به نقل از «ایرنا»

جلایی‌پور: سیاست انتخاباتی را رها نمی‌کنیم و با سیاست خیابانی مرزبندی داریم

تاریخ انتشار: ۴ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۵۴۱۲۰۸

تهران- ایرناپلاس- به اذعان بسیاری از صاحب‌نظران سیاسی و اقتصادی، سال 98 از دشوارترین، پرابهام‌ترین و حساس‌ترین دوره‌های دهه اخیر است. وضعیتی که انتخابات مجلس را عملاً به حاشیه رانده است. از این رو، گفت‌وگو با صاحب‌نظران و فعالان سیاسی- اجتماعی درخصوص جهت‌گیری جریانات سیاسی، امر حائز اهمیتی است. بخش اول گفت‌وگو با دکتر حمیدرضا جلایی‌پور به ارزیابی وضعیت اجتماعی ایران در سال 98 می‌پردازد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

جامعه ایران، پویا و غیرقابل‌پیش‌بینی

ایرناپلاس: به‌عنوان مقدمه لطفاً ارزیابی خود را از آرایش نیرو‌های سیاسی و وضعیت آتی جامعه ایران در سال 98 بفرمایید.

جلایی‌پور: جامعه‌شناسی نظریات خیلی دقیقی درخصوص پیش‌بینی آینده ندارد و صرفاً می‌توان یک زمینه‌ها و روند‌هایی را ارزیابی کرد. مضافاً اینکه جامعه مجموعه‌ای از مؤلفه‌های زنده است؛ لذا اساساً نمی‌توان به شکل خیلی دقیق مسائل را پیش‌بینی کرد؛ هرچند توجه به برخی نکات مهم است. من فکر می‌کنم درخصوص آینده جامعه ایران، وضعیت آینده را می‌توان در چند زمینه تحلیل کرد:

نکته اول؛ اقدام ناجوانمردانه ترامپ در راستای خروج یک‌طرفه از برجام بود. باید ببینیم نظام اقتصادی کشور چقدر می‌تواند نسبت به تحریم‌ها مقاومت کند؛ لذا عکس‌العمل وضعیت اقتصادی ایران نسبت به این اقدام واجد اهمیت است. این نکته را باید توجه کرد که همه اقتصاددانانی که تحلیل‌های روشنی دارند، نسبت به وضعیت اقتصاد ایران نگران‌اند.

نکته دوم؛ بحث اثرات گرانی کالاهاست. اینکه دولت چقدر می‌تواند اثرات گرانی را کنترل کند، در آینده ایران مؤثر است.

نکته سوم؛ اینکه حدود دو سال است در ایران با اعتراضات صنفی - اقشاری پراکنده مواجه هستیم. به نظر می‌رسد این وضعیت ادامه پیدا کند. البته اینکه این اعتراضات تبدیل به اجتماعات بزرگ می‌شود یا خیر، یک نکته تعیین‌کننده دیگر است.

نکته بعدی؛ میزان گشودگی حاکمیت است. اینکه حاکمیت در انتخابات سال 98 مجلس، گشوده برخورد خواهد کرد یا همچنان نظارت استصوابی حداکثری را اعمال می‌کند. البته تا الان علائمی از گشودگی نیست، ولی شاید باشد و اگر باشد اوضاع فرق خواهد کرد.

نکته بعدی حرفی است که آقای لاریجانی زد و گفت: در چهار ماه آینده اصلاحات ساختاری خواهیم داشت، و معلوم نشد معنای این حرف چیست؟! اگر اصلاحات مربوط به بودجه و... است که هیچ، ولی اگر اصلاحات بیشتری وجود دارد، در بحث ما اثر خواهد گذاشت.

نکته دیگر که بسیار مهم است، این است که در این شرایط که به‌نوعی شرایط اعتراضی و مطالباتی است، از طرفی احزاب و جامعه مدنی ضعیف هستند و حاکمیت دوگانه است. در چنین موقعیت‌هایی کار‌های غیرمنتظره آثار غیرقابل‌پیش‌بینی دارد.

