بهار ۹۸| آشتیان سرزمینی به قدمت تاریخ کهن ایران زمین+فیلم
تاریخ انتشار: ۸ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۲۳۸۳۰۰
شهرستان "آشتیان" سرزمینی به قدمت تاریخ کهن ایران زمین است که خواستگاه بزرگان کشور بوده است. ۰۸ فروردين ۱۳۹۸ - ۰۰:۱۹ استانها مرکزی نظرات - اخبار استانها -
بهگزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، استان مرکزی استانی در مرکز ایران بوده که بزرگترین شهر و مرکز آن کلانشهر اراک است و بهعنوان پایتخت صنعتی ایران شناخته میشود و از شمال به استانهای البرز و قزوین، از غرب به استان همدان، از شمال شرقی به استان تهران از جنوب به استانهای لرستان و اصفهان و از شرق به استانهای قم و اصفهان محدود میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این استان دارای مساحتی معادل 29٬530 کیلومتر مربع است که 1.82 درصد از مساحت ایران را به خود اختصاص داده است و براساس آخرین تقسیمات کشوری، دارای 12 شهرستان، 23 بخش، 32 شهر، 66 دهستان، یکهزار و 394 آبادی دارای سکنه و 46 آبادی خالی از سکنه است.
استان مرکزی به سبب وجود کوههای مرتفع، مجاورت با حاشیه مرکزی ایران، همجواری با بخشی از منطقه حوض سلطان، کویر میقان و حوزه آبریز دریاچه نمک و همچنین قرار گرفتن در محل تلاقی دو رشته کوه البرز و زاگرس، دارای آب و هوایی متنوع است.
این استان بهسبب قرارگیری در مرکز کشور و مجاورت با حکومتهای بزرگ قبل از اسلام از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است و بههمین سبب شهرهای این منطقه از لحاظ تاریخی اهمیت پیدا کردهاند که از جمله این شهرها میتوان به اراک، کمیجان، نراق، آوه، آستانه، نیمور، ساروق، وفس، چهرقان و کرهرود اشاره کرد.
استان مرکزی از جمله استانهای نخبهپرور است که تعداد مفاخر کشور در آن بیش از 4500 نفر است و یک چهارم یعنی معادل 1100 نفر مربوط به استان مرکزی بوده و این امر نشانگر اهمیت خطه این استان در فرهیختهپروری است از این رو به این استان لقب بهشت مفاخر، سرزمین آفتاب و پایتخت مفاخر و مشاهیر را دادهاند.
آشتیان شهری مناسب گردشگران در بهار و تابستان
هرستان آشتیان از شهرهای کهن و تاریخی استان مرکزی است که از شمال به تفرش و قم، از جنوب و جنوب شرق به شهرستانهای دلیجان و اراک از غرب به شهرستان فراهان محدود شده و با جمعیتی حدود 16 هزار نفر و مساحتی در حدود هزار و 239 کیلومترمربع کوچکترین شهرستان استان مرکزی است.
شهرستان آشتیان به سبب ارتفاع به نسبت زیاد، دارای زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل بوده و در دامنه ارتفاعات کوههای مرکزی استان واقع شده و از جنوب به دشت فراهان و کویر میقان منتهی میشود که از ارتفاعات معروف آن میتوان به کوه رف قاسمکش، کوه کلاهه و میرآب اشاره کرد.
مهمترین منابع آب منطقه رودخانه فصلی آشتیان آهو و چند رودخانه فصلی دیگر به همراه تعداد محدودی چشمه سار بوده و همچنین منابع زیرزمینی این منطقه شامل تعداد قابل ملاحظهای رشته قنات و چاههای عمیق و نیمه عمیق است.
آشتیان خواستگاه بزرگان ایران زمین
زبان اهالی این شهرستان فارسی است و عدهای از آنها به زبان ترکی تکلم میکنند و کشاورزی و دامپروری فعالیت غالب ساکنان این شهرستان را تشکیل میدهد و از جمله سوغات شهرستان آشتیان میتوان صابون، گردو و بادام را نام برد.
این درحالی است که کارگاههای صابونسازی یکی از جاذبههای مهم اقتصاد سنتی این شهرستان محسوب میشوند که البته برای صابون محلی آشتیان فواید بسیاری از سوی طبیبان طب سنتی ذکر شده است.
