به نقل از «شبستان»

راه رسیدن به احسن الحال به روایت امیرمومنان(ع)/توصیه نهج البلاغه برای دیدوبازدیدهای نوروز

تاریخ انتشار: ۱ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۱۸۱۴۷۸

حجت الاسلام نادم با تشریح آموزه های نهج البلاغه که به درک «احسن الحال» در نوروز کمک می کند،گفت: از آموزه های علوی که بر برکات دیدوبازدیدهای عید می افزاید، مراقبت از گوش و زبان است، حضرت(ع) همچنین تاکید دارند که نشست و برخاست هامان محدود به دنیا نشود.

خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: به مناسبت فرا رسیدن بهار طبیعت که امسال با ولادت باسعادت امیرالمومنین(ع)، مولود کعبه مقارن شده است، و به منظور بررسی تطبیقی آموزه های علوی درباره برخی سنت های نوروزی با حجت الاسلام والمسلمین «محمدحسن نادم»، استاد حوزه و دانشگاه به گفت وگو پرداخته ایم که مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:

 

با توجه به همزمانی بهار طبیعت با ایام ولادت باسعادت امیرالمومنین(ع) آیا می توان در نهج البلاغه حضرت(ع) معارف و آموزه هایی را برای استقبال بهتر از بهار طبیعت یافت؟

 

نهج البلاغه مجموعه از معارف علوی است که درباره ابعاد مختلف زندگی بشری سخن گفته و کاربرد دارد چراکه نهج البلاغه در زمان حکومت علوی از لسان حضرت(ع) صادر و حدود 95 درصد از آنچه در این کتاب شریف توسط «سیدرضی» گردآوری شده در زمان حکومت حضرت(ع) ایراد و انشاء شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این یعنی در عین اینکه مولای متقیان(ع) در راس حکومت اسلامی قرار داشته و مسائل فرهنگی، سیاسی و اجتماعی را تدبیر می کردند در بیان مطالب، نسخه نیازهای جامعه آن روز و نیز نیازهای آینده را بیان کرده اند چراکه در کلمات اهل بیت(ع) همانند قرآن، کهنگی وجود ندارد و در هر زمان این سخنان کاربرد داشته و راهگشا است.

در این میان، باید توجه داشت سنت های ایرانیان در گرامیداشت نوروز باستانی و دیدوبازدید، موردتاکید و سفارش اسلام هم است لذا می توان در این باره، اخلاق در سیره امیرالمومنین(ع) را با حال و هوای امروز جامعه پیوند داد.

 

 

 

 

نهج البلاغه امیرالمومنین(ع) چه آموزه هایی را برای استفاده بهتر از فضای دیدوبازدیدها و صله رحم های نوروزی دارد؟

 

وقتی از اخلاق سخن می گوییم منظور فضایل و رذایل است، یعنی چه چیزهایی سبب اوج انسان و چه اموری سبب سقوط او می شود.

نهج البلاغه به عنوان میراث علوی در نشان دادن سره را از ناسره، گنجینه ای از آموزه های اخلاقی را شامل می شود. یکی از این آموزه ها مربوط به صله رحم و دید و بازدید است.

شاید برخی از ما قبل از آنکه صله رحم کنیم، ذهنیت هایی داشته باشیم و بگوییم «سال گذشته فلانی به دیدن من نیامد پس من به دیدن او نمی روم»، «دو سال است با فلانی قهر هستیم» و ... اما این بهانه ها فقط سبب محرومیت ما از فیض صله رحم می شود.

اما امیرالمومنین(ع) می فرمایند: «يَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَهُ وَ مَنْ يُعْطِي مَنْ حَرَمَهُ وَ مَنْ يَصِلُ مَنْ قَطَعَهُ ... حتی اگر کسی به تو ظلم کرده است چشم بپوش و به دیدن او برو، اگر می خواهی به کسی کمک کنی و او در گذشته تو را کمک نکرده، تو بگذر و حتی اگر کسی با تو قطع رابطه کرده تو خود را به او وصل کن».

