به نقل از «خبرگزاری آریا»

ظاهر فريبنده باران

تاریخ انتشار: ۲۹ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۴۲۶۴۶۷

خبرگزاري آريا - ياسوج- ايرنا- ميزان بارش هاي باران امسال در برخي استانها از جمله کهگيلويه و بويراحمد قابل توجه بوده است اما اينک اين سوال مطرح شده که آيا خشکسالي و پيامدهاي آن تمام شده است؟

به گزارش ايرنا براساس داده هاي دفتر مطالعات پايه منابع آب ايران مجموع ريزشهاي جوي از اول مهر تا 27 دي سال آبي 98-97 بالغ بر 123.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

6 ميليمتر است که نسبت به ميانگين دوره‌هاي مشابه درازمدت ( 93.9 ميليمتر) 31.6 درصد افزايش و نسبت به دوره مشابه سال آبي گذشته( 36.7 ميليمتر) 236.8 درصد افزايش نشان مي‌دهد.
مجموع بارش هاي سال زراعي جاري در شهرستان هاي مختلف کهگيلويه و بويراحمد نيز قابل توجه است به نحوي که با سال زراعي گذشته قابل مقايسه نيست.
مجموع بارش هاي سال زراعي جاري تا 27 ديماه در ياسوج بيش از 600 ميلي متر، سي سخت بيش از 562 ميلي متر، دهدشت 552 ميلي متر بوده است و ساير مناطق استان نيز به همين نحو باران هاي چشمگيري را داشته اند، اما آيا بايد اين بارش هاي دليلي براي به فراموشي سپردن بحران آب در کشور و استان به شمار آيد؟
** آثار خشکسالي يک دهه گذشته همچنان محسوس است
مديرعامل شرکت آب منطقه اي کهگيلويه و بويراحمد گفت: با وجود اين که ميزان بارش هاي امسال نرمال است اما همچنان آثار پديده خشکسالي و کم بارشي هاي ساليان گذشته در يک دهه اخير قابل محسوس است.
علي داوودي مهر اظهار داشت: اين در حالي است که بدترين شرايط بحران آبي، کم بارشي و خشکسالي هاي استان طي 50 سال اخير در 2 سال گذشته رخ داد.
وي تصريح کرد: متوسط کل بارش سال هاي زراعي 95 و 96 در استان به تريب 450 و 345 ميلي متر گزارش شده است.
داوودي مهر ميانگين بارش بلند مدت در کهگيلويه و بويراحمد را 720 ميلي متر عنوان کرد و گفت: در سال هاي پربارش ميزان آب هاي تجديد شونده و روان آبها نيز به ترتيب 100 و 11و نيم ميليارد مترمکعب بوده است.
مديرعامل شرکت آب منطقه اي کهگيلويه و بويراحمد همچنين شرايط خاص توپوگرافي و آب و هوايي اين استان را يادآور شد و افزود که وجود بيش از 2 هزار رودخانه فصلي، قنات ها و آبراه ها و ده ها رودخانه خروشان اين استان را به يکي از مناطق مستعد در حوزه منابع آبي در سطح کشور تبديل کرده است.
وي گفت: با وجود اين ميزان روان آب و ميانگين بارش هاي سالانه و بلند مدت اما همچنان کهگيلويه و بويراحمد يکي از استان هاي با خطر و چالش کم آبي کشور است.
معاون اقتصادي استاندار کهگيلويه و بويراحمد نيز گفت: با وجود رکورد زني اين استان در ميزان بارش در سال زراعي جاري اما هدر رفت و خروج سالانه حدود 10ميليارد متر مکعب روان آب از استان همچنان يکي از چالش ها و دغدغه هاي جدي مردم و مسئولان در اين حوزه است.
جعفر گوهرگاني با تحليل آماري از وضعيت بارش هاي سال زراعي در استان گفت: ميانگين هر شبانه روز 10 ميلي متر بارش در کهگيلويه و بويراحمد بر اساس اندازه گيري و معادل آن در هر سطح هکتار از مساحت استان حدود يک و نيم ميليارد متر مکعب برآورد مي شود.
وي يادآور شد: از مجموع حدود 11و نيم ميليارد مترمکعب روان آب در سطح استان که معادل بيش از 100 ميليارد مترمکعب آب هاي تجديد شونده است تنها کمتر از يک ميليارد متر مکعب آن ذخيره سازي مي شود و مابقي بدون استفاده از استان خارج مي شود.
گوهرگاني ابراز داشت: البته کل ميزان مورد نياز استان حدود يک و نيم تا 2 ميليارد متر مکعب در حوزه آب شرب، صنعت و کشاورزي برآورد مي شود که با تلاش متوليان امر اين مهم در حال محقق شدن است.
رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي کهگيلويه و بويراحمد نيز گفت: موضوع منابع آبي و طرح هاي موجود در اين بخش يکي از محورهاي اساسي توسعه پايدار در اين استان محسوب مي شود.
حسن نوروزي با اشاره به محورها و اولويت هاي مهم پژوهشي امسال در کهگيلويه و بويراحمد افزود: کشاورزي و منابع آب از جمله مهمترين اين محورهاست.
رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي کهگيلويه وبويراحمد يادآور شد: اين اولويت ها به فراخوان گذاشته شده و پژوهشگران بومي يا غيربومي براي موضوع هاي مرتبط با آنها طرح پژوهشي ارائه مي دهند.
** فقدان تحقيقات لازم در بخش پيش‌بيني خشکسالي
کارشناس مسائل کشاورزي و آب در زمينه خشکسالي مي گويد: آب از نهاده‌هاي اصلي کشاورزي و رکن اساسي توسعه کشاورزي به شمار مي‌رود و بحران آب چالشي بزرگ براي ايران و تمام کشورهاي جهان است و مصرف نادرست آن موجب عدم دستيابي به پايداري در توسعه کشاورزي مي‌شود.
بهمن خسروي‌پور مي افزايد: کشور ايران با قرار گرفتن در ناحيه‌ي گرم و کم‌بارش جهان نه تنها با معضل آب مورد نياز کشاورزي بلکه با تهيه و دسترسي به آب شرب بهداشتي هم رو به رو است.
وي ادامه مي دهد: فقدان تحقيقات لازم در بخش پيش‌بيني خشکسالي در سال‌هاي گذشته و يا بي توجهي به تحقيقات به عمل آمده، موجب بروز بحران آب در ايران شده است.
خسروي يادآور مي شود: بي‌تدبيري و کم توجهي به خشکسالي ها، ضربه بزرگ و جبران‌ناپذيري به تمام بخش‌هاي اصلي کشور و زندگي روزانه مانند روند سريع بيابان‌زايي، پديده ريزگردها، مهاجرت روستاييان، معضلات اجتماعي، کاهش توليدات کشاورزي و غيره را به دنبال داشته است.
کارشناس اقليم شناسي نيز که پژوهشهايي در زمينه خشکسالي انجام داده است مي گويد: موقعيت ايران و سيستم هاي بارشي موثر بر ميزان بارش دريافتي علاوه بر حاکميت شرايط خشک و نيمه خشک و دريافت يک سوم ميانگين جهاني در ايران موجب قابليت اعتماد پايين به بارش شده و ميزان بارش از سالي به سال ديگر به شدت متغير است.
اسماعيل نصرآبادي مي افزايد: بيشترين مانع براي برنامه ريزي کمبود آب حاصل از خشکسالي، تصادفي بودن اين پديده است، خشکسالي به عنوان يک پديده اقليمي هميشه وجود داشته اما دوره، شدت و فراواني آن تا حد زيادي نامعلوم است.
وي ادامه مي دهد: عقلاني است براي کاهش هزينه ها و عوارض خشکسالي برنامه ريزي مناسبي انجام شود.
نصرآبادي بيان مي کند: سناريوهاي پيش بيني اقليم آينده به طور کلي دريافت بارش بيشتر همراه با سيل هاي شديدتر در مناطق مرطوب و بارش کمتر در مناطق خشک با گستره وسيع تر براي خشکسالي را پيش بيني مي کند.
** خشکسالي، تغيير الگوي بارش و افزايش دما:
نصرآبادي مي افزايد: در نيم سده گذشته دماي شبانه، روزانه و شبانه روزي ايران به ترتيب با آهنگ سه، يک و دو درجه در هر سال افزايش داشته و اين به معني افزايش چهار برابري ميانگين دماي ايران نسبت به ميانگين جهاني است و اين افزايش دما موجب افزايش تبخير و تعرق، افزايش نياز آبي گياهان و کاهش پهنه هاي آبي و پوشش گياهي شده است.
** تاثير خشکسالي بر آب هاي زيرزميني
نصرآبادي مي گويد: آمارها حکايت از برداشت حدود 10 هزار ميليارد متر مکعب آب از آب‌هاي زيرزميني در سال 2010 دارد و اين به آن معناست که در 50 سال اخير برداشت از اين منابع سه برابر شده است پمپاژ بيش از حد از منابع آب زيرزميني موجب شده 25 درصد آبخوان هاي کشور در شرايط بحراني قرار گيرند.
لايه هاي آبدار زيرزميني کشور هر ساله با 5.5 ميليارد متر مکعب کسري مخزن مواجه است اين امر حساسيت بيشتر آب هاي زيرزميني را نسبت به استفاده بي‌رويه روشن مي‌سازد.
نصرآبادي مي افزايد: به طور کلي رشد جمعيت عامل اصلي بحران آب در سطح جهان است و مي توان آن را مادر بحران آب ناميد.
** کشاورزي ناکارآمد و با بازده پايين
کارشناس اقليم شناسي مي گويد: اتکاي بيش از حد اقتصاد ايران به نفت يکي از عوامل اصلي پايين بودن بهره وري در بخش‌هاي مختلف کشور و به خصوص بخش کشاورزي قلمداد مي شود در حاليکه اين بخش 93 درصد آب کشور به ميزان 83 ميليارد مترمکعب را مي بلعد.
نصرابادي مي افزيد: بخش کشاورزي روي هم رفته از راندماني بين 30 تا 35 درصد در آبياري برخوردار بوده و بهره وري آب به توليد در اين حوزه حدود 0.75 کيلوگرم در متر مکعب است و سهم کشاورزي با اين حجم بالاي مصرف آب معادل 15 درصد از توليد ناخالص ملي بدون نفت را تشکيل مي دهد.
**سوءمديريت و عطش توسعه بدون توجه به توان اکولوژيکي
نصرآبادي بيان مي کند: با توجه به تغيير پذيري بالاي بارش، مديران براي مديريت آب حاصل از ترسالي ها برنامه مدوني نداشته و در عمل بارش هاي دريافتي مازاد اين سال ها نه تنها ذخيره نمي شود بلکه بهانه خوبي براي به فراموشي سپردن بحران آب در کشور به شمار مي آيد.
وي ادامه مي دهد: از آب دريافتي در ترسالي ها که بايد به عنوان يک فرصت براي جبران کسري مخازن ذخيره آب استفاده کرد توسط بسياري از مديران به عنوان شاهد و مثالي براي دوره‌اي بودن کم آبي و کم جلوه دادن بحران آب استفاده مي شود.
نصرآبادي مي افزايد: اوج خشکسالي مديريتي در چيدمان توسعه بدون در نظر گرفتن توان اکولوژيکي و محيطي مناطق جغرافيايي کشور بروز و ظهور يافته است.
** تثبيت جغرافيايي جمعيت فعلي و تدوين الگوي ملي باز توزيع جغرافيايي جمعيت
کارشناس اقليم شناسي در زمينه راه حل هاي مبارزه با خشکسالي مي گويد: اولويت نخست دولت مردان و برنامه ريزان بايد به تثبيت و حفظ جمعيت ساکن در مناطق روستايي، شهرهاي کوچک و مياني معطوف شود و باور کنيم که هر کوتاهي و فوت وقت با اين روند فعلي به چنان توزيع ناهمگوني منجر خواهد شد که کشور را به وادي عميق شدن بحران خواهد کشاند.
** توانمندسازي کشاورزان و جوامع روستايي
اسماعيل نصرآبادي مي گويد: نتايج مطالعات بانک جهاني و محققان بسياري در سراسر دنيا و ايران فقدان نظام مالي و اعتباري براي پرداخت مساعده به کشاورزان از سوي دولت و نبود بنيه مالي قوي کشاورزان را از مهم‌ترين موانع و محدوديت هاي بکارگيري مديريت بهينه منابع آب در نظام کشاورزي ذکر کرده‌اند.
وي مي افزايد: در حالي که ساکنان روستاها کمترين هزينه سربار در بخش خدمات عمومي و زيرساختي را به دولت تحميل مي‌کنند انتظار مي‌رود دولت معادل يا بخشي از هزينه هاي سربار و خدماتي شهرنشينان کلان شهرها را براي ساکنان شهرهاي مياني، کوچک و روستاها در زمينه توانمندي اقتصادي و بهبود بهره‌وري سرمايه گذاري کند.
نصرآبادي ادامه مي دهد: سرمايه گذاري ها در بخش کشاورزي بايد همگام با مدرن شدن،کارايي و جذابيت اقتصادي اين بخش را نيز به همراه داشته باشد.
** تدوين الگوي کشت مناسب با توان هاي محيطي و نظارت بر اجرا
کارشناس اقليم شناسي مي گويد: امنيت غذايي يکي از قلمروهاي امنيت ملي محسوب مي‌شود که در برنامه هاي توسعه ايران هم بر ضرورت افزايش ضريب امنيت غذايي و خودکفايي کشاورزي تأکيد شده است.
نصرآبادي مي افزايد: يکي از ضرورت‌هاي حصول پايدار به اين هدف تدوين و اجراي الگوي کشت مناسب است الگوي کشتي که در آن نيازهاي کلان غذايي، افزايش ضريب امنيت غذايي، وضعيت منابع محلي، توان هاي محيطي، حفظ محيط زيست، آب مجازي مورد نياز،کارآيي اقتصادي و بهره وري با هم مدنظر قرار مي گيرد تا زمينه تحقق خودکفايي پايدار با کمترين تخريب محيط زيست و داراي توجيه اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي فراهم شود.
رشد فزآينده جمعيت کشور و همچنين استفاده از روش هاي ناکارآمد در زمينه کشاورزي تاثير خشکسالي و بحران آب را در کشور و استان پر رنگ تر کرده است و به همين منظور لازم است با برنامه ريزي مسئولان و دولت مردان در زمينه کمک به روستائيان و ايجاد جذابيت هاي اقتصادي در بخش کشاورزي و جلوگيري از کشت محصولات پرمصرف آب اثرات خشکسالي را کاهش داد.
اگرچه در سال زراعي جاري بارندگي ها در کهگيلويه و بويراحمد قابل توجه بوده اما براي عبور از بحران کم آبي و حفظ منابع موجود بايد الگوي کشت مناسب و کم آب و سيستم هاي آبياري نوين از برداشت هاي بيش از حد و غير مجاز آب جلوگيري کرد.
/6110/9928
انتهاي پيام /*

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۴۲۶۴۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیش بینی هواشناسی کشور ۶ و ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ / بارش باران در این استان ها

به گزارش صدای ایران،صادق ضیاییان با بیان اینکه از امروز پنج شنبه در بیشتر مناطق نیمه شرقی، در بعضی ساعات، رگبار باران، رعد و برق و وزش باد شدید رخ می‌دهد گفت: جمعه در کرمان، نیمه شمالی سیستان و بلوچستان، برخی نقاط در استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی، یزد و ارتفاعات البرز مرکزی رگبار باران گاهی رعد و برق و وزش باد انتظار می‌رود.

وی اضافه کرد: شنبه در چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، ارتفاعات هرمزگان و غرب فارس، افزایش ابر و رگبار باران و احتمال رعد و برق پیش بینی می‌شود.

وی ادامه داد: یکشنبه در بخش‌هایی از جنوب غرب و جنوب و دوشنبه در ارتفاعات خوزستان و ایلام بارش پراکنده پیش بینی می‌شود و طی این دو روز در سایر مناطق کشور جوی آرام حاکم است.

به گفته وی، طی پنج روز آینده وزش باد در نوار شرقی کشور تداوم خواهد داشت و در برخی از ساعات روز وزش باد شدید و گرد و خاک رخ می‌دهد.

رییس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی گفت: پنجشنبه تنگه هرمز و دریای عمان و جمعه شرق دریای عمان مواج خواهد بود.

وی درباره وضعیت جوی تهران طی دو روز آینده گفت: آسمان تهران فردا (۷ اردیبهشت) صاف تا قسمتی ابری، در بعضی ساعت‌ها وزش باد با حداقل دمای ۱۴ و حداکثر دمای ۲۵ درجه سانتیگراد و طی جمعه (شنبه ۸ اردیبهشت) صاف تا کمی ابری در بعضی ساعت‌ها وزش باد با حداقل دمای ۱۴ و حداکثر دمای ۲۶ درجه سانتیگراد پیش‌بینی می‌شود.

ضیاییان در پایان اظهارکرد: طی فردا و پس فردا شهرکرد با کمینه ۲ و ۳ درجه سانتیگراد و اهواز با بیشینه ۳۹ و ۴۰ دمای درجه سانتیگراد خنک‌ترین و گرمترین مرکز استان‌ها پیش‌بینی می‌شوند.