مرکز پژوهش‌ها بودجه وزارت بهداشت را اعلام کرد
تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۳۹۲۸۶۷
مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به بودجه ۸۸ هزار میلیارد تومانی وزارت بهداشت در لایحه بودجه ۹۸ اعلام کرد: راهكار تزريق منابع بيشتر به سازمان بیمه سلامت بدون توجه به مديريت منابع به افزايش مشكلات سازمان و كسری مجدد منابع آن دامن میزند.
به گزارش «تابناک» به نقل از فارس، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با انتشار گزارشی با عنوان «بررسی لایحه بودجه سال 1398 کل کشور 43.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در بخش «خلاصه مدیریتی» این گزارش بازوی کارشناسی مجلس درباره بودجه وزارت بهداشت در سال آینده آمده است: «براساس جدول ۱، سرجمع اعتبارات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شامل ردیف‌های: ستاد، دانشگاههای علوم پزشکی، دستگاههای وابسته (انتقال خون، اورژانس، غذا و دارو، بیمه سلامت، انستیتو پاستور، هیئت امنای ارزی و صندوق رفاه) و متفرقه، معادل ۸۸۲ هزار و ۴۰۷ میلیارد ریال است که نسبت به سال گذشته ۱۹ درصد رشد داشته است. در صورت اضافه شدن منابع حاصل از بند «ب» تبصره ۱۳ مجموع اعتبارات وزارت بهداشت به ۸۸۴ هزار و ۹۰۷ میلیارد ریال می‌رسد. میزان رشد اعتبارات هزینه‌های عمومی، درآمد اختصاصی و تملک و دارایی سرمایه‌ای به ترتیب ۹، ۲۶ و ۷۹ درصد است».
در ادامه این بخش از گزارش این مرکز پژوهشی درباره دلایل رشد قابل توجه درآمد اختصاصی و تملک و دارایی سرمایه ای وزارت بهداشت آمده است: «قرارگیری اعتبارات حاصل از هدفمندی یارانه‌ها ذیل ردیف درآمد اختصاصی دلیل رشد ۲۶ درصدی آن و قرارگیری بخش اعظمی از منابع حاصل از ارزش‌افزوده ذیل ردیف‌های تملک و دارایی دلیل اصلی رشد ۷۹ درصدی در اعتبارات ردیف فوق است».
*درآمد ۱۸ هزار میلیارد تومانی سازمان بیمه سلامت در سال ۹۸
مرکز پژوهش های مجلس با اشاره به مشخص شدن ردیف هزینه ای برای اعتبارات سهم حوزه سلامت از منابع هدفمندسازی یارانه‌ها در لایحه بودجه ۹۸، آنرا گامی مهم در جهت شفاف‌سازی درآمدها و هزینه‌های طرح تحول سلامت ارزیابی و درباره بودجه سازمان بیمه سلامت اعلام کرد: «طبق جدول ۵ اعتبارات لحاظ شده برای سازمان بیمه سلامت در سال ۱۳۹۸ حدود ۱۲۰ هزار و ۲۶۵ میلیارد ریال است که نسبت به اعتبارات سال ۱۳۹۷ حدود ۱۱ درصد رشد یافته است. با احتساب حدود ۶۰ هزار میلیارد ریال از محل ۱ درصد مالیات بر ارزش‌افزوده (ارائه خدمات سطح یک روستاییان)، حق بیمه صندوق کارکنان بیمه سلامت، سایر اقشار و هدفمندی یارانه‌ها مجموع درآمد سازمان در سال ۱۳۹۸ به حدود ۱۸۰ هزار میلیارد ریال خواهد رسید».
لحاظ کردن سازوکار حفاظت مالی از مصرف کننده نهایی در خصوص نحوه تهیه و تأمین دارو و تجهیزات پزشکی، در صورتی که سیاست ارزی دولت در کمیسیون تلفیق مجلس تغییر یابد، یکی از مهمترین پیشنهادهای بازوی کارشناسی مجلس درباره بودجه بخش بهداشت و درمان در سال ۹۸ بوده است.
