ابرچالشی که به سادگی بازنشست نمیشود! - پویا عرب*
تاریخ انتشار: ۲۶ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۴۰۲۷۹۶
تهران-ایرناپلاس- صندوقهای بازنشستگی یکی از ارکان مهم توسعه برای اقتصاد هر کشوری هستند. فواید این صندوقها بسیار است. یکی از این فواید آن است که بر کرامت انسانی افراد پافشاری مینماید؛ یعنی این صندوقها فردی را که مدتی طولانی از جوانی و میانسالیاش را کار کرده، خاطرجمع میسازد که در کهنسالی حداقل دغدغهی مالی چندانی نخواهد داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حفظ ارزش منابع مالی این صندوقها باعث میشود که این صندوقها انگیزه زیادی برای سرمایهگذاری داشته باشند و این سرمایهگذاریها باعث تداوم و توسعه عملیات بنگاههای اقتصادی، رونق اقتصادی و توسعه ملی شوند. در ایران حدود 18 صندوق بازنشستگی وجود دارد که بزرگترین صندوق از نظر تعداد مشترکان، «صندوق تأمین اجتماعی» و قدیمیترین آنها نیز «صندوق بازنشستگی کشوری» است. اما در ایرانِ این روزها عبارت «صندوق بازنشستگی» با کلماتی مانند «ابرچالش»، «ورشکستگی» و «بحران» همراه شده تا «رونق اقتصادی» و «توسعه ملی».
در حال حاضر تمام این صندوقها کسری منابع دارند و ورودیهای این صندوقها بسیار کمتر از خروجیهای آنهاست. متأسفانه چندین دهه است که دولت این صندوقها را به حیاط خلوت خود تبدیل کرده است و منابع این صندوقها را منابع خود میداند. البته این اشتباه گذشته در همین چند سال اخیر عواقبش را به دولت فعلی نشان داده است. میزان وابستگی صندوقهای بازنشستگی به بودجه عمومی کشور در سال جاری حدود 75هزارمیلیارد تومان است که از این مبلغ حدود 33 هزارمیلیارد تومان مربوط به صندوق بازنشستگی کشوری و 19 هزارمیلیارد تومان مربوط به سازمان تأمین اجتماعی است (درواقع این سازمان 19هزارمیلیارد تومان کسری بودجه دارد) این درحالی است که کل بودجه عمرانی کشور در سال 97 چیزی در حدود 60 هزارمیلیارد تومان است. با بررسی روند افزایش وابستگی این صندوقها به دولت، پیشبینی شده است که کسری بودجه این صندوقها تا پنج سال آینده به 150 هزارمیلیارد تومان برسد.
در حال حاضر 6 هلدینگ اصلی بخشی از منابع مالی صندوق تأمین اجتماعی را در خدمات و صنایع گوناگونی مانند صنایع شیمیایی، حملونقل، دارویی و درمانی، معدنی، عمرانی، غذایی و... سرمایهگذاری میکنند، اما کارا نبودن بازار سرمایه در ایران و رکود آن باعث شده که این هلدینگها نتوانند ارزش منابع مالی این صندوقها را از گزند تورم حفظ کنند و درصورت رکود بیشتر، بازگشت سرمایه این شرکتهای وابسته هم کمتر شده و به افزایش کسری منابع این صندوقها دامن میزند. در حالی که با پویا بودن بازار سرمایه، این شرکتها میتوانند نقشی کلیدی در موتور محرک اقتصاد کشور ایفا کنند.
بر یک سری از قوانین این صندوقها هم ایراداتی وارد است. شاخص امید به زندگی در سال 57، 52 سال بوده و در سال 95 این شاخص به 75 سال رسیده است، در حالی که سن بازنشستگی در طی این سالها دستخوش تغییرات چندانی نشده و باعث شده سن بازنشستگی در اغلب این صندوقها کمتر از میانگین جهانی باشد (متوسط سن بازنشستگی در ایران حدود 52 سال و در سایر کشورها حدود 65 سال است).
