سالانه حدود نیمی از محصولات کشاورزی تلف می‌شوند/ اتاق ایران، بخش کشاورزی را به بازی نمی‌گیرد
تاریخ انتشار: ۱ بهمن ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۴۵۷۷۹۳
رویداد۲۴ امیرحسین احمدی- وزیر جهاد کشاورزی اخیرا اعلام کرده بود با ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی، ارزش افزوده بخش کشاورزی تا چندین برابر افزایش می‌یابد، مسئله‌ای که بسیاری از کارشناسان پیش از این بر آن تاکید کردند، صنعتی که می‌تواند میزان ارزآوری محصولات کشاورزی برای کشور را چندین برابر کند، اما نکته اینجاست که چه زیرساخت‌هایی برای بهبود این صنایع وجود دارند و چه امکاناتی باید شکل گیرد تا صنایع تکمیلی بتوانند بدون اتلاف محصول، مواد خام کشاورزی را به محصولات فراوری شده تبدیل کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نبود آمار دقیق مشکل اصلی محصولات کشاورزی
غلامحسین هادی زاده رییسی، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز، در این‌باره گفت: نبود آمار رسمی و درست از میزان محصولات زراعی و باغی همیشه کشور را دچار یک تزلزل و عدم برنامه ریزی می‌کند، یعنی هیچ کس نمی‌داند امسال در کشور دقیقا چقدر سیب یا سیب زمینی یا هر محصول دیگری تولید شده و این باعث می‌شود نه تولید کننده بداند قیمت محصولاتش چقدر خواهد بود و نه اینکه صنایع تبدیلی بدانند چه میزان مواد اولیه برای فرآوری می‌توانند تهیه کنند.
وی افزود: راه حل این مسئله استفاده از ماهواره و GPS است که از طریق سایت‌های بین المللی اعلام می‌کنند که دقیقا سطح زیر کشت هر محصول چه میزان است و همچنین باید کارشناسان میزان بهره وری محصولات کشاورز را ارزیابی کنند تا در نهایت آماری درست کسب شود.
خیلی از محصولات انبارپذیر نیستند
هادی زاده رئیسی ادامه داد: وقتی از این مرحله عبور کردیم به تولید یک محصول می‌رسیم که در این مرحله ما دو مشکل داریم؛ اول اینکه خیلی از محصولات کیفیت انبارداری ندارند چرا که به محض خارج شدن از مزرعه یا باغ خصوصیت انبارپذیری خود را از دست می‌دهند که علل بسیاری از جمله کمبود روی، کلسیم، منیزیم و مواد میکرو دارند و علت آن این است که در تغذیه محصولات هیچ اصولی رعایت نمی‌شود و اصلا قرار نیست سیب زمینی که ماده خشکش پایین هست و باید برای تازه خوری مصرف شود ۳ ماه در انبار بماند و وقتی که در این مدت در انبار می‌ماند ضایعاتش بالا می‌رود.
عضو شورای مرکزی خانه کشاورز همچنین بیان کرد: علاوه بر این ضربه‌های مکانیکی به محصولات در هنگام برداشت که به علت برداشت غیراصولی و غیر فنی است به محصولات کشاورزی آسیب می‌زند که این مسئله خود را در انبار یا پروسه تبدیل نشان می‌دهد.
ناوگان حمل و نقل موجود، عامل دیگر اتلاف محصولات کشاورزی
وی با بیان اینکه محصولات کشاورزی به صورت غیر استاندارد حمل می‌شود گفت: در سراسر کشور ناوگان یخچال دار استاندارد نداریم و شاید تمام تریلی‌های یخچال دار در کشور به ۳۰۰ عدد هم نرسد.