*جزئیات اعتبارات ۸۸ هزار و ۴۹۰ میلیارد تومانی وزارت بهداشت در سال آینده
براساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، اعتبارات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در قانون بودجه امسال حدود ۷۴ هزار و ۳۵۸ میلیارد تومان بوده که در لایحه بودجه سال آینده با افزایشی ۱۹ درصدی به حدود ۸۸ هزار و ۴۹۰ میلیارد تومان رسیده است. جزئیات اعتبارات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در قانون بودجه ۹۷ و لایحه بودجه ۹۸ در جدول زیر آمده است:
*تحقق درآمدهای اختصاصی دانشگاه ها بخاطر وضعیت مالی بهتر سازمان بیمه سلامت
بازوی کارشناسی مجلس با اشاره به اینکه حدود ۵۹ درصد از کل اعتبارات دانشگاهها در سال آینده را درآمدهای اختصاصی تشکیل میدهد که مشروط به کسب درآمد توسط بیمارستانها خواهد بود، اعلام کرده است: «با توجه به اینکه در قانون بودجه سال ۱۳۹۷ نیمی از اوراق قرضه دولتی به منظور تأدیه بدهی‌های سازمان بیمه سلامت اختصاص یافته است (به مبلغ ۴۷۵۰ میلیارد تومان) و از سویی مقرر شده است تا ۵۰۰ میلیون یورو اعتبار از صندوق توسعه ملی برای بدهی‌های بیمه سلامت به حوزه دارو و تجهیزات تخصیص یابد میتوان گفت، در صورت تخصیص منابع مذکور، سازمان بیمه سلامت با وضعیت بهتری از نظر منابع مالی به سال آینده وارد خواهد شد و از این جهت حصول درآمدهای اختصاصی دانشگاهها امکانپذیر خواهد شد».
*تزریق منابع بیشتر بدون مدیریت منابع منجر به کسری بودجه بیمه سلامت می شود
در گزارش این مرکز پژوهشی با اشاره به اینکه از ابتدای امسال تاکنون حدود ۴۶۰۰ میلیارد تومان از اوراق قرضه دولتی به منظور تأدیه بدهی‌های سازمان بیمه سلامت عملکرد داشته، درباره کسری بودجه احتمالی این سازمان در سال آینده آمده است: «به منظور جلوگیری از بروز مجدد کسری اعتبار این سازمان در سال ۱۳۹۸ ضرورت دارد تدابیر لازم از جمله تعیین بسته خدمتی مناسب، تأمین و مشارکت مالی منطقی و عادلانه مبتنی بر آزمون وسع یا دهکهای درآمدی و همچنین پیش‌بینی راهکارهای اصولی مدیریت هزینه‌های سلامت به‌عمل آید. تجربه سالهای گذشته نشان داده است که راهکار تزریق منابع بیشتر، بدون توجه به مدیریت منابع به افزایش مشکلات سازمان و کسری مجدد منابع آن دامن خواهد زد».
مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به اینکه جمع کل اعتبارات اختصاصی ستاد وزارت بهداشت ۱۳۶ درصد افزایش یافته است که دلیل اصلی این میزان افزایش، قرار گرفتن اعتبارات اختصاص یافته برای طرح تحول ذیل اعتبارات اختصاصی ستاد است، اعلام کرد: «کاهش ۴۶ درصدی اعتبارات ستاد از هزینه‌های عمومی به دلیل حذف برنامه‌های مشابه با طرح تحول سلامت و تجمیع آنها ذیل این ردیف است و از این منظر اختلالی در عملکرد ستاد ایجاد نخواهد شد و با چالش مالی روبه‌رو نخواهد شد».
*اعتبار سازمان بیمه سلامت در سال ۹۸ در صورت مدیریت هزینه ها کافی است
بازوی کارشناسی مجلس با اشاره به اینکه اعتبارات لحاظ شده برای سازمان بیمه سلامت در سال آینده حدود ۱۲۰ هزار و ۲۶۵ میلیارد ریال است و برآورد می‌شود اعتباری به میزان حداقل ۶۰ هزار میلیارد ریال از محل ۱ درصد مالیات برارزش افزوده (ارائه خدمات سطح یک روستاییان)، حق بیمه صندوق کارکنان بیمه سلامت، سایر اقشار و هدفمندی یارانه‌ها به اعتبارات این سازمان اضافه شود و مجموع درآمد سازمان در سال ۱۳۹۸ را به حدود ۱۸۰ هزار میلیارد ریال برساند، اعلام کرده است: «لذا در صورت اتخاذ سیاست خرید راهبردی خدمات و به‌کارگیری راهکارهای اصولی مدیریت هزینه‌ها این میزان اعتبار می‌تواند برای سال ۱۳۹۸ کافی باشد».
این مرکز پژوهشی با اشاره به عدم شفافیت محل اعتبارات لحاظ شده برای جبران کسری‌های سازمان بیمه سلامت در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ که از محل مالیات برارزش افزوده برای اجرای تکالیف ماده ۳۷ قانون احکام دائمی برنامه های توسعه است، درباره موضوع تفاوت منابع و مصارف این سازمان آمده است: «به منظور اجرای تکالیف مندرج در ماده ۷۰ قانون برنامه ششم در راستای پوشش همگانی بیمه درمانی، براساس گزارش ارائه شده توسط مسئولان سازمان بیمه سلامت حدود ۱۹۰ هزار میلیارد ریال و براساس گزارش مسئولان سازمان برنامه و بودجه حدود ۱۶۸ هزار میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز است، در حالی که در لایحه بودجه حدود ۱۲۰ هزار میلیارد ریال اعتبار برای این سازمان لحاظ شده است و نگرانی درخصوص کسری منابع ایجاد می‌شود. باید در نظر داشت با توجه به اینکه حدود نیمی از ۷ میلیون نفر جمعیت کشور فاقد پوشش بیمه درمانی، جزء دهکهای بالای جامعه هستند و عملاً ضرورتی به تحت پوشش قرار گرفتن آنها برای خدمات پایه سلامت وجود ندارد پیش‌بینی هزینه‌ای انجام شده توسط سازمان برنامه و بودجه منطقی‌تر خواهد بود».
*افزایش اعتبارات سازمان بیمه سلامت جایز نیست
مرکز پژوهش های مجلس در ادامه این گزارش درباره بودجه سازمان بیمه سلامت اعلام کرده است: «لذا با در نظر گرفتن اینکه بخشی از هزینه‌های این سازمان برای ارائه خدمت برای بیمه روستایی و حاشیه شهر توسط وزارت بهداشت به سازمان بیمه پرداخت خواهد شد، به نظر می‌رسد هزینه‌های عمومی پرداختی از دولت به سازمان بیمه به حدود ۱۴۰ هزار میلیارد ریال برسد. لذا با در نظر داشتن مجموع موارد فوق و با توجه به انقباضی بودن بودجه سال ۱۳۹۸، گزینه خلق منابع جدید جایز نیست و به نظر می‌رسد سازمان بیمه سلامت باید تمهیدات لازم برای مدیریت هزینه را انجام دهد و با رفع همپوشانی‌ها، تعیین بسته پایه منطقی و هدفمند برای جمعیت تحت پوشش خود قبل از سال ۱۳۹۸ از بروز چالش‌های مالی و نارضایتی دریافت‌کنندگان و ارائه‌کنندگان خدمات جلوگیری کند».
البته بازوی کارشناسی مجلس تاکید کرده است که اگر تکلیف ردیف قرارگیری منابع موضوع ماده ۳۷ قانون الحاق (۲) شفاف شود و ذیل سازمان بیمه سلامت قرار گیرد، مسائل ذکر شده درخصوص کسری احتمالی منابع این سازمان مرتفع خواهد شد.
*رشد ۹ درصدی اعتبارات امور سلامت در لایحه بودجه ۹۸
در بخش دیگری از گزارش بازوی کارشناسی مجلس درباره اعتبارات برنامه های امور سلامت در سال آینده آمده است: «اعتبارات امور سلامت در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ معادل ۶۳۴ هزار و ۱۵۴ میلیارد ریال است که نسبت به بودجه سال ۱۳۹۷، ۹ درصد رشد داشته است. اعتبارات امور سلامت مشتمل بر اعتبارات فصل بهداشت، فصل درمان و فصل تحقیق و توسعه است که بیشترین رشد نسبت به سال ۱۳۹۷ به میزان ۱۷، ۱۰ و ۶ درصد به ترتیب مربوط به فصول تحقیق و توسعه، درمان و بهداشت است. سهم فصل‌های بهداشت، درمان و تحقیق و توسعه از کل اعتبارات به ترتیب ۲۲، ۷۷ و ۱.۳ درصد است. سهم فصل بهداشت در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ نسبت به بودجه سال ۱۳۹۷ کاهش یافته ولی سهم فصول درمان و تحقیق و توسعه رشد مثبت داشته‌اند. لذا میتوان گفت رویکرد درمان محوری هنوز در تقسیم منابع مالی نظام سلامت حاکم است».
*بخش عمده اعتبارات برنامه ارائه خدمات درمانی مربوط به طرح تحول سلامت است
در ادامه این بخش از گزارش این مرکز پژوهشی آمده است: «بیشترین افزایش تأثیرگذار بر رشد اعتبارات فصل درمان مربوط به برنامه ارائه خدمات درمانی است که بخش عمده آن به دلیل اعتبارات طرح تحول سلامت است».
گفتنی است براساس جدول پیوست ۵ گزارش مرکز پژوهش های مجلس، اعتبارات برنامه ارائه خدمات درمانی در لایحه بودجه سال آینده، حدود ۳۸ هزار و ۷۴۵ میلیارد تومان است که ۱۱ درصد نسبت به قانون بودجه سال جاری افزایش یافته است.
منبع: تابناک
کلیدواژه: مرکز پژوهش های مجلس بودجه ۹۸ وزارت بهداشت بودجه سلامت جدول
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۳۹۲۸۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اجرای طرح خانواده سالم در ۳۶۰۰ مرکز بهداشت | خانواده‌ها در این طرح چه آموزش‌هایی می‌بینند؟ | انجام غربالگریِ روان برای متقاضیان
همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: هفته سلامت، مناسبتی است که هر سال از اول تا هفتم اردیبهشت، برای تاکید بر اولویت‌های ملی سلامت در کشور برگزار می‌شود. امسال روز پنجم این هفته (۵ اردیبهشت) به «سلامت خانواده و فرهنگ سلامت» اختصاص دارد. در این میان مهمترین مأموریت وزارت بهداشت برای دستیابی به اهداف سلامت، ارتقای سلامت خانواده است. چراکه اساس و پیش‌نیاز جامعه سالم، داشتن خانواده سالم است.
برنامه سلامت خانواده در دولت سیزدهم با رویکرد دیگری آغاز شد و طی سال گذشته در ۱۹۵ شهر اجرا شد و تلاش وزارت بهداشت این است که تا پایان دولت سیزدهم بتواند تمام شهرستان‌های کشور را تحت پوشش برنامه سلامت خانواده قرار دهد.
برنامه سلامت خانواده در حالی مورد توجه وزارت بهداشت در دولت سیزدهم قرار گرفته که پیش از این - در دهه هشتاد - برنامه پزشک خانواده در کشور اجرایی شد و تعدادی از کارشناسان معقدند که اهداف وزارت بهداشت در دولت سیزدهم برای اجرای برنامه سلامت خانواده، همان پزشک خانواده است اما با یک اسم دیگر و به نوعی موازی‌کاری محسوب می‌شود. عده دیگری از کارشناسان اما معتقدند برنامه جدید وزارت بهداشت درباره سلامت خانواده که قرار است از تیرماه اجرایی شود، با رویکردها و اولویت‌های کاربردی‌تری در دستور کار است.