این تاکید حضرت امیر(ع) به ضرورت پیشگامی و پرهیز از بهانه تراشی در دید و بازدیدها اشاره دارد.

 

برای آنکه دید و بازدیدهای و صله ارحام ما تاثیر مدنظر اسلام را بر سبک زندگی داشته باشد، نهج البلاغه امیر(ع) چه آموزه ها و سفارش هایی می کند؟

 

در این روزها که مهمانی و پذیرایی داریم، باید مراقب باشیم که به گفته امیرمومنان(ع) کفران نعمت و اسراف نکنیم و آنها را که در حداقل ها هستند، از یاد نبریم. چنان که امام علی(ع) می فرمایند: «انسان وقتی صبح و شب را سپری می کند باید همه همّ و غم اش شکر خدا باشد».

این توصیه به دو نکته مهم اشاره دارد: یکی شکر نعمت ها در هر اندازه ای که هست؛ البته باید توجه داشت شکر فقط به زبان نیست بلکه یکی از مصادیق آن مهرورزی به دیگران و رسیدگی به فقرا از نعمت هایی است که خدای متعال به ما ارزانی داشته است.

از این رو، باید مراقب باشیم نکند در نشست و برخاست ها همه چیزمان در دنیا خلاصه شود، یاد خدا هم باشیم و در پرتوی این یاد، بندگان نیازمند خدا را فراموش نکنیم مبادا در نزدیک ما کسی باشد که رنگ نیاز چهره اش را مکدر کند و ما غافل باشیم.

 

چه سفارش های دیگری در نهج البلاغه امام علی(ع) وجود دارد که صله رحم های نوروزی را منشاء خیرات و برکات در سبک زندگی می کند؟

 

از سفارش های اخلاقی حضرت(ع) در نهج البلاغه عدم اختلاط محرم و نامحرم و مراقبت در ارتباط های احتمالی است، لذا ایشان می فرمایند: «چشم های خود را باز دارید از آنچه خداوند برای شما حرام کرده است».

بی تردید این سفارش امام(ع) اگر در دید و بازدیدهای نوروزی لحاظ شود و صرفاً در قالب مرور حدیث و نوشته باقی نماند، قطعا برکات بسیار دارد.

یکی دیگر از آموزه های علوی که بر کیفیت و آثار دیدوبازدیدهای عید می افزاید، مراقبت از گوش و زبان است، که امیرمومنان(ع) در این باره فرموده اند: «گوش های تان را برای حرف های بی ثمر هزینه نکنید بلکه بر علم نافع(هر سخن مفیدفایده) خرج کنید».

این توصیه حضرت(ع) در دید و بازدیدها که از هر دری سخن گفته می شود و چه بسا تبدیل به گفتگوهای بیهوده تا پاسی از شب شود، به محبان ایشان کمک می کند تا از این فرصت مغتنم درباره امور مفید صحبت کنند.

 

 

 

 

چه توصیه های دیگر در نهج البلاغه به کار ما در دیدوبازدیدهای نوروزی می آید؟

 

یکی از آداب دید و بازدیدها، پذیرایی از مهمانان است که با تقدیر و تشکر همراه می شود، نباید این تقدیرها و تعریف ها سبب خودسپندی ما شود، چنان که امام علی(ع) می فرمایند:  «اگر کسی مقابل تان از شما تعریف کرد از او بترسید، به خود بگویید من خود را می شناسم و خدا من را بهتر می شناسد.»

این خود را ندیدن در دیگر آداب و رسوم نوروزی هم صادق است، برای مثال در عید دادن ها که باید حواس مان به فقرا و ایتام هم باشد.

این توصیه امام(ع) برای آن است که معیار کارها برای خدا باشد اما بر این خیال نباشیم که هر چه ما می کنیم حق است، چه بسا کارهای خوب در نظر ما که مقبول اسلام نباشد مثل ریخت و پاش ها و اسراف های نوروزی که شاید در نظرمان خوب است اما اسلام آنها را مطرود می داند.

 

امیرالمومنین(ع) می فرمایند: «در عمل ها خودتان را متهم کنید و خیال نکنید همه اعمال تان مورد قبول است و خوشحال شوید»؛ این یعنی احتمالی بروز اشتباه را بدهید و ابعاد نادرستی رفتارتان را تشخیص دهید مثل تفاوت هایی که بعضاً در محبت کردن ها می گذاریم!

 

 

 

 

هستند فقرا و نیازمندانی که ممکن است تنگی معیشت و فقر اجازه ندهد شادی و شیرینی بهار را آنطور که باید بچشند، آیا در نهج البلاغه امیرمومنان(ع) درباره دغدغه مندی نسبت به چنین مسائلی هم توصیه هایی وجود دارد؟

 

امیرالمومنین(ع) برای آنها که سفره هاشان تنگ و معیشت شان سخت است هم سفارش دارند و می فرمایند: «نشانه بندگان خوب این است که حاجات شان کم است و در مقابل آنچه خدا به آنها عنایت کرده است، عفت به خرج می دهند؛ اگر دنیا به آنها رو کند، آنها به خدا رو می کنند و در دنیا تقوا پیشه کرده اند و فضیلت در این است؛ سخن راست می گویند و به لباس مختصر کفایت می کنند و مشی آنها تواضع است.»

بنابر این فرمایش علوی، محبان خدا به کم خدا قانع بوده و مناعت طبع دارند و حتی وقتی دنیا به سمت شان می آید استقبال نمی کنند و غصه نان ندارند، بر یکدیگر فخرفروشی نکرده و تواضع دارند.

 

و نکته پایانی که می تواند نوروز را برای ما به یکی از راه های رسیدن به احسن الحال تبدیل کند؟

 

اگر می خواهید در رفت و آمدهایتان خوب ترین آدم ها را انتخاب کنید حضرت(ع) راه آن را تعیین کرده اند: «اگر کسی را دیدید که احساس کردید دیندار است بدانید بنده خوب خدا است گویا وقتی او را می نگرید در او قوت دینداری و یقین و ایمان و حرص در یادگیری و حلم و بردباری را مشاهده می کنید».

این توصیه به ما کمک می کند تا در رفت و آمدهای نوروزی به ارتباط با مومنان و آنچه از ورای این ارتباط به دست می آید، توجه کنیم.

پایان پیام/9

منبع: شبستان

کلیدواژه: خبرگزاری شبستان مراسم اعتکاف چهارشنبه سوری شبستان اعتکاف خبرگزاری سال نو محمد جواد ظریف نوروز دیدار با مراجع حکمت های نهج البلاغه صله رحم سبک زندگی اسلامی بهار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۸۱۴۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نتایج آزمون جشنواره سراسری قرآن و عترت (ع) دانشجویان اعلام شد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل ازمعاونت فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم؛ آزمون مجازی ۸ رشته از بخش معارفی و ۲ رشته از بخش های نهج البلاغه و صحیفه سجادیه و ۴ رشته حفظ از بخش آوایی ۲۷ و ۲۸ فروردین برگزار شد.

از بین شرکت کنندگان افرادی که بالاترین نمرات را کسب کردند؛ با توجه به ظرفیت پذیرش در مرحله سراسری، به عنوان راه یافتگان به مرحله سراسری شده اند.

گفتنی است تاریخ و نحوه برگزاری آزمون در بخش معارفی و بخش های صحیفه سجادیه و نهج البلاغه مرحله سراسری متعاقبا اعلام خواهد شد.

همچنین، برگزیدگان در رشته های حفظ از بخش آوایی در مرحله سراسری به صورت حضوری و در قالب آزمون شفاهی به رقابت می پردازند.

بر اساس مصوبه شورای سیاست گذاری سی و هشتمین جشنواره قرآن و عترت(ع) دانشجویان کشور، دانشگاه کردستان میزبان مرحله سراسری این جشنواره خواهد بود. شرکت کنندگان برای اطلاع بیشتر به اینجا مراجعه کنند.

کد خبر 6086544