صفر تا صد کانال مالی اروپا
تاریخ انتشار: ۱۳ بهمن ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۵۸۹۶۱۳
یکی از وعده‌های اروپا پس از خروج یک‌جانبه ترامپ از برجام راه‌اندازی سازوکاری برای مصون کردن تجارت بین ایران و اروپا از قدرت تحریمی دلار آمریکا بود. وعده‌ای که البته عملی شدن آن حدود ۹ ماه زمان برد و در روز پایانی هفته گذشته وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلستان به‌صورت رسمی از آغاز به کار این سازوکار مالی خبر دادند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
منظور از INSTEX چیست؟
«ساز و کار حمایت از روابط تجاری» که پیش‌تر با نام SPV (ابزار خاص‌منظور) در کشور مطرح شده بود، در واقع یک کانال مالی است که امکان تجارت ایران و اروپا را در عین تحریم‌های آمریکا فراهم می‌آورد. به واسطه سلطه دلار آمریکا در حلقه مالی مرسوم دنیا چنین ابزار‌هایی با ایجاد حلقه‌های مالی جدید، از شدت اثر تحریم‌های آمریکا بر روابط تجاری ایران و اروپا خواهد کاست. بر مبنای این ساز و کار ایران می‌تواند به یک شرکت اروپایی نفت یا کالا بفروشد و اعتبار لازم برای خرید کالا و خدمات از یک شرکت اروپایی دیگر را تامین کند. پول این مبادلات نیز در خاک اروپا و بین این دو شرکت مبادله خواهد شد. برای استفاده از این سازوکار یک شعبه از این کانال مالی در ایران و یک شعبه به میزبانی پاریس در اروپا راه‌اندازی خواهد شد.
INSTEX چگونه کار می‌کند؟
این سازوکار در واقع یک مکانیزم تسویه و پرداخت است. از طریق این مکانیزم تعهدات شرکت‌های دریافت‌کننده نفت و کالا از ایران در یک حساب نگهداری می‌شود و ایران می‌تواند از این حساب و بدون نیاز به جابه‌جایی مستقیم پول برای خرید کالا و خدمات از سایر شرکت‌های اروپایی استفاده کند. در واقع هدف این مکانیزم این است که بدون انجام نقل و انتقال مستقیم بین ایران و شرکت‌های اروپایی، به خصوص شرکت‌های کوچک‌تر اروپایی، امکان تجارت بین ایران و اروپا را فراهم آورد. بر مبنای اعلام مقامات اروپایی مدیریت این مکانیزم برای مدت بیش از ۶ ماه، بر عهده «پر‌فیشر»، بانکدار و تاجر ۶۹ ساله آلمانی خواهد بود. این بانکدار آلمانی سابقه بیش از ۳۰ سال بانکداری در کشورهای مختلف اروپایی از جمله آلمان، مجارستان، هلند و سابقه مدیر عاملی در چهارمین بانک بزرگ آلمان یعنی «کامرز بنک» و بانک بلغارستانی «پرو کردیت» را بر عهده داشته است.
آیا ابزار معرفی شده با SPV متفاوت است؟
پس از اعلامیه اتحادیه اروپا، این فرضیه در بین برخی از کارشناسان ایجاد شده بود که ابزار معرفی شده یعنی «اینستکس» متفاوت از ابزار خاص‌منظور یا SPV است، اما اینستکس در واقع یک ابزار خاص منظور است (یا SPV) که به‌طور ویژه برای تجارت با ایران فراهم شده‌است. در واقع هدف این ابزار ایجاد یک کانال برای محافظت تجارت ایران و اروپا از تحریم‌های آمریکا است نه جبران خسارت تحریمی شرکت‌های اروپایی بابت تجارت با ایران؛ چرا که از همان ابتدا مسوولان اروپایی شرکت‌ها و بانک‌های اروپایی را در تجارت با ایران آزاد گذاشته بودند.
این ابزار تا چه حد تجارت ایران و اروپا را تسهیل خواهد کرد؟
بر مبنای اعلام مقامات اروپایی ساز و کار راه‌اندازی شده در مرحله نخست تنها کالاهای بشردوستانه یعنی غذا و دارو را در بر می‌گیرد. اما در مراحل بعدی امکان مبادله تمام کالا‌ها و خدماتی که در دسته تحریم‌های آمریکا یا تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار نمی‌گیرند با ایران فراهم خواهد شد. البته ایران در این سازوکار نمی‌تواند به‌طور مستقیم به درآمد حاصل از صادرات کالای خود دسترسی داشته‌باشد، اما می‌تواند از سوئیفت اروپایی برای تسویه و پرداخت تعهدات خود در قبال خرید کالا و خدمات مجاز استفاده کند.
چرا اروپا نتوانست یک بانک را به‌عنوان کانال حمایت از تجارت ایران معرفی کند؟
با وجود اینکه پیش از این معرفی یک بانک اروپایی به‌عنوان حلقه ارتباط مالی ایران و اروپا مطرح شده‌بود، اما اروپا به دلایل متعددی نتوانست یک بانک را به‌عنوان حامی مالی تجارت ایران و اروپا معرفی‌کند؛ نخست اینکه نقش‌آوری یک بانک به‌عنوان تسهیل‌کننده این کانال مالی تهدید بسته شدن مسیر تجارت با آمریکا و کنارگذاشتن از حلقه مالی دلار را برای این بانک به همراه خواهد داشت. همچنین حضور کارمندان آمریکایی در این بانک‌ها می‌تواند منجر به مجازات این کارکنان از سوی سیستم حقوقی آمریکا شود. افزون بر این کارمندان غیرآمریکایی چنین بانکی در صورت همکاری با ایران ممکن است از سفر به آمریکا و دیدار با بستگان خود در این کشور منع می‌شدند؛ بنابراین مجاب کردن بانک‌ها به همکاری با ایران به واسطه ریسک‌های مالی و غیرمالی کاری در عمل ناممکن بود. افزون بر این در صورت همکاری با ایران این احتمال وجود خواهد داشت که وزارت خزانه‌داری آمریکا و کمیسیون ابزار مشتق در این کشور (SEC) امکان تامین مالی از آمریکا را از بانک همکار با ایران سلب کند.
ابزار خاص منظور معرفی شده از سوی اروپا با چه کسانی سروکار خواهد داشت؟
بانک‌ها و شرکت‌های اروپایی از یکسو و طرف ایرانی در سوی دیگر کسانی هستند که با این سازوکار سر و کار خواهند داشت. بر مبنای اعلام مقامات اروپایی مکانیزم معرفی شده در ابتدا تنها سه کشور سهامدار یعنی فرانسه، آلمان و انگلستان را در برخواهد گرفت. در مرحله دوم سایر کشورهای اروپایی نیز به این مکانیزم خواهند پیوست. در مرحله پایانی نیز امکان تداوم تجارت با ایران از طریق این مکانیزم برای تمامی کشورهای دنیا فراهم خواهد شد. می‌توان انتظار داشت طرف حساب ایرانی اینستکس، بانک مرکزی ایران باشد. موضوعی که به نظر می‌رسد در مذاکرات پیشین مورد توافق طرفین بوده است. با وجود این شنیده می‌شود در صورتی که طرف اروپایی مشکلی با نمایندگی بانک مرکزی به‌عنوان طرف ایرانی داشته باشد، ایرانی‌ها آماده ایجاد و معرفی یک شرکت زیر‌مجموعه سیاست‌گذار پولی را به‌عنوان مجری سمت ایرانی این ساز و کار مالی دارند.
«اینستکس» تحت چه ضوابطی اجرایی خواهد شد؟
تجارت با ایران از طریق ساز و کار معرفی شده، تنها تحت ضوابط و چارچوب‌های مشخص شده در قالب «تحریم‌های سازمان ملل»، «تحریم‌های اتحادیه اروپا» و استاندارد‌های «اف‌ای تی اف» امکان‌پذیر خواهد بود، هر چند ممکن است این کانال ویژه مالی ضوابط مخصوص به خود برای تداوم تجارت با ایران را نیز به‌طور جداگانه مشخص کند.
ساز و کار معرفی شده از سوی مقامات اروپایی چه مبادلات تجاری بین ایران و اروپا را پوشش خواهد داد؟
بر مبنای اعلام مقامات اروپایی ساز و کار اینستکس در گام نخست تنها بر مبادله کالاهای بشر دوستانه، یعنی غذا و دارو و کالا‌هایی غیر‌تحریمی، یعنی کالا‌هایی که نه از سوی اتحادیه اروپا و نه از سوی آمریکا در شمول موارد نقض تحریم قرار نگرفته‌است، را شامل خواهد شد.
