افشای جزئیات حمایت رژیم آل سعود از صدام در جنگ ایران و عراق
تاریخ انتشار: ۹ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۹۳۱۷۴۳
وبسایت «ایندیپندنتعربی»، چهارشنبه (۸ اسفند) آخرین بخش از مصاحبه «بندر بن سلطان»، رئیس اسبق سازمان اطلاعات (استخبارات) و سفیر اسبق عربستان سعودی در ایالات متحده آمریکا را منتشر کرد.
بندر طی این مصاحبه در مورد جنگ عراق با ایران، دروغگویی سعودیها به آمریکاییها برای دستیابی به موشکهای دوربرد چین و حمایتهای مالی ریاض از القاعده در افغانستان جهت اخراج نیروهای شوروی از این کشور گفتگو کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
رئیس اسبق استخبارات سعودی در مورد اینکه چرا ریاض به فکر دستیابی به موشکهای بلند برد افتاد، میگوید «ملک فهد» پادشاه وقت سعودی در ابتدای جنگ ایران و عراق به فکر تقویت و توسعه نیروی هوایی عربستان سعودی افتاد و این مسئله دغدغه اول او بود؛ چرا که عراقیها تهران را با موشک میزدند و ایرانیها در پاسخ به آن بغداد را با موشکهایشان هدف قرار میدادند.
بندر میگوید: «ملک فهد دیدگاهی داشت، او میگفت که ایرانیها و عراقیها پایتختهای یکدیگر را هدف قرار میدهند و این مسئله نه تنها تهدیدی علیه ریاض بلکه تهدیدی برای [نقاط نفتی مثل]"الظهران"، "البقیق" و "الدمام" است، بنابرین باید یک قدرت بازدارندگی وجود داشته باشد».
او میگوید در آن وقت، «قدرت بازدارنده» از نظر سران ریاض، در موشکهای زمین به زمینی که به اهداف متخاصم یا اهدافی که احتمال میرفت، متخاصم هستند، برسند یا بمب افکنهای دوربردی خلاصه میشد که دارای امکان سوختگیری و حمل تسلیحات زیاد باشند.
بندر میگوید در آن مقطع ریاض جنگندههای رهگیر اف ۱۵ A. را خریده بود و به دنبال خرید جنگندههای «اف ۱۵ E. استرایک ایگل» بود که جنگندههای دوربرد با قابلیت حمل مقادیر زیادی سلاح و مهمات و همچنین امکان سوخت گیری بود. به گفته رئیس اسبق استخبارات، هدف پادشاه سعودی خرید موشکهای دوربرد «پرشینگ» از آمریکا بود.
سفیر اسبق ریاض در واشنگتن در ادامه مصاحبه، به گفتوگوی ملک فهد با «رونالد ریگان»، رئیس جمهور وقت آمریکا جهت خرید موشکهای مذکور اشاره میکند و میگوید پادشاه سعودی در دیداری که در فوریه ۱۹۸۵ با ریگان داشته، به او گفت: «جناب رئیس، میخواهم با شما در مورد تسلیح پادشاهی سعودی سخن بگویم. شما از آنچه بین ایران و عراق اتفاق میافتد، خبر دارید و منابع نفت نزدیک به این منطقه [درگیر] را نیز میشناسید. ما تمایل داریم تجهیز ما با تسلیحات راهبردی از سوی شما صورت گیرد؛ این تسلیحات راهبردی مبتنی بر دو سلاح است: موشکهای پرشینگ و جنگندههای اف ۱۵ E. یا یکی از این دو».
منظور ملک فهد از منطقه درگیر، آبهای خلیج فارس و منطقه شرقی عربستان سعودی و شهرهای یاد شده است که به کانون درگیری بین ایران و عراق در جنگ هشت ساله نزدیک بود و بیشتر نفت سعودی نیز از این منطقه استخراج و روانه بازار جهانی میشد.
رئیس اسبق استخبارات سعودی میگوید ریگان حرفهای ملک فهد را تأیید کرد، ولی به صراحت به او گفت که کنگره با این کار موافقت نخواهد کرد.
بندر میگوید هدف از طرح این مسئله با ریگان این بود که شاه سعودی میخواست نظر مثبت رئیس جمهور آمریکا در تأیید این نکته که ریاض حق دارد خود را مجهز به تسلیحاتی کند که میخواهد، به دست بیاورد ولو اینکه این تأیید به صورت «شفاهی» باشد.
سفیر اسبق ریاض میگوید رئیس جمهور آمریکا در پاسخ به سؤالی که ملک فهد از او پرسیده بود «آیا با بنده در اینکه هر کشوری حق دارد آنچه برای حمایت از امنیت خود مناسب میبیند، انجام دهد، موافقید؟»، جواب مثبت داده بود.
بندر میگوید بعد از موافقت ریگان با تسلیح ریاض به سلاحهای بازدارنده، پادشاه سعودی از او (بندر) میپرسد: «کدام یک از کشورهای اروپایی، موشکهای زمین به زمینی که بتواند به تهران برسد، دارند» که او در پاسخ میگوید: «هیچ کشور. این آمریکاست که موشکهای پرشینگ برای کشورهای عضو ناتو ارسال میکند و این خود دلیلی است بر اینکه آنها موشکهای دوربرد زمین به زمین ندارند».
به گفته بندر بن سلطان، در حین گفتوگویی که با ملک فهد داشته، به او میگوید که بعد از آمریکا، شوروی و چین هستند که این تسلیحات را دارند.
بندر میگوید ما با چین روابط دیپلماتیک نداشتیم و روابط با شوروی نیز از دهه ۳۰ قرن میلادی گذشته قطع شده بود.
به گزارش فارس، سفیر اسبق ریاض در بخشهایی از مصاحبه خود با ایندیپندنت عربی میگوید ملک فهد با خرید موشکهای دوربرد از روسیه مخالفت کرد؛ چرا که ریگان با این کار مخالف بود، ولی این حساسیت را در رابطه با چین نداشت.
بندر میگوید شاه سعودی از او خواسته بود موضوع خرید موشکهای چینی را از همه پنهان کند، حتی از پدر بندر که در آن موقع وزیر دفاع سعودی بوده است.
به گفته رئیس اسبق استخبارات سعودی، موضوع تایوان و اینکه ریاض جدایی این جزیره از چین را به رسمیت میشناخت، مانع از این میشد که ریاض بتواند بهراحتی موضوع خرید تسلیحات از پکن را با مقامات چین در میان بگذارد.
بندر در مورد خرید جنگندههای رهگیر نیز میگوید که به پادشاه سعودی گفته بود جنگندههای «F ۱۵ E» آمریکا بهترین جنگنده هستند و جایگزینی برای آنها وجود ندارد. او میگوید ملک فهد در گفتوگویی که با او در مورد هواپیماها داشته، او را در جریان گلایه «انور سادات»، رئیس جمهور وقت مصر از جنگندههای میگ روسیه گذاشته بود.
او میگوید در این گفتگو ملک فهد را متقاعد کرده است که جنگندههای «تورنادو» انگلیس به ویژگیهای جنگندههای آمریکایی نزدیک است.
بندر بن سلطان میگوید پس از آن از جانب پادشاه سعودی مکلف به انجام سفر دورهای به کشورهای اردن، مصر، عراق و انگلیس میشود و در دیدار با «مارگارت تاچر» نخستوزیر وقت انگلیس موضوع تمایل ریاض برای خرید جنگنده (۴۸ عدد) از این کشور را پیش میکشد و او با این پیشنهاد «فورا» موافقت میکند.
سفیر اسبق ریاض میگوید بعد از این دیدار تاچر به او گفت که حاضر است برای متقاعد کردن واشنگتن جهت فروش اف-۱۵ها به ریاض، به آمریکا سفر کند و با اعضای کنگره و کمیته روابط امور خارجه و دفاع آن در این باره صحبت کند.
بندر میگوید: «تاچر به من گفت که به آنها خواهد گفت که باید اف ۱۵ را به ریاض بفروشد در غیر این صورت سعودیها سراغ روسیه یا چین یا هر کشور دیگری خواهند رفت».
رئیس اسبق استخبارات سعودی میگوید از این حرکت تاچر تعجب کرده بود؛ چرا که وی از او نخواسته بود که کسی را از سفرش به لندن با خبر کند.
خرید موشکهای «بادهای شرق» از چینبندر بن سلطان میگوید به منظور اجرای اوامر شاه سعودی با سفیر چین در آمریکا دیدار میکند و او را به خانه خود دعوت میکند و بعد از سه هفته، سفیر به او میگوید که سران چین به موضوع فروش موشک به ریاض تمایل نشان دادهاند، ولی بین دو کشور هیچگونه رابطهای وجود ندارد.
به گفته بندر، سفیر چین پیشنهاد داده بود به جای مذاکره بر سر فروش موشک در ریاض و ژنو، پکن محل برگزاری باشد؛ چرا که چینیها از شنود و جاسوسهای سرویسهای اطلاعاتی نگران بودند. از این رو، بندر پاکستان را پیشنهاد میکند که با موافقت طرف چینی روبهرو میشود.
تاچر شیطان است!بندر میگوید بعد از آنکه پادشاه سعودی را در جریان مذاکرات و دیدارهای خود با تاچر میگذارد، ملک فهد نخستوزیر وقت انگلیس را «شیطان» خواند.
به گفته سفیر اسبق ریاض در آمریکا، سعودیها حتی برای اینکه موضوع مذاکره بین آنها با چینیها در خصوص خرید موشکها در پاکستان درز پیدا نکند، مجبور شدهاند به آنها به دروغ بگویند که موضوع این دیدارها در مورد مسائل مربوط به یک شرکت پتروشیمی سعودی است.
مطلع کردن آمریکاییها از نیت خرید موشک از چینبندر میگوید، ملک فهد به او گفت که آمریکاییها را در جریان این قصد خود قرار دهد و به آنها دروغ نگوید.
او میگوید: «بعد از آنکه از دیوان پادشاهی خواستم هیئت همراهم _هیئت پتروشیمی_ را در جریان سفر به هنگهنگ قرار دهد، به واشنگتن برگشتم و قبل از آنکه [عربستان] را ترک کنم، ایده دومی به ذهنم رسید. جنگ ایران و عراق [همچنان] ادامه دارد و تنها منبع تأمین سلاح ایران، چین است».
به گفته این مقام سعودی، او بعد از ورود به آمریکا با «جرج شولتز» وزیر خارجه وقت آمریکا دیدار میکند و به او میگوید حامل پیام «خیلی محرمانه» از پادشاه به ریگان است و این پیام مختص رئیس جمهور، معاون و شخص وزیر خارجه است نه کس دیگر.
بندر میگوید: «محتوای پیام این بود: پادشاه تصمیم گرفته به چین سفر کند. شما میدانید که منطقه [خاورمیانه] تا ابد تحمل جنگ ایران و عراق را ندارد. ما نزد چینیها میرویم و پیشنهادی به آنها داریم که نمیتوان آن را رد کرد. شولتز پرسید: پیشنهاد چیست؟ من به او گفتم: به آنها خواهیم گفت که همه تسلیحاتی که ایران از شما میخرد را ما [یکجا] میخریم. [وزیر خارجه آمریکا] گفت: با این تسلیحات چه میکنید؟ شما که تسلیحات شرقی استفاده نمیکنید؟! به او گفتم: بله درست است، ولی ما آنها را به صدام خواهیم داد تا با آنها بجنگد. شولتز گفت: ایده فوقالعادهای است. اینجا به او [شولتز] گفتم: شما را در جریان این گذاشتم که در صورت درز این خبر، بگویید که ما برای قراردادهای پتروشیمی و ... به چین رفتهایم. شولتز گفت: خیالت راحت. اوضاع را خودم مدیریت خواهم کرد و مسئولیت آن را بر عهده خواهم گرفت».
بندر میگوید هنگامی که به چین رسیدند از اینکه پرده شیشههای خودروها پایین بوده تعجب کرده و در ویلا، محل اقامت هیئت سعودی چینیها به آنها گفته بودند که به هیچ وجه پردههای ویلا را کنار نزنند، ولی «عبدالعزیز ناظر» مدیر دفتر بندر «شیطنت» کرده و حضور هیئت ایرانی را در ویلای مجاور جهت خرید سلاحهای چینی مشاهده کرده بود.
رئیس پیشین استخبارات سعودی میگوید در دیدار با چینیها به آنها گفته است که ریاض حاضر است همه تسلیحاتی را که تهران از آنها میخرد، نقدا و آن هم با پیشپرداخت از پکن بخرد.
به گفته این مقام اطلاعاتی سعودی، چینیها از اینکه ریاض بعد از دریافت موشکها بار دیگر به موضع خود در حمایت از تایوان ادامه دهد، نگران بودند و برای همین، رئیس جمهور وقت چین خواسته توافقنامه تبادل دفاتر تجاری در سریعترین زمان ممکن در ابتدا امضا شده و بعد از یک سال توافق خرید تسلیحات منعقد شود.
بندر بن سلطان در بخشهایی از مصاحبه خود میگوید زمانی که موشکهای چینی با برد ۱۰۰۰ کیلومتر را میبیند، تعجب میکند؛ چرا که به گفته وی عربستان سعودی جایی برای نگهداری و پنهان کردن آنها نداشت.
بندر جزئیات این دیدار را با ملک فهد در جریان میگذارد و میگوید: «سرورم، موشکها شش، هفت برابر محل جلوس شما طول دارند و ما نیاز به مخفیگاه داریم و این کار ساده نیست».
در اینجا رئیس استخبارات سعودی میگوید برای اینکه مانع از لو رفتن خرید موشکها از طریق تصاویر ماهوارهای نشویم به واشنگتن برگشتم و به وزیر خارجه آمریکا شولتز اطلاع دادم و گفتم که «چینیها موافقت کردند و هرگز سلاح به ایران نخواهند فروخت. ولی ما مشکلی داریم. شاه میخواهد نظر دوستان در واشنگتن را بداند... به شولتز گفتم: مخازن و انبارهای مهمات نیروهای مسلح همه در [منطقه] "الخرج" نزدیک ریاض است و با این شهر ۱۰۰ کیلومتر فاصله دارد. چه بسا دیوانهای بخواهد به این انبارها تعرض کند. پادشاه به این فکر میکند که همه آنها را از پایتخت دور کند. شولتز گفت: این ایده خوبی است. من [بندر]به او گفتم: به اعلیحضرت پیشنهاد خواهم کرد که کار را به پیمانکارهای چینی بدهیم تا از این طریق عدم فروش تسلیحات به ایران را هم تضمین کنیم. در این هنگام شولتز این ایده را تأیید کرد و من به او گفتم: پس من کار را شروع خواهم کرد، ولی مسئلهای که هست این است که پیمانکارهای چینی از طریق پاکستان به پادشاهی سعودی خواهند آمد».
نحوه انتقال موشکهای غولپیکر به عربستان و نقش بندر «رابغ»انتقال موشکهای چینی با هواپیما ممکن نبود بنابراین شهر بندری «رابغ»، واقع در غرب عربستان سعودی برای این منظور در نظر گرفته میشود.
بندر بن سلطان میگوید: «این بندر به طور اختصاصی برای جنگ ایران و عراق ایجاد شده بود. از این بندر یک خط زمین سری به عراق ایجاد شد و همه آنچه بغداد به آن نیاز داشت، مستقیما از این بندر به عراق ارسال میشد و پس از آنکه تجهیز عراق به سلاح، بعدها از طریق جاده "العقبه" ممکن شد، دیگر به آن نیازی نبود».
این مقام سعودی میگوید از آنجایی که انتقال موشکها به صورت مخفیانه به دلیل حجم بزرگ آنها ممکن نبود، با مقامهای نظامی سعودی تصمیم میگیرد که بیلبورد تبلیغات آبهای معدنی و نوشیدنی و تبلیغاتی از این دست که به کامیونها چسبانده میشود بر روی کامیونهای حامل موشکهای چینی چسبانده شود تا کسی آنها را نبیند.
اطلاع از زمان حرکت ماهوارههای جاسوسی آمریکابندر میگوید برای اینکه ماهوارهها انتقال موشکها را رصد نکند مقامهای نظامی سعودی به دنبال یافتن پاسخ این سؤال مهم بودند که دوره زمانی عبور ماهواههای آمریکا از اراضی عربستان کی هست تا از این طریق نقشه راه انتقال این موشکها را در زمان مناسب ترسیم کرده و آنها را در مخفیگاههایشان قرار دهند.
رئیس سابق استخبارات سعودی میگوید: «نزد رئیس وقت سازمان سیا آمریکا رفتم و به او گفتم: ما مشکل بزرگی داریم. اطلاعاتی به ما رسیده مبنی بر اینکه ایرانیها تحرکاتی شروع کرده و تسلیحات و موشکهای خود را سمت شرق عربستان سعودی نشانه رفتهاند. رئیس سیا به من گفت: این مسئله خیلی آسان است [که بفهمیم ایران تسلیحات خود را جابهجا کرده یا نه]. ما میتوانیم این مسئله را با ماهواهها بدانیم و به او گفتم: کی میتوانم این را بدانم. او رفت پرسید و آمد و گفت: تا ۱۲ ساعت. از او خواستم اطلاعات را بهروز کند و در اختیار من بگذارد تا شک نکند».
آمریکاییها از ماجرای موشکها مطلع میشوندبندر در ادامه گفت که سعودیها بنا بر اطلاعاتی که به دستشان رسیده بود شروع به انتقال موشکها میکنند، ولی فکر «ماهوارههای حرارتی» آمریکا را نکرده بودند و هنگامی که یکی از کامیونهای حامل موشکها خراب شد، ماهواره دومی از وجود شیء عجیبی به شکل موشک در داخل کامیون خبر داد. افسر شیفت در اتاق عملیات اطلاعات آمریکا هنگامی که تصاویر شیء عجیب به دست او رسید، آنها را مقایسه کرد و ناگهان مشخص شد که آن شیء نزدیکترین شباهت را به موشک "c ۳ بادهای شرق" دارد. افسر با مسئولان مافوقش تماس میگیرد و آنها میگویند ما بررسی خواهیم کرد. هر بار آنها با رهبران سیاسی تماس میگرفتند و [آنها در جواب] میگفتند: ما خبر داریم. این دفعه تصمیم گرفتند بر روی کامیون تمرکز کرده و مسیر آن را تا ورود به انبار رصد کنند. ولی خوشبختانه کامیون خراب شده، آخرین موشک را حمل میکرد».
به گفته سفیر اسبق ریاض در آمریکا، طرف آمریکایی فکر میکرد که عربستان این تسلیحات را برای ممانعت از دستیابی ایران به آنها خریده است و در هر بار که افسران اطلاعاتی با مقامات ارشد تماس میگرفتند، آنها میگفتند ما از این کار سعودیها خبر داریم.
سفیر آمریکا: بندر تو واقعا روباهیبندر میگوید بعد از آنکه آمریکاییها از داستان موشکها با خبر شدند، سفیر سابق آمریکا در ریاض با او تماس میگیرد و میگوید که وزیر خارجه آمریکا برای او پیامی دارد و آن اینکه بندر به او و آمریکا دروغ گفته است و این کار خطرناک است. به گفته بندر، شولتز او را از دیدار با هر مقام دولتی آمریکا بدون اجازه او منع کرده بود.
بر اساس گفتههای بندر بن سلطان، سفیر سابق آمریکا او را «روباه» خوانده و گفته است که وزیر خارجه از دست او خشمگین است.
بندر میگوید بعد از آنکه ریگان از اقدامات تنبیهی وزیر خارجه آمریکا علیه او با خبر میشود، او را توبیخ کرده و گفته است که «عربستان بر گردن من حق دارد». این مقام سعودی مدعی است که ماجرای کشف داستان موشکها همزمان با عملیات «ایران–کُنترا» بوده و ریگان از ملک فهد برای کمک به او تا زمان قدرتگرفتن او در برابر رأیگیری در کنگره کمک خواسته بود.
دیدار با گورباچفبندر بن سلطان در بخش دیگری از مصاحبه خود با ایندیپندنت عربی به دیدارش با «میخائیل گورباچف»، رئیس جمهور اتحاد جماهیر شوروی اشاره میکند و میگوید هنگامی که با او در جریان یکی از نشستهای سازمان ملل متحد در خصوص مسئله افغانستان رو به رو شدم، او به من هشدار داد.
به گفته بندر، گورباچف در آن دیدار به او گفته است: «میخواهم به عربستان سعودی هشدار بدهم. آنچه شما در افغانستان انجام میدهید، برای شما خیلی هزینه خواهد داشت... او گفت که اطلاعات دقیقی دارد که عربستان سالانه ۲۰۰ میلیون دلار به جهادگرایان افغان کمک مالی میکند». من به او گفتم این درست نیست.
بندر میگوید: «گورباچف در حالی که با خشم در حال کوبیدن بر روی میز بود، گفت: اطلاعات ما دقیق است و شما عواقب وخیم این اقدام خود را خواهید دید. من به او گفتم جناب رئیس، ما سالانه ۲۰۰ میلیون دلار به جهادگرایان نمیدهیم بلکه ۴۰۰ میلیون دلار به آنها کمک میکنیم و این آمادگی را داریم که آن را به ۶۰۰ میلیون دلار در سال برسانیم و شاید هم بیشتر. ما پول میدهیم و شما سربازهایتان را از دست میدهید. توصیه میکنم از افغانستان خارج شوید».
گورباچف: به حمایت از جهادگرایان در افغانستان ادامه دهیدرئیس اسبق اطلاعات عربستان میگوید بعد از این سخنان بود که «گورباچف خواستار دیدار انفرادی شد و بعد از خروج همه دیدم که او به سمت من حرکت کرد. فکر کردم میخواهد به من حمله کند، ولی ناگهان دیدم مرا بغل کرد و گفت: دوست دارم از شما درخواست کنم این کار را [حمایت از جهادگرایان] را تکرار کنید و بر آن اصرار داشته باشد؛ چرا که من مدت زمانی است که تلاش میکنم کمیته مرکزی حزب کمونیست و فرماندهان نظامی را متقاعد به خروج از افغانستان کنم. گورباچف همچنین افزود: کما اینکه میخواهم به رئیس جمهور ریگان بگویید که ما با استقرار موشکهای پرشینگ در اروپا مخالفت نخواهیم کرد».
طرح قذافی برای تغییر رژیمهای عربی در خلیج فارسبندر بن سلطان همچنین در بخشی از مصاحبه خود به دیدار خود با «معمر القذافی»، دیکتاتور سابق لیبی اشاره میکند که بنا به درخواست «عبدالله بن عبدالعزیز»، ولیعهد وقت سعودی به این کشور سفر میکند.
او میگوید بعد از صحبتهایی که بین آن دو رد و بدل شد، قذافی به او گفت که تا زمانی که سران عرب در صندلیهای خود بنشینند، فلسطین هرگز آزاد نخواهد شد و استعمار ادامه خواهد داشت. برای همین قذافی به او پیشنهاد میکند افراد مورد اعتماد را برای آموزش در لیبی انتخاب کند تا هستههای مخفی سرنگونی نظام در کشورهای عربی خلیج فارس تشکیل شود.
بندر در ادامه میگوید او قضیه لاکربی (سقوط هواپیمای مسافربری آمریکا) را پیش میکشد و از او میخواهد که از ولیعهد سعودی بخواهد با «تونی بلر» نخستوزیر وقت انگلیس و «کلینتون» رئیس جمهور وقت آمریکا برای کاهش تحریمها و لغو محاصره لیبی صحبت کند که بلر پیام میدهد و از قذافی میخواهد مسئولیت انفجار هواپیمای آمریکا بر فراز اسکاتلند را بر عهده بگیرد.
به گفته رئیس اسبق استخبارات سعودی، او برای اینکه محاصره لیبی زودتر لغو شود، به ملک عبدالله، ولیعهد وقت پیشنهاد میدهد نلسون ماندلا هم با او به لیبی سفر کند و قذافی را به اجرای تعهداتش تشویق کند.
منبع: افکارنيوز
کلیدواژه: مصاحبه عربستان سعودی ایالات متحده آمریکا عراق چین القاعده افغانستان ایران و عراق عربستان زمین واشنگتن رئیس جمهور ایران نفت خلیج فارس جنگ رئیس جمهور آمریکا ناتو روسیه پدر وزیر دفاع تایوان پکن مصر انگلیس امور خارجه لندن پاکستان پتروشیمی معاون وزیر خارجه وزیر خارجه آمریکا پایتخت هواپیما جاده تبلیغات جاسوسی سازمان سیا ماهواره سازمان ملل متحد دلار خشم پول کمونیست لیبی فلسطین اسکاتلند نلسون ماندلا ایالات متحده آمریکا ایران و عراق جنگ عربستان سعودی مصاحبه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۹۳۱۷۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عراق همچنان «خویشاوند» ایران / روابط تهران- بغداد در ۱۴۰۲
خبرگزاری مهر، گروه سیاست - نفیسه عبدالهی: سیاست همسایگی به عنوان رویکرد دولت سیزدهم در عرصه سیاست خارجی انتخاب شده است، سیاستی که توانسته ظرفیتهای زیادی را برای کشور در حوزههای سیاسی، امنیتی، فرهنگی و اقتصادی ایجاد کند.
مهر در سلسله گزارشهایی به بررسی روابط سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه طی یکسال گذشته پرداخته است. گزارش نخست درباره عراق است.
ارتقا روابط با کشورهای همسایه؛ اولویت سیاست خارجی
روابط تهران - بغداد را نمیشود یک خطی توصیف کرد چه آنکه از جهات مختلفی درهم تنیدگی دارد و شاید امنیت را در صدر آنها دانست؛ علاوه بر آن، حجم مبادلات اقتصادی، بهویژه صادرات کشورمان به عراق، به این تنیدگی قوت بخشیده و ریشه چنین در هم تنیدگی روابط طرفین نیز در اشتراکات مذهبی است.
«جمهوری اسلامی ایران، کشورها و ملتهای همسایه را خویشاوند خود میداند»؛ این شاید مهمترین گزاره اولین سخنرانی رییسجمهور است که ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ در مراسم تحلیف با حضور مهمانان خارجی و داخلی در مجلس شورای اسلامی اعلام شد و بررسی عملکرد بیش از ۲ سال و ۷ ماهه دولت سیزدهم نشان میدهد به این گزاره پایبند بودند و در مسیر تقویت و گسترش ارتباط با کشورهای همسایه حرکت کردند و «مهمترین و اصلیترین اولویت سیاست خارجی، ارتقا روابط با کشورهای همسایه» بوده است و «خواهان عزت و اعتلای آنها» بودهاند. البته صحبت از روابط ایران و عراق بدون در نظر گرفتن نقش حاج قاسم بیمعنا و بی مبناست.
همکاریهای امنیتی میان تهران و بغداد؛ زمینهساز گسترش صلح و ثبات منطقهای
متعاقب منهدم کردن مقر جاسوسی رژیم صهیونیستی در اربیل (شمال عراق)، برخی محافل سیاسی و رسانهای عراقی و بیگانه دست به کار شدند تا با ایجاد هیاهو و مانور سنگین تبلیغاتی علیه ایران، نسبت به تیره و تار کردن روابط تهران و بغداد به بهانههای واهی بکوشند. آنها کار را تا بدان جا رساندند که منکر وجود مقرهای جاسوسی اسرائیل در خاک اقلیم و هرگونه ارتباطی میان مقامات اربیل با موساد شدند. هرچند که اسناد و مدارک زیادی دال بر این مهم هست که از دیرباز میان مقامات اقلیم شمال عراق با اسرائیل همکاری و روابط وجود داشته، اما دستگاه تبلیغاتی آمریکا و متحدان منطقهای آن، ایران را متهم کردند که مکان اشتباهی را هدف قرارداده است!
در همین راستا، ۸ بهمن ماه بود که «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه کشورمان در نشست کنفرانس تاریخ روابط خارجی ایران که در دفتر مطالعات وزارت خارجه برگزار شد، از سفر قریب الوقوع «علی اکبر احمدیان» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به عراق خبر داد.
کنعانی: سفر احمدیان در جهت هماهنگی ایران و عراق در مبارزه با تروریسم است
پیش از انجام این سفر هم «ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در نشست خبری گفته بود که ما همواره گفت وگوهای منظم و مستمری را میان دو طرف در سطح مقامات هیأت دولت، مقامات نظامی و امنیتی ایران و عراق داریم و سفر آقای احمدیان هم در چارچوب هماهنگی ایران و عراق در مبارزه با تروریسم، تقویت همکاریها در جهت صلح، ثبات و امنیت منطقه و مرزهای دو طرف صورت گرفته است.
کنعانی افزود: طبیعتاً موضوعات جاری اتفاق افتاده هم در گفت وگوهای میان دبیر شورای عالی امنیت ملی و طرف عراقی مطرح خواهد شد.
«علی اکبر احمدیان» دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران ۱۷ بهمن ماه به عراق سفر کرد. این سفر را میتوان نقطه عطفی در راستای ارتقا و توسعه روابط و همکاریهای ایران و عراق به خصوص در حوزه امنیتی برشمرد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی کشورمان در سفرش به عراق با «محمد شیاع السودانی» نخست وزیر و فرمانده کل قوا و «قاسم الاعرجی» مشاور امنیت ملی عراق دیدار و تبادل نظر کرد.
در این دیدارها بر پایبندی جمهوری اسلامی به امنیت و ثبات عراق و پافشاری بر ادامه همکاریها بر اساس «توافقنامه امنیتی مشترک میان دو کشور» به نحوی که امنیت هر دو همسایه تأمین شود، تاکید شد.
دیدار رئیسی و عبداللطیف رشید
مقابله با گروهکهای تروریستی و تجزیهطلب در نقاط مرزی ایران و عراق، شاهبیت همکاریهای دو کشور حداقل در سال گذشته بوده است و رئیس جمهور نیز در دیدار اخیر با «عبداللطیف رشید» رئیس جمهور عراق در جریان دیدارهای دوجانبه با سران کشورهای شرکتکننده در هفتمین اجلاس مجمع سران کشورهای صادرکننده گاز در الجزایر، مقابله با این گروهها را نیازمند «تعامل و نقشآفرینی هر دو کشور» دانست.
البته سید ابراهیم رئیسی با اشاره به سابقه طولانی حسن همجواری و همسایگی ملت عراق، به ویژه ساکنان اقلیم کردستان با ملت ایران، نسبت به توطئه رژیم صهیونیستی برای ضربه زدن به این روابط هشدار داد و با یادآوری نقش تاریخی سپهبد شهید قاسم سلیمانی در جلوگیری از تحقق نقشه دشمنان بر علیه دولت و ملت عراق، بر ضرورت اجرای کامل توافقنامه امنیتی دو کشور مبنی بر خلع سلاح و جلوگیری از حضور و فعالیت عناصر تروریستی و تجزیهطلب در مرزهای جمهوری اسلامی ایران از سوی طرف عراقی تاکید کرد.
انعقاد توافقنامه امنیتی تهران - بغداد یکی از مهمترین نقاط عطف روابط دو کشور است که ضمن تضمین امنیت کشورمان به تقویت امنیت عراق نیز کمک میکند. به گفته کارشناسان، هر چند این توافقنامه به صورت کامل اجرا نشده است و باید از سوی عراق به صورت کامل همه مفاد مورد توافق شده اجرایی شود اما نفس چنین توافقنامهای و اجرای برخی مفاد آن، تروریستها را ناچار به دور شدن از مرز کشورمان میکند و ایران نیز حق دفاع مشروع از خاک خود را محفوظ میداند.
روابط میان ایران و عراق از دقت و حساسیتهای بالایی برخوردار است
«سید هادی سید افقهی» کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا، با بیان این جمله که «هیچ کشوری به اندازه عراق برای ما مهم نیست»، به مهر میگوید: «علت این مهم بودن به دلیل پیوندهای ناگسستنی میان دو ملت، وجود حوزه علمیه نجف، مسائل جغرافیایی و… بوده روابط میان ایران و عراق از دقت و حساسیتهای بالایی برخوردار است.»
وی با بیان اینکه طی یکسال اخیر شاهد فراز و فرودهای زیادی بوده و هستیم، میافزاید: «این فرازو فرودها بخاطر حضور مستمر و چالش برانگیز و تروریستی نیروهای آمریکا در خاک عراق است که اجازه نمیدهد ما با کشور، مردم، نهادها و مؤسسات دولتی این کشور تعامل شفاف و راحتی داشته باشیم و به شدت روابط ما با این کشور را تحت نظر دارند.»
به باور سیدافقهی، در مسئله تیرگی روابط و کدورتی که نسبت به مسئله پرداختیها و بدهیهایی که در موضوع فروش برق و گازمیان ما و طرف عراقی پیش آمد، آمریکا دخالت بسیاری داشت. آمریکا حتی مانع اجرایی شدن بسیاری از توافقات در زمان تمام نخست وزیران گذشته عراق شده است. آمریکا در واقع عراق را ازآن خود میدانند.آمریکاییها آمدهاند تا در عراق بمانند.
کارشناس مسائل غرب آسیا تاکید میکند: «آمریکا یکی از شاخصهای منفی روابط ما در ارتباط با عراق است؛ آنها در ابعاد اجتماعی، رسانهای، فرهنگی و… به شدت روی مردم عراق کار میکنند. آمریکا در عراق یک منظومهای برای خود دارد، در داخل کردها و سنیها را به شدت یارگیری کرده به گونهای که اولین مخالفان خروج آمریکاییها از عراق این دو گروه هستند.»
وی تصریح میکند: «کشورهای حوزه جنوب خلیج فارس کاملاً همسو با سیاستهای خصمانه آمریکا علیه مردم عراق و ایران هستند اما علیرغم این مسائل روابط ایران و عراق کاملاً برادرانه است.»
خط ریل شلمچه- بصره؛ نقطه عطف
شهریور ۱۴۰۲ عملیات اجرایی احداث خط ریلی ۳۲ کیلومتری شلمچه - بصره با حضور معاون اول رئیسجمهور ایران و نخست وزیر عراق آغاز و بنا شد در مدت ۱۸ ماه آماده بهره برداری شود. آنطور که اعلام شد ۱۶ کیلومتر این پروژه در شلمچه توسط راه آهن جمهوری اسلامی و ۱۶ کیلومتر در خاک عراق توسط دولت این کشور احداث میشود. سفر ریلی با رفاه بالا و ارزان برای زائران ایرانی به کربلا و زائران عراقی به مشهد مقدس، هدف این پروژه عنوان شده است. به باور کنگشران، اتصال ریلی ۲ کشور ایران و عراق، تعامل ۲ کشور را تقویت خواهد کرد و به عبارتی نقطه عطفی در روابط تهران – بغداد است.
سید افقهی درباره این مهم نیز به مهر میگوید: «اگر خط راه آهن شلمچه به بصره برقرار شود سهم بسزایی در مباحث تجاری و … تسهیل خواهد شد.»
وی البته به این نکته نیز تاکید میکند که «ایران و عراق در اوپک عضو هستند لذا هرچه بتوانیم در این مجموعه هماهنگتر عمل کنیم، بهتر خواهد بود.»
به گزارش مهر، به هر روی روابط سیاسی و امنیتی دو کشور به همان اندازه که در اولویت قرار دارد و مسیر خوبی را نیز طی میکند اما در حوزه اقتصادی فضا کاملاً برعکس است و طرفین هنوز نتوانستهاند از ظرفیتهای موجود برای عبور از چالشهای اقتصادی بهره ببرند. بهزعم خبرگان، تقویت تجارت با عراق به عنوان دومین شریک تجاری ایران، نیازمند همت دولت در همه ابعاد از جمله محور قراردادن موضوع اقتصادی در تصمیمات سیاسی، پشتیبانی در حوزههای مختلف در مزایده و مناقصه و امور بانکی همچون تضامین و تلاش برای رفع گرههای حقوقی است تا شاهد عبور حجم تجارت دو کشور از مرز ۲۰ میلیارد دلار باشیم.
کد خبر 6057067 نفیسه عبدالهی