به نقل از «عصر ایران»

خرداد 97/ با جام جهانی در تحریم و گرانی

تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۱۹۵۷۳۰

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- فضای سیاسی کشور در خرداد 1397 تحت تأثیر تبعات خروج آمریکا از برجام و بیم و امید دربارۀ سرنوشت توافق هسته‌ای و پیوند آن با اقتصاد و زندگی و معیشت مردم بود.

مسابقات جام جهانی فوتبال و حضور تیم ملی ایران در این تورنمنت بین‌المللی البته توجه افکار عمومی را به خود جلب کرده و به مثابۀ مسکّن ومخدّری عمل می‌کرد تا جامعه قدری آرام بگیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این حال پرسش اصلی که همه جا مطرح می‌شد این بود که «چه خواهد شد» و «نکند 5 ماه دیگر با تحریم خرید نفت ایران دوباره به سال های 90 و 91 بازگردیم» و در پروسۀ «نفت در برابر غذا» قرار گیریم و در این حالت رییس جمهور روحانی که با برجام و دیپلماسی شناخته می‌شد «چه خواهد کرد» و به تعبیر دقیق‌تر «چه می تواند بکند»؟

اگر بماند چگونه می‌تواند ادامه دهد در حالی که گفتمان دیگری دارد و اهل دور‌‌زدن تحریم ها و فروش نفت با آدم‌هایی مانند بابک زنجانی و رضا ضراب نیست و اگر صحنه را ترک کند عرصه را به چه کسانی می‌سپارد؟

در این فضا بود که سید حسین موسویان عضو تیم مذاکرات هسته‌ای در دولت اصلاحات و در دورانی که حسن روحانی مسؤولیت پرونده را بر عهده داشت، پیشنهاد کرد دولت استعفا کند و انتخابات زودرس برگزار شود.

موسویان نگفت ولی مراد او این بود که هویت و ماهیت این دولت با برجام گره خورده و اگر برجام به فرجام نرسد آن‌گاه دکترین روحانی و کلید او برای حل مشکلات، موضوعیت خود را از دست می‌دهد.

روحانی اما به این پیشنهاد و زمزمه‌های دیگر واکنش منفی نشان داد و خود را از چارچوب برجام بالاتر کشاند و در مقام رییس «جمهوری اسلامی ایران» و نه صرفا مجری «پروژۀ توافق هسته‌ای» موضع گرفت و گفت: «در پی خروج آمریکا و در مقابل ترامپ، سه راه در پیش داریم:

اول این که تسلیم شویم و هر آنچه را که ترامپ می گوید و می خواهد بپذیریم. این پذیرش اما به معنی پایان عزت تاریخی ملت ایران است.

دوم این که در برابر آمریکا بایستیم و در عین حال به دعواها و اختلافات خود ادامه دهیم و یکی بگوید برجام خوب بود ودیگری پاسخ دهد: نه، خیلی هم بد بود. نتیجه این خواهد شد این مقاومت، بالاترین هزینه را برای مردم ایران بالاخص فقرا در پی خواهد داشت و هزینۀ آن را مردم خصوصا کم درآمدها باید بپردازند.

راه سوم اما این است که تسلیم نمی شویم و مقاومت می کنیم اما با کمترین هزینه و دولت این راه را انتخاب کرده است. ما وعده داده ایم، به عهدمان باید وفا کنیم و تا آخرین روز بایستیم».

بدین ترتیب او به پیشنهاد یا زمزمۀ استعفا پاسخ منفی داد تا هم خاطر دوستان را آسوده کند و هم دلواپسان را از سوء تفاهم به درآورد و بگوید هر چند دولت او برجامی است امابرجام، شیشۀ عمر آن نیست تا اگر بشکند دولت هم ساقط شود.

در توجیه یا توضیح این موضع گفته شود که روحانی به مذاکره با اروپایی ها امید بسته و این که با عصای آنها برجام را سرپا نگاه دارد.

درست در روزهایی که ایران هر گونه مذاکرۀ مجدد با ایالات متحده را رد می کرد و بی حاصل می دانست و گفت و گو را تنها در چارچوب برجام امکان پذیر توصیف می کرد دیدار دونالد ترامپ رییس جمهوری ایالات متحده با کیم جونگ اون رهبر جوان کره شمالی خبر ساز شد. این اتفاق، صبح سه شنبه 22 خرداد 1397 خورشیدی در هتل کاپلای جزیرۀ سنتوزای رخ داد.

ترامپ در این دیدار کلیات توافق هسته ای با کره شمالی را امضا کرد تا این پیام را به جهان مخابره کند که توافق هسته ای مطلوب از نظر او این است نه توافقیکه سلف او – باراک اوباما – با ایران انجام داد و به همین سبب در نشست خبری پس از امضای توافق نامه با کیم جونگ اون به انتقاد از سلف خود پرداخت و گفت: «من مثل اوباما باج ندادم و تحریم های خود را ادامه می دهیم تا رفتار ایران عوض شود.»

با این اتفاق بیش از پیش روشن شد که هدف ترامپ از فشار به ایران چیست. این که نشان دهد توافق اوباما و کری خوب نبوده و کار درست از عهدۀ او برمی آید.

با این حال در ایران کسی به کیم جونگ اون، اتهام خیانت وارد نکرد و این تحلیل غالب بود که کرۀ شمالی می خواهد زمان بخرد و نمی خواهد خود را گوشت قربانی مطامع ترامپ کند و پیش بینی شد که به چند کار نمایشی بسنده می کند و زیر بار نابودی کل تأسیسات هسته ای نخواهد رفت و در پایان سال 97 با شکست دور دوم مذاکرات معلوم شد خطا نبوده است.

تحلیل دیگر این بود که کرۀ شمالی با چین هماهنگ است و در زمینی بازی می کند که چین طراحی کرده و چینی ها احتمالا این پیغام را فرستاده اند که قصد شاخ به شاخ شدن با ترامپ را دارد و بهتر است کیم جوان هم انعطاف نشان دهد.

همان موقع در تحلیلی در این باره نوشتم:«ترامپ و کیم به رغم همۀ تفاوت ها از نوع لباس پوشیدن تا حرف زدن، از قد و قامت تا سن وسال و از نماد سرمایه داری بودن تا اقتصادی کاملا غیر آزاد در یک موضوع اشتراک دارند و آن، همانا تعلق هر دو به دوران قبل از عصر دانایی است و از این نطر به هم شباهت دارند و شاید راز علاقۀ این دو با وجود همۀ تضادها و اختلاف ها همین تعلق باشد.

فوکویاما تصور می کرد دموکراسی های لیبرال، آخرین مرحله در مناسبات قدرت و سیاست اند اما در سال های قبل با ظهورداعش و قبل از آن این نظریه به چالش گرفته شد و حالا هم ترامپ نشان داده در سیاست امکان بازگشت همواره وجود دارد. اکنون نیز تردیدها دربارۀ روحانی به این خاطر است که در فضای بازگشت تحریم ها دو عصر سابق و لاحِق را چگونه می تواند مدیریت کند؟»

در خرداد 1397 چند چهرۀ مشهور چشم از جهان بستند و هر چند به عرصه های گوناگون تعلق داشتند و چه بسا یکدیگر را از نزدیک ندیده باشند، اما در مرور سال کهنه نمی توان به نام آنان اشاره نکرد:

1. ناصر ملک مطیعی؛ شمایل «کلاه مخملی» در فیلمفارسی ها که هر چند بعد از انقلاب نیز یکی دو فیلم بازی کرد اما عملا چهل سال بعد از انقلاب را دور از سینما گذراند. با این حال در ایران ماند و مردم نیز او را فراموش نکردند. مردی که با نقش کلاه مخملی و لوطی وشی یکی شده بود و نقش دیگری به او نمی نشست.

2. غلامرضا حسنی امام جمعۀ ارومیه هم چهره در نقاب خاک کشید. او در کهن سالی دربارۀ اعدام فرزند خود – رشید- گفته بود: « اعدام او برایم فوق العاده سخت بود. رنج می برم از این که پسر من دیروز با رژیم شاه می جنگید و در جمهوری اسلامی در فهرست اعدامی ها بود.»

شهرت او فراتر از استان آذربایجان غربی اما بیشتر به خاطر انعکاس خطبه های نماز جمعه علیه اصلاح طلبان در روزنامۀ صبح امروز بود.

3.صدر الدین شجره؛ این گوینده رادیو و هنرمند را خیلی ها نمی شناختند و هنوز هم نمی شناسند. چندان که وقتی خبر درگذشت او همزمان با بازی ایران- اسپانیا در جام جهانی منتشر شد خیلی ها تصور کردند محمد رضا شجریان درگذشته است و شجره را با شجریان اشتباه گرفتند. اکبر زنجان پور درباره اش گفت: «صدری، تنها بود و ساکت و عاشق چخوف و اکبر رادی. با او دربارۀ تنهایی و سکوت، صحبت می کردیم.»

4.سید علی اکبر حسینی مشهور به اخلاق در خانواده نیز یکی دیگر از درگذشتگان بود که با تلویزیون به شهرت رسید ولی در 10 سال اخیر کنار بود. مرگ آقای حسینی اخلاق در خانواده استیضاح ناکام عطاء الله مهاجرانی وزیر ارشاد دولت اصلاحات در اردیبهشت 1378 را نیز در خاطره ها تازه کرد چون یکی از امضا کنندگان استیضاح بود و مهاجرانی در دفاعیات خود خطاب به او گفت: « جناب آقای حسینی اخلاق در خانواده، شما که معلم اخلاق هستید با این تعابیری که دربارۀ کفریات داشتید اگر مجلس به من رأی داد آیا نخواهند گفت مجلس به سخنان معلم اخلاق، توجه نکرد؟»

5. درگذشتۀ دیگر خرداد 1397 محمد امین قانعی راد جامعه شناس نجیبی بود که بارزترین ویژگی او توجه به متن جامعه به جای تمرکز بر حاکمان بود.

با این همه، خرداد ماه سیاست نبود. ماه فوتبال بود و نگاه ها به کارلوس کی روش و در روزهای پایانی بازی های تیم ملی فضای جامعه را تغییر داد.

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: خرداد 97 جام جهانی فوتبال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۱۹۵۷۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گروسی: ایران باید بیشتر با آژانس همکاری کند/ قصد دارم به زودی به ایران بروم

به گزارش قدس آنلاین، "رافائل گروسی" مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گفت‌وگویی مدعی شد که غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران و نبود دسترسی بازرسان بین‌المللی به تاسیسات اتمی آن، به نگرانی‌ها درباره فعالیت‌های هسته‌ای آن دامن می‌زند.

با این وجود، گروسی گفت که نسبت به حفظ گفت‌وگوها در این باره متعهد است.

خبرگزاری آلمانی دویچه وله گزارش داد که گروسی در گفت‌وگویی با این خبرگزاری مدعی شد ایران "چند هفته، نه چند ماه" با در اختیار داشتن اورانیوم غنی‌شده کافی برای ساختن یک بمب اتمی فاصله دارد.

او افزود: اما به معنای این نیست که ایران سلاح اتمی دارد یا در این بازه در اختیار خواهد داشت.

مدیرکل آژانس توضیح داد، در حالی که غنی‌سازی اورانیوم در سطح نظامی نگران‌کننده است، نمی‌توان بر اساس این نتیجه گرفت که ایران در حال حاضر یک سلاح اتمی دارد.

گروسی گفت که اهداف ایران در این زمینه مشخص نیست و تنها می‌توان درباره آن گمانه‌زنی کرد.

ابراز نگرانی مدیرکل آژانس در حالی درباره برنامه هسته‌ای ایران مطرح می‌شود که ایران یک سال و نیم پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای(برجام)در سال ۲۰۱۸، متحمل شدن تحریم‌های بازگردانی‌شده واشنگتن و بدعهدی شرکای اروپایی در کاهش تاثیر تحریم‌های آمریکا، اعلام کرد که در پنج گام تعیین‌شده و طبق بند ۳۶ برجام از انجام دادن برخی تعهدات داوطلبانه خود در توافق فاصله می‌گیرد.

محدود کردن امکانات نظارتی آژانس در تاسیسات ایران نیز اقدام متقابل تهران در واکنش به قطعنامه تنبیهی آمریکا و شرکای اروپایی برجام در دو سال گذشته انجام شد. اما مذاکرات میان ایران و آژانس برای حل‌وفصل مسائل پادمانی باقی‌مانده ادامه دارد و ایران تا کنون به تعهدات خود در بیانیه‌های مشترک با آژانس عمل کرده است.
اگرچه، مقامات ایران تاکید کرده‌اند در صورت بازگشت تمامی طرفین توافق به اجرای تعهدات خود، اقدامات انجام‌شده را به حالت اولیه بازمی‌گرداند.

در این میان، مذاکرات میان ایران و طرفین اصلی برجام به منظور احیای این توافق که در مارس ۲۰۲۱ آغاز شد، به بن‌بست رسیده است. ایران طی توافق هسته‌ای متعهد شده بود که در ازای لغو کلیه تحریم‌های آن، فعالیت‌های هسته‌ای خود را محدود کند.
دویچه وله در ادامه نوشت که گروسی مدعی شد، آژانس از سطح دسترسی مورد نیازش در ایران برخوردار نیست که گمانه‌زنی‌ها درباره فعالیت‌های هسته‌ای آن را تشدید می‌کند.

او همچنین به حل‌وفصل نشدن مسئله برخی یافته‌های آژانس، از جمله ذرات اورانیوم در محل‌های پیش‌بینی‌نشده اشاره کرده و گفت که این موضوع به تردیدها درباره شفافیت ایران دامن می‌زند.

گروسی گفت: این موضوع محور اصلی گفت‌وگویی بوده است که تلاش کرده‌ام با ایران برقرار کنم.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه، با اشاره به افزایش تنش‌ها میان ایران و رژیم صهیونیستی در پی اقدامات متجاوزانه این رژیم و پاسخ قاطعانه ایران، هرگونه ایده حمله به تاسیسات هسته‌ای را محکوم کرد.

او بیان کرد:حمله به تاسیسات هسته‌ای امری، مطلقا، ممنوع است.

گروسی همچنین درباره تهدید حملات هسته‌ای نیز گفت: به نظرم عادی‌سازی صحبت کردن از تسلیحات اتمی، استفاده از تسلیحات اتمی، کسب تسلیحات اتمی واقعا اسفناک است.

او همچنین گفت که آژانس همواره از گفت‌وگوها میان ایران و آمریکا حمایت می‌کند.

مدیرکل آژانس همچنین درباره مذاکرات میان ایران و آژانس گفت: آنچه واقعا به آن تمایل دارم، مذاکرات میان ما، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران است، چون چیزهای زیادی وجود دارد که باید درباره آن شفاف‌سازی شود و به همین دلیل است که قصد داریم به زودی به ایران سفر کنیم.

او گفت که پیامش به ایران این است که باید بیشتر با آژانس همکاری کند.

منبع: خبرگزاری ایسنا