اینستکس چگونه تامین مالی خواهد شد؟
در حال حاضر درآمد حاصل از فروش نفت، درآمد مربوط به صادرات کالای غیر نفتی، خط اعتباری و انتقال از کشور ثالث به‌عنوان منابع تامین مالی این ساز و کار مالی معرفی شده‌است. سازوکاری که در مرحله نخست لااقل هزینه مبادله اقلام حقوق بشری یعنی غذا و دارو را فراهم خواهد کرد.
منبع: دنیای اقتصاد
منبع: آفتاب
کلیدواژه: کانال مالی اروپا برجام اینستکس تحریم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۵۸۹۶۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بی‌میلی اروپایی‌ها برای کمک بیشتر به اوکراین
به گزارش قدس انلاین، به نوشته فایننشال تایمز اخیرا اوکراین متحدان غربی خود را برای دریافت هفت سامانه ضد هوایی بیشتر همچون پاتریوت یا اس-۳۰۰ در واکنش به تشدید عملیات‌های هوایی و موشکی روسیه تحت فشار گذاشته است.
با این وجود در پاسخ به این فشارها تنها آلمان چندی پیش اعلام کرد یک سامانه پاتریوت را در اختیار اوکراین قرار می‌دهد.
فایننشال تایمز نوشت، چند منبع مطلع گفتند چند رهبر دیگر اتحادیه اروپا در یک نشست در هفته گذشته در شهر بروکسل شخصا از پدرو سانچز، نخست وزیر اسپانیا و «کریاکوس میتسوتاکیس»، همتای یونانی او خواستند تعدادی از سامانه‌های پدافند هوایی خود را در اختیار اوکراین بگذارند.
این رهبران اتحادیه اروپا تلاش کردند این دو نخست وزیر که ارتش‌های کشورهایشان هر کدام بیش از ۱۲ سامانه پاتریوت و سامانه‌های پدافند هوایی دیگر نظیر اس-۳۰۰ دارند را قانع کنند که نیاز اوکراین به این سامانه‌ها بیشتر از نیاز کشورهای آنها است چون با تهدید روبرو نیستند.
یکی از این منابع اظهار کرد: «ما همگی می‌دانیم چه کسی آنها را دارد. ما همه می‌دانیم که آنها کجا هستند و ما همه می‌دانیم که چه کسی واقعا به آنها نیاز دارد.»
به نوشته فایننشال تایمز، اخیرا متحدان اوکراین در نشست روز دوشنبه وزرای امور خارجه و دفاع ۲۷ عضو اتحادیه اروپا در شهر لوکزامبورگ فشارهای خود را برای اعطای این سامانه‌ها به اوکراین بیشتر کردند. دمیترو کولبا، وزیر امور خارجه و رستم اومروف، وزیر دفاع اوکراین از طریق ویدیو کنفرانس در این اجلاس شرکت کردند.
این رسانه گمانه‌زنی کرد که کی‌یف علاقه ویژه به دریافت سامانه‌های در حال فرسودگی اس-۳۰۰ یونان نشان داده چون از قبل تعدادی از این سامانه‌ها را داشته و تجربه کار به آنها را دارد.
یک دیپلمات اتحادیه اروپا گفت: «کشورهایی هستند که نیاز فوری به سامانه‌های پدافند هوایی خود ندارند. صادقانه از هر یک از این کشورها خواسته شد که درباره اعطای هر آنچه که می‌توانند، تصمیم بگیرند.»
همچنین خوزه مانوئل آلبارس، وزیر امور خارجه اسپانیا روز دوشنبه در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره اینکه آیا کشورش حاضر به ارسال سامانه های پاتریوت برای اوکراین است، گفت: «ما به خوبی از نیاز اوکراین به سامانه‌های ضدهوایی به ویژه سامانه‌های پاتریوت مطلعیم. اسپانیا همواره هر کاری که در توانش بوده برای کمک به اوکراین انجام داده است.»
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در پاسخ به پرسشی درباره احتمال اعطای سامانه‌های پاتریوت از سوی اسپانیا به اوکراین گفت: «ما از همه کشورهای عضو خواسته‌ایم هر آنچه می‌توانند به منظور افزایش ظرفیت پدافند هوایی اوکراین انجام دهند.»
چند مقام نیز گفتند لهستان و رومانی نیز که سامانه‌های پاتریوت دارند در سطحی پایین‌تر تحت فشارند تا کمک‌هایی را برای کی‌یف بفرستند اما این دو کشور به دلیل هم‌مرز بودن با اوکراین موقعیت آسیب‌‍‌پذیرتری دارند.
«دونالد تاسک»، نخست وزیر لهستان روز دوشنبه گفت کشور او «این گزینه را ندارد» که سامانه‌ای برای اوکراین بفرستد چون باید خودش از یک انبار تسلیحات حیاتی در جنوب شرقی خاکش که در آن تسلیحاتی اعطایی برای اوکراین قرار دارند، محافظت کند.
اوکراین از قبل دست کم سه سامانه پاتریوت شامل یک سامانه که از آمریکا دریافت کرده و دو سامانه دیگری که آلمان به آن داده را در اختیار داشته است.
کی‌یف همچنین ساماه‌های پدافند هوایی متعلق به شوروی سابق همچون اس-۳۰۰ و اس-۲۰۰ نیز دارد. مقام‌های اوکراینی ادعا کردند از یک نسخه به روز رسانی شده سامانه اس-۲۰۰ استفاده کرده تا یک بمب‌افکن توپولف ۲۲ام۳ روسیه را بر فراز منطقه استاوروپل سرنگون کنند.
رسانه‌های غربی گزارش کردند بسته کمک‌های تسلیحاتی جدید آمریکا برای اوکراین که روز شنبه در مجلس نمایندگان تصویب شد احتمالا شامل موشک‌های رهگیر برای سامانه‌های پدافند هوایی خواهد شد.
این در حالی است که خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشت تا روز دوشنبه هنوز هیچ یک از اعضای اتحادیه اروپا که مالک سامانه پاتریوت هستند سیگنال واضحی درباره اینکه بخواهند تعداد بیشتری از این سامانه را در اختیار اوکراین قرار دهند، نفرستادند.
هانکه بروینز اسلات، وزیر امور خارجه هلند در نشست وزرای خارجه و دفاع اتحادیه اروپا گفت هلند «در حال حاضر هر نوع امکانی را برای کمک به اوکراین بررسی می‌کند» و در واکنش به یک ابتکارعمل آلمان برای کمک به تقویت دفاع هوایی اوکراین و خرید پهپادهای بیشتر حمایت مالی می‌کند.
اسلات در پاسخ به این سوال که چرا خود هلند تمایلی به ارسال سامانه‌های پاتریوت خود برای اوکراین ندارد، گفت: «ما مجددا بررسی می‌کنیم که آیا می‌توانیم انبارهای خود را از آن چه که هنوز باقی مانده خالی کنیم یا خیر اما این کار دشوار خواهد بود.»
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو چند روز پیش اظهار کرد این ائتلاف نظامی «نقشه‌ای از تونمندی‌های موجود در سراسر ائتلاف را ترسیم کرده و سامانه‌هایی هستند که می‌تواند در اختیار اوکراین قرار دهد.» او اما از کشورهای صاحب پاتریوت که می‌توانند به اوکراین کمک کنند نام نبرد.
ساخت پاتریوت به زمان زیادی نیاز دارد. برخی تخمین‌ها نشان می‌دهند که ساخت یک سامانه پاتریوت به دو سال زمان نیاز دارد بنابراین کشورهای صاحب این سامانه تمایلی به دست کشیدن از آنها و آسیب‌پذیر کردن خود ندارند. آلمان ۱۲ عدد از این سامانه را قبلا داشته که تا کنون سه سامانه را به اوکراین داده است.
پال جانسون، وزیر دفاع سوئد هم در پاسخ به این سوال که آیا کشور او چنین سامانه‌هایی را به اوکراین عرضه خواهد کرد، گفت: «من این احتمال را رد نمی‌کنم، اما در حال حاضر ما بر کمک‌های مالی تمرکز کرده‌ایم.» او گفت سوئد سامانه‌های دیگری برای اوکراین ارسال خواهد کرد که می‌توانند «تا حدودی از فشار نیاز به پاتریوت‌ها» کم کنند.
منبع: خبرگزاری ایسنا
دومین جلسه رسیدگی به اتهامات تتلو برگزار شد