به نقل از «ایرنا»

سود ایران از بازسازی سوریه

تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۶۵۰۱۰۱

تهران- ایرنا- بحران چند ساله سوریه به تدریج از فاز نظامی وارد فاز سیاسی شد و اخیرا فاز اقتصادی سوریه در سطح منطقه‌ای و جهانی در حال فعال شدن است.

روزنامه آرمان در یادداشتی به قلم محمد جواد سلطانی کارشناس مسائل سیاسی، آورده است: با افزایش ثبات سیاسی و شکست تروریست‌ها، سوریه بیش از هر چیز به یک اقتصاد پایدار نیازمند است و در شرایط پس از جنگ و ضعف دولت مرکزی، سرمایه‌گذاری خارجی موثرترین ابزار برای بازسازی اقتصادی در این کشور است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

منطقا کشورهایی که برای ثبات سوریه هزینه‌های نظامی، سیاسی و اقتصادی داده‌اند و دولت این کشور را حمایت کرده‌اند، در اولویت نخست نقش‌آفرینی در اقتصاد آینده سوریه قرار دارند. تا سال 2017 جنگ سوریه بیش از 226 میلیارد دلار به اقتصاد این کشور خسارت وارد کرده است. اخیرا به نقل از فایننشال تایمز، 400 میلیارد دلار برای بازسازی سوریه لازم است. بر اساس گزارش کمیسیون اقتصادی اجتماعی سازمان ملل این جنگ 268 میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی سوریه خسارت وارد کرده است.

کشورهای درگیر در بحران سوریه به سرمایه‌گذاری در اقتصاد این کشور به عنوان ابزار نفوذی در آینده این کشور جنگ‌زده نگاه می‌کنند. به عنوان نمونه ایران در مبارزه با داعش در عراق بیش از سایر کشورهای منطقه به دولت مرکزی این کشور به ویژه در بازپس‌گیری موصل کمک‌رسانی داشت. در حالی که عربستان قصد دارد در بازسازی موصل حدود 7 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند. از این رو لازم است ایران در مرحله کنونی سوریه به فاز اقتصادی توجه ویژه‌ای داشته باشد.

نزدیک به 5.6 میلیون نفر از سوریه مهاجرت کردند و 6 میلیون نفر این کشور بی‌خانمان هستند. بر اساس برآوردهای بانک جهانی، جنگ در سوریه نیمی از امکانات پزشکی و آموزشی و حدود 35 درصد خانه‌های مسکونی این کشور را نابود کرده است. بین سال 2010 تا 2015 سالانه 538 هزار شغل در سوریه از بین رفته است و حدود9 میلیون سوری بدون شغل و مراکز آموزشی هستند. پیامد بلندمدت این وضعیت توسعه مهاجرت و محرومیت سوریه از منابع انسانی و مهارت برای توسعه اقتصادی است. خسارت وارده به حوزه کشاورزی حدود 3.2 میلیارد دلار است.

با توجه به اینکه سوریه مورد تحریم‌های آمریکا است و دولت اسد بیشترین سطح روابط را با ایران داشته است، ایران نسبت به سایر کشورها ظرفیت بیشتری برای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های یاد شده دارد. این مزیت مطلوب اگر مورد توجه سیاست‌گذاران کشور قرار نگیرد، فضا برای فعالیت سایر کشورها فراهم شده است. چین در سال 2018 حدود 23 میلیارد دلار به صورت وام و کمک بشردوستان به دولت‌های غرب آسیا از جمله سوریه اختصاص داده است. روسیه و کشورهای عربی نیز از این قافله عقب نخواهند ماند. ایالات متحده اگر چه سوریه را تحریم کرده است اما مایل نیست این تحریم‌ها مانع نفوذ هم پیمانان منطقه‌ایش در سوریه در برابر توسعه نفوذ ایران و حتی روسیه شود. از این رو در آینده باید شاهد کنفرانس‌ها و نشست‌هایی برای بازسازی اقتصادی سوریه باشیم. از این رو ضرورت دارد با توجه به هزینه‌هایی که ایران برای حمایت از سوریه پرداخته است، نقش ما در احیای اقتصادی سوریه حداقل نسبت به کشورهای منطقه برجسته‌تر باشد.

*منبع: روزنامه آرمان،1397،11،17
**گروه اطلاع رسانی**1893**9131

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سياسي آرمان ايران سوريه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۶۵۰۱۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نقشه تجاری ایران و پاکستان، دو همسایه ای که در تجارت غریبه بودند + جدول

تین نیوز

دو کشور ایران و پاکستان نزدیک به ۹۱۰ کیلومتر مرز مشترک زمینی دارند که این جدا از مرز آبی و مسیر هوایی است با این حال حجم روابط تجاری در بهترین حالت به ۲.۵ میلیارد دلار در سال رسیده است.

