نوسانگیری دلار با راهاندازی «بازار متشکل ارزی»/ فشارهای اقتصادی آمریکا پیشخور شدهاند
تاریخ انتشار: ۲ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۵۱۴۶۹۲
بررسی بازار ارز نشان از وجود یک بلاتکلیفی بین معاملهکنندگان دارد. از یکسو آمریکا درصدد فشار بیشتر روی اقتصاد ایران است و از سوی دیگر تصمیمات جدید بانک مرکزی نظیر راهاندازی بازار متشکل ارزی فروشندگان و خریداران را مردد گذاشته است.
ایالات متحده که در هفتههای اخیر روی تازهای از دشمنیها خود را نشان داد، اکنون درصدد مخالفت با تمدید معافیت هشت کشور از تحریم خرید نفت ایران است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در این زمینه گفتوگویی با وحید شقاقیشهری، اقتصاددان، انجام شده است که در ادامه میخوانید.
با شروع اردیبهشت ماه به نظر میرسد بازار ارز در یک بلاتکلیفی به سر میبرد و فعالان بازار در انتظار تاثیر سیاستهای جدید بانک مرکزی و دشمنیهای آمریکا بر بازار هستند. آیا در رویکردی کلان این سیاستها تاثیری بر بازار میگذارند؟ تاثیر آنها مثبت است یا منفی؟
در ابتدا لازم به توضیح است که آمریکا از تمام اهرمهای فشار خود در این مدت استفاده کرده و دیگر ایدهای بر تاثیرگذاری بر بازار ارز ایران ندارد. از دیگر سو با این تاثیر این دشمنیها پیشخور شده که قیمت بالای 13 هزار تومان ارز نشان از این موضوع دارد. امروز تصمیمات داخلی هستند که بازار ارز را تحت تاثیر قرار میدهند. در این زمینه گزارشی آماده کردهام که بهتر است مبتنی بر آن به تحلیل بازار ارز ایران بپردازیم. این گزارش نشان میدهد که ارزش پول ملی کشور طی یک سال اخیر به صورت نقطه به نقطه حدود 225 درصد کاهش پیدا کرده است. البته اگر متوسط قیمت فروش دلار در بازار طی دو مقطع 96 و 97 را معیار قرار دهیم متوسط افزایش قیمت دلار روی 160 درصد میایستد. ماحصل ارزش پول ملی باعث شد تورم کل کشور در سال 97 به 9/26 درصد برسد و نرخ تورم خوراکیها و آشامیدنیها هم معادل 6/36 درصد باشد. نگاهی گذرا حاکی از آن است که در شش ماهه ابتدایی سال گذشته بازار ارز در یک سردرگمی اساسی فرو رفت. سیاستهای بانک مرکزی هم در آن مقطع کاملا اشتباه بود. در این سال 5/13 میلیارد دلار، ارز 4200 تومانی به اسم واردات کالاهای اساسی تخصیص یافت که طبق آمار غیررسمی سرنوشت حداقل نیمی از این مبلغ نامعلوم ماند. عدهای بهازای ارز دریافتی کالایی وارد نکردند و تعدادی هم کالای وارداتی را با نرخ ارز آزاد به فروش رساندند. موضوع مهم دیگر این است که طی سال گذشته 42 میلیارد دلار صادرات غیرنفتی صورت گرفت، ولی کمتر از 10 میلیارد دلار ارز حاصل از این نوع صادرات به کشور بازگشت و هنوز 32 میلیارد دلار ارز صادراتی به کشور بازنگشته است. این اتفاقات باعث شد تا تراز ارزی کشور دچار کسری قابلتوجهی شود. در نیمه دوم سال 97 هم تحریمهای نفتی آغاز شد و فقط هشت کشور تحت معافیت از اجرای این تحریم قرار گرفتند. به دنبال این سیاست آمریکا صادرات نفت ایران طی چند ماه به حدود 1/1 تا 3/1 میلیون بشکه در روز کاهش پیدا کرد. طی دو هفته آینده هم مهلت شش ماهه آمریکا به این کشورها به پایان میرسد، اما پیشبینی میشود که حداقل معافیت پنج کشور تمدید شود. طبیعتا کاهش فروش نفت تاثیر مستقیمی بر منابع ارزی کشور میگذارد.
در این شرایط تزریق منابع ارزی بانک مرکزی به بازار میتواند راهکار مناسبی بر کنترل قیمتها و عرضه باشد؟
در این زمینه دکتر همتی تاکید داشت که تا امروز از ذخایر ارزی این بانک برای کنترل بازار استفاده نشده که میتوان آن را به فال نیک گرفت. با این حال بانک مرکزی روش مداخله در بازار را در پیش گرفته و در حاشیه بازار و به صورت پنهان دخالت میکند. مسئولان بانک مرکزی میدانند که تحریم میتواند به پروسهای طولانیمدت تبدیل شود. این بانک از نیمه دوم سال گذشته اصلاحات جزئی مناسبی را به اجرا گذاشت که تا حدودی توانست از التهابات موجود بکاهد. از جمله این اصلاحات میتوان به تعیین سقف تراکنشهای ریالی، حضور در سامانه نیما، اعمال محدودیتهای بازرگانی، دخالت در حاشیه بازار، مدیریت نقدینگی، کنترل نرخ سود بانکی و تشکیل بازار متشکل ارزی اشاره کرد.
آیا تشکیل بازار متشکل ارزی تاثیری بر قیمت دلار میگذارد؟
تشکیل این بازار متشکل ارزی اقتصاد را یک گام به سوی شفافیت پیش میبرد. درباره تاثیرگذاری آن بر قیمت دلار هم باید گفت که اکنون قیمت ارز در بازار دوبی و سلیمانیه مشخص میشود. با تشکیل بازار متشکل، تمام صرافیهای کشور به این بازار وصل میشوند و میتوانند با یکدیگر در حجم بالایی مبادله انجام دهند. اتفاقی که به شفافیت دامن میزند و شهروندان میتوانند به صورت لحظهای به قیمت ارز دستیابی داشته باشند. بانک مرکزی هم میتواند مدیریت نامرئی خود را بر این بازار اعمال کند و جلوی نوسانات را بگیرد. در این صورت قیمتگذاریها از دوبی و سلیمانیه به داخل کشور منتقل میشود. در واقع میتوان کارکرد این بازار را به بازار بینبانکی تشبیه کرد. حال این اتفاق بین صرافیها هم تحقق مییابد. اما از آنجایی که همچنان حجم ورود و خروج کالای قاچاق بسیار بالاست، بازار غیررسمی ارز به فعالیت خود ادامه میدهد. اما بازار متشکل میتواند بخش مهمی از نیاز ارزی کشور را پاسخ دهد.
به نظر میرسد بانک مرکزی در ساماندهی بازار ارز تنها مانده است. آیا بهتر نیست سایر سازمانها، نهادها و حتی قوا به این بانک یاری دهند؟
سیاستهایی که به آن اشاره شد فقط بخشی از تلاطمها را میتوانند کنترل کنند. امروزه ما با مسائلی مواجه هستیم که اگر حل نشوند همچنان بازار ارز ملتهب میماند. مدیریت و ساماندهی واردات از جمله این مسائل است. چنانکه مشاهده میکنیم همچنان واردات کالاهای لوکس ادامه دارد و ذخایر ارزی صرف خرید این کالاها میشود. نمونه آن رانت و فسادی است که در واردات خودروهای لوکس اتفاق افتاد. اگر سه قوه نتوانند بحث واردات را مدیریت کنند بازار ارز دچار شوکهای دیگری میشود. بحث دیگر بازگشت ارز حاصل از صادرات کالاهای غیرنفتی مربوط است که باید مورد اهمیت قرار بگیرد. این امر نیاز به یک سختگیری مضاعف دارد. نکته سوم هم وظیفه همه دستگاهها برای همراهی با بانک مرکزی است. متاسفانه در این مدت تیم اقتصادی دولت نتوانسته همقدرت بانک مرکزی به وظایف خود عمل کند و به نظر میرسد این بانک در این مسیر تنها قدم برمیدارد. درنهایت از آنجایی که بدهی خارجی ایران زیر 13 میلیارد دلار است و سررسید سالانه آن هم بیش از دو میلیارد دلار نیست، امکان افزایش شدید قیمت دلار در اقتصاد ایران وجود ندارد. ونزوئلا بیش از 170 میلیارد دلار بدهی خارجی داشت که به مرحله فروپاشی رسید. با این حال نمیتوان انتظار داشت که قیمتها هم به یکباره کاهش شدیدی داشته باشد و از این رو انتظار میرود این رقم فعلا در محدوده 13 هزار تا 15 هزار تومان بماند.
اقتصادآنلاین
لینک کوتاه خبر: bzna.ir/000DUg برچسب ها: قیمت دلار ، نرخ تورم ، بازارنیوزمنبع: بازار نیوز
کلیدواژه: قیمت دلار نرخ تورم بازارنیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت bazarnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «بازار نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۱۴۶۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نوسان قیمت در محصولات کشاورزی؛ از زمین تا بازار
به گزارش خبرنگار مهر، شورای انقلاب فرهنگی ۱۱ مناسبت جدید را برای درج در تقویم رسمی کشور تصویب کرده که ۷ مناسبت آن با هدف توسعه نشاط اجتماعی و احیای فرهنگ روستا مربوط به تولیدات کشاورزی است. بر این اساس ۳۱ فروردین به نام «گندم و نان» ثبت شد.
گندمزارها و مبارزه با انواع بیماری
گندم یکی از محصولات استراتژیک جهان بوده که در ایران ۴۰ تا ۴۵ درصد انرژی روزانه ایرانیان را تأمین میکند. امسال به دلیل کوتاه شدن زمستان معتدل خطر طغیان آفات برای گندمزارهای کشور وجود دارد.
رئیس بنیاد ملی گندمکاران ایران درباره تهدید گندمزارها با آفتهای سن زدگی و زنگ زرد عنوان کرد، سالانه آفت سن گندمزارهای کشور را تهدید میکند اما شدت و حدت آن متفاوت است. معمولاً سالهایی که کشور دارای زمستان معتدلی است سن طغیان میکند به ویژه مناطقی که زمستان طولانی نداشتهاند. البته این مساله قابل کنترل است زیرا کشاورزان با توجه به تجربیاتی که دارند و حمایت و راهنمایی کارشناسان در کاشت، داشت و برداشت پیگیر آفات هستند.
سلامت محصولات با سمپاشی به موقع و کنترل دفعات آبیاری تضمین میشود.
گفتنی است؛ بر اساس تحقیقات انجام شده باران از نظر شدت و تأثیر از انواع مختلفی از جمله ملایم، متوسط، تند و رگبار برخوردار است که هر یک از آنها ممکن است از نظر زمانی نا بههنگام بوده یا با توجه به شدت آن، تأثیرات منفی و مخربی را در زراعت بر جای بگذارد.
بر اساس این تحقیق، باران تند در صورت شدت، اثرات جزئی بر جای میگذارد اما رگبار، باعث خسارات زیادی همچون از بین رفتن محصولات و خاک مزارع میشود، ضمن اینکه اثر میزان بارش در نیمکره شمالی، نواحی استوایی و نیمکره جنوبی متفاوت است و فصل بارش، جنس خاک و نفوذپذیری آن و تراکم گیاهی نیز در این اثرگذاری نقش دارند.
این گزارش میافزاید، از اثرات بارش بارانهای تند در اواخر بهار که با وزش باد همراه باشد، ایجاد خوابیدگی در زراعت گندم است که موجب پوسیدگی ساقهها، ظهور بیماریهای قارچی، کاهش عملکرد دانهها و مشکل در برداشت خوشهها میشود، ضمن اینکه علاوه بر شدت بارندگی، زمان بارش نیز در رشد محصول بسیار مهم است، چنانچه بارش در زمان خوشه کردن گندمها باشد باعث افزایش رطوبت بین ساقهها و بروز انواع زنگها و سفیدک میشود.
بنابراین پژوهش، بارش در یخبندان باعث یخزدگی و نابودی مزرعه، بارش پس از سمپاشی موجب شسته شدن سموم و ایجاد خسارت و بارش در زمان برداشت محصول باعث طغیان آفات و بیماریها میشود، ضمن اینکه بارش نا بههنگام نیز موجب جوانه زدن دانهها پیش از برداشت و کاهش کیفیت دانه و آرد حاصل از آن میشود.
مسکن و تهدید اراضی
تغییر کاربری اراضی کشاورزی یکی از عوامل تهدیدکننده امنیت غذایی کشور است. در حال حاضر با مطرح بودن جهش مسکن این دغدغه بین کارشناسان حوزه کشاورزی وجود دارد که زمینهای کشاورزی قربانی ساخت مسکن شود؛ با وجود اینکه در قانون تاکید شده تغییر کاربری اراضی سطح یک و دو غیرقانونی بوده و در صورت محرز شدن آن ساخت و سازها قلع و قمع خواهد شد.
مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن در نشست شورای املاک و حقوقی سازمان ملی زمین و مسکن با اشاره به اهداف کلان این معاونت در سال جاری، تأمین بیش از ۴۱ هزار هکتار زمین در محدوده شهرها برای طرح نهضت ملی مسکن را یکی از اقدامات شاخص این معاونت برشمرد.
در راستای ساخت مسکن تا کنون بیش از ۴۹۰ هزار هکتار زمین ملی از جهاد کشاورزی برای اجرای طرح نهضت ملی مسکن در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفته است.
احیای واحدهای تولیدی و توسعه روستاها
معاون توسعه روستایی و مناطق محروم کشور در جلسه با فعالان حوزه احیای واحدهای اقتصادی از احیای ۸ هزار و ۴۰۰ واحد راکد و نیمه فعال در حوزههای مختلف صنعتی، کشاورزی، خدماتی و معدنی در دو سال گذشته خبر داد. احیا این واحدها منجر به ایجاد ۱۹۵ هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم شده و در واقع ۲۵۰ هزار میلیارد تومان (همت) از سرمایههای مردم احیا شد.
همچنین برنامه نهضت احیای واحدهای اقتصادی برای سال ۱۴۰۳ احیای ۴ هزار واحد جدید است.
بررسی بازار کالاهای اساسی
روغن: دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران با اشاره به تأخیر دولت در پرداخت ارز روغنهای خام وارداتی گفته هیچ ارزی به روغنهای وارداتی که از ابتدای آبان ماه سال گذشته تا کنون وارد کشور شده تخصیص نیافته است و این طلب ۳۵۰ میلیون یورو میشود.
پرداخت به موقع ارز روغن خام وارداتی میتواند به تسریع در واردات، کاهش ریسک تجارت خارجی و تنظیم بازار روغن نباتی توسط بخش خصوصی کمک کند.
روند واردات و ذخایر روغن نباتی در شرایط نرمالی قرار دارد و هیچ کمبودی در زمینه تولید و توزیع انواع روغن نباتی در بازار وجود ندارد.
تخم مرغ: با فرا رسیدن فصل گرما معمولاً نرخ اقلام خوراکی به دلیل فسادپذیری شکسته شده و کاهش مییابد. تخم مرغ یکی از اقلام پروتئینی بوده که سال گذشته کمترین نوسان قیمتی را تجربه کرد. تولید به میزان مناسب و صادرات مازاد محصولات ضمن تأمین بازار داخل، برای اقتصاد هم محصولی ارزآور بود.
در حال حاضر هر شانه تخم مرغ ۳۰ عددی بین ۷۹ تا ۱۱۹ هزار تومان متغیر است.
برنج: در هفته پایانی فروردین برنج دومین محصول پرمصرف کشور افزایش قیمت را در بازار تجربه کرد.
گوشت: در این هفته قیمت هر کیلو گرم مرغ بین ۸۴ تا ۸۵ هزار تومان و گوشت قرمز نرخ دولتی ۳۱۰ و آزاد حدود ۶۵۰ هزار تومان بود.
حبوبات: نوسان قیمت در بازار حبوبات به جز نخود به دلیل تولید مازاد نیز زیاد است.
کد خبر 6081112 فاطمه امیر احمدی