به نقل از «تسنیم»

معرفی سه نسخه قرآنی برای تزکیه روح

تاریخ انتشار: ۴ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۸۵۴۵۶۶

خداوند در سوره نور نسخه‌هایی به انسان‌های مؤمن معرفی کرده است که در پرتو آن‌ها به سوی قله‌های معنویت اوج بگیرند. ۰۴ اسفند ۱۳۹۷ - ۱۲:۲۰ فرهنگی دین ، قرآن و اندیشه نظرات - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا خداوند در سوره نور نسخه‌هایی به انسان‌های مؤمن معرفی کرده است که در پرتو آن‌ها می‌توانند به سوی قله‌های معنویت اوج گیرند و وارد حریم‌های نورانی الهی شوند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مهم‌ترین شاخصه این نسخه‌ها، تزکیه‌کنندگی و پالایش‌دهندگی روح از گناهانی است که باعث سنگینی انسان می‌شود. چرا که یکی از اثرات وضعی گناهان آن است که مانند وزنه‌ای آویزان از پا، مانع رشد و تعالی روح انسان می‌شود.

در آیه21 سوره نور خداوند مؤمنان را به عدم پیروی از گام‌های شیطان دعوت می‌کند و می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّیْطانِ وَ مَنْ یَتَّبِعْ خُطُواتِ الشَّیْطانِ فَإِنَّهُ یَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ ما زَکى‏ مِنْکُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَداً وَ لکِنَّ اللَّهَ یُزَکِّی‏ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ سَمیعٌ عَلیمٌ؛ اى کسانى که ایمان آورده‌‏اید، از گام‌های شیطان پیروی نکنید و هر کس از گام‌های او پیروی کند[بداند که‏] او به زشتکارى و ناپسند وا می‌دارد و اگر فضل خدا و رحمتش بر شما نبود، هرگز هیچ کس از شما تزکیه نمى‌‏شد، ولى [این‏] خداست که هر کس را بخواهد تزکیه می‌کند و خدا[ست که‏] شنوای داناست»

بر اساس این آیه از قرآن دو سؤال مطرح است:
1ـ ماجرا از چه قرار است که خداوند مؤمنان را از عدم پیروی از گام‌های شیطان هشدار می‌دهد؟
2ـ دیگر اینکه خداوند در انتهای این آیه از تزکیه صحبت می‌کند و  می‌فرماید «خدا هرکس را بخواهد تزکیه می‌کند.» از این جهت باید پرسید خداوندی که برنامه تزکیه برای مؤمنان دارد، چه نسخه‌هایی را در این سوره معرفی می‌کند؟

با توجه به این منظر، آیات قبل و بعد از این آیه در سه دسته‌بندی قرار می‌گیرد:

1ـ پرهیز از تهمت (مراقبت از زبان):

در یک مطالعه جامع درباره آیات ابتدایی سوره نور در می‌یابیم خداوند مؤمنان را پرهیز می‌دهد از اینکه به دیگران تهمت ناروا بزنیم. این مسئله به قدری نزد خداوند اهمیت دارد که آیات متعددی از سوره نور را به خود اختصاص داده است.

به عنوان نمونه در آیه4 می‌فرماید: «وَ الَّذینَ یَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ ثُمَّ لَمْ یَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَداءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمانینَ جَلْدَةً وَ لا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهادَةً أَبَداً وَ أُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُون؛ و کسانى که به همسران خود نسبت زنا می‌دهند و جز خودشان گواهانى [دیگر] ندارند، هر یک از آنان [باید] چهار بار به خدا سوگند یاد کند که او قطعاً از راستگویان است.

و یا در آیه15 می‌فرماید: «إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِکُمْ وَ تَقُولُونَ بِأَفْواهِکُمْ ما لَیْسَ لَکُمْ بِهِ عِلْمٌ وَ تَحْسَبُونَهُ هَیِّناً وَ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظیمٌ؛ آنگاه که آن [بهتان‏] را از زبان یکدیگر مى‌‏گرفتید و با زبان‌هاى خود چیزى را که بدان علم نداشتید، مى‏‌گفتید و مى‏‌پنداشتید که کارى سهل و ساده است با اینکه آن [امر] نزد خدا بس بزرگ بود.

2ـ  مراقبت از حریم دیگران

همچنین در آیات 27 و 28 این سوره خداوند مؤمنان را دعوت می‌کند به اینکه هنگام ورود به حریم دیگران از اهل آن اجازه بگیرند؛ در آیه27 می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُیُوتاً غَیْرَ بُیُوتِکُمْ حَتَّى تَسْتَأْنِسُوا وَ تُسَلِّمُوا عَلى‏ أَهْلِها ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ؛ اى اهل ایمان، به خانه‌‏هایى غیر از خانه‏‌هاى خودتان وارد نشوید مگر آنکه اجازه بگیرید و بر اهل آنها سلام کنید، [ رعایت ] این [ امور اخلاقى ] براى شما بهتر است، براى این که متذکّر شوید». در آیه بعد خداوند پرهیز می‌دهد از اینکه بدون اجازه وارد حریم دیگران شوند و این کار را به عنوان نسخه‌ای برای تزکیه معرفی می‌کند: «فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فیها أَحَداً فَلا تَدْخُلُوها حَتَّى یُؤْذَنَ لَکُمْ وَ إِنْ قیلَ لَکُمُ ارْجِعُوا فَارْجِعُوا هُوَ أَزْکى‏ لَکُمْ ...؛ نهایتاً اگر کسى را در آنها نیافتید، وارد آن نشوید مگر این که به شما اجازه دهند و اگر به شما گویند برگردید، لازم است برگردید که این کار برایتان به تزکیه نزدیک‌تر است».

3ـ پرهیز از نگاه به نامحرم

در آیه30 سوره نور خداوند یکی دیگر از نسخه‌های تزکیه را معرفی می‌کند؛ این نسخه، عدم نگاه به نامحرم است. چرا که چشم به عنوان مهم‌ترین مدخل ورودی قلب و روح انسان است که اگر از آن مراقبت صورت نگیرد، روح انسان را آغشته به آلودگی‌ می‌کند. در این آیه خداوند می‌فرماید: «قُلْ لِلْمُؤْمِنینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِکَ أَزْکى‏ لَهُمْ … ‏به مردان با ایمان بگو: چشمان‌شان را بپوشانند و برای ابعاد وجودی خویش ایجاد حفاظ کنند،  این کار برای شما به تزکیه نزدیک‎تر است».

نکته‌ای که در انتهای این دست آیات جالب توجه است، مطرح کردن آیه نور یعنی آیه30 همین سوره است که با این عبارات آغاز می‌شود: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض‏؛ خداوند نور آسمان‌ها و زمین است» و در انتهای همین آیه می‌فرماید: «یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ؛‌ خداوند هرکس را بخواهد برای نورش هدایت می‌کند». سپس در آیه بعد خبر از خانه‌هایی می‌دهد که به واسطه این نور عظیم آسمانی، اهلش را رشد می‌دهد و می‌فرماید: فی‏ بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فیها بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ؛ [این نور] در خانه‏‌هایى است که خدا اذن داده (اهل آن) رشد و رفعت یابند و نامش در آنها ذکر شود، همواره در آن خانه‏‌ها صبح و شام او را تسبیح مى‏‌گویند». این حریم‌ها یا بیوت نورانی که خداوند مؤمنان را با رعایت آداب آن مورد پذیرش قرار می‌دهد، همان حریم پیامبر(ص) و ائمه طاهرین(ع) است. امام کاظم(ع) ذیل آیه «فِی‏ بُیُوتٍ‏ أَذِنَ‏ اللَّهُ‏ أَنْ‏ تُرْفَعَ‏...» فرمود: این حریم‌ها، حریم آل محمد و بیت علی و فاطمه و حسن و حسین(ع) است. (تفسیر البرهان، ج‏4، ص76)