علاوهبر افزایش امید به زندگی در کشور، ایران با مسئله پیر شدن جمعیت مواجه است و این پدیده تقریباً در دو دهه آینده با بازنشسته شدن متولدان دهه شصت به اوج خود میرسد. هر دوی این عوامل باعث شدهاند که نسبت پشتیبانی (نسبت بیمهشدهها به مستمریبگیرها) کاهش بیابد و بنا به گزارش «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی» این نسبت در سال 96 برای صندوق تأمین اجتماعی به 4.5 و برای صندوق بازنشستگی کشوری به نسبت خطرناک 0.9 رسیده است و مطابق پیشبینیهای سازمان ملل متحد، نسبت وابستگی سالمندی (درصد نسبت افراد بالای 65 سال به افراد بین 15 تا 64 سال) در ایران تا دهه 1440 به شصت سالمند به ازای صد فرد 15 تا 64 ساله افزایش خواهد یافت.
از دیگر مشکلات مدیریتی و قانونی این صندوقها این است که این صندوقها برای پرداخت مستمری تنها درآمد افراد را در دو سال پایانی کارشان در نظر میگیرند و این باعث عدم توازن ورودی منابع به صندوق و خروجی آن میشود. تورم بالا و کاهش درآمد مردم نیز باعث شده است که انگیزه مردم برای بیمه شدن کاهش یابد و دلیلی شود در میان سایر دلایل متعدد ورشکستگی این صندوقها.
متخصصان علاوهبر موارد بالا موارد متعدد دیگری را نیز از دلایل ورشکستگی صندوقهای بازنشستگی برشمردهاند که از حوصله این متن خارج است، اما آنچه مشخص است این است که پیچیدگی مسائل این صندوقها و درهم تنیدگی علل ورشکستگی آنها باعث شده است که حل این بحران بهآسانی و در زمان کوتاه میسر نباشد و مانند بسیاری از بحرانهای اقتصادی، اجتماعی، محیطزیستی و سیاسی کشور حل این ابرچالش هم همانند باز کردن کلافی تودرتو با گرههایی درهمتنیده با عمری به قدمت چندین دهه باشد. اما با برطرف کردن بخشی از عوامل یادشده در این یادداشت دستکم میتوان از بدترشدن وضعیت صندوقهای ورشکسته بازنشستگی کاست.
--------------------------------------------------------------------------
* کارشناسی مهندسی مکانیک، دانشگاه صنعتی شریف
نشریه داد، دانشگاه صنعتی شریف
**اداره کل اخبار چندرسانهای**ایرناپلاس**
منبع: ایرنا
کلیدواژه: اقتصاد ايرناپلاس صندوق بازنشستگي
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۴۰۲۷۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برپایی پاویون دانش بنیانها در نمایشگاه ایران هلث
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از صندوق نوآوری و شکوفایی، بیست و پنجمین نمایشگاه بینالمللی ایران هلث؛ تجهیزات پزشکی، دندانپزشکی، دارویی و آزمایشگاهی از ۲۹ اردیبهشت تا اول خرداد ماه ۱۴۰۳ در محل نمایشگاه بینالمللی تهران برگزار میشود.
سیستمهای هدایت مرکزی مراکز درمانی، مهندسی پزشکی، داروهای اورژانسی، داروسازی، تجهیزات دندانپزشکی، تجهیزات پزشکی، تجهیزات چشم پزشکی، تجهیزات دندانپزشکی، لوازم و تجهیزات ارتوپدی، داروهای تنفسی، بیهوشی، وسایل مراقبت در منزل، تجهیزات هوشمند، امداد پزشکی، مسواکهای هوشمند، درمان از راه دور، فیزیوتراپی و ارتوپدی، تجهیزات پزشکی اطفال، تجهیزات جراحی و اورژانس، سونوگرافی و آندوسکوپی، اپلیکیشنهای پزشکی، تکنولوژی و تجهیزات مدیریت بیماریها، تجهیزات الکتریکی، کالاهای مصرفی، محصولات زیبایی و جراحی پلاستیک، زیرگروههای تخصصی این نمایشگاه را تشکیل میدهند.
در این راستا به همت صندوق نوآوری و شکوفایی پاویون شرکتهای دانشبنیان برگزار میشود.
شرکتهای دانشبنیان متقاضی حضور در این پاویون تا ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ فرصت دارند در سامانه غزال صندوق نوآوری و شکوفایی به نشانی ghazal.inif.ir ثبتنام کنند.
یکی از برنامههای صندوق نوآوری و شکوفایی در راستای کمک به توسعه بازار صادراتی شرکتهای دانشبنیان، حمایت از حضور شرکتهای دانشبنیان در نمایشگاههای خارجی و نیز حضور در نمایشگاههای معتبر بینالمللی به دو صورت حضور مستقل و برپایی پاویون است
کد خبر 6085098 مهتاب چابوک