جامعه ارتباطی، مطالباتی شده است

ایرناپلاس: درخصوص محور‌هایی که مطرح کردید دو برداشت می‌توان داشت. برداشت اول من این است که ما دیگر مثل سابق شاهد نمایندگی سنتی و اجتماعی توسط نیرو‌های سیاسی نخواهیم بود. فرض کنیم امروز مطالبات اجتماعی، یک شکاف عمده در کشور ایجاد کرده و شکاف دیگر شکاف کارآمدی و فسادستیزی در جامعه است. اگر بخواهیم این دو شکاف را به‌عنوان شکاف‌های اصلی مدنظر قرار دهیم، می‌تواند در اتفاقات سال آینده و انتخابات ریاست جمهوری تأثیرگذار باشد. از طرفی، این شکاف‌ها به شکل سنتی در جامعه نمایندگانی داشت؛ به‌طور مثال، اصلاح‌طلب‌ها مطالبات اجتماعی را رهبری می‌کردند، یا مطالبات ضدفساد معمولاً در جناح اصولگرا پایگاه سنتی داشت. ولی امروز به نظر می‌رسد دچار نوعی بحران نمایندگی شده‌ایم و نمایندگی سابق درخصوص نیرو‌های اجتماعی وجود ندارد. تحلیل شما از این موضوع چیست؟

جلایی‌پور: این حرف به یک معنا درست است، ولی جدید نیست. اصولگرا‌ها 10-15 درصد از جامعه را پوشش می‌دهند. اصلاح‌طلب‌ها نیز 10-20 درصد را پوشش می‌دهند. این رقم در نهایت 40 درصد است. در انتخابات‌ها معمولاً 20 درصد از مردم شرکت نمی‌کنند؛ لذا 40 درصد در فضا‌های انتخاباتی تصمیم می‌گیرند. من علائمی نمی‌بینم که بتوانم بگویم این وضعیت به هم خورده است. اتفاقی که افتاده این است که جامعه اطلاعاتی ما مطالباتی شده است. نظام سیاسی و نظام حزبی ما باید متناسب با این جامعه، مطالبات را پوشش دهد، ولی نمی‌تواند. 20 سال از سال 76 گذشته است، تاکنون به میزانی که جامعه‌ مدنی و نیرو‌های سیاسی از اصلاحات صحبت کرده‌اند، ملت مرتب در انتخابات شرکت کردند. تندرو‌ها هم خود را تجهیز کردند تا در مقابل اصلاحات بایستند، حتی اصلاحات تا حدی کوتاه آمد و پشت اعتدال‌گرا‌ها ایستاد. ظاهراً آن‌ها علاقه دارند تا به سال‌های قبل از 88 برگردند و به دنبال یک چنین یکپارچگی‌هایی هستند. درصورتی که اگر کمی گشودگی بود و به جامعه مطالباتی پاسخ می‌دادند و چیزی نشان می‌دادند، نگرانی‌هایی که در حرف‌های شما بود پیدا نمی‌شد.

سیالیت و تنوع در همه جوامع وجود دارد

ایرناپلاس: اگر فرض کنیم در انتخابات سال 98 حاکمیت تا حد زیادی فضای انتخابات را باز کند، که البته برخی تحلیل‌ها می‌گویند این اتفاق رخ خواهد داد، به نظر شما نتیجه این اتفاق اقبال مردم به اصلاح‌طلب‌هاست؟ از همه مهم‌تر، وقتی می‌گویید 20 درصد مردم اصلاح‌طلب هستند، این سؤال مطرح می‌شود که دقیقاً کدام اصلاح‌طلبی و کدام اصلاح‌طلب‌ها؟! تصوری که بعد از 88 از جریان اصلاحات وجود داشت، در جریان 92 و 96 کمی تفاوت کرد. امروز ما از آقای عارف تا سعید حجاریان اصلاح‌طلب داریم. از حزب ندا و اعتمادملی تا جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی همگی خود را اصلاح‌طلب می‌دانند. یعنی این تنوع بیشتر در جامعه احساس می‌شود. لذا به نظر نمی‌رسد ما با کل یکپارچه‌ای به نام نیرو‌های سیاسی اصلاح‌طلب روبه‌رو باشیم. کما اینکه در اصولگرایی نیز همین‌طور است. امروز می‌بینیم بسیاری از نیرو‌های اصلاح‌طلب می‌گویند ما مطلقاً به لیستی که یکسری از افراد در آن لیست باشند، رأی نخواهیم داد. تحلیل شما چیست؟

جلایی‌پور: همه فکر می‌کنند این نکته فقط مخصوص جامعه ایران است. من عقیده دارم تمام جوامعی که ما می‌شناسیم در معرض جوامع اطلاعاتی ارتباطی قرار گرفته‌اند. سیالیت و تنوعی که از آن حرف زدید در جوامع دیگر نیز دیده می‌شود، از جمله جامعه ایران؛ لذا آنچه مهم است رفتن به سمت یک انتخابات باز در سال 98 است.

ایرناپلاس: فرض کنیم این اتفاق نیفتد و انتخابات 98 مشابه با 94 باشد!

جلایی‌پور: امروز که من و شما در حال گفت‌وگو هستیم، علائم همین است.

انقلابی‌ها عقیده دارند مسیر اصلاحات بن‌بست است

فرصت انتخاباتی 98 مجالی است که انقلاب اسلامی باید برای این کشور کاری بکند

ایرناپلاس: در چنین شرایطی شما باز هم عقیده دارید باید در انتخابات مشارکت کرد؟ به‌طور مثال، در شرایطی که ما با لیستی روبه‌رو باشیم که این لیست دقیقاً مشابه لیست انتخابات 94 مجلس باشد.

جلایی‌پور: بله، انتخابات اهمیت زیادی برای اصلاح‌طلب‌ها دارد. اگر انتخابات را از نیروی اصلاح‌طلب بگیرید، این نیرو دیگر در هیچ جایی فعالیت نخواهد کرد و اصلاً برای چه باید فعالیت کند. من باید بین یک نیروی انقلابی و یک نیروی اصلاح‌طلب تمیز بدهم. هم انقلابی‌ها و هم اصلاح‌طلب‌ها، هر دو طالب تغییر هستند. هر دو می‌خواهند معضلات جامعه تغییر کند. اصلاح‌طلب‌ها می‌گویند ما در جامعه مدنی فعالیت می‌کنیم، با مردم صحبت می‌کنیم، فعالیت می‌کنیم و برنامه‌های خود را معرفی می‌کنیم و اگر مردم موافقت کردند، وارد دولت و مجلس می‌شویم و کار می‌کنیم. اصلاح‌طلبی همین است. اصلاح‌طلب‌ها برای اینکه در رفع معضلات جامعه فعالیت کنند، میزان مشروعیت نظام را مبنا قرار نمی‌دهند. راحت با نظام همراهی می‌کنند تا تغییری ایجاد کنند.

ولی انقلابیون عقیده دارند مسیر اصلاحات بن‌بست است و فایده‌ای ندارد. شما باید به‌جای شرکت در انتخابات مردم را به خیابان‌ها بکشید و قدرت اجتماعی ایجاد کنید؛ این یعنی انقلاب. به این معنا اصلاح‌طلب‌ها اصلاً انقلابی نیستند و نمی‌خواهند نظام به‌خاطر ایجاد تغییر و حل معضلات جامعه، تغییر کند. یک انقلابی روی اصل مشروعیت نظام و تغییر نظام حرکت می‌کند؛ لذا انتخابات برای آن‌ها معنایی ندارد؛ بنابراین، من عقیده دارم فرصت انتخاباتی 98 مجالی است که انقلاب اسلامی باید برای این کشور کاری بکند. شما باید در این انتخابات فعال باشید؛ لذا پاسخ سؤال شما این است اصلاح‌طلب‌ها در هر شرایطی انتخابات را جدی می‌گیرند و انتخابات را به تندرو‌ها واگذار نمی‌کنند.

اصلاح‌طلبان انتخابات را به تندروها واگذار نمی‌کنند

ایرناپلاس: من این را قبول دارم، ولی به‌طور مشخص می‌خواهم یک بله یا خیر از شما بگیرم. آیا اگر شما به‌عنوان یک نیروی سیاسی، اسفند 98 با همان لیستی که در انتخابات 94 ارائه شد، روبه‌رو شوید، به این لیست رأی می‌دهید؟

جلایی‌پور: به نظر می‌رسد اصلاح‌طلب‌ها به‌رغم تنوعی که دارند، در موضوع انتخابات فعال می‌شوند. یعنی با انتخابات فعالانه برخورد می‌کنند. اگر بتوانند حتی یک نفر را مثل علی مطهری به مجلس بفرستند حتماً این‌ کار را خواهند کرد. آن‌ها با بحث انتخابات، کیلویی برخورد نمی‌کنند. باید مسئولانه و آگاهانه و بر اساس آخرین وضعیت عمل کرد. ما می‌رویم و نزدیک می‌شویم و تصمیم می‌گیریم. اصلاح‌طلب‌ها بسیار صادقانه رفتار می‌کنند. آن‌ها مرزبندی روشنی دارند. ما اصلاً سیاست انتخاباتی را رها نمی‌کنیم. یک عده در مملکت می‌گویند سیاست، خیابانی است. ما با این سیاست خیابانی مرزبندی داریم. حال هر کسی هر چه می‌خواهد بگوید. چون آینده سیاست خیابانی معلوم نیست. آن هم در کشوری مثل ایران با این‌ همه دشمن، که اصل ایران برای آن‌ها مشکل است و نمی‌خواهند آن را در خاورمیانه حساس تحمل کنند، یک انسان عاقل هرگز کار‌هایی با این ریسک بالا انجام نمی‌دهد.

گفت‌وگو از سیدعمادالدین محمودی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سياسي اصلاح طلبان انتخابات 98 سياست ورزي

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۴۱۲۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

استقرار شعب رسیدگی به تخلفات انتخاباتی در مرحله دوم انتخابات مجلس

به گزارش خبرگزاری مهر، بهروز محمدی مهر عصر پنجشنبه در جلسه ستاد پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی پیرامون مرحله دوم انتخابات شهرستان ملایر؛ گفت: امروز به واسطه استقرار آرامشی که به دلیل خون پاک شهدا و به همت نیروهای امنیتی و انتظامی در کشور حکمفرماست، به طور میانگین سالانه یک انتخابات در کشور برگزار می‌شود.

وی با اشاره به برگزاری مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در ملایر، اظهار کرد: دشمن به مانند همیشه برای کمرنگ جلوه دادن انتخابات و تحریک مردم برای نیامدن پای صندوق‌های اخذ رأی، نقشه‌ها در سر دارد، اما غافل از آنکه این مردم به مانند همیشه توطئه‌های شومشان را با حضور حماسی خود خنثی می‌کنند.

وی با قدردانی از زحمات متولیان و مجریان برگزار کننده دور نخست انتخابات که زمینه ساز برگزاری انتخاباتی سالم در استان شدند، افزود: دستگاه قضائی این بار نیز به مانند همیشه در کنار مجریان و ناظران انتخاباتی هست و در یک سنگر فعالیت خود را برای ثبت افتخاری دیگر در تاریخ مردم این استان دنبال می‌کند.

محمدی مهر با بیان اینکه انتخابات در ملایر به مانند دور نخست به صورت تمام الکترونیک برگزار خواهد شد، عنوان کرد: دو نامزد انتخاباتی بدانند که تبلیغات زودهنگام و یا اعلام نتیجه پیش از موعد بر اساس حدس و گمان‌های آنان، تخلف انتخاباتی محسوب شده و با خاطی برخورد می‌شود.

وی تصریح کرد: برای نظارت بیشتر و جلوگیری از تخلفات احتمالی علاوه بر حضور قاضی کشیک، قضات ویژه‌ای نیز برای رسیدگی به این گونه تخلفات در حوزه‌های قضائی حضوری فعال خواهند داشت تا از آرای مردم صیانت کنند.

محمدی مهر ادامه داد: ناگفته نماند که ۳۰۰ قاضی در کمیسیون‌های مختلف در سطح استان برای احقاق حقوق عامه با موضوعات مختلف حضوری فعال دارند تا حقی از کسی تضییع نشود.

کد خبر 6088690