تلاش برای ازتقای سواد سلامت خانوادهدکتر ریحانه فیاض، دکترای روانشناسی سلامت و رئیس اداره تحول دفتر سلامت روانی - اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در گفتگویی با همشهری درباره این برنامه توضیح میدهد و می‌گوید: افزایش سواد سلامت خانواده، یکی از موضوعاتی است که بخشی از آن بر عهده وزارت بهداشت است و ما تلاش داریم سهم خود را به درستی انجام دهیم. برای این مهم، یک بسته تهیه و تدوین کرده‌ایم که در مراحل پایانی کار است و تیرماه امسال در سراسر مراکز بهداشتی کشور اجرایی خواهد شد.
دکتر فیاض با بیان این که این بسته با نام «سبک زندگی روانی - اجتماعی سالم و برنامه خانواده منسجم و سالم» در دست تدوین است، می‌گوید: ما این برنامه را بر اساس پژوهشی که در سال ۱۴۰۲ در وزارت بهداشت انجام دادیم، تدوین کرده‌ایم. در این پژوهش، مسائل روانشناختی کشور را از ۳ روش احصا کردیم که یکی از مهمترین روش‌ها «گروه متخصص متمرکز» بوده است. در این پژوهش به یکی از مسائل مهم روانی کشور رسیدیم و آن، خانواده سالم و منسجم است. ذیل این محتوا ما افزایش مهارت‌های روابط زناشویی، مسائل خانوادگی مثل خواهر-برادری و فرزند-والدینی، حل تعارض‌های زناشویی، حل تعارضات داخل خانواده، حل تعارض‌های مرتبط با نوجوانان، آگاهی‌سازی‌های پیش از ازدواج، آگاه‌سازی افراد درباره طلاق، پیشگیری از طلاق و آگاه‌سازی خانواده‌هایی که در معرض خطر طلاق‌اند را داریم.
انجام غربالگری روان روی متقاضیانبسته آموزشی خانواده سالم و منسجم قرار است در مراکز بهداشت سراسر کشور و توسط روانشناسان و کارشناسان سلامت روان به خانواده‌های متقاشی آموزش داده شود.
رئیس اداره تحول دفتر سلامت روانی - اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در این رابطه توضیح بیشتری میدهد و می‌گوید: در حال حاضر ما در مناطق شهری پرجمعیت کشور حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد و در شهرهای کوچک‌تر و مناطق روستایی حدود ۸۰ درصد مراجعه به مراکز بهداشت را داریم و میتوان از این فرصت استفاده کرد و بسته‌های آموزشی را در اختیار خانواده‌های متقاضی گذاشت.
به گفته این کارشناس‌مسئول، ابتدا یک غربالگری روانی روی مراجعینِ متقاضی انجام می‌شود و با پرسیدن چند سؤال مشخص می‌شود که آن خانواده نیازمند دریافت این بسته است یا نه. بعد از آن افراد برای دریافت بسته‌های آموزشی مثل موشن‌گرافی‌ها و کارگاه‌های ضبط‌شده و کارگاه های حضوری راهنمایی می‌شوند. تمرکز اصلی ما روی کارگاه‌های حضوری است.
دکتر فیاض با بیان این که مراقبان سلامت یا به‌ورزانِ فعال در مراکز بهداشت موظفند که در همان مرحله اول، غربال سلامت روان را برای متقاضیان انجام دهند، ادامه میدهد: ما ۱۸۰۰ مرکز بهداشت در سراسر کشور داریم که هر کدام یک تا ۲ روانشناس دارند که می‌شود ۳ هزار و ۶۰۰ نفر روانشناس ستادی و محیطی. افرادی که به این مراکز مراجعه می‌کنند، بعد از غربالگری، توسط این روانشناسان آموزش داده می‌شوند و بسته‌ها هم در اختیارشان گذاشته می‌شود.