به گزارش تین نیوز به نقل از مهر، ایران با ۱۵ کشور مرزهای زمینی و دریایی دارد که شامل پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، روسیه، قزاقستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه، عراق، کویت، عربستان، قطر، بحرین، امارات عربی متحده و عمان می شود. با توجه به سفر رئیس جمهوری ایران به کشور پاکستان، در گزارش پیش رو به وضعیت اقتصاد و تجارت همسایه شرقی ایران یعنی پاکستان با بیش از ۲۴۰ میلیون نفر جمعیت پرداخته ایم.

دو کشور نزدیک به ۹۱۰ کیلومتر مرز مشترک زمینی دارند که این جدا از مرز آبی و مسیر هوایی است. گوادر تا چابهار مسیری نزدیک به ۲۰۰ کیلومتری دارند که مسیر نزدیکی است و دو کشور می توانند ارتباط تجاری مناسبی داشته باشند اما حجم روابط تجاری در بهترین حالت به ۲.۵ میلیارد دلار در سال رسیده است که به هیچ وجه مطلوب نیست.

اقتصاد پاکستان

پاکستان پس از چند مرحله بررسی و تجدید نظر در مورد ساختار اقتصادی خود، در حال حاضر دارای اقتصادی مختلط است‎ ‎که در آن شرکت های دولتی بخش بزرگی از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می دهند.‬ اقتصاد پاکستان که در زمان استقلال این کشور عمدتاً کشاورزی بود، امروزه بسیار متنوع شده است. ‬البته که همچنان نزدیک یک چهارم تولید ناخالص داخلی را تشکیل می دهد و نزدیک به ۴۰ درصد نیروی کار در کشاورزی یا بخش های مرتبط شاغلند.‬ اما‬ ‬از نظر ساختار اقتصادی، پاکستان بیشتر به کشورهای با درآمد متوسط شرق و جنوب شرقی آسیا‎ ‎شباهت دارد تا کشورهای فقیرتر شبه قاره هند‎. ‎عملکرد اقتصادی این کشور با بسیاری از دیگر کشورهای در حال توسعه سازگارتر است. ‎

بر اساس آمار بانک جهانی (WB) در سال ۲۰۲۲ تولید ناخالص داخلی پاکستان ۳۷۵ میلیارد دلار بوده که رشد ۶.۱ درصدی را نسبت به سال ۲۰۲۱ داشته است. همچنین بر اساس اطلاعات مؤسسه آمار پاکستان، نرخ تورم کلی این کشور ۳۷.۰۷ درصد ثبت شده است.

تجارت ایران و پاکستان

به اعتقاد کارشناسان، پاکستان به گاز، به صنعت پتروشیمی، محصولات ساختمانی، رنگ، انواع و اقسام میوه جاتی که ایران دارد مثل سیب و انگور احتیاج دارد که پاکستان واردکننده آن است. در مقابل پاکستان صادرکننده برنج است. کاغذ و محصولاتی از این دست دارد، کنجد از پاکستان به ایران صادر می شود، میوه هایی مختلف مثل انبه از پاکستان می آید. بنابراین دو کشور اقتصاد مکمل و جمعیت بسیار زیادی هم دارند اما تاکنون به دلایل زیادی از جمله قوانین پیچیده گمرکی دو کشور، مشکلات تحریمی و… سطح روابط دو کشور به حد مطلوب نرسیده است.

بر این اساس هم بررسی وضعیت تجارت ایران و پاکستان در سال های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲ نشان می دهد که صادرات ایران به پاکستان از نظر ارزش روند صعودی داشته، به گونه ای که از ۱.۲ میلیارد دلار در سال ۱۳۹۷ به ۲.۰۷ میلیارد دلار در پایان سال ۱۴۰۲ رسیده است. سهم صادرات ایران به پاکستان در سال های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲ روند ثابتی داشته؛ بیشترین سهم با ۴.۱ درصد برای سال ۱۴۰۲ و کمترین سهم با ۲.۶ درصد برای سال ۱۴۰۰ بوده است.

همچنین در این بازه زمانی واردات ایران از پاکستان از نظر ارزش روند صعودی داشته، به گونه ای که از ۳۴۱ میلیون دلار در سال ۱۳۹۷ به ۶۷۳.۹ میلیون دلار در پایان سال ۱۴۰۲ رسیده است. سهم واردات ایران از پاکستان در سال های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۱ تقریباً ثابت و برابر یک درصد بوده است. بیشترین سهم با ۱.۷ درصد برای سال ۱۴۰۱ و کمترین سهم با نیم درصد برای سال ۱۳۹۹ بوده است. این رقم در سال ۱۴۰۲ سهمی نزدیک به یک درصدی از کل واردات ایران بود.

علت عمده کاهش واردات ایران از پاکستان، افزایش تولید برنج در کشور و عدم نیاز به واردات این محصول مانند سال های قبل از کشورهایی نظیر پاکستان و هند بوده است.

در جدول زیر وضعیت تجارت دو کشور از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲ آمده است.

 

همچنین تراز تجاری ایران با پاکستان به لحاظ ارزشی طی سال های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۱ همواره به نفع ایران بوده، اما طی دو سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ واردات ایران از پاکستان از سرعت رشد به مراتب بالاتری در مقایسه با صادرات ایران به پاکستان داشته و سهم برنج نیز از کل ارزش صادرات ایران از این کشور بیش از ۸۵ درصد بوده است.

در این بین رئیس جمهوری ایران دیروز پس از دیدار و گفت وگو با شهباز شریف نخست وزیر پاکستان و بعد از آئین امضای اسناد همکاری بین مسؤولان دو کشور، اعلام کرد که «سطح روابط تجاری قابل قبول نیست و این روابط در گام اول به ۱۰ میلیارد دلار برسد. ما مرز را بین دو کشور یک فرصت می دانیم و این فرصت می تواند در جهت رفاه دو کشور به کار گرفته شود.»

با توجه به روند صعودی تجارت دو کشور به نظر می رسد با شناسایی ظرفیت های خالی پاکستان و بازاریابی دقیق بتوان هدف تجارت ۱۰ میلیارد دلاری را محقق کرد.

قراردادهای تجاری دو طرف

با توجه به اهمیت قراردادها و معاهدات بین المللی، طی سال های اخیر دو کشور تلاش هایی برای توسعه مناسبات تجاری داشتند اما هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است؛ برای مثال در سال ۱۳۸۲ ایران و پاکستان یک موافقت نامه تعرفه ترجیحی منعقد کردند، اما از سال ۱۳۹۷ واردات بیش از ۲۰۰۰ قلم کالا ممنوع شد و بسیاری از کالاهای موجود در توافق نامه تعرفه ترجیحی ایران و پاکستان نیز در این فهرست قرار گرفتند. محمدصادق قنادزاده، معاون ارتقای کسب و کارهای بین المللی سازمان توسعه تجارت در این رابطه به مهر گفته بود: در حال حاضر موافقتنامه تجارت ترجیحی با پاکستان احیا شده و سند پایه تجارت آزاد با پاکستان نیز سال ها قبل نهایی شده بود منتهی روی فهرست کالاها باید به جمع بندی برسیم که در این راستا مذاکرات با پاکستان شروع شده و قرار است در کارگروه های مشترکی بررسی های لازم را در خصوص فهرست کالاها انجام دهیم.

همچنین سال گذشته سند برنامه راهبردی همکاری های تجاری پنج ساله بین دو کشور برای سال های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۸ امضا شد؛ بر اساس این سند، روابط تجاری ایران و پاکستان می تواند تا ۵ میلیارد دلار افزایش یابد.

چندی پیش نیز رؤسای گمرکات ایران و پاکستان با هدف تسهیل و توسعه تجارت در اسلام آباد مذاکره و در ۱۵ بند برای رفع موانع گمرکی توافق کردند. که با عملیاتی شدن آن مبادلات تجاری میان دو کشور افزایش می یابد. عملیاتی کردن تبادل الکترونیکی داده ها و اطلاعات با تشکیل تیم اجرایی از سوی دو طرف، ارائه تسهیلات گمرکی برای تسهیل تهاتر کالایی در منطقه آزاد چابهار و امکان تردد کامیون های ایرانی به عمق سرزمینی پاکستان از جمله توافقات بین ایران و پاکستان بود.

احداث ترمینال ریمدان

نکته دیگر آنکه ایران و پاکستان این ظرفیت را دارند که به واسطه حمل و نقل ارزان زمینی و هم به واسطه راه آهن آی. تی. آی (اسلام آباد-تهران-استامبول) از ظرفیت های این حوزه برای ارتقای روابط تجاری و اقتصادی خود استفاده کنند. این زیرساخت فراهم است و دو کشور می توانند به این واسطه شاهد تحول بزرگ در حوزه اقتصاد و تجارت باشند.

همچنین به زعم کارشناسان پاکستانی، مساله مهم دیگر در روابط ایران و پاکستان، کانال ارتباطی و ترابری گوادر به چابهار است که باید در اولویت های دو کشور جای گیرد.

از سویی دیگر نیز با توجه به تمایل دو کشور برای حمل و نقل کالا به صورت زمین، برنامه ریزی شده که با احداث ترمینال ریمدان در مرز ایران و پاکستان، تعداد کامیون های حمل و نقل کالا بین دو کشور به هزار دستگاه برسد.

بر این اساس، اقتصاد ایران و پاکستان در حوزه تجارت خارجی مکمل یکدیگرند بنابراین پاکستان می تواند نقش مهم و اساسی در پیاده سازی نقشه ارزی و تجاری کشور داشته باشد. در واقع توسعه تجارت خارجی با پاکستان می تواند به ایران برای خنثی سازی تحریم ها کمک شایانی کند. این موضوع در ارتباط با پاکستان نیز از طریق کمک ایران به تأمین امنیت انرژی این کشور برای پیگیری برنامه های توسعه اقتصادی مطرح است.

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید