به نقل از «ایرنا»

بی ‌توجهی تاریخی به توانِ اکولوژیک ایران

تاریخ انتشار: ۲۷ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۴۰۹۲۳۱

تهران- ایرنا- در دهه‌ های اخیر مدیریت و برنامه ‌ریزی در ساختارکلانِ کشور برخلاف مبانی محیط زیست بوده است. این بی‌توجهی تاریخی به اقلیم حاکم بر این سرزمین و نادیده گرفتن توان اکولوژیک و بهره‌برداری ‌های یکجانبه بدون ارزیابی و آمایش ما را به سمتِ ناپایداری توسعه و از بین رفتن تنوع زیستی و زیستگاه‌ های ارزشمندی برده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

روزنامه قانون در یادداشتی به قلم محسن تیزهوش تحلیلگر محیط زیست آورده است: در این فرآیند مخرب و تهی از اقدامات خردمندانه این اقتصاد و جامعه ما بوده که دچار فسادهای عمیق ناشی از بی‌دانشی‌های گوناگون و تنش‌های ناشی از شتابزدگی در حکمرانی عقلانی بر منابع طبیعی شده است! بدون شک سرزمینی که سالانه دو میلیارد متر مکعب فرسایش خاک در آن صورت می‌گیرد، باید شاهد از بین رفتن کارایی زیستی و گسترش بیابان باشد، در حالی که متوسط جهانی آن 2.5 تن در هکتار است؛ گویا فراموش کرده‌ایم که در یک مدار خشک و فرا خشک زیست می‌کنیم و هر گونه اقدام مخرب با هر هدفی می‌تواند آینده این سرزمین را به چالش‌های غیر قابل پیش‌بینی بکشاند! هنگامی ‌که تنها در منطقه کوهستانی زاگرس شاهد نابودی بیش از 18 میلیون اصله درخت بلوط هستیم، بروز مخاطراتی همچون سیل، تشدید خشکسالی و گسترش فقر چندان عجیب نبوده و نیست.

شوربختانه از یک دهه گذشته شاهد خشکسالی در مناطقی در زاگرس هستیم که مرطوب و فرا مرطوب هستند و امروز اگر این نقاط را از دست بدهیم، بخش بسیار بزرگی از منابع آب و خاک خود را برای یک مدت نامعلوم نخواهیم داشت. طبق آمار منتشر شده از سوی سازمان جهاد کشاورزی، در دو دهه اخیر حدود یک‌ سوم کل روستاهای کشور خالی از سکنه شده اند و این بحران حاشیه نشینی و تنش‌های اجتماعی و فرهنگی را مضاعف کرده است.

هنگامی‌که مالیات سنگین نادیده گرفتن ساختار اکولوژیکی را جوامع محلی با یک روزگارِ دشوار می‌دهند و در کلانشهرهای کشور، مردم در یک محیط زیست سالم تنفس نمی‌کنند، علت آن موردی جز ظهور و تداوم لکنت های بزرگ در سیاست های استراتژیکِ کشور نبوه و نیست! اگر نیک بنگریم و تمامی شاخص های تاثیرگذار روی اکوسیستم های آبی و خاکی خود را به صورت کارشناسانه و علمی ارزیابی کنیم، در خواهیم یافت که امروز دچار یک ورشکستگی عمیق در کارایی سرزمین شده‌ایم.

امروز بسیاری از تالاب ها و دریاچه ها و رودخانه‌های ما قربانی یک ژنِ خودخواه و البته نا آگاه به مباحثِ اقلیمی شده که بیم گسترش کانون‌ های تولید گرد‌و‌غبار حتی تا نزدیکی های پایتخت هم آمده است! با توجه به شرایط حاکم بر خاورمیانه و همچنین با در نظر گرفتن کشورهای همجوار که ثبات سیاسی نداشته، درگیر جنگ های فرقه ای و قومی هستند و محیط زیست برای‌شان اولویت آخر هم نبوده و نیست، بستن هر گونه تفاهم نامه تنها یک راهبرد کاغذی است و اثربخشی چندانی بر استان‌های غربی کشور که روزهای گذشته را در زیر باران ذرات ریز معلق سپری کردند و موج های بعدی نیز در راه هستند،ندارد.

اما نمی توان مردم استان‌های خوزستان،ایلام و لرستان را به سکوت اجباری دعوت کرد؛راهکار در به کارگیری اقلیم شناسان و اکولوژیست‌هایی است که در کانون های تصمیم گیری راهی ندارند. در حال حاضر منطبق شدن با شرایطِ موجود و حرکت به سمتِ پرداخت حقابه طبیعت و بازگشت پایداری به اکوسیستم هایی همچون هورالعظیم نداشته و باید شرایط اقتصادی را برای مردم از طریق زیستن در یک محیط زیست سالم مطلوب کنیم. این در حالی است که در تمامی این سال‌ها برخی با پنهانکاری ‌های فساد گونه روی ضعف های شدید مدیریتی سرپوش گذاشته و با برنامه ریزی های خاص تنها شرایط را برای عمیق‌شدن آسیب های اجتماعی فراهم کرده و غافل از این موضوع هستند که حاصلِ تحقیقات مستقل را نمی توان از چشم مردم دور نگه داشت. به عنوان مثال امروز حاصل آلودگی های گوناگون نفتی یا ناشی از تخلیه فاضلاب در مناطق مختلف کشور را نمی‌توان در چرخه تولیدات کشاورزی نادیده گرفت زیرا پژوهشگرانی هستند که فارغ از هر گونه سیاسی کاری، نتایج را منتشر و تحلیلگران نیز به گوش مردم می رسانند؛ هرچند قدرت نادیده باقی گذاشتن برخی اتفاقات زیاد است اما شفاف سازی یکی از اصلی‌ترین مطالبه‌های مردم در برخورد با چالش های مرتبط با سلامتی خویش هستند.

امروز با از دست دادنِ بخش بسیار برزگی از غنای زیستی خویش، یک محور مهم و اساسی در چرخه محیط زیست انسانی و طبیعی را به مخاطره انداخته ایم و آن امنیت غذایی است که نمی توان به سادگی از کنار آن گذشت و بر سر ادامه کشاورزی ناپایدار و کوبیدن بر طبل تو خالی تولید محصولات تراریخته با سلامتی مردم معامله کرد!

در حال حاضر حرکت به سمت توسعه پایدار تنها با سر دادن شعار و ژست های بیهوده عملی نخواهد شد و یک اراده جدی با مشارکتِ تمام نیروهای فعال در حوزه‌ های محیط زیست، اقتصاد و جامعه‌ شناسی را طلب می کند؛بدون شک برنامه ‌ریزی ‌های انسان محور با در نظر گرفتن تمامی اصول حفاظت از اندوخته‌های ژنتیکی کشور ما را به سمت یک اقتصاد سالم برده و در نهایت نسل های آتی نیز با مشکلات کمتری زیست خواهند کرد اما اگر با شرایط اکولوژیکی منطبق نشویم به سمت یک خودکشی زیستی رفته ایم که بازگشت از آن نزدیک به محال است!

منبع: روزنامه قانون؛ 1397.10.27
گروه اطلاع رسانی**9117**

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اجتماعي روزنامه قانون محيط زيست

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۴۰۹۲۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

طرح پاکسازی زباله در چهارمحال و بختیاری

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز چهارمحال و بختیاری؛ مدیر کل محیط زیست استان گفت: برنامه پاکسازی زباله در گردنه دالورا شهرستان فلارد، حاشیه تالاب گندمان، حاشیه رودخانه زاینده‌رود و پل هوره انجام شد.
سعید یوسف پور افزود: دراین برنامه دوستداران محیط زیست، سازمان‌های مردم نهاد و مسئولان مشارکت داشتند.

به گفته وی، هفته زمین پاک از ۳ تا ۹ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ با شعار مشارکت مردم، ایران در برابر پلاستیک، نجات زمین نامگذاری شده است.