افزایش سواد سلامت، وظیفه ماسترئیس اداره تحول دفتر سلامت روانی - اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت در پاسخ به این سؤال که بسته خانواده سالم توسط چه کارشناسانی تدوین شده است، می‌گوید: وزارت بهداشت معمولا این گونه پژوهش‌ها را برون‌سپاری می‌کند. بسته خانواده سالم توسط متخصصان روانشناسی و مشاوره که عضو هیئت علمی هستند و در زمینه مسائل خانواده تخصص دارند، تدوین شده است.
این مسئول در پاسخ به این سؤال که آیا بسته جدید وزارت بهداشت در مقایسه با بسته‌های قبلیِ دولت‌های قبلی موازی‌کاری محسوب نمی‌شود، توضیح میدهد: ما این بسته را با رویکردها و اولویت‌های جدیدتر تدوین کرده‌ایم و قرار است ارائه کنیم. همان‌طور که توضیح دادم، برای تدوین آن، مسائل روز روانشناختی کشور احصا شده است. قبلا تمرکز این برنامه روی مسائلی مثل خشونت خانگی، همسرآزاری، کودک‌آزاری و مهارت‌های زندگی بود، اما ما در تدوین جدید تغییر رویکرد داده و مدل کار را هم تغییر داده‌ایم و به جای تمرکز بر همسرآزاری و ... تمرکز خود را بر خانواده سالم و منسجم، فرزندپروری و مواردی از این دست گذاشته‌ایم. و همان طور که گفتم، قرار است این بسته آموزشی با مدل کارگاهی ارائه شود.
بیشتر بخوانید؛
سیاست‌های کلی نظام سلامت 10 ساله شد اما اجرا نشد | از عقب ماندگی در حوزه پیشگیری تا غلفت از حوزه توانبخشی وسط این همه مشکلات هم می‌توانیم شاد باشیم | بعضی‌ها عادت به غر زدن دارند | عادت کرده‌ایم همیشه شاکی باشیمدکتر فیاض تاکید می‌کند: در هر حال یکی از اقدامات حوزه وزارت بهداشت، افزایش سواد سلامت است و ما هم موظفیم تلاش خود را برای اثربخشی آن انجام دهیم.
به گفته این کارشناس‌مسئول، تمرکز این بسته آموزشی در مرحله اول فعلا روی مراجعان متقاضی است اما که در مراحل بعدی قصد داریم افرادی که مراجعه نمی‌کنند را هم درگیر آموزش کنیم.
آیا این برنامه موفق می‌شود؟اما آیا وزارت بهداشت به تنهایی می‌تواند در ارتقای سواد سلامت خانواده قدمی بردارد و به موفقیت برسد؟ موضوعی که عده‌ای از کارشناسان می‌گویند برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع که از سال‌ها پیش آغاز شد، راه به جایی نبرد و موفق نشد. چه برسد به چنین برنامه‌ای که هم در نقطه آغاز است و هم در موازات برنامه قبلی است.
اما دکتر فیاض تاکید دارد که اثربخشی مشارکت در کارگاه‌ها و دریافت بسته‌های آموزشی قبلا در وزارت بهداشت بررسی شده و واقعا اثربخشی دارد. هرچند نقص‌هایی هم دارد. چون ممکن است به دلیل ضعف اطلاع‌رسانی و ... افراد کمتری از آن مطلع شوند. ما برنامه‌ریزی داریم که با سایر وزارتخانه‌ها و سازمان‌های هم رایزنی کنیم و با کمک آنها پوشش این برنامه را بیشتر کنیم و آموزش و توانمندسازی افراد و خانواده‌ها را در قالب‌های دیگر هم ارائه دهیم.
کد خبر 846677 منبع: همشهری آنلاین برچسب‌ها پزشک خانواده سلامت وزارت بهداشت و درمان خانواده مهارت‌ها خانواده
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت