مطالعات فقهی میان‌‌رشته‌ای در جهان عرب، منجر به ایجاد تفکر اصلاح اندیشه دینی شد
تاریخ انتشار: ۲۰ اسفند ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۳۰۶۶۹۴۶
حمیدرضا تمدن، پژوهشگر فقه و اصول در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌رضوی در خصوص «مطالعات فقهی میان رشته‌ای در جهان عرب» اظهار کرد: در چند سال اخیر، در بحث مطالعات میان رشته‌ای و در کشور ما اقدامات خوبی به انجام رسیده و کتب خوبی نیز به زبان فارسی از زبان‌های دیگر، به ویژه از زبان انگلیسی ترجمه شده است.
وی ادامه داد: اما باید گفت در این باب، به این معنای چند رشته‌ای و میان رشته‌ای که در داخل کشور ما مطرح شده است، در جهان عرب هنوز به این شکل، عنوان خاص خود را پیدا نکرده است، اما نمی‌توان گفت که در مطالب وجود ندارد؛ چرا که این مباحث به‌طور پراکنده خصوصا از چندین سال گذشته هم در فضای شیعی، هم در فضای اهل سنت در موضوعات فقهی و اصولی مطرح شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این پژوهشگر فقه و اصول عنوان کرد: بحث مهمی که در این جا مطرح می‌شود، بحث فقه‌های مضاف است. در این موضوع از یک طرف شامل فقه و از طرف دیگر موضوعات دنیای معاصر را شامل می‌شود و این آغاز در بین اهل سنت تقریباً هم‌زمان با ایران بود، اما از اواخر قرن 18 و تا اوایل قرن 19 خصوصاً در زمان حمله ناپلئون بناپارت به مصر، فضای گسترده‌ای را ایجاد کرد تا کشورهای مسلمان بتوانند با پیشرفت‌های جهان غرب آشنا شوند.
تمدن افزود: همین موضوع چندین واکنش را به‌دنبال داشت. به‌عنوان مثال شخصیتی به نام «رفاعه رافع طهطاوی» از مترجمان و پژوهشگران مصری، به این مسئله گرایش داشت که برای پیشرفت می‌توان از تمدن غرب پیروی کرد. طهطاوی از پیشگامان همین جریان، 5 سال در پاریس زندگی کرد. امثال این شخصیت در جهان عرب بسیار بودند که سعی کردند این تفکر را ادامه دهند و این نگرشها در ایران نیز به چشم می‌خورد.
وی عنوان کرد: این ماجرا منجر به ایجاد تفکر اصلاح اندیشه دینی شد به این معنا، افراد به‌دنبال جریان پیشرفت، بر این عقیده بودند، پیشرفت برای ما حاصل نخواهد شد، مگر اینکه اندیشه دینی در جهان اسلام اصلاح شود و از عوامل عقب‌ماندگی کشورهای اسلامی را عدم تنقیح و جمع‌آوری روش‌های فهم دین می‌دانستند.
این پژوهشگر فقه و اصول فقه بیان کرد: بر همین اساس در چندین سال گذشته افرادی چون «محمد آرگون»، از اسلام‌شناسان فرانسه و از اندیشمندان اسلامی، «نصر حامد ابو زید»، از متفکرین مصری قرآن و از متکلمان آزاداندیش و پیشرو در اسلام «محمد عابد الجابری»، از پژوهگشران و روشنفکران بنام معاصر جهان عرب و امثال این افراد مانند «حسن حنفی»، از چهره‌های برجسته اسلام و همچنین «عبدالمجید الشرفی» در جهان عرب هم تاثیرگذار هستند و هم جمعیت‌هایی را تشکیل دادند که به‌صورت آکادمیک در حال پیش‌بردن این جریان هستند.
تمدن اظهار کرد: بنابراین بخشی از موضوع به بحث فقه‌های مضاف مانند فقه‌الاقتصاد، فقه السیاسه، فقه‌العمران که برخی تحت عنوان کلی‌تر فقه‌الحضاره مربوط می‌شود و کشورهای جهان عرب خصوصاً عمان بسیار به این ماجرا توجه ویژه دارند. در حدود چند سالی است که در کشور عمان کنفرانسی تحت عنوان «تطور علوم الفقیه» (پیشرفت علوم فقهی) در حال برگزاری است. در این کنفرانس مباحث جدید دنیای معاصر که هم فقه را مدنظر دارد و هم مباحث دنیای واقع که مسلمانان با آن درگیر هستند، مانند عمران و یا شهرسازی اسلامی، موضوع اقتصاد، سیاست و...، در این کنفرانس بررسی می‌شود.
وی اظهار کرد: همچنین روش‌های فهم دین که متاسفانه تا به امروز مباحث روشی میان علمای شیعه و فقه پژوهان به خوبی رایج نشده است اما در این میان برخی فقه‌پژوهان جوان در پی این هستند که این مباحث در محافل شیعی گسترده شود.
این پژوهشگر فقه و اصول فقه تصریح کرد: در اهل سنت تاکید ویژه بر استفاده از علوم انسانی جدید نه به عنوان خاص و... می‌شود. به عنوان مثال در بررسی تراس اسلامی و دینی از بررسی نقد تاریخی، انسان‌شناسی، مردم شناسی، مطالعات زبانی، هرمنوتیک استفاده می‌کردند. اما متاسفانه تا قبل این روش این موضوع از اهمیتی برخوردار نبود. در شیعه نیز کم‌کم این روش جای خود را باز کرد، به عنوان مثال برخی افراد محدود و معدود در درس‌های خارج خود در حوزه علمیه قم برای مباحث مربوط به زنان از علم جنسیت شناسی، مردم شناسی استفاده می‌کنند تا در خصوص مباحث فقهی تحلیل جدیدی را ارائه دهند.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری قرآن ایکنا خراسان رضوی مطالعات میان رشته ای فقه و اصول فقه قرآن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۰۶۶۹۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیسی: فکر و اندیشه ملت‌های ایران و پاکستان توانایی ارائه حرف‌های نو در حوزه فنی و علمی را دارد
به گزارش گروه سیاست خبرگزاری علم و فناوری آنا، حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی در ادامه برنامه‌های دومین روز از سفر خود به پاکستان، ظهر امروز سه‌شنبه با حضور در دانشگاه «جی‌سی‌یو» لاهور، در دیدار نخبگان علمی و فرهنگی ایالت پنجاب، ضمن ابراز خرسندی از حضور در شهر تاریخی، فرهنگی و زیبای لاهور، روابط دو کشور را فراتر از همسایگی، روابط دینی، فرهنگی، تمدنی و قلبی دانست که باعث پیوندی ناگسستنی بین دو ملت شده است.
رئیس جمهور دانش‌افزایی و تولید علم در مراکز علمی و دانشگاهی را برای کشورها قدرت و ثروت‌آفرین و مایه اقتدار و افتخار ملت‌ها دانست و تصریح کرد: برخورداری از ایمان در کنار علم، شرط موفقیت و سعادت برای فرد و جامعه است؛ علم بدون ایمان و ایمان بدون دانش و علم ره به جایی نمی‌برد.
رئیسی اقبال لاهوری را نماد و نمود یک انسان عالم و باایمان معرفی و اظهار داشت: ایشان توانست علم، ایمان، روحیه استقلال‌طلبی، عدالت‌خواهی، حق‌دوستی، انسان‌خواهی و بسیاری صفات عالی دیگر را در وجود خود تجمیع کند.
رئیس جمهور با اشاره به دعوت رهبر معظم انقلاب اسلامی از دانشجویان، محققان و اساتید برای تولید علم، از انحصارگرایی علمی در مغرب زمین گفت و افزود: باور داریم فکر و اندیشه ملت‌های مشرق زمین به ویژه مردم عزیز پاکستان و ملت بزرگ ایران، این توانایی را دارد که در حوزه نوآوری‌های فنی و علمی برای دنیا حرف‌های نو داشته باشد.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها و غربی‌ها همواره ادعای آزاداندیشی دارند، گفت:، اما آنچه در عمل می‌بینیم این است که تعداد زیادی دانشجو را فقط به خاطر حمایت از مردم مظلوم غزه از دانشگاه اخراج می‌کنند، این مسئله با کدام منطق سازگاری دارد و آیا نام آن آزادی اندیشه است!
رئیسی ادعای دفاع از حقوق بشر غربی‌ها را نیز مانند ادعای حمایت از آزادی اندیشه آنها فاقد حقیقت دانست و افزود: حمایت آمریکا و غرب از کشته و مجروح شدن بیش از ۱۰۰ هزار فلسطینی در سرزمین غصب شده غزه، بیانگر این واقعیت است که امروز بزرگترین ناقضان حقوق انسان، آمریکایی‌ها و غربی‌ها هستند و ادعای دفاع از حقوق بشر آنها نیز پوچ است.
رئیس جمهور اظهار داشت: امام راحل از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تاکید کردند که فلسطین مسئله اول جهان اسلام است و امروز مسئله آزادی قدس نه تنها مسئله اول جهان اسلام، بلکه مسئله اول جهان بشریت است و تردید نداریم که مقاومت ملت قهرمان فلسطین، غزه، فلسطین و قدس شریف را آزاد خواهد کرد. تردید نداریم نفرتی که امروز در جهان اسلام و بلکه جهان بشریت نسبت به صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها ایجاد شده، تبدیل به دست انتقام ملت‌ها و خاتمه رژیم صهیونیستی و نقطه پایان این رژیم کودک‌کش خواهد شد.
رئیسی با اشاره به این فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی که اگر دنیای استکبار در مقابل دین ما بایستد ما در مقابل تمام دنیای آنها می‌ایستیم، تصریح کرد: امروز ملت ایران در مقابل فساد، زیاده‌خواهی‌ها و ظلم رژیم صهیونیستی ایستاده و پس از این نیز خواهد ایستاد. هر دو ملت ایران و پاکستان مدافع ملت مظلوم فلسطین بوده و این دفاع را با افتخار ادامه خواهند داد.
رئیس جمهور با بیان اینکه ملت بزرگ ایران این بار رژیم صهیونیستی را برای جنایت و اقدام او در حمله به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران که برخلاف همه قوانین بین‌المللی و کنوانسیون‌ها و منشور ملل متحد بود، تنبیه کرد، گفت: اگر رژیم صهیونیستی بار دیگر دست از پا خطا کرده و تعرضی به خاک مقدس ایران کند، وضعیت متفاوت خواهد بود و معلوم نیست دیگر چیزی از این رژیم باقی بماند.
رئیسی در پایان سخنان خود با بیان اینکه در این سفر تفاهمات خوبی به دست آمده است، خاطرنشان کرد: اراده سران دو کشور توسعه روابط در همه زمینه‌هاست و قطعا نتیجه اجرای این تفاهمات باعث ارتقای سطح همکاری‌ها خواهد شد؛ برخی کشورها تلاش زیادی کردند تا به روابط دوستانه ایران و پاکستان خدشه وارد کنند، اما پیوند قلبی دو ملت هرگز از هم گسسته نخواهد شد.
انتهای پیام/
تعطیلی مدارس شهرستان زرند در روز چهارشنبه