آشتیان مهد و خواستگاه بزرگان بسیار ایران از جمله عبدالکریم قریب گرکانی پدر زمینشناسی ایران، عبدالعظیم قریب ادیب معاصر ایرانی و بنیانگذار دستور زبان فارسی نوین، عباس اقبال آشتیانی مورخ، ادیب و نویسنده معاصر ایرانی، پروین اعتصامی شاعر نامدار معاصر فرزند یوسف اعتصامی آشتیانی ملقب به اعتصام الملک،میرزا اسماعیل آشتیانی معروف به شعله، برجستهترین شاگرد کمال الملک بوده است.
گزارش از لیلی کربلایی
انتهای پیام/ ت
R41371/P4001/S6,73/CT7منبع: تسنیم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۲۳۸۳۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بهاریه «جشن گل سرخ» در دیار گنبدهای فیروزهای
گل سرخ اصفهان که با نام( Rosa Ispahan ) در جهان شناخته میشود، با گلهای صورتی روشن، یکی از انواع گل رز با نام علمی (Rosa damascena ) است.
نقش گل سرخ اصفهان، در بسیاری از بناهای تاریخی این شهر از مساجد و مقابر تا خانههای تاریخی به اشکال مختلف به شیوه نقاشی، کاشیکاری، گچبری و سنگنگاره به وفور قابل مشاهده است. یکی از زیباترین نقوش گل سرخ اصفهان را در کاشیکاریهای «مسجد سید» و همچنین مسجد《رکنالملک 》بازمانده از دوران قاجار میتوان دید اما قدیمیترین نگاره دارای نقوش تداعی کننده گل سرخ، مربوط به سرستونهای ساسانی است که در اصفهان یافت شده و هم اکنون یکی از این سرستونها در «باغ موزه چهلستون» و دیگری در «موزه ملی ایران» نگهداری میشود.
این نقوش بیانگر جایگاه دیرینه گل سرخ در شهر اصفهان و اندیشه هنرمندان این دیار است.
با جستجو در فرهنگ ایران میتوان گفت اردیبهشت موکل و نگهبان گیاهان روی زمین است، ماهی که همیشه اصفهان با گلهای سرخاش بیشتر از وقتهای دیگر سال به چشم میآید. از سوی دیگر در متون پهلوی گل «مرزنگوش» به عنوان نماد اردیبهشت شناخته می شود اما می بینیم که در اصفهان در جشن اردیبهشتگان به تدریج گل سرخ جایگزین گل «مرزنگوش» شده چنان که «پیترو دلاواله»، گردشگر ایتالیایی که در دورهی صفوی از اصفهان دیدن کرده، به جزئیات دقیقی از جشن گل سُرخ و آیینهای شاد آن اشاره کرده است.
دلاواله در توصیف جشن گل سرخ نوشته است: « در بهار، وقتی که گل سرخ می شکفد، یک شبانه روز به نام جشن گل سرخ مجالس شادی و طرب ترتیب می دهند و در آن روز مرد و زن از شهر بیرون می روند و به بازی و تفریح مشغول میشوند و گل سرخ بر سر و روی هم می ریزند. در شهر نیز مردم در قهوهخانهها به آواز و شادی برمیخیزند و هنگام شب، جوانانی که معمولا در قهوهخانهها خدمت می کنند در کوچهها و بازارهای اطراف میدان نقش جهان به صدای ساز میرقصند و جمع دیگری که طبقهای پر از گل سرخ بر سر دارند در میان چراغ و مشعل و فانوس بر سر و روی مردم گل میپاشند و در مقابل پولی می گیرند.
برخی پژوهندگان فرهنگ ایران معتقدند با توجه به برابری زمانی جشن گل سرخ در اوایل بهار و زمان شکوفا شدن گلهای سرخ، جشن گل سرخ یادمانده جشن اَردیبهشتگان است که در ایران کهن در روز سوم یا اردیبهشت روز از اردیبهشت ماه برگزار میشده و سپس با نام «جشن گل سرخ» در شهرهای مرکزی ایران همچون کاشان و اصفهان برگزار شده است.
در این پیوند باید گفت، منابع دیگری چون کتاب «المدخل فی صناعة احکام النجوم» نوشته «کوشیار گیلانی» که در نیمه دوم قرن چهارم تا اوایل قرن پنجم هجری می زیسته است، از «گلستان جشن» به جای « اردیبهشتگان» نام میبرد و «هاشم رضی» نیز در«گاهشماری و جشنهای ایران باستان» آن دیدگاه را تائید می کند.
در ادبیات فارسی و گویش مناطق مختلف ایران زمین، گاه «گل لاله سرخ» یا «گل شقایق سرخ» را نیز گل سرخ نامیده اند اما منظور از «گل سرخ» که با نام اصفهان گره خورده، گلسوری یا گل آتشی یا گل محمدی، گیاهی از تیره رز ( Rosacea ) است. گلبرگهای این گل دارای بوی ملایم و مطبوع است و در برخی از مناطق ایران به صورت خودرو میروید و گونههای مختلف آن را برای تزئین یا گلابگیری پرورش میدهند.
اما امروز از جشن گلسرخِ اصفهان تنها نامش در میان سفرنامهها باقی مانده و جای تاسف است که هم اکنون از این گل در چشم اندازهای شهری که روزی شهره به گلهای سرخش بوده و سازگار با زیست بوم اصفهان است، در جهت برندسازی هرچه بیشتر آن به نام اصفهان استفاده نمی شود.
این درحالی است که گردشگرانی که در ادوار مختلف تاریخی به اصفهان سفر کردهاند، افسون گل سرخی این دیار چشمانشان را پر میکرد و از همین رو هم در توصیفات و سفرنامههایشان، نام اصفهان را با گل سرخ پیوند می دادند.
«مادفون روزن» جهانگرد سوئدی که در دوران قاجار اصفهان را دیدار کرده است، در سفرنامه خود با نام «سفری به دور ایران» یادآور میشود که این شهر به واسطه گلهای سرخ بهاری به «گل سرخ جهان» مشهور است یا «ژان دیو لافوا» که در سال ۱۲۶۰ خورشیدی از اصفهان دیدن کرده، شهر اصفهان را «درخت پُر گل بهشتی» مینامد و می نوسید: « ... اصفهان که نصف جهان و زیباترین زیباییهای روی زمین است در دنیا به درخت پر گل بهشتی معروف است. در بهار، هوا از بوی گلهای زیاد کاملا معطر شده و مایه سرور و نشاط فراوان است ... ».
«پیر لوتی» سیاح فرانسوی نیز که سال ۱۲۸۰ خورشیدی و همزمان با روزگار پادشاهی مظفرالدین شاه به ایران سفر کرد در سفرنامه خود به نام «به سوی اصفهان» این شهر را «شهر درخت و گل» مینامد و درباره فصل بهار در اصفهان و علاقهمندی بسیار مردم اصفهان به گلهای بهاری به ویژه گل سرخ، نوشته است:«... گل؛ باز هم گل ... گویی در این فصل بهار که بسیار زود به تابستان می پیوندد، مردم این شهر بیماری گل گرفته اند. همین که بامدادان پنجره اتاق را می گشایم، باغبان بی درنگ دستهای گل سرخ که بهتازگی چیده و هنوز شبنم بامدادی بر آنها نشسته است، برایم می آورد. در چایخانه همراه چای سنتی، شاخهای گل به افراد تقدیم میشود و در کوچه و بازار همه مردم گل به دست دارند . گلسرخ در همهجا فراوان است. همه قهوهچیها و شیرینیفروشان طول راه، گل سرخ در گلدانها گذاشته و به کمربند خود هم گل آویختهاند. گدایان که در غرفهها نشسته اند نیز گل در دست دارند و با آن بازی میکنند ... برای من بسیار طبیعی است که در نزد این مردم آرام که همیشه گل در دست دارند، بنشینم... ».
« راجر استیونس » هم که در سال ۱۳۳۳ خورشیدی از اصفهان دیدار داشته در سفرنامه خود «سرزمین صوفی بزرگ»، در وصف اصفهان چنین می نویسد: « بین میدان نقش جهان تا چهارباغ و در اطراف خیابان، هشت ردیف از درختان صنوبر و درختچههای گل سرخ که به شکل حصار درآمده بودند و بوتههای گل یاسمن که در بین آنها کاشته شده بودند، دیده می شد. در هر گوشه و کنار، باغچههای گل کاشته بودند و آنها به چهارباغ جلوه و شکوه می بخشیدند ... »
همچنین «ژولین» سیاحی که در سال ۱۲۷۹ خورشیدی از اصفهان دیدار کرده در سفرنامه خود به برخی از گلهای زیبای پرورشی اصفهان در آن دوره اشاره می کند و می نویسد که در باغهای اصفهان گلهای نسترن و خصوصا گل سرخ و گلهایی همچون اژدر دهان، زبان در قفا، همیشه بهار، نرگس و شب بو به فراوانی وجود دارد و بوتههای گل سرخ به اندازه درختها بزرگ شده اند.
منبع: ایرنا
باشگاه خبرنگاران جوان اصفهان اصفهان