Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «جماران»
2024-04-24@23:29:31 GMT

صمغی برای رفع شوری خاک‌های دور دریاچه ارومیه

تاریخ انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۵۵۵۹۴۵

صمغی برای رفع شوری خاک‌های دور دریاچه ارومیه

نتایج یک پژوهش علمی که توسط پژوهشگران داخلی انجام شده نشان از آن دارد که خاک‌های شور اطراف دریاچه ارومیه را با استفاده از نوعی صمغ طبیعی موسوم به صمغ عربی می‌توان اصلاح کرده و مورد استفاده قرار داد.

به گزارش ایسنا، شوری خاک به‌عنوان یکی از تهدیدات جهانی و مهم در مناطق خشک و نیمه‌خشک، با اینکه اثر لحظه‌ای و سریع ندارد، از فاکتورهای بسیار مهم و مؤثر بر کیفیت خاک به‌حساب می‌آید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اگرچه بهبود تراکم پوشش گیاهی یک راه‌حل اساسی و اصلی برای حفاظت از خاک‌های متأثر از شوری به نظر می‌رسد اما این راهکار عملاً به دلیل کیفیت پایین خاک‌های شور محدود شده است. در کشاورزی کاربردی، مواد اصلاح‌کننده‌ای وجود دارند که با اضافه شدن در خاک، شرایط فیزیکی خاک را بهبود می‌بخشند و بهبود دهنده‌های خاک نامیده می‌شوند. این مواد می‌توانند به‌صورت سنتز شده یا طبیعی، آلی یا غیرآلیباشند.

صمغ عربی یا صمغ اقاقیا، هیدروکلوئیدی است که در حضور آب خاصیت ژله‌کنندگی ایجاد می‌کند. حضور گروه‌هایهیدروکسیل در صمغ و خاصیت آبدوستی آن، می‌تواندویسکوزیته را متراکم کرده یا حالت ژل کنندگی یا ژل‌مانند در محیطی که وجود دارد را ایجاد کند. از این ماده گاهی به‌عنوان تهویه کننده خاک استفاده شده است. ظرفیت نگهداشت آب در خاک‌های تیمار شده با صمغ بیشتر از خاک‌های دیگر می‌شود، که نشان‌دهنده پاسخ مثبت آن‌ها به کاربرد صمغ است.

در این خصوص و با توجه به این‌که تابه‌حال گزارشی از کاربرد صمغ عربی در خاک‌های شور به‌منظور اصلاح آن‌ها وجود نداشته، محققانی از دانشگاه مراغه در فعالیتی علمی پژوهشی، این موضوع را در خاک‌های شور– سدیمی و غیرشور- سدیمی اطراف دریاچه ارومیه مورد بررسی قرار داده‌اند.

دریاچه ارومیه، واقع در شمال غرب ایران یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های شور جهان است که طبق گزارش‌های موجود، کاهش در حجم آب آن‌که به دلایل مختلف رخ داده است منجر به تجمع نمک (عمدتاً سدیم کلراید) تا غلظت ۳۰۰ گرم بر لیتر یا بیشتر در بستر یا اطراف دریاچه و ایجاد بیابان‌های شور با مساحت ۴۰۰ کیلومترمربع شده است.

این مطالعه با استفاده از خاک‌های جمع‌آوری شده از روستای قره‌چپق که در حاشیه جنوب شرقی دریاچه ارومیه، در دشت بناب در آذربایجان‌شرقی و در پایین‌دست دامنه کاوه سهند و در جلگه حاصلخیز قرار دارد، انجام شده است.

محققان بعد از اینکه خاک‌ها را از هر کلاس شوری- سدیمی نمونه‌برداری کرده و به آزمایشگاه انتقال دادند، آن‌ها را با سطوح مختلف صمغ عربی شامل صفر، نیم و یک گرم بر کیلوگرم مخلوط کردند و سپس پارامترهای مختلف خاک‌های مورد بحث را بررسی و آنالیز کردند.

نتایج این بررسی‌ها نشان داد که اثر اصلی صمغ عربی بر هدایت هیدرولیکی اشباع خاک معنی‌دار بوده و اسیدیتهخاک نیز به دنبال کاربرد این صمغ، از تغییرات مطلوبی برخوردار می‌شود.

در این رابطه، مهدی رحمتی، پژوهشگر گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه و همکارانش می‌گویند: «اثرات متقابل شوری- سدیمی خاک و صمغ عربی بر روی پایداری خاکدانه‌های مرطوب نشان داد که کاربرد صمغ عربی در خاک غیرشور– سدیمی به‌طور معنی‌داری پایداری خاکدانه را از ۱۵ درصد در خاک تیمار نشده به ۶۰ درصد در خاک تیمار شده با بالاترین سطح (۱۰ گرم بر کیلوگرم) صمغ عربی افزایش داده است. همچنین بر اساس این نتایج، صمغ عربی به‌طور معنی‌داری تنفس خاک را در زمان‌های مختلف بعد از تیمار هم در خاک‌های شور– سدیمی و شدیداً شور– سدیمی و هم در خاک غیر شور– سدیمی افزایش می‌دهد و تهویه مناسبی را در خاک فراهم می‌آورد».

آن‌ها می‌افزایند: «نتایج همچنین نشان داد که تأثیر صمغ عربی بر ظرفیت تبادل کاتیونی خاک، اسیدیته خاک، مقدار رطوبت وزنی و رطوبت حجمی خاک‌های مورد مطالعه، مؤثر بوده است».

رحمتی و همکارانش با تأکید بر این‌که خاک حاصل‌خیز یکی از بخش‌های مهم در بازدهی محصولات کشاورزی است و امروزه به دلیل استفاده از ماشین‌آلات سنگین خاک دچار تخریب می‌شود، اعتقاد دارند: «نتایج آزمایش ما نشان داد که پلیمرهای طبیعی بر روی خاک تأثیر می‌گذارند و باعث بهبود شرایط فیزیکی خاک می‌شوند. با این‌حال می‌بایست تحقیقات دیگری برای یافتن پلیمرها و اصلاح‌کننده‌هایطبیعی دیگر انجام داد که در مقایسه با پلیمرهای سنتز شده و مصنوعی، هم ارزان‌تر هستند و هم ارزش غذایی بیشتری به خاک اضافه می‌کنند».

این یافته‌ها، به‌صورت مقاله‌ای علمی پژوهشی در مجله "آب و خاک"، متعلق به دانشگاه فردوسی مشهد منتشر شده‌اند


انتهای پیام انتهای پیام

منبع: جماران

کلیدواژه: 40 سالگی انقلاب بودجه 98 سیل 98 آذربایجان شرقی جهان دریاچه ارومیه محصولات کشاورزی مشهد 40 سالگی انقلاب بودجه 98 سیل 98 امام خمینی س سید مصطفی خمینی سید احمد خمینی سید حسن خمینی انقلاب اسلامی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۵۵۹۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

لزوم مدیریت علمی آب موجود در بستر دریاچه ارومیه

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی، سعید شهند در این نشست با بیان اینکه عزم و اراده جدی دولت مردمی سیزدهم در احیای دریاچه ارومیه امروز با اتمام همه پروژه‌های سخت افزاری نجات دریاچه ارومیه که به معنی واقعی کلمه به صورت جهادی و شبانه روزی در طی دو سال گذشته به انجام رسید بر کسی پوشیده نیست گفت: با تلاش و مجاهدت شبانه روزی دولتمردان دولت مردمی و انقلابی امروز شاهد اتمام کلیه پروژه‌های سخت افزاری مصوب ستاد ملی نجات دریاچه ارومیه هستیم و با اتمام این پروژه‌های فاخر محیط زیستی قسمت عمده‌ای از نیاز آبی دریاچه ارومیه تامین و به این دریاچه وارد می‌شود.   وی ادامه داد: از مهمترین موضوعاتی که اکنون سازمان حفاظت محیط زیست با توجه به تغییر شکل ایجاد شده در بستر دریاچه ارومیه و بشقابی شدن آن تاکید و توجه دارد، مدیریت علمی و عالمانه‌ی آب موجود در دریاچه ارومیه است تا با بکارگیری روش‌های علمی و عملی بتوان میزان تبخیر آب دریاچه را به حداقل رسانده و آب موجود در بستر دریاچه ارومیه را مدیریت نمود.   شهند با بیان اینکه فرآیند تبخیر آب در طبیعت یک امری طبیعی و اجتناب ناپذیر است افزود: اکنون درصدد آن هستیم تا با بهره گیری از ظرفیت علمی اساتید و پژوهشگران این عرصه، به طرح و برنامه‌ای عملیاتی برسیم تا آب موجود در دریاچه ارومیه مدیریت و میزان تبخیر آب از این دریاچه کنترل شود.   در ادامه، دکتر زینال زاده و اعضای هیات علمی پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه نیز دیدگاه‌ها و پیشنهادات خود را در این رابطه ارائه کردند و مقرر گردید طرح مطالعاتی – عملیاتی در راستای مدیریت تبخیر آب دریاچه ارومیه با بهره مندی از ظرفیت اعضای هیات علمی دانشگاه ارومیه و پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه تدوین و جهت بررسی و تصویب نهایی به ستاد ملی نجات دریاچه ارومیه ارایه گردد. گفتنی است بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، در سال‌های اخیر میزان تبخیر از دریاچه ارومیه به بالغ بر دو میلیارد متر مکعب رسیده است.

دیگر خبرها

  • افزایش جمعیت گوزن زرد ایرانی در پارک ملی دریاچه ارومیه
  • ۶۳ درصد حجم مخازن سد‌های کشور پر شد
  • لزوم مدیریت علمی آب موجود در بستر دریاچه ارومیه
  • دریاچه ارومیه اینطور زنده شد | آمار رهاسازی آب به دریاچه ارومیه از ۴ سد بزرگ
  • رهاسازی بیش از ۴۴۶ میلیون متر مکعب آب به دریاچه ارومیه
  • رهاسازی بیش از ۴۴۶ میلیون مترمکعب آب به دریاچه ارومیه
  • دومین گوساله گوزن زرد ایرانی در پارک ملی دریاچه ارومیه متولد شد
  • ۴۱۲ میلیون مترمکعب آب به دریاچه ارومیه رهاسازی شد
  • تولد دومین گوساله گوزن زرد ایرانی در پارک ملی دریاچه ارومیه
  • تولد دومین گوساله‌گوزن زرد ایرانی در سال جدید