به نقل از «مهر»

ناسیونالیسم بازمانده فاشیسم است/ تکثر فرهنگی و مدیریت تفاوت

تاریخ انتشار: ۱ بهمن ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۴۵۸۹۹۰

به گزارش خبرنگار مهر، نشست ناسیونالیسم ایرانی: نگاهی به روایت های کلاسیک متقدم و متاخر روز گذشته در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

ناصر فکوهی عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در این نشست گفت: واژه ناسیونالیسم و ملی گرایی به لحاظ سیستم ارزشی متفاوت است. در اروپا و حتی آمریکا، ناسیونالیسم برابر با گرایش های راست افراطی فاشیستی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در اروپا که فاشیسم را تجربه کرده، ناسیونالیسم بازمانده فاشیسم است. فرانسه و آلمان زیر لوای ناسیونالیسم در طول صدسال میلیون ها نفر را به کشتن دادند.

وی ادامه داد: اینکه ما به ملی گرایی احتیاج داریم یا نه؛ بحث دیگری است. مفهوم دولت-ملت یکی از اشکال دولت است که در دوره خاصی و در مکان های خاصی ظاهر شده است. اینکه این تیپ از دولت خود را اولین و آخرین شکل سازمان یافتگی بداند از نظر نظری و تاریخی غلط است. ضرورت ما این است که دولت ملی داشته باشیم و مفاهیمی مثل هویت ملی و... داشته باشیم. اینها با مفاهیمی که ما در فرهنگ مثل هویت فرهنگی و... داریم متفاوت اند. سیستم های ملی گرایشات متاخر و ناپایدار هستند. با توجه به اینکه ما به ملی گرایی نیاز داریم می توانیم بگوییم این ملی گرایی نباید در مفهوم ناسیونالیسم شکل بگیرد. چون ناسیونالیسم به معنی یکدست سازی است.

وی افزود: ما از صد سال پیش در کشوری که پیشینه یکسان سازی مرکزی ندارد، شروع کردیم ناسیونالیسم ملی مدل فرانسه را گرفته ایم. این مدل که عمدتاً مدلی بر اساس قوم کُشی، زبان کُشی و یکدست سازی فرهنگی است، بر این پهنه نه امروز و نه هرگز قابل تحقق نیست مگر اینکه تجزیه اتفاق بیفتد. اگر بخواهیم ایران باقی بماند مدل ژاکوبینی فرانسه را باید کنار بگذاریم.

فکوهی گفت: مدل فدرالی هم در ایران پاسخگو نیست. به این دلیل که سیستم ایران قدیمی است و اختلاط کاملا زیادی بین فرهنگ ها رخ داده است. ما باید مدل تکثر فرهنگی مبتنی بر مدیریت تفاوت را برگزینیم.

وی ادامه داد: در دوره پهلوی اول، مدل فرانسوی را گرفتند و مدل انقلاب هم برای آنها انقلاب کبیر فرانسه بود. در حالی که یک خشونت مرکزی در انقلاب فرانسه وجود داشت و قتل عام های زیادی رخ داد تا سیستم ژاکوبینی جا بیفتد. صد سال است که در ایران تلاش شده این مدل در ایران جا بیفتد و هرگز پیاده نخواهد شد. دلایل این مسئله پهنه های بزرگ جمعیتی فرهنگی است که نه تنها در ایران بلکه موقعیت فرامرزی دارند. بنابراین در چنین حالتی مدل ژاکوبینی راه به جایی نمی برد جز اینکه به تنش های داخل ایران دامن بزند.

وی افزود: ناسیونالیسم ملی نه تنها نتوانسته کاری کند بلکه یک چرخه باخت باخت ایجاد کرده است و به ناسیونالیسم های قومی دامن زده است. روشنفکران هر قوم در واکنش به دولت مرکزی، مدل آن را گرفته اند و یک مدل پیرامونی برای خود ساخته اند. این باعث شده به جای اینکه نخبگان، لمپن ها را درست کنند بلکه اتفاق برعکسی رخ داده است. لذا به این شکل ما یک الگوی غلطی را از مرکز به پیرامون منتقل کردیم و یک تقابل تصنعی رخ داده است.

فکوهی گفت: ناسیونالیسم های قومی چون می خواهند مدل ناسیونالیسم های مرکزی را پیگیری کنند تکثرها را در خود از بین می برند. مثلا زبان کردی یا فرهنگ کردی یک زبان یا یک فرهنگ نیست و می خواهند این را یکدست کنند. در مورد آذری ها هم همینطور است. ادبیات پیرامونی در ایران، ملی گرایی قومی است و بر آن متمرکز هستند.  

وی ادامه داد: ما سیاستی داریم که می تواند برد-برد باشد که سیاست تکثر فرهنگی و سیاست گذاری فرهنگی بر اساس مدیریت تفاوت است. این سیاست شانس بسیار بیشتری دارد. از 2500 سال پیش تا امروز با فراز و فرودهای آن، این سیاستی بوده که خوب جواب داده است. در این مدل قدرت سیاسی موقعیت خود را به دیگران تحمیل نمی کند. اغلب در ایران کسانی که در قدرت بوده اند به آن قوم تعلق نداستند. آخرین قوم قاجار بودند که ترک بودند اما زبان ترکی را اجباری نکردند. در این مدل یک منطق وجود دارد که این پهنه بزرگ را باید بر اساس تکثر فرهنگی و به رسمیت شناختن موقعیت های فرهنگی مختلف مدیریت کرد.

وی افزود: در این مورد نه در سیاست مرکزی و نه بین روشنفکران و نخبگان توافقی وجود ندارد. نخبگان باید در این مورد به توافق برسند. ما باید نگاه تاریخی و عمیق و تبارشناسانه داشته باشیم که نشان می دهد تمام سنت ها باقی مانده است و سیاست تکثر فرهنگی در ایران جا افتاده است. باید سیاست گذاری فرهنگی بر اساس تفاوت شکل بگیرد. در یک شهر مدرن نمی توان انتظار داشت که مردم یک جور فکر کنند و یک جور سبک زندگی داشته باشند.

فکوهی در پایان گفت: زبان فارسی که ما داریم ربطی به زبان فارسی قومی یا قوم فارس ندارد. این فارسی که ما با آن صحبت می کنیم یک فارسی مدرن است که در صد سال اخیر شکل گرفته است. ما باید قدر زبان خود را بدانیم و این یک زبان ارزشمند است. باید این را درک کنیم که داشتن دو یا سه زبان یک امتیاز است. زبان مهمترین پایه انسجام فرهنگی است.

کد خبر 4519489 عباس بنشاسته

منبع: مهر

کلیدواژه: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ناسیونالیسم ناصر فکوهی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۴۵۸۹۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مدیریت ورزشگاه آزادی به فدراسیون فوتبال داده می‌شود؟

وزیر ورزش و جوانان گفت: وزارت ورزش این آمادگی را دارد که مدیریت ورزشگاه آزادی را به فدراسیون فوتبال بدهد که در خدمت فوتبال کشور باشد. - اخبار ورزشی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم و به نقل از پایگاه خبری وزارت ورزش و جوانان، کیومرث هاشمی در نشست با اعضای هیئت رئیسه و رئیس فدراسیون فوتبال با اشاره به ظرفیت‌های بزرگ این رشته ورزشی اظهار داشت: یکی از سیاست‌های اصلی حمایت از فوتبال است. ظرفیت‌های زیادی در کشور وجود دارد که بدون شک یکی از این ظرفیت‌ها ورزش است و ظرفیت بزرگ فوتبال نیز در این میان غیرقابل کتمان است.

هاشمی: استعدادهای برتر ورزش بورسیه می‌شوند

 

وی با اشاره به ابعاد ورزشی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی این رشته ورزشی در دنیا اظهار داشت: مجموعه فدراسیون و باشگاه‌ها اقدامات فرهنگی خوبی انجام می‌دهند و اقدامات فرهنگی باید با قدرت بیشتری در میادین ورزشی انجام گیرد. اگر خدشه‌ای به ارزش‌ها وارد شود تمام زحمات به هدر خواهد رفت.

هاشمی با اشاره به الزام قانونی برای رعایت فیرپلی مالی در ورزش کشور گفت: موضوع فیرپلی مالی ظرفیت بسیار خوبی است که باعث می‌شود عدالت در فوتبال ما جاری شود. این اختیار را به فدراسیون فوتبال داده‌ایم که آیین‌نامه فیرپلی مالی را بنویسد که قابلیت اجرا داشته باشد.

وزیر ورزش با اشاره به موفقیت فوتبال ساحلی در مسابقات جام جهانی اظهار کرد: الان فوتبال ساحلی ایران در رده سوم دنیا است و این یک ظرفیت بسیار خوبی برای کشور ما محسوب می‌شود. همانطور که فوتسال نیز در جایگاه بسیار خوبی قرار دارد‌ و باید طوری برنامه‌ریزی کنیم که در تیم ملی فوتبال بزرگسالان و امید نیز بهترین اتفاقات را رقم بزنیم. در فوتبال الکترونیک نیز ظرفیت بسیار خوب و گیمرهای توانایی در ایران حضور دارند. باید به سمتی برویم که تیم‌های ما از برگزاری فوتبال الکترونیک نیز استقبال کنند و از این ظرفیت درآمدزایی داشته باشیم.

وزیر ورزش همچنین با اشاره به اختصاص 1200 میلیارد تومان توسط دولت برای بازسازی ورزشگاه آزادی اظهار داشت: وزارت ورزش و جوانان این آمادگی را دارد که مدیریت ورزشگاه آزادی را به خود فدراسیون فوتبال بدهد که در خدمت فوتبال کشور باشد.

مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال نیز پیش از صحبت‌های وزیر ورزش ضمن ارائه گزارشی از وضعیت فوتبال ایران اظهار داشت: از زمانی که وزیر ورزش و جوانان برای فوتبال گذاشتند تشکر می‌کنم و ایشان به این موضوع اشراف دارند که فوتبال حائز اهمیت است و زمانی که او صرف حل موضوعات فوتبال می‌کند، موید همین دقت نظر است.

در ادامه تاج ضمن ارائه توضیحاتی درخصوص برنامه‌های فدراسیون در حوزه‌های مختلف با تاکید براینکه ورزش به خودی خود یک مقوله فرهنگی است بیان کرد: این رشته به دلیل جمعیت بالای علاقمند بسیار اثرگذار است و باید با حساسیت بسیار برایش برنامه‌ریزی شود.

رئیس فدراسیون فوتبال با تاکید بر پیگیری و برنامه ریزی  جدی و دقیق در مسائل فرهنگی توسط مسولان، سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان فدراسیون فوتبال توضیح داد: هر هفته در کنار مسابقات فوتبال اقدامات فرهنگی به تناسب با رویدادهای مذهبی و فرهنگی تدوین و اجرا می شود که خوشبختانه نتایج بسیار خوبی را درپی داشته است.

بر اساس این گزارش، اعضای هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال نیز در این دیدار گزارشی از اقدامات انجام شده در مدت حضور خود در فدراسیون فوتبال ارائه کردند و به بیان گزارش پرداختند.

انتهای پیام/