هیپاتیا؛ اولین ریاضیدان زن یونانی
تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۴۱۲۸۷۹
تهران- ایرنا- بخشی از مسابقات ریاضی واترلو کانادا که هجدهمین دوره آن روز جمعه در تهران برگزار شد، به نام دختر جوان ریاضیدانی است که در قرن چهارم میلادی و زمانی که جامعه زنان و مردان در جهل بسر می بردند؛ شهرتی جهانی یافت تا آن جا که با گذشت قرن ها، نامش سر در مسابقات ریاضی نقش بسته است.
به گزارش روز شنبه خبرنگار علمی ایرنا، هجدهمین دوره مسابقات واترلوی کانادا که روز جمعه همزمان در ایران و 80 کشور جهان برگزار شد به ترتیب شامل آزمون فرایر برای مقطع نهم، گالوا برای مقطع دهم و هیپاتیا برای مقطع یازدهم بود که دانشگاه واترلو کانادا به دانش‌آموزان شرکت‌کننده در این آزمون، گواهی حضور و به دانش‌آموزان برتر، گواهی برتری و به نفرات اول، مدال اهدا می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ریاضی، مادر علم هاست و در تمامی رشته ها و مسیر زندگی کارایی عمیق دارد اما متاسفانه به دلیل مجهول واقع شدن و کاهش ارزش واقعی ریاضی در سطح جامعه و برجسته شدن رشته‌های علوم تجربی به دلیل آینده شغلی، از میزان استقبال به علوم پایه بخصوص در میان زنان کاسته شده است.
شاید بتوان گفت عدم شناخت از نحوه رشد و نمو این رشته و اندیشمندانی که در این حوزه، زحمت کشیده اند و زیرساخت های توسعه آن را فراهم کرده اند یکی دیگر از دلایل بی توجهی و در نتیجه افول اقبال رشته ریاضی باشد.
موضوعی که ضرورت معرفی ریاضی دانان مشهور زن را دوچندان کرده است تا توانمندی آنان چراغ راه هدایت زنان در مسیر دانش باشد. در این راستا، پرداختن به احوال «هیپاتیا» به عنوان نخستین زن ریاضی دان قرن چهارم میلادی که یکی از بخش های مسابقات بین المللی ریاضی را به نام او نامگذاری کرده اند، خالی از لطف نیست.
**هیپاتیا، نخستین ریاضی دان زن نامدار و ماندگار
هیپاتیا، زنی یونانی است که به عنوان نخستین زن برجسته ریاضیدان شناخته می‌شود. او یکی از قهرمانانی است که جان خود را برسر عقاید و آراء خود از دست داد.
وی که قرن چهارم میلادی در خانواده ای ریاضی دان به دنیا آمد، ریاضیات و فلسفه را تحت تعالیم پدر آموخت و با استعداد فوق العاده ای که داشت از یک سو به عنوان مشهورترین ریاضیدان زن درمیان دانشمندان یونان باستان و از سویی دیگر نخستین ریاضیدان زن شناخته شد.
هیپاتیا به جهت کار و مطالعه و داشتن نبوغ گسترده، به تدریس در دانشگاه اسکندریه در رشته فلسفه و ریاضیات دعوت شد، مقامی که تا آن زمان فقط به مردان تعلق داشت. همه مورخان از محبوبیت عجیب و فراوان هیپاتیا در میان مردم، علما و دانشجویان سخن گفته‌اند. او معلم محبوبی بود و به دلیل تبحرش در هنر سخنوری، سخنرانی هایش طرفداران بسیاری داشت آن هم زمانی که حضور یک زن به عنوان ریاضی دان غیر قابل تحمل بود.
همین امر سبب شد که در یکی از روزهای ماه مارس 415 میلادی، هنگامی که وی ازکتابخانه مرکزی اسکندریه باز می گشت، توسط گروهی از جمعیت خشمگین و خرافاتی به قتل رسید. نفوذ و قدرت کلیسا در آن زمان مانع پیگرد و مجازات قاتلان هیپاتیا شد اما بعدها هیپاتیا را به عنوان یک قدیسه شهید معرفی کرد.
هیپاتیا رساله‌های فراوانی در زمینه ریاضیات نوشت که بسیاری از آنها در زمان یورش مردم به معبد سراپیس اسکندریه از بین رفت. او در حل مسائل جبر و هندسه راه‌حل‌های جدیدی ارائه کرد آن‌چنان‌که شناخت مخروط‌ها تا قرن هفدهم از آنچه او تدریس می‌کرد پیش‌تر نرفت. او مخترع غلظت سنج است که برای تعیین غلظت مواد حل شده در مایعات به کار می‌رود.
همچنین او از نخستین کسانی بود که به وسیله‌ای برای راه‌یابی دریانوردان اندیشید و اسطرلاب(نوعی قطب نما) اختراعی او تا قرن هجدهم مورد استفاده دریانوردان بود.
**هیپاتیا دختر خورشید فرزند زمین
زندگینامه و سرنوشت این بانوی بزرگ ریاضیدان را می توان در کتاب «هیپاتیا؛ دختر خورشید فرزند زمین» که به قلم بهرنگ داوری به رشته تحریر درآمده است دنبال کرد. بزرگ بانویی که اگر نبود، ریاضیات امروز تفاوتی بسیاری با آنچه اکنون هست، داشت.
به اعتقاد ناشر در این کتاب ریاضی و فلسفه با چاشنی ادبیات به روایت زندگی نخستین زن ریاضی دان جهان پرداخته و کتاب در 5 فصل با عناوین «فصل صفرم، فصل کاشت، فصل داشت، فصل برداشت و فصل نهایی» تدوین شده است.
این کتاب حقایق خاک خورده تاریخ قرون وسطی و داستان زندگی بانویی برجسته به نام هیپاتیاست که در فضای میانی چند حوزه ادبیات، فلسفه و ریاضی شناور است و خواننده با مطالعه این کتاب و مطالعه ادبیاتی شاعرانه وارد هزارتوی ایده ها، فرمول ها و استدلال های ریاضی و فلسفی می شود. ضمن اینکه از دریچه ادبیات، با ریاضی و فلسفه برایش جذاب جلوه می کند.
در بخشی از این کتاب می خوانیم: روزی برای دخترانی که طالب و شیفته علم آموزی بودند سخن می گفت و آنها را به تحمل سختیها و دانش آموختن دعوت کرد.' خواهران من، یتیم کسی نیست که پدر و مادرش از دردهای زندگی رهایی یافته و او را تنها و حقیرمانده، بلکه یتیم کسی است که دست از یادگیری و دانش اندوختن بردارد...'
ناگفته نماند که این کتاب باتوجه به اینکه نخستین رمان ریاضی از سرگذشت هیپاتیاست، منبع اطلاعاتی موثقی برای مطالعه درباره بانو هیپاتیا به حساب می آید.
علمی*9294*1485
منبع: ایرنا
کلیدواژه: علمي آموزشي علم و فناوري
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۱۲۸۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برگزاری نخستین المپیاد ملی هنر در گیلان
فاطمه فروتن در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار کرد: نخستین المپیاد هنری وزارت فرهنگ و ارشاد با هدف شناسایی، کشف و هدایت استعدادهای هنری به ویژه در میان جوانان و نوجوانان، تشویق و آموزش کار تیمی و گروهی، ارائه شناخت به خانواده‌ها در زمینه فرصت‌های رشد فرزندان در رشته‌های هنری برگزار می‌شود.
سرپرست معاونت هنری ارشاد اسلامی گیلان با اشاره به جزئیات بیشتر المپیاد هنری بیان کرد: ارتقای مهارت‌های فردی، گروهی و اجتماعی، ایجاد همبستگی و نشاط، امید و انگیزه به خصوص در میان هنرجویان و هنرمندان مراکز آموزشی، کمک به توسعه عدالت اجتماعی، فرهنگی و آموزشی، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی با استفاده از ابزارهای هنری و آموزشی از اهداف مهم دیگر المپیاد هنر است.
فروتن ادامه داد: وجه تمایز بارز این المپیاد با سایر رویدادهای هنری این است که شرکت‌کنندگان در قالب تیم‌های آموزشگاهی یا هنرستانی در رقابت‌ها شرکت می‌کنند و این المپیاد در سه سطح آموزشگاهی، استانی و ملی برگزار می‌شود.
به گفته وی، هر یک از این مراکز آموزش هنر که در نخستین دوره المپیاد شامل آموزشگاه‌های آزاد هنری و هنرستان‌های هنرهای زیبا می‌شود در رشته‌های تعیین شده تیم‌هایی را معرفی می‌کنند که بر اساس شاخص‌های اعلام شده، تیم‌ها ابتدا در آموزشگاه یا هنرستان به رقابت پرداخته و آثار آنها داوری می‌شود و به مرحله استانی راه می‌یابند.
سرپرست معاونت هنری ارشاد اسلامی گیلان با بیان اینکه المپیاد هنر از سطح کیفی بالایی برخوردار است، گفت: آثار راه یافته به مرحله استانی توسط داوران استانی ارزیابی شده و برگزیدگان آنها به سطح ملی راه می‌یابند و در این مرحله آثار برگزیده رشته‌های موسیقی و نمایش اجرای زنده خواهند داشت و آثار سایر رشته در فضای نمایشگاهی به نمایش عمومی گذاشته می‌شوند و داوری خواهند شد که تیم قهرمان هر رشته از بین برگزیدگان نهایی انتخاب و موفق به دریافت جام قهرمانی می‌شوند.
فروتن به اشاره به سرفصل‌ها و موضوعات المپیاد هنر اضافه کرد: هویت و سبک زندگی ایرانی اسلامی، ایجاد انگیزه و امید آفرین، ایجاد شور اجتماعی و تقویت مشارکت‌های عمومی، تحکیم بنیان خانواده، همبستگی ملی و انسجام اجتماعی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی اهم موضوعات این المپیاد است.
وی تصریح کرد: علاقه مندان برای اطلاع کامل از این شرایط علاقه مندان می‌توانند با مراجعه به سامانه www.amoozeshehona.ir وارد سامانه المپیاد هنر شده و اطلاعات کامل را دریافت کنند و با هماهنگی مدیران آموزشگاه‌ها و هنرستان‌ها نسبت به ثبت نام تیم‌ها اقدام کنند.
کد خبر 6086555
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت