استانداردهای دوگانه تلویزیون/ از سانسور تماشاگران فوتبال و شادی پس از گل تا پخش دوش گرفتن در سریال
تاریخ انتشار: ۲ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۸۳۴۶۰۳
عصر ایران؛فاطمه صابری- پخش صحنه دوش گرفتن از تلویزیون ایران؟ طبق استانداردهای صداوسیمای ایران طی 4 دهه گذشته تصور این اتفاق هم عجیب است اما این صحنه در قسمت ۱۱ و 26 سریال 50 قسمتی «لحظه گرگ و میش» به کارگردانی همایون اسعدیان پخش شد.
هدف این نوشته نقد سریال «لحظه گرگ و میش» که قرار است ماجراهای یک خانواده ایرانی را طی سه دهه روایت کند و از شبکه سوم تلویزیون ایران در حال پخش است، نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ماجرا حتی اعتراض به پخش صحنه‌های دوش گرفتن پاشا رستمی بازیگر نقش حامد در سریال نیست بلکه نقد استانداردهای دوگانه و چندگانه صداوسیمای ایران در مواجه با این قبیل موارد است.
دم‌دستی‌ترین مثال دراین‌ارتباط پخش فوتبال و سانسور تماشاگران فوتبال و حتی شادی‌های پس از گل در تلویزیون ایران است.
بینندگان فوتبال به خاطر دارند که سال‌های طولانی است هر بار فوتبالیستی برای شادی پس از گل لباس ورزشی‌اش را از تن خارج می‌کند تلویزیون ایران در صدم ثانیه تصویرش را سانسور می‌کند و می‌رود سراغ تصاویر ضبط شده‌ی قبلی. همین ماجرا درباره بازی‌هایی که تماشاگران زن در استادیوم حضور دارند اتفاق می‌افتد. مخصوصا اگر یک‌طرف این بازی‌ها تماشاگران زن ایرانی باشند.
طبق سیاست تلویزیون ایران تماشاگران زن تنها در شرایطی امکان پخش از صفحه تلویزیون را دارند که پوشش آن‌ها طبق استانداردهای این سازمان باشد. وگرنه آن‌ها به دفعات به سانسور تصاویر مربوط به زنان در ورزشگاه می‌پردازند و روی اعصاب بیننده‌ای که برای دیدن تماشای فوتبال تلویزیون را روشن کرده و نه لذت از تصاویر زنانه، راه می‌روند.
همین ماجرا درباره پخش بازی‌های دیگر مانند والیبال هم صدق می‌کند. به‌گونه‌ای که در ایام مسابقات جهانی والیبال سانسور زنان روی سکو و حاشیه زمین آن‌قدری زیاد بود که حتی گزارشگران خود تلویزیون هم نسبت به آن اذعان داشتند. این ماجراها هنگام پخش بازی‌های جام جهانی و المپیک و ... هم بارها و بارها تکرار شده است.
البته تصویر همان زنان هنگام تبلیغات انتخاباتی علی‌رغم آنکه پوششی غیرمتعارف از نظر تلویزیون دارند، مجوز پخش می‌گیرند. تا به بیننده قبولانده شود که تلویزیون متعلق به تمام ایرانیان با سلایق مختلف است.
سوال این است بعد از نمایش دست‌کم دو بار دوش گرفتن بازیگر سریال «لحظه گرگ و میش» چه اتفاقاتی برای بینندگان سریال افتاد؟ آیا آن‌ها از صراط مستقیم خارج شدند؟ چند بیننده ممکن است به خاطر دیدن تصویر صدم ثانیه‌ای چند زن و یا بدن ورزشکاران و بازیگران در تلویزیون به گناه بیافتند و مقدمه نزول اخلاقی آن‌ها فراهم شود؟
آیا دسترسی به فیلم‌های روز جهان و یا مشاهده بازی‌های مختلف ورزشی این روزها برای مردم ایران سخت است؟ قطعا میلیون‌ها ایرانی با چند کلیک به‌آسانی می‌توانند به منابع اصلی انتشار اخبار، فیلم و بازی‌های ورزش دست پیدا کنند. همین شرایط باعث می‌شود که به‌محض سانسور یک صحنه در فیلم و یا تلاش تدوینگران برای طراحی لباس برای بازیگران فیلم‌های خارجی تنها دقایقی بعد از نمایش از تلویزیون در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شود و اسباب خنده و تفریح مردم را فراهم می‌کند.
موضوع عجیب درباره سانسور در تلویزیون آن است که گویا معیارها از شبکه‌ای به شبکه دیگر هم متفاوت است. یعنی مشاهده شده است که گاه سریال و یا برنامه‌ای در یک شبکه پخش‌شده است اما همان برنامه‌ها موقع بازپخش در شبکه‌ای دیگر سیما با سانسورهای عجیب مواجه شده است. و یا صحنه‌ای هنگام پخش برنامه برای بار اول روی آنتن رفته اما ساعاتی بعد و در پخش دوباره قلع و قمع شده است.
این روش تاکنون صدای اعتراض کارگردانان و بازیگران زیادی را بلند کرده است. هنرمندانی که می‌گویند با قبول شرایط سخت و ممیزهای زیاد تلویزیون، فیلمی به آن‌ها تحویل داده‌اند اما آنچه هنگام پخش مشاهده می‌کنند مثله و از معنا تهی شده است.
ممیزی کردن بعضی از آثار خارجی با توجه به عرف جامعه ایران گاه اجتناب‌ناپذیر است اما خواسته بیننده تلویزیون رعایت استانداردهای حداقلی و احترام به شعور مخاطب است.
همان مخاطبانی که شاید هرگز مانند ممیزان تلویزیون به پستان گرگ در لوگوی باشگاه رم ایتالیا خیره نشده بودند و در مخیله‌شان هم آن تصویر تحریک‌آمیز نبود. اما گویا برای بعضی از مدیران تلویزیون ابدا اهمیتی ندارد با انتشار این قبیل موارد در سطح وسیع و بازتاب آن در رسانه‌های خارجی چه تصویری از خلق‌وخوی مردم ایران در ذهنشان ایجاد می‌شود.
مدیران تلویزیون باید به این باور برسند که علی‌رغم هزینه‌های گزافی که روی دست بیت‌المال می‌گذارند از تعداد بینندگان و شنوندگان صداوسیما هر روز کاسته می‌شود. مرجع شدن این رسانه فراگیر برای مردم ایران در شرایطی ممکن می‌شود که سیاست‌گذاران صداوسیما به تنگ‌نظری‌ها در بخش‌های خبری و سیاسی تا نمایش واقعی از زندگی مردم پایان دهند.
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: تلویزیون سانسور فوتبال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۸۳۴۶۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مرا ببوس برای اولین بار/ بوسه‌ای که سانسور نشد
عصر ایران؛ رضا صائمی- در سکانسی از سریال «جنگل آسفالت» امیر جعفری، ریما رامین فر را می بوسد تا این زوج هنری/حقیقی، برای نخستین بار قابی از یک بوسۀ همسرانه را در مجموعه‌ای نمایشی به نام خود ثبت کنند.
واکنش مخاطبان به این بوسه در شبکه های اجتماعی از توجه به خود سریال هم بیشتر بود و حتی می توان گفت این کنش عاطفی شاید به مثابه یک تمهید در جلب مخاطب هم به کار رفته باشد.
از دو منظر می توان به این اتفاق نگریست: یکی از منظر سینمایی و دراماتیک و دیگری از حیث مخاطب شناسی و اینکه چرا این صحنه که در سینمای جهان یک سکانس معمولی است که واکنش تماشاگران را برنمی‌انگیزاند، اینجا به یک سکانس ویژه تبدیل و در شبکه های اجتماعی وایرال شده است؟
در سینمای بعد از انقلاب به دلیل برخی ملاحظات فرهنگی و فقهی، بوسیدن زن و مرد در پشت خط قرمزها قرار گرفت و امکان بازنمایی آن وجود نداشت که اگر سهوا هم اتفاق می افتاد از فیلتر ممیزی و سانسور نمی توانست عبور کند.
این حساسیت حتی نسبت به بازیگران زن و مردی که محرم بودند هم وجود داشت و زوج هایی هنری که زوج واقعی هم بودند مجاز به نمایش این کنش نبودند.
مسأله فقط بوسیدن هم نبود، هر گونه تماس و لمس فیزیکی ساده مثل دست یکدیگر را گرفتن هم بین بازیگران محرم که زن و شوهر یا پدر و دختر بودند با نوعی اکراه همراه بود و فیلم‌سازان ترجیح می دادند تا جایی که ممکن است چنین لحظاتی در فیلم‌شان نداشته باشند.
البته پیش از این شاید بهرام بیضایی در فیلم «شاید وقت دیگر» این طلسم را شکسته بود.
زمانی که داریوش فرهنگ و سوسن تسلیمی هنوز از هم جدا نشده بودند و زن و شوهر بودند و در سکانسی از فیلم داریوش فرهنگ، بازوهای تسلیمی را می گیرد و به جلوی آینه می برد.
گرچه این لحظه عبور از هیچ مرز اخلاقی و عرفی یی در سینما محسوب نمی شد اما در آن دوره و در جو دهه ۶۰، این سکانس نوعی ساختار شکنی محسوب می شد.
در دو دهه اخیر شاهد همبازی بودن برخی زوج های بازیگر بودیم تا دست کم برخی برخوردهای ساده فیزیکی با مشکل ممیزی مواجه نشود.
مثل رضا عطاران و همسرش در فیلم «استراحت مطلق» عبدالرضا کاهانی که تماس های فیزیکی ساده ای دارند.
یا بوسه بر سر جواد عزتی توسط مه لقا باقری همسرش در فیلم «شنای پروانه» که شاید باید آن را نخستین بوسه سینمای بعد از انقلاب دانست.
لحظات کوتاهی از این دست که با حضور زوج های واقعی ثبت شده نسبت به دو دهه قبل بیشتر شده اما هنوز برخی کنش های عاطفی ملموس تر مثل در آغوش گرفتن یا بوسیدن صورت در قلمرو ممنوعه و خط قرمزهاست.
در سریال جنگل آسفالت هم شاهد بوسیدن سر ریما رامین فر توسط امیر جعفری هستیم نه صورت او.
بر این اساس طبیعی است که همین بوسه که بیشتر به بوسه پدرانه شبیه است تا بوسه عاشقانه در کانون توجه مخاطبان قرار بگیرد.
البته آن سوی این توجه از حیث دراماتیک هم نکته ای نهفته و آن باورپذیر شدن یک رابطه عاطفی در اثری نمایشی است.
در همین چارچوب ها و قوانین رسمی نظام سینمایی هم می توان مثل همین سکانس، لحظاتی را گنجاند که هم بر بار عاطفی درام می افزید و هم باورپذیری آن را افزایش می دهد.
این تمهید در نهایت به رئالیستی تر شدن فیلم و سریال های ایرانی کمک می کند و امکانی برای خلق عواطفی پدید می آورد تا کارگردان بتواند به اصطلاح حس لحظه را درست از کار دربیاورد.
سینما با احساسات و عواطف انسان سروکاردارد و بازنمایی آن در یک موقعیت نمایشی، تمهدی برای انتقال بهتر حس و حال صحنه به مخاطب است.
بوسۀ امیر جعفری بر سر همسرش در سریال «جنگل آسفالت» موجب ترویج هیچ نوع بی‌اخلاقی‌یی نشد اما توانست میزان تاثیرگذاری صحنه را به دلیل افزایش بار عاطفی آن بیشتر کند.
این نه یک بوسۀ اروتیک و نه حتی بوسه‌ای رمانتیک، بلکه بوسه‌ای دراماتیک بود که بر عمق درام افزود و آن را به عواطف مخاطب گره زد تا در نهایت بتواند قصه‌اش را واقعی‌تر تعریف کند.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: اولین بوسه زن و شوهری در سریال ایرانی ؛ ساترا سانسور نکرد (فیلم)
دومین جلسه رسیدگی به اتهامات تتلو برگزار شد