به نقل از «تین نیوز»

کارنامه بانک مرکزی در کاهش چک‌های برگشتی در سال 97

تاریخ انتشار: ۵ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۲۱۰۱۴۹

تین‌نیوز | 

دژمان*: اقدامات رو به جلوی بانک مرکزی در ماه‌های اخیر منجر به کاهش آمار چک‌های برگشتی شده‌است. با این وجود اما، اهمال بانک مرکزی در اجرای تکالیف خود در قانون جدید چک باعث سردرگمی مردم شده‌است.

رکن اساسی اقتصاد و توسعه اقتصادی در هر کشوری، مبادله است و هر چه در یک نظام اقتصادی مبادلات با سهولت انجام شود، توسعه اقتصادی نیز تسریع می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در سهولت مبادلات اقتصادی، ابزارهای پرداخت به ویژه در معاملات مدت‌دار نقشی تعیین‌کننده و زیربنایی دارند. به موجب قانون پولی و بانکی کشور، یکی از مأموریت‌های بانک مرکزی، تسهیل مبادلات بازرگانی‌است؛ لذا بانک مرکزی باید از هر ابزاری که به تحقق این هدف کمک کند حمایت و آن را تقویت کند.

چک؛ اصلی‌ترین ابزار مبادله بلندمدت

در جامعه امروز ما چک به‌دلیل مزایایی از قبیل لازم‌الاجرا و سهل‌الوصول بودن، بار اصلی مبادلات مدت‌دار را در کشور به‌دوش می‌کشد. طبق آمار بانک مرکزی در سال ۱۳۹۶ ارزش چک‌های صادره چیزی حدود هزار هزار میلیارد تومان بوده‌است. این آمار دو واقعیت را نمایان می‌کند. اولاً نشان‌دهنده این است که چه حجم بزرگی از اقتصاد کشور با این برگه بهادار در حال نقل و انتقال است. دوماً این نکته را گوشزد می‌کند که در صورت از بین رفتن اعتبار آن، چه ضربه مهلکی را می‌تواند به چرخه اقتصادی کشور وارد کند.

ایجاد سامانه صیاد، گام اول بانک مرکزی برای مبارزه با چک‌های برگشتی

با توجه به نقش جدی چک در تسهیل مبادلات اقتصادی، بانک مرکزی طراحی سازوکارهای لازم برای افزایش اعتبار چک را در دستور کار خود قرار داد. در ابتدا، با ایجاد سامانه صیاد (صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک) به موجب مصوبه جلسه ۱۲۸ ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی در سال ۹۳، صدور دسته چک را یکپارچه و در بانک مرکزی متمرکز کرد. به این صورت که صدور دسته‌ چک تنها از طریق سامانه صیاد و توسط بانک مرکزی ممکن خواهد بود و هر برگه چک نیز دارای یک کد یکتا است. تا قبل از این، اگر چک فردی در بانکی برگشت می‌خورد، به راحتی می‌توانست از بانک‌های دیگر بدون هیچ‎گونه مشکلی دسته چک جدید دریافت کند، اما با ایجاد سامانه صیاد اگر فردی حتی یک چک برگشتی داشته باشد، از هیچ بانکی نمی‌تواند دسته چک بگیرد و با پیامک کردن کد یکتای دسته چک به سامانه پیامکی ۷۰۱۷۰۱ نیز می‌توان از وضعیت چک‌های برگشتی صادرکننده کسب اطلاع کرد.

اقدام بعدی بانک مرکزی در از بین بردن معضل چک‌های برگشتی، حمایت از قانون «اصلاح قانون صدور چک» بود که در آبان ماه ۱۳۹۷ تصویب شد و به گفته برخی از مسئولین، این قانون یکی از مترقی‌ترین قوانین بعد از انقلاب است. این قانون، جنبه پیشگیرانه دارد. یعنی در این قانون تلاش شده با ایجاد سازوکارهای مناسب از صدو چک برگشتی جلوگیری شود.

تغییر بنیادین رویه رسیدگی در دعوای مطالبه وجه چک

یکی از این اقدامات تغییر بنیادین نحوه دادرسی چک‌های برگشتی است. تا قبل از این قانون، چک‌های برگشتی وعده‌دار، صرفاً از طریق ثبت دعوای حقوقی، قابل پیگیری قضائی بود که آن هم به‌دلیل طولانی بودن زمان دادرسی و لزوم صرف هزینه‌های گزاف دادرسی و حق الوکاله، کار را برای دارنده چک برگشتی بسیار سخت و طاقت‌فرسا می‌کرد. اما این قانون تمامی این مراحل سخت را از جلو پای طلبکار برداشته است. به این صورت که با اخذ گواهینامه عدم پرداختی که در آن کدرهگیری ثبت شده‌باشد، ظرف نهایتاً ۲۰ روز با چند شرط ساده، اجراییه صادر می‌شود.

توقف روند صعودی آمار چک‌های برگشتی

در نتیجه اقداماتی که با یکپارچه سازی صدور دسته چک به‌وسیله سامانه صیاد و امکان استعلام وضعیت صادرکننده صورت گرفت و همچنین جو روانی ایجاد شده در پی تصویب قانون جدید، آمار نسبت ارزش چک‌های برگشتی به ارزش کل چک‌های مبادله شده در ۹ ماهه اول امسال روندی نزولی داشته و در آذر ماه ۱۳۹۷ به پایین‌ترین مقدار خود رسید. به طوری که از ۱۹.۲ درصد در فروردین به ۱۰.۷ درصد درآذرماه رسید.

تکالیف بر زمین‌مانده

اما این تمام ماجرا نیست بلکه متأسفانه با گذشت نزدیک به سه ماه از زمان ابلاغ قانون، بانک مرکزی، تمامی وظایف محول شده را انجام نداده‌ است. اقدامات بسیار مهمی مانند درج کد رهگیری در گواهینامه‌های عدم پرداخت و مسدودی وجوه حساب صادرکننده چک برگشتی به اندازه مبلغ کسری چک، از جمله اقداماتی‌است که اجرای کامل قانون را با اختلالات جدی مواجه کرده‌است.

*دانشجوی مدیریت تکنولوژی دانشگاه تهران

منبع: تین نیوز

کلیدواژه: بانک مرکزی چک برگشتی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۲۱۰۱۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

انتقادات تند از تیم اقتصادی رئیسی /دولت باید خانه تکانی کند و کل تیم را تغییر دهید /قیمت ارز حباب نیست آقای فرزین /محسن رضایی توان کار ندارد

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، جبار کوچکی‌نژاد عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی، درخصوص نابسامانی‌های ارزی و شرایط اقتصادی کشور از ابتدای سال ۱۴۰۳ و لزوم چاره اندیشی مسئولان اقتصادی دولت و پیگیری مجلس در این حوزه، گفت: در بحث مباحث اقتصادی معتقدم که این تلاطم های موجود بر زندگی، کار و معیشت مردم اثر می‌گذارد و از همین ابتدای سال دارد سفره مردم را با چالش و مساله مواجه می‌کند و این در حالی است که مسئولان باید به طور جدی نسبت به این مساله توجه و دقت داشته باشند.

از جملات رییس کل بانک مرکزی در صداوسیما متاسف شدم

وی در گفتگو با ایلنا، ادامه داد: نمایندگان هم همواره در صحن علنی مجلس تذکرات متعدد شفاهی و کتبی را نسبت به عملکرد دولتمردان و تیم اقتصادی داشته‌اند و به دنبال این هستیم که دولت با جدیت پای کار حاضر شود و فکری به حال اقتصاد کند.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به اظهارات رییس کل بانک مرکزی در رسانه ملی، اظهار داشت: آقای فرزین به صداوسیما آمد و با آن جملاتی که در صداوسیما به کار گرفت برای ایشان متاسف شدم. اینکه رییس کل بانک مرکزی بگوید قیمت‌ها حباب است و کاذب است، ما قبول نداریم و حرف‌هایی از این جنس به این معناست که ایشان مردم را خوب نمی‌شناسند و نمی‌دانند که مردم ما به خوبی حرف‌های ایشان را می‌فهمند و تجزیه و تحلیل می‌کنند و می‌دانند که بانک مرکزی با اختیاراتی که دارد موظف است ثبات بازار را برقرار کند.

وی ادامه داد: حالا سه‌شنبه‌های نظارتی است آقای فرزین به مجلس می‌آیند و اعتراض نمایندگان هم نسبت به ایشان شدید است هم درخصوص نوسانات ارزی، ارز دارویی و همه موارد مرتبط دیگر در حوزه مسئولیتی ایشان صحبت خواهد شد.

تیم اقتصادی دولت دچار یک بحران فکری شده است

کوچکی‌نژاد خاطرنشان کرد: به اعتقاد من واقعا دولت در حوزه اقتصادی دچار یک مشکل اساسی است، تیم اقتصادی دولت قدرت تحلیل مسائل اقتصادی و توان تصمیم گیری مناسب را ندارد و به همین خاطر دچار یک بحران فکری شده اند.

وی تصریح کرد: معتقدم که دولت باید یک خانه تکانی در تیم اقتصادی خودش انجام دهد و اگر این کار را انجام ندهد مجلس موظف است ورود کند و این مشکل را حل کند. به نظر من این تحلیل‌ها و آمارهایی که می‌دهند غیرواقعی است، در هفته‌های اخیر شاهد نوسانات شدید نرخ ارز بودیم، این تکانه ها یک تا دو ماه دیگر در حوزه اقتصاد ایران و معیشت مردم و اجناس وارداتی خودش را نشان می‌دهد.

کل تیم اقتصادی از معاون اول تا سایر اعضا باید تغییر کنند

نماینده رشت در مجلس در پاسخ به این سوال که اقدام ثانویه شما در صورت عدم حصول نتیجه از جلسه سه‌شنبه‌ها چه خواهد بود؟ گفت: باید ببینم نتیجه جلسه چه خواهد شد، اگر نتیجه بخش نباشد باید راهکارهای دیگری را در پیش بگیریم.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه در پاسخ به این سوال که «تغییر در تیم اقتصادی در چه سطحی باید باشد؟ معاون اول به عنوان نفر اول تیم اقتصادی یا در سایر سطوح این نیاز به تغییر احساس می‌شود؟»، ابراز داشت: کل تیم اقتصادی از معاون اول تا سایر اعضای تیم اقتصادی دولت و حتی مشاورین و معاون اقتصادی باید تغییر کنند، آقای محسن رضایی و سایر افرادی که در تیم هستند واقعا توان این کار را ندارند و من فکر می‌کنم که علم کار را هم ندارند.

۲۷۲۱۸

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1895834