هادی زاده رئیسی تصریح کرد: کارخانجات ما نیز هیچ سیستمی برای نگهداری محصولات ندارند؛ برای مثال سیب زمینی که برای تولید چیپس فرستاده می‌شود در سردخانه‌هایی که هر نوع میوه‌ای در آن وجود دارد، نگهداری می‌شود که این کار از اصول فنی به دور است؛ این در حالی است که در دنیا هر صنعتی برای نگهداری کالای مورد نیاز خود پیش بینی‌های دقیق کرده و متناسب با شرایط نگهداری آن محصول خاص، انبار‌های استاندارد تعبیه می‌کنند، اما کشور ما به طور کلی فاقد چنین انبار‌هایی است و بخش قابل توجهی از ضایعات محصولات کشاورزی در انبار‌ها ایجاد می‌شود.
برداشت محصولات فنی نیست
وی ادامه داد: در موقع برداشت نیز باغدار و زارع، مقداری از محصول را تلف می‌کنند که دیگر قابلیت عرضه به بازار را ندارد و اگر همانجا این محصولات تلف شده تبدیل به خوراک دام می‌شد یا به صورتی خشک می‌شد، دست‌کم سرمایه ملی کمتر اتلاف می‌شد.
عضو شورای مرکزی خانه کشاورز اعلام کرد: طبق برآورد‌های ما بین ۸ تا ۱۱ درصد از محصولات هنگام برداشت، بین ۶ تا ۸ درصد حین حمل آنها، بین ۱۱ تا ۱۷ درصد در شرایط انبارداری و در پروسه تبدیل نیز بین ۹ تا ۱۱ درصد از محصولات کشاورزی تلف می‌شوند.
وی افزود: برای مثال در صنایع تبدیلی هنگام پوست گیری محصولی مثل سیب زمینی به علت آنکه به طور سنتی انجام می‌شود بخشی از آن ضایع می‌شود؛ چرا که صنعت فراوری ما به‌روز نیست و صنعتی قدیم است که هنوز با دیگ و پاتیل و روغن جوشان کار می‌کند و از صنعت روز دنیا حداقل ۳۰ سال عقب‌تر است.
صنایع تبدیلی کشاورزی مهجور مانده اند
هادی زاده رئیسی علت این مسئله را بی توجهی به صنعت فراوری خواند و اظهار کرد: سرمایه گذاری در بخش فراوری در کشور انجام نشده است؛ صنایعی که امروز در دنیا مواد غذایی تولید می‌کنند پالایشگاه دارند، برای مثال گوجه فرنگی ابتدا به پالایشگاه می‌رود و مواردی که از آن لازم است استخراج می‌شود و بعد به صنعت داده می‌شود. کسی پوست گوجه را می‌خواهد، شخصی دیگر رنگ آن را و هر کس بخش دیگر از این محصول را و این پالایشگاه است که نیاز همه این صنایع را برطرف می‌کند.
عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ادامه داد: ما در کشور خود چنین روندی را نداریم و در حقیقت محصولات خود را پالایش نمی‌کنیم و محصول اولیه را بدون هیچ پالایشی می‌خواهیم تولید کنیم، اما باید بدانیم که سودآوری محصولا فراوری شده بسیار بالاتر از خام فروشی است؛ برای مثال طبق آمار وزارت جهاد کشاورزی ۵ درصد از سیب زمینی فراوری شده صادراتی به اندازه ۹۵ درصد سیب زمینی خام برای ما ارزآوری داشته است.
وی افزود: این مسئله نشان می‌دهد که قدرت ارزآوری صنایع تبدیلی چقدر بالا و برای کشاورز به چه میزان پایین است و این شکاف و فاصله را خود کشاورزان باید پرکنند؛ یعنی باید ترغیب به سرمایه گذاری شوند که محصول خامشان را فراوری و پس از آن صادر کنند تا هم بنیه اقتصادی خود را قوی کنند و هم بدانند که بازار‌های هدف چه می‌خواهند.
حلقه اتصال میان تولید و تجارت وجود ندارد
عضو اتاق بازرگانی ایران همچنین بیان کرد: بازار‌های هدف ما در اختیار بازرگانان است و آنها به سیستم تولید انتقال نمی‌دهند که چه می‌خواهند تولید شود و در نتیجه مثل سه جزیره جداگانه از هم هستند، کشاورز برای خود تولید می‌کند، بخش فراوری و بازرگانی نیز به همین گونه به فعالیت خود ادامه می‌دهند و در این میان چیزی که زیاد ایجاد می‌شود ضایعات محصول است.
هادی زاده رئیسی تصریح کرد: حلقه مفقوده، اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی است؛ رسالت اتاق این است که حلقه تولید را به حلقه فراوری که صنایع تبدیلی باشند و همچنین به تجارت، متصل کند.
اتاق بازرگانی توجهی به کشاورزی ندارد
این عضو اتاق بازرگانی ایران اظهار کرد: چند سالی است که بخش کشاورزی به اتاق اضافه شده است، ولی اتاق ایران به هیچ عنوان بخش کشاورزی را به بازی نمی‌گیرد، حتی در هیات نمایندگان به قدری تعداد کشاورزان اندک است که اصلا به حساب نمی‌آیند و در خیلی از استان‌های کشور این بازرگانان هستند که روسای کمیسیون‌های کشاورزی اتاق‌ها هستند؛ من با قاطعیت می‌گویم که درصد ریاست یک کشاورز بر کمیسیون کشاورزی بیشتر از ۱۰ درصد نیست چرا که همه یا عضو صنعت یا عضو بازرگانی اند و با این اوصاف چگونه قرار است این حلقه‌ها متصل شوند؟
عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران گفت: راه حل این مسئله عضویت منسجم کشاورزان در اتاق است و وقتی عضو شدند باید در انتخابات شرکت کنند و در کمیسیون کشاورزی نقش ایفا کنند تا به بخش کشاورزی به صنعت و پس از آن به تجارت منتقل شود؛ بازرگانان بازار‌های هدف را می‌شناسند و صنعتگران هم خواست بازرگانان را تامین می‌کنند و کشاورز هم ماده خام را تولید می‌کند و در این صورت است که حلقه کامل می‌شود، درغیر اینصورت نامتجانس و گسسته است.
ایران محکوم به خام فروشی است
وی درباره توسعه کشت گیاهان دارویی نیز گفت: برای توسعه این بخش از کشاورزی، پالایشگاه نیاز است؛ در کشوری مثل هند ۱۸ پالایشگاه بزرگ وجود دارد که گیاهان دارویی را پالایش می‌کنند.
هادی زاده رئیسی ادامه داد: کشور ما محکوم به خام فروشی است، عرضه گیاهان دارویی در خارج به طور میانگین ۶۱ برابر میزان خامی است که در ایران به فروش می‌رسد. کسی که خارج از کشور در پالایشگاه محصول ما را پالایش می‌کند و عناصر مختلف را از آن استخراج می‌کند، به اندازه کل مواد خامی که ما عرضه می‌کنیم سود دریافت کند؛ بنابراین ما نیازمند چندین پالایشگاه گیاهان دارویی با به‌روزترین تکنولوژی‌های دنیا هستیم، در غیر اینصورت کشت گیاهان دارویی هم در مسیر توسعه کشاورزی به هیچ جا نخواهد رسید.
منبع: رویداد24
کلیدواژه: رویداد24 وزیر جهاد کشاورزی ارزش افزوده بخش کشاورزی محصولات کشاورزی کشاورزان مواد خام کشاورزی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.rouydad24.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «رویداد24» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۴۵۷۷۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کشاورزی زنجان و تلاش برای سازگاری با کم آبی
بخش کشاورزی در استان زنجان اهمیت ویژه‌ای دارد و بیش از ۳۲ درصد سهم اشتغال استان را به خود اختصاص داده در حالیکه میانگین سهم اشتغال کشور در این بخش ۱۸ درصد است.
استان زنجان با ۱.۳ درصد مساحت کل کشور حدود ۸۴۰ هزار هکتار عرصه های مناسب کشاورزی معادل پنج درصد اراضی کشاورزی کشور را دارد.
بخش کشاورزی در استان زنجان حدود ۱۰۰ هزار بهره‌بردار دارد که به تولید انواع محصولات زارعی و باغی اشتغال دارند.
در زمان حاضر علاوه بر چالش هایی که در تامین آب شرب برخی شهرها و روستاها در استان زنجان وجود دارد، بنا بر اعلام سازمان آب منطقه ای زنجان ۱۰۰ درصد آب مورد نیاز بخش کشاورزی و ۹۵ درصد آب مورد نیاز صنایع استان از منابع زیر زمینی تامین می شود و این موضوع فشار بر منابع آبی را مضاعف کرده است.
در چند سال اخیر با کاهش منابع آبی، موضوع افزایش بهره وری به شدت مورد توجه قرار گرفته و طرح هایی مثل اجرای الگوی کشت، انتقال دانش به مزارع، اصلاح روش های قدیمی و بهره گیری از روش های جدید به یک اولویت تبدیل شده است تا با عبور از کشاورزی سنتی، زمینه افزایش تولید و حفاظت از منابع پایه فراهم شود.
همچنین برای حفاظت از سرمایه‌های حیاتی آب و خاک، برنامه‌های بخش کشاورزی استان زنجان طی چند سال اخیر به سمت ارتقای بهره‌وری بدون استفاده از منابع آبی جدید یا افزایش عرصه‌های کشت حرکت کرده است.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با بیان اینکه کشت محصولات کشاورزی در این استان طی ۲ سال گذشته انحراف خیلی کمی از میزان تعیین شده در الگوی کشت داشته است، گفت: فعالیت کشاورزی توسط بخش خصوصی انجام می شود و تلاش ما این است تا با ارائه مشوق ها و حمایت ها، الگوی کشت هدفگذاری شده در استان به مرور محقق شود.
روح الله حسنی افزود: اگر منابع بیشتری برای اجرای مشوق ها در اختیار بود کار بیشتری در خصوص نهادینه کردن الگوی کشت انجام می شد که دولت فعلا با سیاست قیمت گذاری، بخشی از توازن را در بازار محصولات ایجاد می کند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با اشاره به چالش کم آبی در استان، گفت: با توجه به این موضوع، تجهیز زمین های کشاورزی به سیستم های نوین آبیاری و پرهیز از آبیاری سنتی ضروری است.
وی به پیگیری اقدامات زیرساختی از جمله توسعه سامانه های نوین آبیاری، تامین بذرهای ویژه با مصرف آبی کم و اصلاح شیوه های کشاورزی مثل نشاکاری در استان اشاره کرد و گفت: مواجه با چالش کم آبی یک موضوع فرابخشی و مرتبط به همه است و همه باید برای آن پای کار باشند.
حسنی ادامه داد: تلاش در راستای کشت نشایی محصولات مختلف از جمله محصولات جالیزی که موجب زودرسی، صرفه جویی در مصرف آب، افزایش عملکرد و فروش به قیمت مناسب می‌شود و همچنین معرفی ارقام اصلاح شده جدید از جمله در محصولات گندم، جو، باقلا، گوجه فرنگی و سیب زمینی نیز از دیگر اقدامات در این حوزه است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان گفت: توسعه آبیاری با نوار تیپ علاوه بر صرفه جویی ۷۰ درصدی در مصرف آب موجب افزایش تولید هم می‌شود.
حسنی افزود: در سیستم آبیاری نوار تیپ، آب در نزدیکی منطقه توسعه ریشه گیاه به زمین داده می‌شود تا مساحت و عمق کوچکی از سطح خاک خیس شود.
وی به فعالیت های ترویجی نیز اشاره کرد و ادامه داد: با این فعالیت ها تلاش می کنیم تا ذهنیت کشاورزان نسبت به استفاده از بذرها و نهال های جدید که مصرف آب کمتری دارند تغییر کند و شیوه های جدید جایگزین روش های پیشین شود.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان با بیان اینکه مدیریت منابع آبی در استان نیازمند یک مدیریت تلفیقی است، افزود: بخشی از جبران کمبود منابع آبی در قالب آبخیز داری و آبخوانداری در استان دنبال می شود که در همین راستا یکی از طرح های این بخش طرح آبخوانداری چهرآباد است که سال گذشته در جریان سفر رییس جمهور به استان عملیاتی شد و قرار است از طریق آن یک و نیم میلیون متر مکعب آب به لایه های زیرزمینی نفوذ کند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان گفت: کشاورزان و بهره برداران از کشت های آبی غیر مجاز و انتقال آب به اراضی غیرآبخور اولیه و دیم خودداری کنند.
