رعایت ملاحظات محیط زیستی مانع سیل گلستان می‌شد
تاریخ انتشار: ۲۷ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۴۴۴۹۲۳
خبرگزار مهر، گروه استان‌ها- زهرا بهرامی: بارش باران در روزهای پایانی سال ۹۷، سیلاب را مهمان گلستانی‌ها کرد و با گذشت ۲۷ روز از جاری شدن سیلاب، این مهمان ناخوانده همچنان در گلستان جاخوش کرده است.
جاری شدن سیلاب هرچند خبرهای تلخ بسیاری را به‌همراه داشت اما پرشدن ظرفیت سه تالاب آلاگل، آلماگل و آجی گل خبر خوش این روزها بود که در حوادث تلخ روزهای گذشته دیده نشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آخرین وضعیت تالاب‌های گلستان واثرات سیلاب‌های اخیر بر وضعیت تالاب‌ها و اثر متقابل آن‌ها را از حمید ظهرابی جویا شدیم و معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ضمن گلایه از برخی شایعات در خصوص مانع بودن تالاب‌ها برای هدایت آب به دریا، با بیان اینکه شایعه‌پردازان به دنبال دست‌اندازی به تالاب‌های گمیشان و میانکاله هستند بر بازنگری در برنامه‌های توسعه‌ای در کشور و رعایت ملاحظات محیط زیستی در طراحی و اجرای پروژه‌ها تأکید کرد.
*سیلاب‌های اخیر به تالاب‌های گلستان آسیبی وارد کرده است؟
خیر. بارش‌های اخیر باعث بهبود وضعیت تالاب‌های استان شده و مدیریت سیلاب خوبی را شاهد بودیم. همکاران ما به‌موقع و به‌محض شروع بحران آبگرفتگی، موضوع استفاده از ظرفیت تالاب‌های استان را برای ذخیره‌سازی آب و جلوگیری از پس‌رفت آن را شروع کردند.
از روز ۲۸ اسفند ۴۰ نقطه از کانال خزر (خروجی آلاگل) بین ضلع شمالی و جنوبی تالاب گمیشان را بازگشایی کردند و با تخلیه‌ای که از سمت جنوب به شمال اتفاق افتاده نزدیک به ۵۵ متر آب در ضلع جنوبی تالاب که پذیرنده سیلاب است عقب نشینی داشته که اثر اقدام به‌موقع مدیریت بحران همکاران ما بوده است.
*به وضعیت تالاب بین المللی گمیشان اشاره کردید، وضعیت تالاب‌های سه‌گانه استان چطور است؟
در سال گذشته پیش از وقوع سیل در گلستان از محل اعتبارات طرح حفاظت و احیا رودخانه‌ها و تالاب‌های در معرض خطر، ۳۰ کیلومتر از کانال‌های آبرسان منتهی به تالاب‌های سه گانه آلاگل، آلماگل و آجی گل با همکاری آب منطقه‌ای گلستان لایروبی شد.
این امر موجب هدایت بخشی از سیلاب‌های حوضه اترک به تالاب‌های استان شده و شواهد و اسناد موجود نشان دهنده نقش مؤثر تالاب‌های طبیعی در کاهش آسیب‌های اخیر است.
هم‌اکنون تالاب‌های سه گانه (آلماگل، آلاگل و آجی گل) همگی پر آب هستند و بخش عمده‌ای از سیلابی که می‌توانست مراکز مسکونی را تحت تأثیر قرار دهد در تالاب‌های گمیشان، میانکاله و تالاب‌های سه گانه جذب و ذخیره شده‌اند؛ در واقع کارکرد اصلی تالاب‌ها مدیریت و کنترل سیلاب بود.
*اما برخلاف نظر شما عده‌ای معتقدند تالاب‌های استان به ویژه تالاب بین المللی گمیشان مانع انتقال آب به دریا بوده‌اند؟
کسانی که این فرضیه را طرح کرده‌اند یا منطقه را نمی‌شناسند و یا با کارکرد اصلی تالاب‌ها آشنایی ندارند؛ تالاب‌های سه گانه گلستان معادل ظرفیت همه سدهای استان، آب را در خود ذخیره کرده‌اند.
*ظاهرا سازمان حفاظت محیط زیست در گذشته را در خصوص انجام لایروبی در گلستان مخالفت‌هایی داشته، مخالفت دقیقاً در کدام موارد اتفاق افتاده بود؟
سازمان حفاظت محیط زیست با هیچیک از طرح‌های لایروبی کانال‌ها، زهکش‌ها و رودخانه‌های و انهار مناطق تحت آبگرفتگی سیلاب اخیر در حوضه اترک، گرگانرود و قره سو در گلستان نه تنها مخالفت نداشته بلکه در کنار صدور مجوز در انجام آن هم مشارکت داشتیم؛ شایعه پردازان به دنبال دست اندازی تالاب‌های گمیشان و میانکاله هستند. عامل سیل گلستان را در موارد دیگری باید جستجو کرد.
چه عواملی؟
سیل در گلستان اثر برخی از فعالیت‌های عمرانی است که بدون ملاحظات محیط زیستی انجام شده‌اند؛ در واقع در کشور ما در طراحی و اجرای پروژه‌ها کمتر مسائل محیط زیستی مراعات شده است. به عنوان مثال در جاده گمیشان، ۳۰ نقطه برای تخلیه آب بریده و آب‌گذر ایجاد شده بود نشان می‌دهد این جاده به همین میزان پل برای انتقال آب نیاز داشت چراکه گمیشان یک دشت سیلابی است، همچنین تالاب به وظیفه اصلی که همان پذیرش سیلاب‌ها بود به درستی عمل کرده اما جاده‌ها و سایر تأسیسات موجود برای انتقال سیلاب به تالاب‌ها مانع ایجاد کرده بودند.
*یعنی شما معتقدید اگر جاده بر اساس ملاحظات محیط زیستی ساخته می‌شد، شاهد وقوع سیلاب در گمیشان نبودیم؟
موضوع رعایت ملاحظات محیط زیستی و نکات فنی در طراحی و اجرای پروژه‌های عمرانی و برنامه‌های شهری باید بیشتر مورد توجه قرار گیرند ضمن اینکه در بالادست مدیریت منابع طبیعی و محیط زیست با وسواس بیشتری انجام شود. پوشش گیاهی جنگل‌ها و مراتع در بالادست حوضه‌ها تأثیر شگرفی در کاهش تولید رواناب دارد و احیا جنگل‌ها و مراتع و اجرای طرح‌های آبخیزداری حائز اهمیت است.
اما نکته مهم سیل اخیر در گلستان و سایر استان‌ها این است که تصرف بستر و حریم رودخانه‌ها و دستکاری و تغییر مسیل‌های مصنوعی و همچنین ساخت و ساز در بستر و حریم رودخانه‌ها به‌ویژه در حوضه‌های آبخیزی که در بالادست آن‌ها سد ایجاد کرده‌ایم منشأ بروز سیلاب بوده‌اند و این تفکر را ایجاد کرده‌اند که هرگز شاهد سیلاب نخواهیم بود. هنوز هم در کشور مشاهده می‌کنیم برای تغییر کاربری حریم و بستر رودخانه‌ها قوانینی مصوب می‌شود. بازهم تأکید می‌کنم لازم است در برنامه‌های توسعه‌ای کشور بازنگری کنیم و ملاحظات محیط زیستی در اجرای پروژه‌های عمرانی رعایت کرده و از دستکاری، تصرف و تخریب بستر رودخانه‌ها و آبراه‌ها خودداری کنیم و در بالادست حوضه‌ها حفظ منابع طبیعی و محیط زیست را به عنوان اولویت جدی مورد توجه قرار دهیم.
کد خبر 4590759منبع: مهر
کلیدواژه: سازمان محیط زیست گرگان سیل حمید ظهرابی تالاب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۴۴۹۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
صدور حکم قضایی علیه مدیرعامل شرکت آب اصفهان
«آرزو اشرفی‌زاده»، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره آخرین وضعیت پیگیری تامین حقابه تالاب گاوخونی و رودخانه زاینده‌رود، توضیح داد: «با توجه به این که عدم تخصیص حقابه تالاب گاوخونی در طول سال‌های اخیر، باعث ایجاد وضعیت نامناسبی برای این تالاب شده است، سازمان محیط‌زیست هم در سطح ملی و هم در سطح استانی، پیگیری‌های خود را برای تامین حقابه این تالاب افزایش داده که خوشبختانه نتایج قابل قبولی هم در این زمینه به دست آمده است.»
به گزارش ایلنا، وی افزود: مشکلات مربوط به حوضه آبریز رودخانه زاینده‌رود و تالاب گاوخونی ناشی از سال‌ها بارگذاری بیش از حد مصارف آبی در بخش‌های صنعت و کشاورزی در استان‌های اصفهان و چهارمحال و بختیاری است. این بارگذاری‌ها باعث شده است که علاوه بر کم شدن شدید حجم آب تالاب گاوخونی و از بین رفتن جریان پایدار در رودخانه زاینده‌رود، شاهد بروز مشکلات محیط‌زیستی دیگری نظیر فرونشست زمین در استان اصفهان باشیم. همچنین اگر روند خشک شدن گاوخونی ادامه پیدا کند، این تالاب به یک کانون جدید گرد و غبار در مرکز کشور تبدیل خواهد شد.
شکایت اداره‌کل محیط‌زیست استان از مدیرعامل آب منطقه‌ای اصفهاناشرفیزاده ضمن تاکید بر لزوم رعایت موارد درج‌شده در جدول منابع و مصارف آب حوضه آبریز زاینده‌رود با هدف برقراری جریان پایدار در رودخانه و تخصیص کافی حقابه گاوخونی، اظهار داشت: رایزنی‌هایی جدی با مسئولان وزارت نیرو انجام شده است که در تمام حوضه‌های آبریز کشور، حقابه تالاب‌ها را مطابق جدول تخصیص منابع و مصارف حوضه آبریز مربوطه تخصیص دهند، اما در استان اصفهان تخصیص حقابه اندک به تالاب گاوخونی در طول سال‌های متوالی، کار را به جایی رساند که اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان در سال گذشته از مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان بابت عدم تخصیص حقابه گاوخونی به میزانی که براساس قانون تالاب‌ها توسط سازمان محیط‌زیست تعیین شده است، شکایت کرد که این مساله منجر به صدور حکم قضایی شد.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست خاطرنشان کرد: براساس حکم صادرشده توسط مراجع قضایی استان اصفهان، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان به عدم تخصیص کافی حقابه تالاب گاوخونی محکوم شده است که این اتفاق نشان‌دهنده پیگیری جدی موضوع در سطوح ملی و استانی توسط مسئولان سازمان محیط‌زیست است. البته در بسیاری از استان‌های کشور شاهد عدم تخصیص کافی حقابه تالاب‌ها هستیم، اما درباره تالاب گاوخونی وضعیت به حدی وخیم است که اصفهان به تنها استانی تبدیل شده که مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آن بابت عدم تامین مقاله یک تالاب محکوم شده است.
حضور پرندگان در اطراف گاوخونی پس از آبگیری ۵ درصدی تالاباشرفیزاده با بیان این که پس از محکومیت مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان توسط مراجع قضایی استان، این شرکت ناچار شد که بخشی از حقابه تالاب گاوخونی را تخصیص دهد، عنوان کرد: در ماه‌های پایانی سال گذشته مقداری از حقابه گاوخونی توسط شرکت آب منطقه‌ای استان اصفهان از سد رودشتین که نزدیکترین سد به این تالاب است، رهاسازی شد که البته بازهم نسبت به حقابه محیط‌زیستی تعیین‌شده برای این تالاب کمتر بود، اما همین میزان از رهاسازی نیز باعث شده است که هم‌اکنون حدود ۵ درصد تالاب گاوخونی آبگیری شده باشد.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌های سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: با وجود این که حجم آب موجود در تالاب گاوخونی اندک است، اما همین حجم کم نیز باعث شده که امسال برخلاف سال‌های گذشته، تعداد زیادی پرنده در حاشیه تالاب حضور پیدا کنند. همچنین خوشبختانه بارندگی‌های مناسب اخیر باعث شده است که وسعت بیشتری از سطح گاوخونی مرطوب شود که این اتفاق کمک مهمی به جلوگیری از خیزش گرد و خاک در منطقه خواهد کرد.
وی در پایان تصریح کرد: پیگیری‌ها برای تخصیص هرچه بیشتر حقابه محیط‌زیستی تالاب گاوخونی همچنان ادامه دارد، اما با توجه به بارگذاری بیش از حد مصارف آبی در طول سال‌های گذشته در حوضه آبریز رودخانه زاینده‌رود، تامین کافی حقابه تالاب بسیار دشوار است، اگرچه طبق قانون، شرکت آب منطقه‌ای استان اصفهان موظف است که حتما متناسب با شرایط بارندگی حوضه آبریز، در طول هر سال آبی حقابه گاوخونی را به اندازه کافی تامین کند.
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت