محسن آزرم: هيچ دستور و قاعده کاملي درباره اقتباس وجود ندارد
تاریخ انتشار: ۴ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۵۳۸۳۲۹
خبرگزاري آريا- در بخش باشگاه سي و هفتمين جشنواره جهاني فيلم فجر، نشست «اقتباس ادبي در سينما: کپي برابر اصل؟» با حضور محسن آزرم عصر روز دوشنبه (2 ارديبهشت ماه) در سالن شماره 3 سينما فلسطين برگزار شد.
به گزارش آريا، در ابتداي اين نشست محسن آزرم با اشاره به اهميت ويژه اقتباس در اين دوران از سينماي ايران گفت: وقتي در سينما از اقتباس ادبي صحبت ميکنيم بحث خيلي جدي ميشود و شاهديم که فيلمهايي که از يک اثر ادبي اقتباس شدهاند چند درجه بالاتر از فيلمهاي ديگر هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وي افزود: بايد ديد داستان در سينما چقدر تاثيرگذار است، از اول تاريخ سينما برخي مستند پيش ميرفتند و برخي به سينما به جنبه سرگرمي نگاه ميکردند، ما درباره سينماي مبتني بر داستان و سرگرمي صحبت مي کنيم. ما نميتوانيم به راحتي هر چيزي را از سينما حذف کنيم، هر چيزي از سينما حذف شود بايد جايگزين داشته باشد، وقتي درام را حذف ميکنيم بايد چيزي جايگزين آن شود وگرنه ما فيلم کاملي نداريم.
هيچ دستور و قاعده کاملي درباره اقتباس وجود ندارد
آزرم با بيان اينکه واقعيت يا ادبيات سر منشا سينماي اقتباسي است، گفت: هر متني که قرار است تبديل به اثر سينمايي شود، داستاني را روايت ميکند. وقتي با فيلم اقتباسي طرف هستيد ميبينيد که گاهي راوي تغيير ميکند، هيچ دستور و قاعده کاملي درباره اقتباس وجود ندارد و هر فيلمسازي ميتواند بنا به سليقه خود از داستان استفاده کرده و فيلمش را بسازد، هر آن چيزي که فکر ميکنيد بايد اقتباس شود، بايد از دريچه ذهن کارگردان عبور کند. مخاطب فيلم اقتباسي با يک پيش زمينه به ديدن فيلم ميآيد، اما قرار نيست هر آنچه در ذهن اوست روي پرده ببيند.
اين نويسنده اظهار کرد: هر فيلمسازي اگر به سراغ آثار ادبي ميرود قرار است فيلمي از دريچه ذهني او ساخته شود، در سينماي روشنفکري مولفها افرادي بودند که وقتي فيلمهايشان را ميبينند ميفهمند که با فيلمي از آن کارگردان روبهرو هستند. فيلمسازاني مثل هيچکاک بر اين نظر بودند که نبايد به سمت آثار ادبي رفت و آثار ادبي نبايد در سينما ساخته شوند.
وي ادامه داد: فيلمساز موظف نيست هر آن چيزي که نوشته شده است تبديل به فيلم کند، اين فيلمساز است که تشخيص ميدهد چگونه داستان را بسازد. سينما در خيلي از اوقات به خود اجازه ميدهد در داستانها دست ببرد و آن را تغيير دهد، هيچ متن ادبي متن مقدس نيست و فيلمساز ميتواند آن را تغيير دهد.
اين منتقد سينما با بيان اينکه نميتوان داستاني را که هيچ شناختي از آن در فرهنگ ما وجود ندارد به فيلم تبديل کرد، گفت: بايد داستانهايي که از نويسنگان خارجي داريم و ميخواهيم آنها را به فيلم تبديل کنيم، به نوعي با ذائقه مخاطب ايراني همسو شود. در برخي مواقع به قدري فيلم با اثر ادبي متفاوت است که براي مخاطب قابل تشخيص نيست.
فيلمنامههاي امروز اثر ادبي نيستند
آزرم در پاسخ به اين پرسش که آيا فيلمنامه را ميتوان يک اثر ادبي ناميد، گفت: من نميتوانم فيلمنامه را يک اثر ادبي بدانم، فيلمنامه با نمايشنامه متفاوت است، قطعا فيلمنامهاي از بهرام بيضايي يک اثر ادبي و هنري است اما فيلمنامه فيلمهايي که امروز روي پرده سينما ميروند، اثر ادبي نيست. سال 47 در سينماي ايران يک تحول بزرگ رخ داد، در همان زمان که کتاب «شوهر آهو خانم» نوشته شد، موج نو سينماي ايران هم شکل گرفت. نکتهاي در سينماي نو وجود داشت و آن علاقه به کتاب خواندن از سوي فيلمسازان اين سبک بود.
وي با بيان اينکه فيلم «قيصر» يک فيلم اقتباسي نيست و فيلم اقتباسي کيميايي «داش آکل» است، گفت: کيميايي از سينما به سينما آمده اما جذب اقتباس شده است، مهرجويي و تقوايي هم با اقتباس فيلم ميساختند، فرمانآرا هم در اين سالها اقتباس کرده و فيلم ساخته است. مسئله نوشتن براي سينماگران آن دهه بسيار مهم بود و اين دوري سينما از ادبيات حاصل دهه 70 و 80 است.
اين نويسنده سينمايي بيان کرد: «دايي جان ناپلئون» يک رمان همهخوان بود که خواندن آن هنوز هم حال مرا خوب ميکند، از «دايي جان ناپلئون» سريالي ساخته شد که ماندگار شده و در قاب تصوير جذابيت بيشتري پيدا کرده است. مهرجويي مهمترين فيلمسازي است که اقتباس را جدي گرفته اما خودش بر اين نظر است که آثار به او تعلق دارد، چون به کلي آن را تغيير داده و در آثار دخل و تصرف کرده است.
وي اظهار کرد: آن چيزي که در سينماي مهرجويي مهم بود رابطه شهر و شهروند بود، به عنوان «سارا» فيلمي بود که درباره دوران سازندگي بود. فيلمهاي مهرجويي تا حد زيادي در جامعه و ذهن مهرجويي حل شدهاند و ديگر آن اثر ادبي صرف نيستند. مهرجويي جزو معدود فيلمسازاني است که فيلمهايي ساخته که متعلق به زمانه خودشان هستند، در آن سالها بود که ميشد آثاري مثل «مهمان مامان» را روي پرده سينما برد.
حق آثار ادبي براي نويسنده و ناشر است
آزرم در پاسخ به اين پرسش که آيا فيلمساز مجاز است وقتي اثر ادبي را به فيلم تبديل ميکند، راوي را تغيير دهد، گفت: در داستان شرلوک هولمز راوي قاتل است اما در سريال ميبينيم که کاملا متفاوت است. در بسياري از فيلمها و سريالها که اقتباسي هستند راوي تغيير کرده است، بايد بر حسب موقعيت سنجيد و فيلمنامه را نسبت به رمان تغيير داد. اقتباسهاي خيلي دقيق فيلمهاي خوبي نيستند اما اگر کسي ميتواند اين چنين فيلمي بسازد، خيلي هم خوب است. چه بهتر که در ساخت فيلم از ديالوگهاي داخل اثر استفاده شود اما برخي اوقات امکان ندارد که بخواهيم فيلم را مو به مو طبق داستاني که نوشته شده، بسازيم.
وي عنوان کرد: فکر نميکنم فيلمسازان امروز حرفي بيشتر از بونوئل داشته باشند، اما او هم اقتباس ميکرد و فيلم ميساخت. اينکه ما ميخواهيم حرف خودمان را بزنيم دليلي بر عدم اقتباس از آثار ادبي نيست. هر فيلمسازي حق دارد فيلمنامه را خودش بنويسد اما ما نميتوانيم از اين موضوع چشمپوشي کنيم که فيلمنامه نويسي در ايران مشکل دارد. ما بايد سالي چند فيلمنامهنويس خارجي بياوريم تا برايمان تدريس کنند، چون انگار فيلمنامهنويسان داخلي را قبول نداريم. در فيلمسازان نسل جوان فيلمنامهنويس خوب کم داريم و جاي خالي فيلمنامه در آثار فيلمهاي جديد خالي است.
محسن آزرم در پايان درباره حق اثر ادبي گفت: حق آثار ادبي براي نويسنده و ناشر است و تا زماني که حق نويسنده و ناشر پرداخت نشده فيلمساز حق ساخت هيچ فيلمي را ندارد. شايد نويسنده در اين دنيا نباشد اما شرکت نشر هميشه صاحب اثر است و براي ساخت فيلم از آنها اجازه گرفت.
آدرس سايت رسمي جشنواره Fajriff.com و پست الکترونيکي جشنواره Info@Fajriff.com است.
سيوهفتمين دوره جشنواره جهاني فيلم فجر از 18 تا 26 آوريل 2019 (29 فروردين تا 6 ارديبهشت 1398) به دبيري رضا ميرکريمي در تهران در حال برگزاري است.
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: اقتباس وجود ندارد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۳۸۳۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اسرائیل نمیتواند از قاعده تنبیه اشتباهاتش سالم بیرون برود
جانشین فرمانده کل سپاه، گفت: پاسخ سپاه به صهیونیستها قاعده جدیدی در تنبیه دشمنان ایجاد کرد، هر وقت آنها فرزندان انقلاب اسلامی و پاسداران انقلاب را شهید کنند آنها را تنبیه میکنیم و دشمنان نمیتوانند از این قاعده جدید، سالم بیرون بروند. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سبزوار، سردار علی فدوی شامگاه چهارشنبه در مراسم بزرگداشت شهید حمیدرضا الداغی، شهید آمر به معروف و ناهی از منکر در گلزار شهدای سبزوار، اظهار داشت: یکی از مقاطع بسیار ویژه انقلاب اسلامی در سال 1401 اتفاق افتاد، خبیثان عالم و شیطان بزرگ در سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از هر راهی علیه این کشور انقلاب اسلامی حرکت کردند با شکست روبهرو شدند. آنها در سال 1401 اشتباه محاسباتی کردند که این بار میتوانند توفیقی در این مسیر به دست بیاورند.
وی افزود: دشمنان در سال 1401 از راهی دیگر وارد شدند و آن بلوا و فتنه را به وجود آوردند تا بتوانند با ابزاری که فکر می کردند در اختیار آن هاست پیروزی علیه انقلاب اسلامی به دست بیاورند ولی مثل گذشته باز هم اشتباه محاسباتی کردند و شکست خوردند.
جانشین فرمانده سپاه پاسداران با بیان این که نبرد حق و باطل تمامی ندارد، ادامه داد: باطل میداند که نمیتواند بر جبهه حق پیروز شود. چون شیطان هربار تعداد بیشتری را همراه خود می کند. مهم این است که دلدادگان ائمه اطهار و انقلاب اسلامی 45 سال است نشان داده اند پای جبهه حق ایستاده اند. در حالی که می دانند امکان دارد جان شان را فدای این راه نورانی کنند.
وی با اشاره به این که بیش از 200 هزار شهید موید این است که بصیرت در مردم انقلابی ایران وجود آمده است، گفت: علیرغم 45 سال دشمنی و خباثت، ایستادگی، صبر و پای کار بودن، بهترین نتیجه را خداوند به انقلاب اسلامی عنایت کرده است. به صورتی که دشمنان با صراحت اذعان میکنند که در این 45 سال یک پیروزی به دست نیاوردهاند. خوشا به حال کسانی که بیشتر پای کار انقلاب اسلامی بودهاند که خیرات بیشتری برای آن ها به دنبال دارد.
جانشین فرمانده سپاه پاسداران گفت: آمریکاییها و صهیونیستها در سال 1401 میگفتند بیحجابی باید باشد. در حالی که خداوند، پیامبر اکرم و ائمه اطهار امامین انقلاب اسلامی و شهدا به رعایت حجاب دستور دادهاند و تاکید کردهاند. در بیش از 90 درصد وصیت نامه های مطهر شهدا، سفارش به حجاب آمده است، چرا که این که دستور خود خدا است، چرا که خداوند عنایت ویژهای به بانوان داشته است.
فدوی تصریح کرد: ما باید بسیار محکم پای کار دستور خداوند بایستیم. ما مقتدرترین حکومت عالم هستیم. 45 سال است که در برابر شیطان بزرگ ایستادهایم و نگذاشتهایم حتی یک پیروزی بر ما به دست بیاورد. وقتی این قدرت را داریم باید در برابر حکم خداوند کوتاه بیاییم؟ مسلما ما آمریکاییها را به خاک مذلت مینشانیم.
وی با اشاره به تنبیه قاطعانه رژیم صهونیستی، گفت: دشمنان، حرکت اشتباهی در حمله به کنسولگری کشورمان کردند تا تنبیه اساسی بشوند. اراده حیدری رهبری معظم و قدرت سپاه پاسداران ننگ را برای قدرتهای شیطانی به بار آورد که مضحکه دنیا شدند. وزیر صهیونیستی را دیدید که چه عبارتهایی علیه خودشان بر زبان آورد؟ این قدرت انقلاب اسلامی است. آیا این کشور به خاطر حرفهای شیاطین در برابر حکم خدا کوتاه می آید؟ اینها کف روی آبی هستند که وقتی قدرت انقلاب اسلامی تجلی پیدا میکند مانند کف روی آب، محو میشوند. باید ما پای کار عزیزان فراجا باشیم که عزم شان را جزم کردند که طرح «نور» را اجرا کنند.
وی خطاب به مردم سبزوار گفت: شهید الداغی، جوان همشهری شما چه تجلی بینظیری داشت که تمام کشور را به حرکت درآورد. در لحظه بسیار خاص، بصیرت و غیرت او به حرکت در آمد و میدانست که پای جانش در میان است. ولی او ایستاد و جانش را تقدیم کرد و شهید شد. او یک الگو درست کرد که غیرتمندان کشور در بزنگاه ها این چنین غیرتی نشان دهند تا ناموس حفظ شود و دختران و مادران ما خیال راحتی داشته باشند که در کشور امام زمان (عج) برایشان امنیت وجود دارد.
فدوی ادامه داد: خوشا به حال این شهید که از طرف ولی و امام ما با صراحت عنوان شد که الگوست. خدا را شکر که هر روز تجلی جدیدی از خداوند نمایان میشود که وقتی دشمنان ما میخواهند در کشورمان فتنه کنند، مردانی ایستادهاند و ما در رویارویی سخت، متکی به محبت و دوستی اهل بیت هستیم، وقتی ما متکی به این دوستی پیامبر هستیم همه عالم هم اگر در برابر ما بایستند شکست میخورند. این کاری است که شهید الداغی انجام داد و الگو شد.
جانشین فرمانده سپاه پاسداران با بیان این که ما با اقتدار، خبیثان عالم را تنبیه کردیم، گفت: دشمنان بر حسب ظاهر، بالاترین قدرتهای دنیا هستندف ولی قدرت انقلاب اسلامی بالاتر از آنها است. چون ما حزب خدا هستیم که همواره پیروز است. برای همین است که تصمیم حیدری گرفته و به مثابه یاوران و فرزندان حیدر عمل شد و دشمن را به خفت نشاندیم. این است اثر خون شهید که با تنبیه خبیثان عالم این اقتدار به وجود آمد.
وی با اشاره به این که با اعلام رهبر معظم انقلاب اسلامی، دشمنان مطمئن بودند که پاسخ اشتباهشان را دریافت میکنند، گفت: دشمنان به هر راهی دست زدند و التماس کردند که اقدام نکنید. ما اقدام کردیم و عظمت و بزرگی را نشان دادیم. با پاسخ به دشمن صهیونیستی قاعده جدیدی به وجود آوردیم و در آینده نیز این قاعده جدید را اعمال میکنیم. هر وقت آنها فرزندان انقلاب اسلامی و پاسداران انقلاب اسلامی را شهید کنند آنها را تنبیه میکنیم. این قاعدهای جدید است که در تنبیه دشمنان برقرار شد و نمیتوانند از دست این قاعده جدید سالم در بروند.
رفتار شهید الداغی مورد ستایش همه قرار گرفت
سردار علی فدوی، همزمان با نخستین سالگرد شهادت شهید غیرت، حمیدرضا الداغی در سبزوار، با حضور در منزل این شهید والامقام و دیدار با خانواده وی، اظهار داشت: این افتخار و سربلندی برای مردم ما است که در بزنگاهها بصیرت وافری دارند و تکلیفشان را به خوبی و درستی انجام میدهند و شهید حمیدرضا الداغی در یک بزنگاه، به نحوی عمل کرد که مورد ستایش همگان قرار گرفت.
وی افزود: این حرکت وی نه تنها در سبزوار، بلکه در کل کشور و از ابعادی در کل دنیا، جلوه ویژهای پیدا کرده است.
جانشین فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بیان کرد: شهید الداغی نماد غیرت، جوانمردی و شجاعت و متعلق به تمام مردم ایران است، مرد غیرتمندی بود که بر اساس تکلیف از ناموس این کشور دفاع کرد و جان خود را در این راه داد.
انتهای پیام/282/