اکبر باقری با تاکید بر اینکه کشاورزان باید این شرکت را در مدیریت منابع محدود آبی یاری کنند، افزود: این امر با توجه به کاهش میزان بارندگی ها و افت سطح آبهای زیر زمینی بسیار ضروری است.
وی به لزوم اتمام طرحهای نیمه تمام آبی در استان اشاره و خاطرنشان کرد: با تکمیل سدهای در حال ساخت می توان از هدر رفت نزولات آسمانی جلوگیری کرد تا در مواقع اضطراری و کمبود آب از آنها بهره برداری شود.
دبیر شورای حفاظت از منابع آب استان با تاکید بر رعایت الگوی مصرف و پرهیز از بد مصرفی در همه بخشها، ادامه داد: بارشهای اخیر شاید بخشی از کمبودها را جبران کند ولی اگر دقت لازم را در مصرف آب به خصوص در بخش شرب و کشاورزی انجام ندهیم با بحران کمبود آب رو به رو خواهیم شد.
درصد از اراضی کشاورزی استان زنجان دیمی استمعاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان در این باره، گفت: در حوزه کشاورزی با چالش هایی متعددی مثل محدودیت منابع آب، نیاز روز افزون به مواد غذایی، چالش های اقلیمی، تغییرات آب و هوایی، افزایش دما، کاهش متوسط بارندگی ها و انتقال دانش به مزرعه رو به رو هستیم ولی با وجود این چالش ها باید بهره وری را حتما مدنظر داشته باشیم و عواملی را که در تولید کشاورزی موثر است تقویت کنیم.
اکبر طیبی با بیان اینکه راهبرد اصلی در تولید محصولات کشاورزی در استان زنجان، حفظ و افزایش تولید پایدار به ویژه در حوزه محصولات استراتژیک است، اظهار کرد: برای تامین امنیت غذایی باید سطوح زیر کشت یا بهره وری را افزایش دهیم که با توجه به چالش های اشاره شده، افزایش امکان سطح زیر کشت برای خیلی از محصولات وجود ندارد بنابراین باید به سمت افزایش بهره وری برویم.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان به اجرای طرح جهش تولید در دیمزارهای استان، اشاره کرد و گفت: هدف اصلی این طرح، افزایش میزان تولید و تثبیت آن در واحد سطح است و این مهم با استفاده از ادوات و روش های نوین کشاورزی همچون اجرای خاک‌ورزی حفاظتی، استفاده از کودهای بذر مال، ریزمغذی ها و رعایت تناوب زارعی غلات و حبوبات قابل دسترسی است که این موارد در اجرای طرح جهش تولید در دیمزارهای استان مورد نظر قرار گرفته است.
طیبی اظهار کرد: ۷۰ درصد از اراضی کشاورزی استان زنجان دیمی است از این رو مهمترین اقدام برای روزهای قبل از کشت، اقدامات ترویجی خواهد بود تا کشاورزان برای رعایت استانداردهای کشت، آمادگی لازم را با پیش‌زمینه علمی داشته باشند.
وی افزود: ۴۳۰ هزار هکتار از اراضی دیم استان تحت پوشش اجرای طرح جهش تولید قرار گرفته است که از این میزان حدود ۳۰۰ هزار هکتار به کشت محصول راهبردی گندم اختصاص دارد و در مابقی اراضی یعنی ۱۳۰ هزار هکتار نیز کشت سایر محصولات دیمی از جمله نخود، عدس و علوفه های دیمی را دنبال می کنیم.
منبع ایرنا
باشگاه خبرنگاران جوان زنجان زنجان
اساسنامه سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور پس از نوبت اول کنکور سراسری ابلاغ می‌شود