مسجد سنگر همه مذاهب است/ رونق تولید و اقتصاد مقاومتى زمینه‌ساز عزت ملى و نفوذناپذیرى در برابر بیگانگان می شود
تاریخ انتشار: ۶ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۵۶۲۹۰۲
آیین عبادی _ سیاسی نماز جمعه ظهر امروز با حضور پرشور اقشار مختلف جامعه در شهر کرمانشاه و شهرستان‌های استان کرمانشاه برگزار شد.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرصاد ، ائمه جمعه استان کرمانشاه در خطبه‌های امروز نیز پس از توصیه خود و نمازگزاران به تقوای الهی به موضوعاتی همچون اشاره کردند که در ادامه مشروح خطبه‌ها را با هم می‌خوانیم:
مسجد سنگر همه مذاهب است
آیت الله مصطفی علما در خطبه‌های نماز جمعه این هفته با تاکید بر لزوم خودشناسی اظهار داشت: اگر خودمان را بشناسیم و پیدا کنیم دست از غیر خدا بر می‌داریم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: بنا به فرموده حضرت علی (ع) آن چیزی که همه مشکلات ما را برطرف می‌کند تقوا است.
مسجد مرکز انسان سازی است
امام جمعه کرمانشاه با گرامیداشت دهه غبارروبی مساجد بیان داشت: مسجد مرکز انسان سازی و دانشگاهی برای یادگیری تقوا و نیز مرکزی برای درک و فهم و بردگی و اطاعت از خداوند است.
وی با بیان اینکه همه ما در مسجد سهم داریم، بر لزوم مشارکت در نظافت و سلامت و نیز حضور در جماعات مسجد تاکید کرد.
جوانان رونق مساجد را حفظ کنند
آیت الله علما عنوان کرد: جوانان رونق مساجد را نگه دارند چرا که مسجد سنگر همه مذاهب است.
وی همچنین ۹ اردیبهشت روز شوراها را گرامی داشت و افزود: ۱۰ اردیبهشت آغاز عملیات بزرگ بیت المقدس و نیز روز خلیج فارس است.
خطیب جمعه کرمانشاه با گرامیداشت ۱۲ اردیبهشت سالروز شهادت شهید مطهری ادامه داد: بعد از گذشت بیش از ۵۰ سال هنوز کتاب‌های این استاد متناسب با روز و زنده است.
اساتید نقش مهمی در تربیت نسل جوان دارند
وی بیان داشت: اساتید نقش مهمی در تربیت نسل جوان دارند چرا که فکر و ذهن آنها در دست اساتید و معلمان است.
آیت الله علما تصریح کرد: مسئولیت بزرگی بر روی دوش اساتید و معلمان است چرا که امانت خداوند نزد آنها است.
وی با بیان اینکه از دانشگاه ما باید بچه‌های مسلمان بیرون بیاید گفت: در این راستا آموزش و پرورش و دانشگاه‌های ما نقش مهم و اساسی دارند.
امام جمعه کرمانشاه در ادامه با محکوم کردن اقدام اخیر عربستان در اعدام کردن ۳۷ نفر افزود: دنیا و تمام آزادی خواهان این اقدام را محکوم کردند ولی می‌بینیم دولت‌های مدعی حقوق بشر در این باره سکوت کردند.
با اقتصاد مقاومتی می‌توان به همه مشکلات غلبه کرد
وی در ادامه با اشاره به سیل اخیر و امدادرسانی همه دستگاه‌ها این وحدت و همدلی را مثال زدنی دانست و گفت: باید سیل زدگان را بعد از این نیز دریابیم و به فکر آنها باشیم تا بتوانند سریع‌تر به زندگی عادی خود برگردند.
آیت الله علما با اشاره به سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی اظهار داشت: هماهنگونه که معظم له فرمودند کشور ما هر چقدر بخواهد می‌تواند نفت صادر کند.
وی ادامه داد: با اقتصاد مقاومتی می‌توان به همه مشکلات اقتصادی غلبه کرد و باید بیش از پیش به این امر توجه داشت.
«رونق تولید» و «اقتصاد مقاومتى» زمینه‌ساز عزت ملى و نفوذناپذیرى در برابر بیگانگان می شود
به گزارش شبکه اطلاع رسانی مرصاد ، به نقل ازاسلام آباد خبر، حجت الاسلام محمد طه مهری امام جمعه اسلام آبادغرب در خطبه های نمازجمعه امروز با اشاره به فرمایشات حضرت آیت‌الله‌العظمى خامنه‌اى رهبر معظم انقلاب اسلامى روز چهارشنبه و در آغاز هفته‌ى کار و کارگر در دیدار هزاران نفر از کارگران صنایع مختلف کشور، کار جهادى و بى‌وقفه را از شرایط مهم رونق تولید و تحقق راهبرد عزت‌آفرین اقتصاد مقاومتى خواندند و با تأکید بر لزوم رسیدگى به مسائلى همچون امنیت شغلى و مزد و احترام به کارگران افزودند: دشمن براى به زانو در آوردن ملت ایران بر فشار اقتصادى متمرکز شده است اما بداند این ملت هیچگاه به زانو در نمى‌آید و ضمن استفاده از فرصت تحریم براى رشد و شکوفایى، دشمنى‌هاى آمریکا رابى‌پاسخ نمى گذارد.
وی اظهار کرد: سخنان رهبر معظم انقلاب حاوى مطالب بسیار مهمى ازجمله نکات زیر بود:
۱- رونق تولید یکى از ارکان اصلى اقتصاد مقاومتى است و اگر اقتصاد مقاومتى محقق شود، تصمیم‌هاى سردمداران آمریکایى و صهیونیستى درباره نفت و مسائل اقتصادیِ دیگر، تأثیرگذار نخواهد بود.
۲- «رونق تولید»، «حمایت از کالاى ایرانى»، «تحرک کارى» و «اقتصاد مقاومتى» در واقع زمینه‌ساز عزت ملى و نفوذناپذیرى در برابر تصمیم‌هاى بیگانگان خواهد شد.
۳- دشمنى با جمهورى اسلامى، دشمنى با ملت ایران است زیرا جمهورى اسلامى به کمک و مدد مردم برپاست و اگر کمک مردم نبود، جمهورى اسلامى نبود.
۴- بعضى خریداران کارخانه‌ها با از بین بردن کارخانه، فروش تجهیزات آن و تبدیل کردن زمین کارخانه به بُرج، سوءاستفاده مى‌کنند که همه مسؤولان در سه قوه، باید با این‌گونه مسائل مقابله جدى کنند.
۵- تحریم‌ها موجب تکیه بر توان، ظرفیت و ابتکارهاى داخلى خواهد شد.
۶- ملت فعال و مسؤولان هوشیار ایران نشان داده‌اند اگر همت کنند همه بن‌بست‌ها را مى‌شکنند و قطعاً این تلاش آمریکایى‌ها هم به جایى نمى‌رسد و جمهورى اسلامى هر مقدار لازم داشته باشد و اراده کند، نفت صادر خواهد کرد.
۷- باید فرهنگ کار و تولید و تلاش را ترویج دهیم و روحیه انتظار براى ثروت بادآورده را از بین ببریم و روش‌هایى شبیه بخت آزمایى را ترویج نکنیم که دستگاه‌هاى مختلف ازجمله صدا و سیما باید متوجه این معنا باشند.
امام جمعه اسلام آباد غرب گفت: سپاه پاسداران انقلاب اسلامى در آخرین روز از۴۰ ساله نخست حیات پرخیر و برکت خویش شاهد خداحافظى یکى از فرماندهان دلاور، ولایى و بسیجى پس از ده سال بود که جاى خود را به جانشین لایق و دوست داشتنى‌سردار حسین سلامى داد. تغییرى که مى‌تواند چهل سال دوم حیات این نهاد مقدس را بر اساس تجارب و سوابق ارزنده فرمانده جدیدش منشاء تحولاتى پرثمر، تحسین برانگیز و دشمن شکن کند.
وی افزود: سردار سرلشکر سلامى از یک سرى ویژگى‌هاى فردى و مدیریتى برخوردار است که در کمتر فرماندهى مى‌توان این ویژگى‌ها را سراغ گرفت که از آن جمله مى‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ۱- محبوبیت عمومى و برخوردارى از حمایت مسؤولان ۲- سوابق شغلى و توانایى‌هاى فرماندهى و مدیریتى ۳- برخوردار از وجاهت علمى بالا ۴- داراى قدرت تحلیل و تشخیص صائب ۵- ساده زیستى و تعلق به طبقات پایین جامعه ۶- هوش و استعداد فردى بالا ۷- فن بیان و توانایى در تولید مفاهیم استراتژیک ۸- مهارت هماوردى منطقى و شجاعانه با فرماندهان جبهه دشمن ۹- قابلیت و ظرفیت بهره‌گیرى از نقاط قوت سپاه.
وی خاطرنشان ساخت: روز (۲۲ آوریل) کاخ سفید طى بیانیه‌اى اعلام کرد: «ترامپ تصمیم گرفته که دیگر معافیت‌ها بابت خرید نفت از ایران را که ماه مه تمام مى‌شود، تمدید نکند. این موضوع براى این است که صادرات نفت ایران به صفر رسانده شود و اصلى‌ترین درآمد دولت ایران از آن گرفته شود؛ بر اساس اعلام کاخ سفید، هدف از این تصمیم، رساندن صادرات نفت ایران به صفر است تا این کشور به منابع اصلى درآمد خود دست نیابد. بسیارى از کارشناسان معتقدند این طرح آمریکا نیز همانند طرح‌هاى دیگرى که تاکنون در باره ایران به اجرا گذاشته شده است، محکوم به شکست است.
خطیب جمعه اسلام آباد غرب بیان داشت: در چرایى این شکست چند دلیل وجود داردکه اجمالا به قرار زیر است:
عدم تحمل و پذیرش بازار جهانى در مواجهه با افزایش قیمت نفت نیز مسأله‌اى بسیار مهم است این موضوع با توجه به وابستگى کشورهاى اروپایى و نیز کشورهاى واردکننده مشتقات نفتى، بیشتر قابل انتظار است.
در شرایطى که قیمت نفت در حال افزایش است قطعاً اقتصاد آمریکا از این افزایش متاثر خواهد شد چراکه به گزارش اداره اطلاعات انرژى آمریکا، هر دلار افزایش قیمت نفت به افزایش پنج میلیارد دلار هزینه هاى سالانه حمل و نقل در این کشور منجر خواهد شد.
وی افزود: برخلاف آنچه بولتون و پمپئو ادعا کرده‌اند، نفت سال‌هاست بزرگترین بخش از درآمد دولت ایران نیست. با مطالعه روند تأمین منابع بودجه کشور در سال‌هاى اخیر مى‌توان دریافت که در این سال‌ها، نقش نفت در بودجه به‌شدت کم شده و منع فروش نفت براى ایران کشنده و فلج‌کننده نبوده است.. در سال۹۷با تشدید تحریم‌ها، سهم نفت از بودجه عمومى به۱۱درصد و سهم آن از کل بودجه به۴درصد رسیده است. این محاسبات و برآوردها به این معناست که نقش درآمدهاى نفتى در بودجه دولت دیگر قابل توجه نیست.
امام جمعه شهرستان ابراز داشت: هدف آمریکا از این اقدام خود بیشتر پیروزى در جنگ رسانه‌اى و تبلیغاتى علیه ایران در عرصه بین‌الملللى است تا با اعلام خبرهایى در رابطه با اعمال تحریم‌هاى بیشتر و نیز خبرهایى همچون تروریستى اعلام نمودن سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، جمهورى اسلامى ایران را کانون توجه رسانه‌اى عموم جهان قرار دهند و به پندار واهى خودشان، نظام اسلامى را وادار به پذیرش شرطهاى مضحک خود کنند.
وی تصریح کرد: راهکار مقابله با اقدام آمریکا در شرایط حاضر؛
۱- اجراى راهبرد اقتصاد غیر نفتى ۲- تکیه بر صادرات غیر نفتى و استفاده از ظرفیت صادرات به کشورهاى منطقه و همسایه ۳- نجات بودجه کشور از وابستگى به نفت و اصلاح بودجه با جایگزینى ریالى براى بودجه نفتى ۴- اصلاح نظام مالیاتى کشور و مقابله جدى با پدیده فرار مالیاتى.
خطیب جمعه شهرستان گفت: کاهش فرار مالیاتى، حذف معافیت‌هاى غیرضرور و اخذ مالیات از خانه‌هاى خالى، عایدى سرمایه، و... مى‌تواند بیش از۵۰ هزار میلیارد تومان منابع ریالى جدید براى دولت خلق کند. اگر به این فهرست، مولدسازى دارایى‌هاى دولت نیز اضافه شود، بودجه از نفت‌بى‌نیاز خواهد شد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اعدام و سرکوب شیعیان، به دست بزرگترین دولت تروریستى سعودى اظهار کرد: دولت عربستان در جدیدترین اقدام ضد حقوق بشرى خود، ۳۷ نفر ازجمله ۳۲ شیعه این کشور را به جرم فعالیت تروریستى اعدام کرد. نکته جالب این است که این افراد از شیعیان منطقه قطیف و رجال دین و طلاب علوم دینى منطقه شرقیه هستند که با اتهامات تروریستى اعدام شده‌اند.
وی افزود: سعودى‌ها همواره سعى کرده‌اند براى حذف مخالفان خود به‌ویژه شیعیان، با برچسپ تروریسم، آنها را زندانى و اعدام کنند. در دادگاه‌هاى عربستان، شیعیان حتى از داشتن وکیل نیز محروم هستند و بدون تفهیم اتهام، سال‌ها در زندان به‌سر مى برند. حتى در مرحله محاکمه نیز معمولا قضات سعودى به دفاع شیعیان از خود توجهى نکرده و شدیدترین احکام را علیه آنها صادر مى‌کنند.
وی افزود: این نوع اقدام عربستان با شیعیان در حالى است که بنابر گزارش سازمان دیده بان حقوق بشر، شیعیان عربستان تنها خواستار حقوق برابر هستند و نقشى در به‌اصطلاح تروریستى ادعایى عربستان ندارند.
حجت الاسلام مهری خاطرنشان کرد: منافع ترامپ و در آمدهاى هنگفت حاصل از فروش سلاح به عربستان، ایجاب مى‌کند که آمریکا هیچگاه جنایت هاى عربستان را محکوم نکرده و همچون قتل خاشقچى، حتى به دفاع از آنها برخیزد.
وی با اشاره به مناسبت های پیش رو؛ 12 اردیبهشت؛ شهادت استاد فرزانه آیت‌الله مرتضى مطهرى و روزمعلم گفت: دو موضوع مهم «تعلیم» و «تربیت» رسالت خطیر معلمان در هرجامعه‌اى مى‌باشد، که از آغازین مراحل یادگیرى و سنین آموزش کودکان و در ورود به مدرسه از سوى معلمان عزیز و در مدارس صورت مى‌گیرد و در حقیقت معلمان نه تنها جایگاه آموزش دهنده فرزندان، بلکه نقش تربیتى والدین را در خانه دوم آنها یعنى مدارس و آموزشگاه‌ها از پایین ترین سطح تا عالى‌ترین مراحل آموزشى در دانشگاه‌ها به‌عهده مى‌گیرند. به‌همین‌دلیل معلم از جایگاه با ارزش و تأثیرگذارى در هرجامعه‌اى برخوردار است که اگر رسالت خویش را به‌خوبى ایفا کند، نه تنها سرنوشت تک تک افراد جامعه را به درستى رقم خواهد زد، بلکه نسلى ارزشمند را براى آینده‌اى بهتر در جامعه خود تربیت خواهد نمود که سرنوشت آن‌جامعه بدست آنها تغییر خواهد کرد و در صورت تربیت درست، سعادت جامعه و در صورت عدم آن شقاوتش را در پى خواهد داشت. چنان‌که رهبر کبیر انقلاب(ره) فرمودند: «نقش معلمان در جامعه، همچون نقش انبیا است براى مردم» و به‌همین‌دلیل «همه سعادت‌ها و همه شقاوت‌هاانگیزه‌اش از مدرسه‌هاست و کلیدش [در ]دست معلمین است.»
وی افزود: توجه به این جایگاه مهم معلمان با نظرداشت اهداف والاى نظام اسلامى یعنى تربیت «نسل جوان مومن انقلابى» بیشتر احساس مى‌شود و گویاى آن است که در راستاى تأمین این هدف بزرگ، این قشر از جامعه چه وظیفه سنگینى را برعهده دارند و تا چه اندازه مى‌توانند در این زمینه مؤثر واقع شوند.
تقوا یک اصل است که انسان را به سمت کمال و تعالی خواهد برد
به گزارش شبکه اطلاع رسانی مرصاد ، به نقل از سراب روانسر، ملا یحیی شهبازی در خطبه های نماز جمعه این هفته روانسر ضمن دعوت همگان به تقوا الهی بیان داشت: تقوا یک اصل است که انسان را به سمت کمال و تعالی خواهد بود.
امام جمعه موقت روانسر ادامه داد: اگر به توفیق الهی بتوانیم در عمل فردی ، جمعی و اجتماعی رعایت تقوا الهی را داشته باشین همه خیرات و همه الطاف الهی شامل حال ما خواهد شد.
وی بیان داشت چنانچه قرآن می فرماید «اوصیکم بتقوی الله و نظم امرکم» منظور و مقصود از تقوی نگهداری نفس از انجام معاصی الهی است که این ماه شعبان ماه پیامبر اکرم است.
ملا یحیی شهبازی افزود: انجام دادن کار خیر در این ماه مصداق تقوی و نظم است.
وی ادامه داد: تقوی حالت درونی و نفسانی است که انسان را از گناه باز می دارد و آن شالله این ماه مبارک شعبان ما را از گناه باز بدارد و خود را آماده کنیم برای فرا رسیدن ماه مبارک رمضان ماه ترکیه و امتحان در برابر خداوند متعال.
انتهای پیام/
منبع: دانا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۵۶۲۹۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تردید‌های تداوم رشد
یکی از مهم‌ترین پرسش‌های اقتصاد ایران این است که رشد اقتصادی طی سال‌های آینده دستخوش چه تحولاتی خواهد شد و آیا می‌توان به واسطه رشد قابل قبول سه سال اخیر، انتظار ادامه این روند را داشت؟
به گزارش دنیای اقتصاد، مسعود نیلی، استاد اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، با حضور در همایش «چشم‌انداز اقتصاد ایران» که اخیرا برگزار شد، با تحلیل مسیر رشد اقتصادی در سال‌های گذشته، سناریو‌های آینده این متغیر مهم را ترسیم کرد. بر این اساس، نتایج پژوهش‌های این اقتصاددان نشان می‌دهد که اگر بخواهیم تا سال۱۴۱۰، رشد اقتصادی به‌طور متوسط سالانه ۱.۷درصد باشد، رشد سرمایه‌گذاری باید به‌طور متوسط به ۴.۵درصد در سال برسد که این سطح در یک دهه گذشته هیچگاه تجربه نشده است.
حتی اگر در حالت خوشبینانه، متوسط رشد سرمایه‌گذاری در سال به ۲۰درصد برسد، متوسط رشد اقتصادی تا ۱۴۱۰ به ۵.۸درصد خواهد رسید. این نتایج از غیرواقع‌بینانه بودن هدف‌گذاری رشد ۸درصدی سالانه در برنامه هفتم حکایت دارد. یکی از مهم‌ترین پرسش‌های اقتصاد ایران این است که رشد اقتصادی طی سال‌های آینده دستخوش چه تحولاتی خواهد شد و آیا می‌توان به واسطه رشد قابل قبول سه سال اخیر، انتظار ادامه این روند را داشت؟
در ماه‌های پایانی سال گذشته، همایش چشم‌انداز اقتصاد ایران «دنیای اقتصاد» با حضور صاحب‌نظران و کارشناسان برجسته برگزار شد و آینده اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ بررسی شد. مسعود نیلی، استاد اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، در ارائه خود از روند فعلی اقتصاد ایران، به تشریح وضعیت گذشته و حال اقتصاد کشور و روند آتی شاخص‌هایی، چون رشد اقتصادی، نسبت موجودی سرمایه، سرمایه‌گذاری و تولید بخش نفت و گاز پرداخت.
متن زیر شرح سخنان این اقتصاددان در همایش چشم‌انداز سال ۱۴۰۳ است. همایش چشم‌انداز اقتصاد ایران ۱۴۰۳، در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۲ و صاحب‌نظران حوزه‌های مختلف به ارائه تحلیل‌های خود از وضعیت فعلی و آتی اقتصاد ایران پرداختند. مسعود نیلی، اقتصاددان و استاد دانشگاه صنعتی شریف، یکی از کارشناسان حاضر در این برنامه بود و به بررسی و تحلیل روند‌های اقتصاد کلان ایران پرداخت. این پژوهش با همراهی دکتر یاسر مُلایی تهیه شده‌است.
مسعود نیلی در این ارائه تاکید کرد: در نمودار بالا رشد اقتصادی و تورم در دهه‌های گذشته نمایش داده شده است. با یک بررسی اجمالی می‌بینیم که پرنوسان‌ترین بازه زمانی، دهه ۶۰ بوده است و بعد از آن بازه‌ای که الان در آن قرار داریم. به گفته این استاد دانشگاه، از لحاظ تورم، پرنوسان‌ترین بازه‌ای که تا به حال تجربه کرده‌ایم همین ده سال گذشته بوده است. به لحاظ رکورد تورم هم بالاترین تورمی که تجربه کرده‌ایم در همین سال‌های اخیر، به طور مشخص از سال ۱۳۹۷ به بعد، بوده است.
نیلی در ادامه افزود که از سال ۱۳۹۹ به بعد، ما یک رشد اقتصادی باثبات بالای ۴ درصد تجربه کرده‌ایم. این موضوع برای ما این سوال را پیش می‌آورد که آیا واقعا با یک تحول ساختاری از نظر رشد اقتصادی مواجه بوده‌ایم و وارد یک دوره رشد باثبات شده‌ایم؟ به‌خصوص اینکه در شرایط کرونا در همه‌جا رشد منفی بوده، اما پدیده عجیبی است که اقتصاد ایران وضعیت خوبی داشته است. نه‌تن‌ها تحریم، کرونا و کاهش قیمت نفت بر اقتصاد ما اثر نکرده، بلکه اقتصاد وضعیت بهتری هم پیدا کرده است. گویی در شرایطی که روی واکسن کرونا کار می‌شد که به مردم تزریق شود، ما واکسنی برای اقتصاد فراهم کردیم. اگر بخواهیم راجع به آینده رشد اقتصادی کشورمان فکری بکنیم، باید بتوانیم این پدیده را تحلیل کنیم و اگر در تحلیل این پدیده خطایی داشته باشیم، نتیجه‌گیری‌های ما در مورد آینده هم با خطا مواجه خواهد شد.
سازوکار‌های رشد اقتصادیاستاد دانشگاه شریف در ادامه صحبت هایش خاطرنشان کرد که چه در اقتصاد ایران و چه در اقتصاد‌های دیگر، دو دسته سازوکار وجود دارند که تغییرات تولید ناخالص داخلی را رقم می‌زنند. یک دسته سازوکار‌های بلندمدت هستند که رشد اقتصادی پایدار را ایجاد می‌کنند. یک دسته دیگر هم سازوکار‌های کوتاه‌مدتی هستند که نتیجه نوسان‌هایی هستند که از شوک‌ها ایجاد می‌شوند. اینکه شوک‌های اقتصادی به چه صورت انتقال پیدا کنند و مستهلک شوند، نوسانات کوتاه‌مدت را تشکیل می‌دهند.
اگر بخواهیم مشاهده اولیه‌مان را دقیق‌تر بکنیم و به آن پاسخ بدهیم، باید بدانیم که رشد اقتصادی سه سال اخیر ما محصول سازوکار‌های بلندمدت اقتصاد است یا سازوکار‌های کوتاه‌مدت.
سازوکار‌های بلندمدت رشد اقتصادی در ایران عمدتا با محوریت سرمایه‌گذاری رخ می‌دهند. سرمایه‌گذاری انجام می‌شود و این موضوع باعث ایجاد موجودی سرمایه می‌شود که موجودی سرمایه به عنوان یک نهاده مسلط تولید، تولید ناخالص داخلی را ایجاد می‌کند. بخشی از آن تولید دوباره تبدیل به سرمایه‌گذاری می‌شود و این موضوع یک چرخه را فعال می‌کند. البته آن چیزی که عمدتا در دنیا رشد اقتصادی پایدار را تشکیل می‌دهد تکنولوژی است، اما، چون تکنولوژی در رشد اقتصادی ایران نقش زیادی ندارد روی آن تاکید نکرده‌ایم.
پاشنه‌آشیل بهرهورینیلی در ادامه ارائه خود بیان کرد که در نمودار بالا، نسبت موجودی سرمایه به تولید ایران را مشاهده می‌کنید که میانگین آن از سال ۱۳۶۹ تا ۱۴۰۰ به صورت خط‌چین مشخص شده است. این نسبت، هم در کشور ما و هم در کشورهای دیگر، حول یک خط افقی نوسان می‌کند. آن چیزی که ما را از بقیه کشور‌ها متمایز می‌کند زیادبودن این نسبت است که نشان‌دهنده بهره‌وری پایین سرمایه است. این نسبت در ایران در اطراف ۳.۷ نوسان می‌کند، اما در کشورهای دیگر در حدود ۲.۷ یا ۳ است. این موضوع نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری در ایران به تولید متناسب با خودش ختم نمی‌شود.
این اقتصاددان تاکید کرد که در اقتصاد ایران هر چقدر موجودی سرمایه رشد بکند، تولید داخلی هم رشد می‌کند. در نتیجه اگر بخواهیم چشم‌اندازی از رشد داشته باشیم باید بدانیم که رشد موجودی سرمایه به چه صورتی است. همان‌طور که از داده‌ها مشخص است، رشد موجودی سرمایه با تولید همبستگی بالایی دارد و در نتیجه رشد بلندمدت ایران حاصل رشد در موجودی سرمایه است.
نفت؛ قلب تپنده سرمایهگذارینیلی در ادامه با اشاره به نمودار بالا بیان کرد که عمده نوسانات تولید ایران ناشی از نوسانات درآمد‌های ارزی حاصل از نفت خام است. یک جمع‌بندی اولیه به ما نشان می‌دهد که اقتصاد ایران در بلندمدت با رشد موجودی سرمایه رشد می‌کند و افت‌وخیز‌های کوتاه‌مدت آن، به وسیله نوسانات درآمد‌های ارزی حاصل از صادرات نفت رقم زده می‌شود. حال با این پیش‌زمینه، باید به این موضوع نگاه کنیم که اقتصاد ایران در سه سال گذشته بالای ۴ درصد رشد داشته است. به طور دقیق‌تر، تولید ناخالص داخلی ما نسبت به سال ۱۳۹۸ در مجموع، ۱۳ درصد رشد کرده است. ما می‌خواهیم بدانیم که این رشد در نتیجه چه چیزی حاصل شده است و آیا می‌تواند برای ما رشد پایدار ایجاد کند یا خیر.
ایران کشوری است که نفت در آن نقش زیادی دارد. این نقش شامل اثرات مستقیم و اثرات غیرمستقیم می‌شود. اثر مستقیم این است که اگر تولید نفت افزایش پیدا کند، ارزش افزوده بخش نفت هم به تبع آن افزایش پیدا می‌کند و به اندازه سهمی که این بخش دارد به افزایش تولید ناخالص داخلی کمک می‌کند. در آمار‌ها مشخص است که ارزش افزوده بخش نفت نسبت به پایان سال ۹۸ بیش از ۳۲.۸ درصد رشد داشته است. اما اثرات غیر مستقیم از طریق چند کانال ظاهر می‌شود. افزایش تولید نفت ایران اگر باعث افزایش صادرات شود افزایش درآمد‌های ارزی را در پی دارد.
از نگاه این اقتصاددان، قبل از تحریم، عامل اصلی نوسان درآمد‌های ارزی ایران قیمت نفت بوده است، اما بعد از تحریم خود مقدار صادرات هم به عامل دیگری تبدیل شده است که حاصل‌ضرب این دو عامل باعث افزایش نوسان می‌شود. برای مثال در سال ۹۷ هم صادرات نفت و هم قیمت نفت کاهش یافته است و در مواقعی دیگر هر دوی این‌ها با هم افزایش پیدا کرده‌اند؛ بنابراین دو عامل نوسان در اقتصاد ایران اتفاق افتاده است. در سال‌های اخیر به علت اتفاقاتی که در نتیجه حمله روسیه به اوکراین در بازار نفت رخ داده، صادرات نفت ایران نسبتا افزایش پیدا کرده و از ۲۴ میلیارد دلار در سال ۹۹ به بیش از ۵۵ میلیارد دلار رسیده است.
وقتی این درآمد‌ها افزایش پیدا می‌کند، به طور بالقوه، واردات هم می‌تواند افزایش یابد. در آمار‌ها می‌توان دید که اگر به قیمت‌های ثابت ۱۴۰۱ واردات کالا‌های غیرنفتی را ببینیم، رشد قابل‌توجهی کرده است. این رشد، در واقع، رکوردی در رشد واردات است.
افزایش واردات، دسترسی واحد‌های تولیدی عمدتا صنعتی را به قطعات و مواد اولیه افزایش می‌دهد و باعث افزایش ارزش افزوده بخش صنعت می‌شود. به همین دلیل، در سه سال اخیر ما ۲۱.۲ درصد رشد ارزش افزوده بخش صنعت داشته‌ایم که عمدتا با محوریت نفت بوده است.
هنگامی که تولید صنعتی افزایش پیدا می‌کند، تقاضا برای خرده‌فروشی و عمده‌فروشی و حمل‌ونقل و سایر موارد هم افزایش پیدا می‌کند که این موضوع باعث رشد بخش خدمات می‌شود. به همین دلیل بخش خدمات ایران هم در سه سال اخیر ۱۱.۷ درصد رشد داشته است.
در نتیجه، همان‌طور که در آمار‌های ۱۴۰۱-۱۳۹۸ می‌توان مشاهده کرد، ایران طی این مدت رشد ۳۲.۸ درصدی در بخش نفت و رشد ۲۱ درصدی در بخش صنعت داشته است که این‌ها هم باعث رشد در بخش عمده‌فروشی و خرده‌فروشی و سایر بخش‌ها شده است.
یک سازوکار غیرمستقیم دیگر در نتیجه این می‌تواند باشد که درآمد‌های ارزی ایران صرف واردات ماشین‌آلات و تجهیزات آن شود که همان سرمایه‌گذاری است و می‌تواند موجودی سرمایه ایجاد کند که در بلندمدت باعث رشد اقتصادی شود. برای اینکه ببینیم این اتفاق رخ داده است یا نه، باید سمت مصارف تولید را نگاه کنیم تا ببینیم این ۱۳ درصد افزایش به چه مصرفی رسیده است.
تولید ناخالص داخلی می‌تواند به چهار حالت مصرف شود: مصرف خانوار، مصرف دولت، سرمایه‌گذاری و تغییر در موجودی انبار. دولت می‌تواند با مصرف بیشتر (که معادل کالای عمومی است) رفاه را افزایش بدهد، اما این عامل در سال‌های اخیر تغییر زیادی نداشته است.
بخش دیگری می‌تواند تبدیل به سرمایه‌گذاری شود که با تبدیل به موجودی سرمایه عاملی در جهت فعال‌شدن چرخه رشد اقتصادی ایران شود. اما در آمار‌ها مشاهده می‌کنیم که علی‌رغم رشد بالای اقتصاد ایران در سه سال گذشته، سرمایه‌گذاری رشد بسیار ناچیزی کرده است، به صورتی که سرمایه‌گذاری در سال ۱۴۰۰ حدود نصف سرمایه‌گذاری در سال ۱۳۹۰ بوده است.
اتفاق جالبی که در اقتصاد ایران و طی این سه سال افتاده است، این است که افزایش تولید، به جز بخشی که به مصرف خانوار‌ها رسیده، عمدتا به موجودی انبار اضافه شده است. تغییر در موجودی انبار یا ناشی از کاهش تقاضا از سمت خانوارهاست یا ناشی از عدم‌قطعیت‌ها و انتظارات تورمی. روند صعودی تغییر در موجودی انبار در اقصاد ایران حاکی از ناکارآیی‌های زیادی است که آن هم در نتیجه عدم‌قطعیت‌هایی است که وجود دارد.
به گفته این استاد دانشگاه شریف، اگر دوباره به سازوکار‌های بلندمدت اقتصاد ایران بازگردیم، می‌بینیم که رشد موجودی سرمایه در اقتصاد ایران به صفر رسیده است. یعنی از سال ۱۳۹۶ به بعد، به همان مقداری که در اقتصاد ایران استهلاک داریم، سرمایه‌گذاری انجام شده است؛ بنابراین موجودی سرمایه دیگر در رشد اقتصادی ایران سهمی ندارد.
موجودی سرمایه یک ساختار بخشی دارد. قسمتی از آن در بخش کشاورزی، قسمتی در صنعت و قسمتی در نفت است. در این ساختار، آن چیزی که عمدتا برای ما رشد ایجاد می‌کند، موجودی سرمایه در بخش‌های صنعت و نفت است. اگر به موجودی سرمایه در این دو بخش نگاه کنیم، مشاهده می‌کنیم که هر دو شاهد رشد منفی بوده‌اند. یعنی از سال ۱۳۸۹ به بعد (و ۱۳۹۶ برای بخش صنعت) موجودی سرمایه این دو بخش کوچک و کوچک‌تر می‌شود و ساختمان‌ها و ماشین‌آلاتی که در قدرت تولید این دو بخش هستند ضعیف‌تر می‌شوند.
می‌توان گفت با رشد منفی موجودی سرمایه در این دو بخش، موتور رشد اقتصادی ما خاموش است و آن چیزی که باعث افزایش موجودی سرمایه می‌شود، سرمایه‌گذاری در بخش مسکن و خدمات است. از مجموع این شواهد می‌توان نتیجه گرفت رشد اقتصادی سال‌های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱ ناشی از سازوکار‌های بلندمدت و عوامل پایدار رشد اقتصادی نبوده است، بلکه در نتیجه شوک‌ها و نوسانات کوتاه‌مدت ایجاد شده است؛ لذا ادامه رشد با ماهیت شرایط فعلی، تنها با ادامه افزایش تولید، صادرات یا افزایش قیمت نفت امکان‌پذیر است. ادامه افزایش صادرات شاید در شرایط تحریم غیرواقعی به نظر برسد و افزایش قیمت نفت هم عاملی خارج از کنترل سیاستگذار است.
ایران به کدام سو خواهد رفت؟این اقتصاددان برجسته در ادامه توضیح داد: در جدول بالا با دو فرض نرخ استهلاک برابر ۴.۵درصد و ثبات نسبت موجودی سرمایه به تولید، بررسی کرده‌ایم که اگر بخواهیم به اعداد مختلفی در رشد بلندمدت دست پیدا کنیم، باید چه مقدار سرمایه‌گذاری رشد داشته باشد. اگر بخواهیم تا سال ۱۴۱۰ مقدار ۱.۷درصد رشد اقتصادی داشته باشیم، باید رشد ۴.۵درصدی در سرمایه‌گذاری ایجاد کنیم که در ده سال گذشته چنین تجربه‌ای را نداشته‌ایم.
اگر بخواهیم رشد ۴.۳درصد تولید را تجربه کنیم، باید شاهد رشد ۱۵درصدی در سرمایه‌گذاری سالانه باشیم. توجه به این نکته ضروری است که متوسط رشد سرمایه‌گذاری ما در سال‌های گذشته هیچ‌وقت از ۷.۵درصد بیشتر نشده که این هم میانگین اعدادی با نوسان بسیار بالا (از یک درصد تا ۲۵درصد) است. برای حالتی که رشد ۵.۸درصدی در تولید را انتظار داریم، باید رشد ۲۰درصدی در سرمایه‌گذاری داشته باشیم. در برنامه هفتم توسعه، رشد ۸درصدی در هر سال برای ایران پیش‌بینی شده است که نکته بسیار قابل‌تاملی است.
این تحلیل با محوریت نقش سرمایه‌گذاری در رشد اقتصادی کشور بود، اما برای اینکه رشد اقتصادی مناسب بتواند استمرار پیدا کند نیاز به چندین مقوله است. می‌توانستیم این موضوع را از سمت محدودیت‌های انرژی هم بررسی کنیم. برای مثال، در جدول اخیر یک فرض بسیار ساده‌کننده وجود دارد و آن هم اینکه برای رشد ۴درصدی با محدودیت انرژی مواجه نیستیم.
همین‌طور می‌توانستیم به محدودیت‌های تامین مالی اشاره بکنیم. می‌توانستیم از نگاه محدودیت‌های محیط‌زیستی و مشکلات منابع آب به این موضوع توجه کنیم. به موارد دیگری هم می‌توانستیم اشاره کنیم، ازجمله محدودیت‌های سرمایه انسانی، کاهش بهروه‌وری و بی‌ثباتی‌های اقتصاد کلان و تورم بالا.
نیلی یادآورشد: در کنفرانس اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۳ با آقای خاوری‌نژاد ارا‌ئه‌ای شبیه به این داشتیم که در آن پیش‌بینی کردیم که به نظر نمی‌رسد ایران بتواند رشد بالاتر از ۲درصد را به‌راحتی تجربه بکند که آمار هم حاکی از همین است. رشد در محدوده دو تا سه‌درصدی تا پایان این دهه خوشبینانه به نظر می‌رسد، مگر اینکه تغییرات بزرگی در عواملی که رشد اقتصادی برای ایران ایجاد می‌کنند رخ دهد، مانند دسترسی بیشتر به تکنولوژی، اصلاحاتی در ساختار بودجه و در نظام بانکی، حل مشکلات انرژی و منابع آبی و سایر عوامل. من معتقدم با توجه به شرایط خطیری که الآن در آن قرار داریم، ده سال آینده ما با امروز بسیار متفاوت خواهد بود. امیدواریم که بسیار بهتر باشد، اما ممکن است در شرایط بسیار نامناسبی قرار بگیریم.
او در پایان صحبت‌های خود تاکید کرد: اشاره به یک نکته حائز اهمیت است و آن اینکه بخش‌های کوچکی از اقتصاد ایران که عمدتا کسب‌و‌کار‌های اینترنتی و نوین را شامل می‌شوند، با کیفیتی مناسب و با جذب نیروی انسانی کیفی، در حال رشد هستند. درصورتی‌که دولت محدودیتی در ادامه فعالیت این کسب‌و‌کار‌ها ایجاد نکند، ممکن است چراغ امیدی برای آینده کسب‌و‌کار‌ها در اقتصاد ایران هرچند محدود، روشن شود.
منظور از «خانم بازیگر» در اعترافات تتلو که بود؟