در مجموع، این آیات گویای آن است که خداوند مسیر رشد را برای انسان مؤمن در گروی رعایت یکسری مسائل شرعی قرار داده و این بر خلاف آن چیزی است که در برخی عرفان‌های مصطلح می‌بینیم که حاوی ریاضت‌های خودبافته یکسری عارف‌مسلکان است. این مسئله از آنجا ناشی می‌شود قرآن نه تنها در بین عموم بلکه گاهی در سطح خواص و علمای جامعه مهجور واقع می‌شود؛ از این جهت خداوند در آیه30 سوره فرقان از زبان پیامبر(ص) می‌فرماید: «وَ قالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورا؛ پیامبر [ درقیامت ] مى‌‏گوید : پروردگارا قوم من این قرآن را متروک گذاشتند».

ویژگی عصر غیبت در تفسیری از امام حسن عسکری(ع)تفسیری از پیامبر درباره غلبه اسلام توسط منجی عالمتفسیر| نزول امدادهای غیبی بر پیامبر(ص) در غار ثورتفسیر|روابط مخفیانه با دشمن حرکتی بی‌فرجام استآیه‌ای امیدبخش در تفسیر رهبر انقلاب

انتهای‌پیام/

R1392/P/S4,37/CT4 واژه های کاربردی مرتبط تفسیر قرآن

منبع: تسنیم

کلیدواژه: تفسیر قرآن تفسیر قرآن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۸۵۴۵۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چرا برخی نعمت‌ها بر بنی‌اسرائیل حرام شد؟

دلیل حرام شدن بعضی از نعمت‌ها بر قوم بنی‌اسرائیل، ظلمی بود که آن‌ها نسبت به مردم انجام می‌دادند؛ آزار مردم، جلوگیری از دعوت پیامبران، خوردن اموال مردم به ناحق و رباخواری از نمونه‌های ظلم بنی‌اسرائیل است که موجب محرومیت آن‌ها از برخی نعمت‌های خدا شد. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در منطق اسلامی، هیچ کسی نمی‌تواند به بهانه این‌که مسائل خودش مربوط به خودش است، حقوق شخصی‌اش را زیر پا بگذارد. آسیب رساندن به بدن، سرپیچی از دستور خدا، کفران نعمت و دنبال کردن هوا و هوس نمونه‌هایی از ظلم‌هایی است که هر کدام از ما می‌توانیم به خودمان روا داریم.

اگر بررسی دقیق‌تری بر آیات قرآن کریم و آموزه‌های اسلامی انجام دهیم، این نکته را متوجه می‌شویم که حتی اگر به مردم دیگر ظلم کنیم، اگر حق دوستی‌ها را ادا نکنیم، راه مردم را ببندیم، سد معبر کنیم، به بهانه کار شخصی امور ارباب‌رجوع را به تعویق بیندازیم، دروغ بگوییم، تهمت بزنیم و غیبت کنیم، درواقع نه به دیگری، که در اصل به خودمان ظلم کرده‌ایم. آن هم ظلمی که عواقبش دامان خودمان را می‌گیرد و در این دنیا و آخرت باید به آتشی که با اراده خودمان بر پا کرده‌ایم، بسوزیم.

خبرگزاری تسنیم در گفتگویی که با دکتر حمیدرضا فلاح، استاد دانشگاه و کارشناس دینی انجام داده است، با رویکردی کاربردی به موضوع ظلم پرداخته است تا ابعاد ظلم و مفهوم آن از منظر قرآن کریم مشخص شود. آن طور که این کارشناس دینی توضیح می‌دهد، ظلم به معنی ستم و آزار است. در اصل به معنی ناقص کردن، کم کردن یا نادیده گرفتن حق و یا گذاشتن چیزی در غیر جای خودش است.

اشاره به انواع ظلم در قرآن

معمولاً ظلم را تجاوز به حقوق دیگران و ضایع کردن حق دیگری معنی می‌کنیم. آیا چنین معنایی با آموزه‌های قرآن تطبیق دارد؟

باید توجه داشت که معنی واقعی کلمه ظلم با آن مفهومی که معمولاً به ذهن ما می‌رسد، مقداری تفاوت دارد. در بیشتر موارد منظور ما از به کار بردن این کلمه «انجام دادن عمل حرام» است ولی لغت‌شناسان کلمه ظلم را این طور معنی کرده‌اند که ظلم یعنی عملی را در غیر مورد انجام دادن. ظلم یعنی قرار دادن چیزی در غیر جایی که مخصوص به او است، حالا چه به کمی و نقصان باشد و چه به زیادی.

اما در اصطلاح ظلم به معنی تجاوز از حدود شرعی یا عرفی است. یعنی همین معنی و مفهومی که در اکثر موارد به ذهن ما خطور می‌کند. اما ظلم در قرآن کاربردهای گوناگونی دارد و لازم است تعبیرهای آن دسته‌بندی شود؛ مانند ظلم انسان به خودش، ظلم به خدا و یا ظلم به دیگران که هر کدام عواقب و نتایج خاص خود را دارد.

دژهای پوشالی یهود به دادشان نرسید

وقتی بنده، به خدا و خالق خود ظلم می‌کند

ظلم انسان به خدا یعنی چه؟ درواقع می‌خواهیم بدانیم چگونه می‌شود آدمی که بنده و مخلوق خداست، بتواند به خالق و پروردگار خودش ظلم کند؟

ظلم انسان به خدا بزرگ‌ترین ظلم‌ها محسوب می‌شود. چون همان طور که در پرسش هم اشاره کردید انسان را خدا آفریده و او را پرورانده و سلامت نگه می‌دارد و هدایت می‌کند. در این حالت کمال بی‌ادبی و نادانی است که مخلوق در برابر خالقی که این اندازه مهربان است، سرکشی کند و خلاف قاعده‌ای که او می‌پسندد رفتار کند که نتیجه شومش هم دامن‌گیر خودش می‌شود.

بزرگ‌ترین و بدترین ظلم

نمونه‌ای از ظلم به خدا کفر و شرک است. حتی خداوند متعال در قرآن کریمش، شرک را بدترین و بزرگ‌ترین نوع ظلم عنوان می‌کند. چنانکه در سوره لقمان آیه 13 می‌خوانیم: «إِنَّ الشِّرْک لَظُلْمٌ عَظِیمٌ؛ به درستی که شرک، ستم بزرگی است.»

آیا دروغ بستن به خدا هم ظلم به ذات اقدس الهی محسوب می‌شود؟

بله. این عمل آن قدر شنیع و ناپسند است که در آیه هفتم از سوره مبارکه صف می‌فرماید: «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ الْکذِبَ؛ چه کسى ظالم‌تر است از آن کسی است که بر خدا دروغ  می‌بندد؟» به این ترتیب افرادی که خدا را نمی‌شناسند و نسبت‌هایی به او می‌دهند که دور از شأن و منزلت الهی است و یا آیات و سخنان خدا را تحریف می‌کنند و نسبت دروغین به خدای تعالی می‌دهند، یکی از بارزترین نمونه‌های ظالمان و ستمکاران هستند که خداوند به شدت آن‌ها را تهدید به عذاب و دوری از رستگاری می‌کند. چنانکه در سوره انعام در این باره می‌فرماید: «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللّهِ کذِبًا أَوْ کذَّبَ بِآیاتِهِ إِنَّهُ لاَ یفْلِحُ الظَّالِمُونَ؛ چه کسى ستمکارتر است از آن کس که بر خدا دروغ بسته [ و همتایى براى او قائل شده‏] و یا آیات او را تکذیب کرده است؟ مسلماً ظالمان، رستگار نخواهند شد.»

ثبت جنایات رژیم صهیونیستی در «تکه‌های فلسطین»
 

تکذیب آیات و شکستن حدود الهی

کسانی که در برابر حق تسلیم نمی‌شوند و حق را قبول نمی‌کنند و یا پیامبران خدا را که با نشانه‌های الهی آن‌ها را هدایت می‌کنند، انکار کرده و دروغ می‌دانند نیز گروه دیگری از ظالمان هستند. آن طور که خداوند متعال در آیه 157 سوره انعام فرموده است: «فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن کذَّبَ بِآیاتِ اللّهِ وَصَدَفَ عَنْهَا؛ پس چه کسى ستمکارتر است از کسى که آیات خدا را تکذیب کرده و از آن روى گردانده است؟»

در این میان آنچه که در میان مردم به عنوان ظلم شناخته می‌شود، ظلم به دیگران است. چه نمونه‌هایی در این زمینه در قرآن کریم مطرح شده است؟

طبق آموزه‌های قرآن، ظلم کردن به دیگری فقط به معنی آسیب زدن مالی و جانی نیست. از منظر آموزه‌های دینی هر شخصی در جامعه حریم و محدوده شخصی دارد که پا گذاشتن روی خطوط قرمز آن به منزله نادیده گرفتن حقوق فرد است و تجاوز به آن نمونه بارزی از ظلم به حساب می‌آید. آن هم ظلمی که خداوند آن را به منزله حق الناس می‌داند و به راحتی از آن نمی‌گذرد.

توهین به افراد، غیبت کردن، تهمت زدن، مسخره کردن، عیب‌جویی و دادن لقب‌های زشت از مصداق‌های ظلم است که در قرآن کریم به آن‌ها اشاره شده است.

سرانجام ظلم‌های بنی‌اسرائیل

آیا در قرآن کریم به طور مستقیم به ظلم فرد یا افرادی اشاره شده و نتیجه آن بازگو شود تا درسی برای مردم باشد؟

بله، به عنوان مثال در قرآن از بنی‌اسرائیل و ظلم‌های آن‌ها یاد شده است. دلیل حرام شدن بعضی از نعمت‌ها بر قوم بنی‌اسرائیل، ظلمی بود که آن‌ها نسبت به مردم انجام می‌دادند. ستم‌هایی مثل آزار مردم ضعیف جامعه، جلوگیری از دعوت پیامبران خدا در مسیر هدایت مردم، خوردن اموال مردم به ناحق و رباخواری از نمونه‌های ظلم بنی‌اسرائیل است که موجب محرومیت آن‌ها از برخی نعمت‌های خدا شده است.

همان طور که در سوره مبارکه نساء آیات 160 و 161 در این باره می‌فرماید: «فَبِظُلْمٍ مِّنَ الَّذِینَ هَادُواْ حَرَّمْنَا عَلَیهِمْ طَیبَاتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ وَ بِصَدِّهِمْ عَن سَبِیلِ اللّهِ کثِیرًا؛ وَأَخْذِهِمُ الرِّبَا وَقَدْ نُهُواْ عَنْهُ وَأَکلِهِمْ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ» به این معنا که «به خاطر ظلمى که از یهود صادر شد و (نیز) به خاطر جلوگیرى بسیار آن‌ها از راه خدا، بخشى از چیزهاى پاکیزه را که بر آن‌ها حلال بود، حرام کردیم. (همچنین) به خاطر ربا گرفتن، در حالى که از آن نهى شده بودند و خوردن اموال مردم به باطل.»

همچنین خداوند متعال سرزنش ظالمان را جایز می‌داند و خود نیز آن‌ها را ملامت می‌کند. آنجا که در سوره شوری می‌فرماید: «إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یظْلِمُونَ النَّاسَ وَیبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیرِ الْحَقِّ أُوْلَئِک لَهُم عَذَابٌ أَلِیمٌ؛ ایراد و مجازات بر کسانى است که به مردم ستم مى‏کنند و در زمین به ناحق ظلم روا مى‏دارند. براى آنان عذاب دردناکى است.»

انتهای پیام/