه جاری، حقوق گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده کالاهای اساسی توسط هیأت دولت به میزان یک درصد تعیین و از سوی معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شد. بر این اساس کالاهایی مانند گندم، برنج، شکر خام، روغن خام، دانه‌های روغنی، کنجاله سویا، جو، حبوبات، گوشت قرمز و گوشت مرغ مشمول این مصوبه هستند. نکته قابل توجه در این میان حذف چای از این لیست است. در این راستا مسعود طاهری کارشناسان صنعت چای کشور با انتقاد از این تصمیم دولت، حذف چای از لیست مذکور و افزایش حقوق گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده آن به ۱۰ درصد را تصمیمی نادرست خواندند. یکی از فعالان صنعت چای در این زمینه گفت: افزایش ارزش افزوده چای منجر به افزایش نرخ تمام شده آن و در نهایت رشد قیمت برای مصرف کننده نهایی می‌شود. وی اضافه کرد: علاوه بر این شاهد گسترش قاچاق این کالا به کشور خواهیم بود و حضور تجار رسمی در صحنه واردات چای کمرنگ می‌شود. /مهر
پیمان پاک: گوشت نه تنها افزایش قیمت نداشت، بلکه ارزان هم شدپیمان پاک قائم مقام وزارت جهاد کشاورزی در امور تجارت و تنظیم بازار گفت: یکسری حوزه‌ها را می‌توان بدون اینکه بحران به‌وجود بیاید، مصرف ارزی‌شان را مدیریت کرد، مثلا سال گذشته در حوزه واردات گوشت منجمد گوسفند و گوساله ارز ۲۸۵۰۰ تخصیص ندادیم و ارز این محصول را به تالار دوم منتقل کردیم. وی افزود: با فراوانی که اتفاق افتاد، قیمت این محصول از ۴۰۰ هزار تومان به ۳۱۰ هزار تومان رسید و نه تنها افزایش قیمت نداشت، بلکه با مدیریت درستی که انجام شد، کاهش قیمت هم اتفاق افتاد. وی بیان کرد: یکسری کالاها قابلیت این را دارد که در عین اینکه تاثیر کمتری در بازار و قمیت‌ها داشته باشد با یک مدیریت درست ارز مورد نیاز از تالار اول به تالار دوم منتقل شود و به آنها ارز ۲۸۵۰۰ تومانی تعلق نگیرد.
هشدار یک مقام دولتی به ۲ سایت معروف فروش مسکنابوالفضل نوروزی - مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی - درباره بخش املاک دو سکوی معروف اینترنتی گفته که چنانچه این دو سایت تا هفته آینده احراز هویت مالک و کد پستی ملک را فراهم نکنند، مسدود خواهند شد. به گفته وی، بعضا دلالان و سوداگران از این بستر استفاده کرده و نسبت به درج آگهی خانه‌هایی که وجود خارجی ندارند، اقدام می‌کنند. /ایسنا
درخواست اوپک از عراق برای ازسرگیری صادرات نفت اقلیم کردستانیک منبع در وزارت نفت دولت مرکزی عراق به رسانه‌های عراقی اعلام کرده است که سازمان کشورهای صادرکننده (اوپک) به‌طور ویژه از حیان عبدالغنی، وزیر نفت عراق خواسته است که با هدف کاهش نگرانی‌های اقتصادی به روند از سرگیری صادرات نفت میدان‌های نفتی منطقه کردنشین با خط لوله کرکوک-جیهان به ترکیه شتاب ببخشد. به گفته این منبع، اوپک به دولت عراق مجوز داده است که روزانه تا ۲۰۰ هزار بشکه نفت از منطقه کردنشین این کشور با خط لوله کرکوک-جیهان به ترکیه انتقال دهد و از طریق پایانه نفتی جیهان ترکیه روانه بازارهای جهانی کند. بر اساس این گزارش، در پاسخ به درخواست اوپک، عبدالغنی این درخواست را به محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق ارسال کرده و منتظر پاسخ است. /مهر
بهادری جهرمی: واردات خودروی کارکرده صرفا از مناطق آزاد تصویب شدبهادری جهرمی سخنگوی دولت امروز گفت: واردات خودروی کارکرده در این مقطعی که هستیم صرفا از مناطق آزاد تصویب شده و ابلاغ شده است آیین نامه دیگری در این زمینه ابلاغ نشده است. وی افزود: در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۴ هزار خودروی نو به ارزش بیش از ۲۲۲ میلیون دلار وارد شد که رشد ۲۰ برابری نسبت به ۱۴۰۱ داشته است. /ایرنا
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت