به نقل از «جماران»

تغییرات اقلیمی و ضرورت به روز رسانی سامانه ها و تجهیزات

تاریخ انتشار: ۲ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۵۱۰۲۲۰

به گزارش ایرنا،بسیاری از کارشناسان و مسئولان معتقدند که با استفاده از علوم و فناوری های نوین و تغییر تجهیزات و سامانه ها مطابق با تغییرات اقلیمی می توان احتمال وقوع سیلاب را پنج هفته زودتر پیش بینی کرد و میزان خسارات و تلفات ناشی از آن را به حداقل ممکن رساند.
مسئولان و کارشناسان می گویند که برای جلوگیری از شدت خسارات در بلایای طبیعی مانند سیلاب باید از روش های نوین و فناوری های به روز استفاده کرد که متاسفانه در سیلاب ها و بارندگی های اخیر در سطح کشور جای خالی آن بسیار احساس شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

متخصصان حوزه آب معتقدند طرح های نوین آبخیزداری، جلوگیری از تخریب پوشش گیاهی و ممانعت از تجاوز به حریم رودخانه ها و مسیل ها، به روز رسانی تجهیزات و ابزار ، استفاده از سامانه های هوشمند و رایانه ای، بهره مندی از شبیه سازی های سیلاب و همچنین مدیریت صحیح سد می تواند کشور را در مقابل سیلاب ایمن کند.

*** سامانه های هشدار سیلاب جدی گرفته نمی شود
کارشناس آب و فعال حوزه محیط زیست به خبرنگار ایرنا گفت: سیل ها عموما قابل پیش بینی هستند و می توان به کمک علم هیدرولوژی (آب شناسی) و به روش مدل سازی های پیشرفته مانند سیستم هشدار سیلاب و پهنه بندی، برآوردهای دقیقی از وقوع آن به دست آورد.
طاهره پرهیزکاری به سابقه کمبود بارش باران و خشکسالی در کشور اشاره کرد و گفت: سوابق تاریخی از دوران هخامنشی از قبیل سنگ نوشته های دعای بارش باران و همچنین احداث کاریز در اراضی کشاورزی نشان می دهد که عموما ایران یک کشور خشک بوده و بر همین اساس مدیریت و برنامه ریزی های ما بر اساس یک منطقه خشک شکل گرفته است.
وی با بیان اینکه میزان بارش ها نسبت به سال های گذشته افزایش چشمگیری داشته است، اظهار داشت:اکنون با تغییرات اقلیمی و افزایش بارش ها لازم است که سامانه های هشدار دهنده سیلاب با امکان پیش بینی سیل تا پنج هفته قبل از وقوع به روز رسانی شوند.
پرهیزکاری با تاکید بر تغییر سیاست ها منطبق با افزایش بارش ها، گفت: متاسفانه دستکاری های بشر در عرصه های طبیعی و از بین رفتن پوشش های گیاهی سبب شده تا میزان خسارت ها در وقوع سیلاب افزایش یابد.
این فعال محیط زیست در ادامه تاکید کرد: مسئولان و مدیران کشور در حوزه مدیریت بحران باید سامانه هشدار سیلاب را جدی بگیرند چون این نرم افزارها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) بر روی تلفن همراه نصب شده و اطلاعات به روزی را از پیش بینی های آینده در اختیار مدیران و مسئولان قرار می دهند.
این کارشناس حوزه آب به سامانه های هشدار سیلاب طبیعی اشاره کرد و یادآور شد: تغییر کاربری های غیرمجاز از دیگر مواردی است که موجب فرسایش آب و خاک شده و میزان خسارت ها را هنگام وقوع بحران افزایش می دهد.

** استفاده از علم رباتیک و سامانه های هوشمند در مواقع بحرانی
معاون مرکز فناوری و نوآوری سینتک دانشگاه آزاد اسلامی قزوین به خبرنگار ایرنا گفت: علم رباتیک امروزه قادر است با بهره مندی از ظرفیت های مافوق انسانی شرایط و اوضاع غیرقابل کنترل را تحلیل کرده و به صورت داده های قابل برنامه ریزی تبدیل کند.
ابراهیم جم افزود: امدادرسانی به مصدومان در شرایط بحرانی عمدتا از طریق نیروی انسانی انجام می شود و همین مساله ممکن است مخاطراتی برای فرد امدادگر ایجاد کند .
وی اضافه کرد: خوشبختانه با پیشرفت هایی به دست آمده در زمینه ربات امدادگر این تهدیدات از انسان دور شده و زمینه برای امدادرسانی در شرایط سخت و حتی زیر سنگین ترین آوارها و بارش ها به کمک مصدومان فراهم شده است.
این مسئول در مورد نقشه برداری هوایی و ورود پهبادهای رباتیک به مناطق سیلابی و بحرانی اشاره کرد و گفت: ربات های پرنده که هم اکنون توسط تیم های مگاترونیک دانشگاه آزاد اسلامی قزوین ساخته شده قادر هستند به مناطقی پرواز کنند که در کانون بحران قرار دارد که چندی پیش 2 نمونه از این ربات ها توسط سازمان مدیریت بحران کشور سفارش داده شد.
جم به فعالیت امدادی در زیر آب اشاره کرد و گفت: برخی از ربات های ساخته شده به عنوان زیردریایی می توانند در عمق پایین و زیاد به فعالیت های برش، جوشکاری و حمل بپردازند که نمونه هایی از آنها در غار علیصدر نیز استفاده شده است.
این مسئول خاطرنشان کرد: سامانه شبیه ساز امدادگر که اواخر سال گذشته در دانشگاه آزاد اسلامی قزوین رونمایی شد، قادر است نقشه یک شهر یا روستا را به صورت داده های کامپیوتری تحلیل کرده و به برنامه های ورود سیلاب در مجاری و معابر واکنش نشان دهد.
جم یادآور شد: علم رباتیک امروزه قادر است به عنوان نیرو و ابزاری هوشمند در خدمت مدیریت بحران باشد و مسئولان می توانند با استفاده از اقدامات این ربات ها پیش بینی وقوع خسارات و حتی ورود سیلاب به مناطق مسکونی را پیش بینی و برآورد کنند.

** نبود مدل سازی های تازه، عامل افزایش خسارات در سیلاب
یک استاد دانشگاه آزاد اسلامی قزوین در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: در شرایط نوین برای کنترل بحران به خصوص سیلاب از مدل سازی های کامپیوتری استفاده می شود که برای انجام آن باید از شدت و میزان بارش، حجم و سطح آب در حوضه آبریز اطلاع کافی به دست آورده و سپس با وارد کردن داده ها از پیش بینی وقوع سیلاب مطلع شد.
ناصر شمس کیا افزود: اگر اطلاعات دقیقی از شدت و میزان بارش نداشته باشیم، می توان با ارزیابی عوامل دخیل در سیلابی شدن روان آب ها و همچنین شرایط فیزیکی حوضه های آبریز یک شبیه سازی سه بعدی از منطقه به عمل آورد و با مطالعه تطبیقی سایر نقاط مشابه 40 تا 60 درصد میزان وقوع سیلاب را تخمین زد.
وی همچنین گفت: یکی از روش های مطالعاتی در حوزه سیلاب استفاده از مدل حداکثر سیلاب محتمل (PMF) است که در آن هرچقدر سازه های آبی بزرگ بوده و احتمال خطرات ناشی از آن بالا باشد، بدون اطلاعات و داده های میزان بارش و حجم آبی می توان بر اساس بالاترین پیش بینی وقوع سیلاب برنامه ریزی کرد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه بارش های اخیر نسبت به 50 سال گذشته تغییرات بسیاری داشته است، اظهار داشت: با توجه به تغییرات اقلیمی در جهان و به تبع آن کشورهای آسیایی و ایران، ورود جبهه هوای حوزه اقیانوس اطلس و دریای سرخ را به کشور شاهد هستیم که رطوبت بالایی را به سمت ایران هدایت می کند که اثرات میعان آن بارش های فراوان و در نتیجه سیلاب است.
شمس کیا به عوامل دیگری در کنار بارش های شدید اشاره کرد و گفت: نمی توان تمام اتفاقات را به گردن بارش انداخت چون یکی از عوامل مهمی که منجر به خسارت های مالی و جانی در سیلاب شد، دستکاری طبیعت، تجاوز به حریم رودخانه و حتی در برخی موارد ورود غیر منطقی به بستر رودخانه ها بود.
شمس کیا در مورد سیل پلدختر گفت: توسعه کشاورزی و گسترش مناطق شهری در اراضی پایین رودخانه ها از عوامل دخیل در حوادث سیل استان لرستان بود که باید بعد از اتمام شرایط بحرانی بررسی های قضایی در خصوص دلایل اعطای مجوز ساخت و ساز در حریم رودخانه انجام شود.
وی ادامه داد: متاسفانه در برخی موارد شاهد ساخت و ساز روی دهانه رودخانه ها و احداث بناها و سازه های مسکونی و صنعتی بر آنها هستیم که به نظر می رسد برای جلوگیری از ادامه این روند باید شورا یا کارگروه ویژه ای نسبت به کنترل این مسائل اقدام کنند.
شمس کیا به مدیریت سد به عنوان عامل مهمی در کاهش سیلاب اشاره کرد و گفت: اگر مدیریت سد ها طبق دستورالعمل ها صورت گیرد و میزان آبگیری طی فصول سال با پر شدن و خالی شدن متوازن باشد می تواند در کنترل اوضاع روان آب ها نقش موثری ایفا کند.
این استاد دانشگاه در توضیح یک نمونه مدیریت مناسب سد عنوان کرد: خروج آب از سد کرخه هنگام وقوع سیلاب و بارش های اخیر تا 400 متر مکعب بر ثانیه بسیار پیش رفت در حایکه نرمال آن 200 متر مکعب بر ثانیه بود و این خروجی تا 2 هزار و 500 متر مکعب رهاسازی شد و توانست ورود بارش های باران تا هشت هزار متر مکعب بر ثانیه را کنترل کند.
شمس کیا با بیان اینکه متاسفانه برخی اقدامات مدیریت حوزه شهری، نوعی بی تدبیری است، افزود: اگر اقدامات به جا و به موقع وزارت کشور برای تخلیه رودخانه قم که پارکینگ خودرو ها شده است انجام نمی شد الان معلوم نبود که چه خساراتی به وقوع پیوسته بود.

** سازه های آبخیزداری بهترین شیوه برای کنترل سیلاب
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی قزوین با بیان اینکه طرح های آبخیزداری یکی از نوین ترین شیوه های مقابله با خشکسالی و سیل در دنیا هستند، به خبرنگار ایرنا گفت: با استفاده از سه نوع سازه خشکه چین، سنگ گابیون و بند ملاتی در حوضه های آبریز و رودخانه احتمال جاری شدن هرگونه سیلاب کاهش می یابد.
مهدی شاپور زاده در توضیح سازه های آبخیزداری اظهار داشت: اولین و کوچک ترین نوع سازه را خشکه چین با ارتفاع 150 سانتی متر در آبراه های خاص تشکیل می دهد که با گذاشتن سنگ ها به روی هم از رد شدن هرگونه رسوبات جلوگیری می کند.
وی اضافه کرد: رسوبات به مرور زمان با گرفتن حجم سطح زیرین حوضه آبریز باعث می شوند تا هنگام بارندگی ها حجم ورودی آب در طول رودخانه بالا رفته و به طغیانی شدن رود در مواقع بحرانی منجر شود.
این مسئول با بیان اینکه سیل بند سنگ گابیون بزرگ تر از سازه خشکه چین است، اظهار داشت: این سازه با ترکیبی از سنگ مالون و لاشه به مانند یک توری و فیلتر در مسیر رودخانه عمل می کند و چون از ابعاد بزرگتری نسبت به خشکه چین برخوردار است، می تواند مانع خوبی برای هرگونه سیلاب های دفعه ای در مسیر رود باشد.
شاپورزاده استفاده از بند ملاتی را مستلزم رعایت نکات زیست محیطی و حق آبه های پایین دست دانست و گفت: بزرگترین سازه آبخیزداری بند ملاتی است که می تواند سدها و حوضچه های طبیعی را در مقابل هرگونه طغیان و سیلاب کنترل کند.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی قزوین در ادامه عنوان کرد: در سال جاری برای جلوگیری از وقوع هرگونه سیلاب در چهار منطقه استان قزوین 62 هزار هکتار طرح های آبخیزداری با نصب 760 خشکه چین، 57 گابیون و 11 بندملاتی انجام شده است.
این کارشناس حوزه آبخیزداری به روش جدید جلوگیری از ایجاد سیل به نام تورکینست (لانه شتر مرغ) اشاره کرد و گفت: در این روش با حفر گودال و ایجاد آب بند تا حدودی میزان جذب آب در خاک افزایش یافته و همواره از شدت و طغیان رودخانه می کاهد.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی قزوین یادآور شد: بهترین راه مقابله با طغیان رودخانه و جاری شدن سیلاب استفاده از طرح های آبخیزداری است که باید قبل از هرگونه اتفاقی پیش بینی شده و به درستی اجرا شود.
9925* 6101
انتهای پیام

منبع: جماران

کلیدواژه: 40 سالگی انقلاب بودجه 98 سیل 98 اقیانوس چین دانشگاه آزاد اسلامی ساخت و ساز سیل 40 سالگی انقلاب بودجه 98 سیل 98 امام خمینی س سید مصطفی خمینی سید احمد خمینی سید حسن خمینی انقلاب اسلامی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۱۰۲۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

لزوم اصلاح سازه‌های تقاطعی فاقد آبگذری در سمنان

سرپرست شرکت آب منطقه‌ای سمنان بر لزوم اصلاح سازه‌های تقاطعی فاقد آبگذری این استان تأکید کرد. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سمنان، حمید احسانی در سومین جلسه ستاد مدیریت شرایط اضطراری شرکت که به ریاست مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران برگزار شد، اظهار داشت: با توجه به هشدارهای هواشناسی مبنی بر وقوع سیلاب، دستگاه‌های اجرایی استان سمنان مربوطه باید اصلاح سازه‌های تقاطعی فاقد آبگذری این استان را در اولویت برنامه‌های کاری خود قرار دهند.

وی افزود: همچنین باید نقاط حادثه‌خیز ناشی از سیلاب در استان سمنان با در نظر گرفتن اولویت، به مراجع ذیصلاح و دستگاه مربوطه اطلاع‌رسانی شود تا اقدام لازم را انجام دهند.

سرپرست شرکت آب منطقه‌ای سمنان با بیان اینکه اصلاح سازه‌های تقاطعی به تخلیه ایمن سیلاب کمک می‌کند گفت: باید این سازه‌های خطرآفرین شناسایی و اقدام لازم برای عبور ایمن سیلاب در اسرع وقت انجام شود.

احسانی همچنین با اشاره به بارندگی در بیشتر نقاط استان سمنان و احتمال وقوع سیل در این استان، بر ضرورت آماده باش مدیران ستادی و تمام اعضای ستاد مدیریت سیلاب و کمیته شرایط اضطراری شرکت تأکید و خاطرنشان کرد: باید وضعیت بارندگی هر یک از شهرستان‌ها تا پایان خروج جبهه بارشی از استان سمنان به طور مستمر اطلاع رسانی شود.

وی از مدیران امور منابع آب شهرستان‌ها و متصدیان ایستگاه‌های هواشناسی و هیدرومتری خواست تا با کارکنان دفتر مطالعات پایه شرکت برای اعلام هشدار سیلاب ایستگاه‌ها تا اطلاع ثانوی ارتباط مداوم داشته باشند و گروه‌های گشت و بازرسی منابع آب سطحی ضمن آمادگی لازم نسبت به محدوده کاری خود در تمامی رودخانه‌ها و مسیرهای استان حضور فعال داشته باشند.

سرپرست شرکت آب منطقه‌ای سمنان بر ضرورت هماهنگی لازم با شرکت آب‌ و فاضلاب این استان به منظور ذخیره‌سازی حداکثری در مخازن ذخیره آب در زمان وقوع سیلاب‌های احتمالی تأکید کرد و گفت: باید با اداره امور عشایری استان سمنان مکاتبات لازم برای اطلاع‌رسانی درباره هشدارهای سازمان هواشناسی و وقوع سیلاب‌های احتمالی در مناطق ییلاقی انجام شود تا خسارت‌های ناشی از سیلاب احتمالی برای عشایر استان سمنان به حداقل برسد.

احسانی با اشاره به هشدار نارنجی هواشناسی برای استان سمنان در ساعات و روزهای آینده گفت: مردم هشدارهای هواشناسی را جدی بگیرند و از توقف در بستر و حاشیه‌های رودخانه‌های مستعد سیلاب خودداری کنند.

وی خاطرنشان کرد: "خودداری از تردد و توقف در مسیرها و جاده‌های حاشیه و بستر رودخانه‌ها، عدم حضور مسافران و گردشگران در مناطق پست و بستر و حاشیه رودخانه‌ها و مناطق ساحلی، عدم عبور از سازه‌های تقاطعی و پل‌های رودخانه‌های سیلابی، آمادگی حداکثری تمامی دستگاه‌های اجرایی خدماتی و امدادی و تجهیز گروه‌های عملیاتی، پاکسازی و بازگشایی کامل مجاری آبی رودخانه‌ها و سازه‌های تقاطعی به ویژه مراکز جمعیتی و تخلیه اماکن و مراکز جمعیتی در معرض و مسیر سیلاب" بسیار ضروری است.

 سرپرست شرکت آب منطقه‌ای سمنان تأکید کرد: نیاز است مردم و دستگاه‌های اجرایی به علت صدور هشدار سطح نارنجی هواشناسی احزاب است توصیه‌ها را در استان سمنان در دستور کار خود قرار دهند.

انتهای پیام/363/