به نقل از «شریان»

عوامل به وجود آورنده زامبی‌ها/ از بیماری خواب آفریقایی تا زنبور‌های جواهر

تاریخ انتشار: ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۸۰۴۱۸۷

در این مطلب با ۹ عاملی که باعث به وجود آمدن زامبی‌ها می‌شوند آشنا خواهید شد.

به گزارش شریان نیوز،زامبی‌ها یا همان مردگان متحرک، از گذشته جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ عامه داشته اند، از داستان معروف «فرانکشتاین» مری شلی گرفته تا بسیاری از فیلم‌های ژانر وحشت و سریال‌های تلویزیونی‌ مثل «مردگان متحرک» (The Walking Dead).

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

زامبی عموماً به موجوداتی اطلاق می‌شود که نه به خواست خودشان، بلکه به روش‌هایی فرا طبیعی به حرکت در می‌آیند و گاهاً رفتار‌های عجیبی دارند. گرچه بعید است آخرالزمان با خیزش زامبی‌ها رقم بخورد، اما ویروس‌ها و انگل‌های واقعی‌ای در طبیعت وجود دارند که می‌توانند حیوانات و حتی انسان‌ها را به چیزی شبیه به زامبی تبدیل کنند. در ادامه با این عوامل بیشتر آشنا خواهیم شد.

۱- بیماری گوزن زامبی

بیماری گوزن زامبی (Chronic Wasting Disease / Zombie Deer Disease) نوعی بیماری پریونی تخریب گر اعصاب است که در حیوانات سُم دار، مثل گوزن‌های شمالی و دیگر انواع گوزن دیده می‌شود. این بیماری مغز و سیستم عصبی حیوان را درگیر می‌کند. حیوان مبتلا با سرعت زیادی وزن کم می‌کند و در نتیجه بدن آن ضعیف می‌شود و تحلیل می‌رود. در نهایت حیوان، گیج و منگ، در حالی که آب دهانش جاری شده، مثل یک زامبی، سست و بی رمق، تلو تلو می‌خورد.

گرچه تا به حال هیچ موردی از سرایت این بیماری از گوزن‌ها به انسان گزارش نشده، اما کارشناسان از وقوع این اتفاق اظهار نگرانی کرده اند.

در گذشته مواردی از ابتلای انسان به بیماری‌های پریونی تخریب گر اعصاب رخ داده که جنون گاوی یکی از آن‌ها است. در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، مردم یکی از قبیله‌های بومی کشور پاپوآ گینه نو به این بیماری دچار شدند.

مردم این قبیله طبق آداب و رسوم خود، مغز مردگان خود را بیرون آورده و می‌خوردند، اما همین مسأله باعث شیوع بیماری جنون گاوی در این قبیله شد. از قرار معلوم، این بیماری از طریق یک مغز آلوده به بقیه سرایت کرده بود. افراد مبتلا توانایی کنترل دست و پا و عملکرد‌های بدن خود را از دست داده بودند.

۲- ویروس هاری

هاری نوعی بیماری ویروسی است که معمولاً از طریق نیش یا گاز یک حیوان مبتلا منتقل می‌شود. این بیماری زمانی سرایت پیدا می‌کند که آب دهان حیوان مبتلا وارد خون، چشم ها، بینی یا دهان حیوان دیگری شود.

بیماری هاری شروع نسبتاً بی سر و صدایی دارد و با علائمی شبیه به آنفولانزا آغاز می‌شود، با این حال این بیماری می‌تواند کشنده باشد. هاری اگر درمان نشود، ویروس آن باعث بروز التهاب در سیستم عصبی مرکزی بدن (مغز و ستون فقرات) می‌شود، مسأله‌ای که منجر به مشکلات فیزیکی شدیدی مثل فلج شدن، تشنج و گرفتگی‌های عضلانی‌ای می‌شود که می‌توانند حالتی غیر طبیعی به بدن دهند.

با پیشروی ویروس، رفتار‌های حیوان مبتلا غیر طبیعی شده و در تعادل و هماهنگی حرکات بدن آن اختلال ایجاد می‌شود. بعد از آن، ترشح بزاق دهان بسیار زیاد شده و تنفس و بلع سخت می‌شود. در بعضی موارد هم، حیوان مبتلا رفتار‌های پرخاشگرانه‌ای بروز می‌دهد یا حتی به خودش صدمه می‌زند.

راکون ها، راسوها، روباه ها، کایوت‌ها و بعضی از گونه‌های خفاش می‌توانند ناقل ویروس هاری باشد و آن را به سگ ها، گربه‌ها و حتی انسان‌ها منتقل کنند.

هر ساله ۵۵ هزار نفر در سراسر دنیا بر اثر بیماری هاری از دنیا می‌روند. خوشبختانه واکسن هاری که بعد از ابتلا به بیماری استفاده می‌شود، کاملاً مؤثر است، البته در صورتی که واکسن قبل از ظهور نشانه‌های جدی بیماری تزریق شود.

۳- بیماری خواب آفریقایی

بیماری خواب آفریقایی (African Sleeping Sickness) در اثر انگل‌هایی به وجود می‌آید که از طریق نیش مگس‌های تسه تسه در آفریقا منتقل می‌شوند. این بیماری می‌تواند گونه‌های مختلفی از پستانداران را مبتلا کند، از جمله گاوها، گوسفندها، فیل ها، گوزن‌های دم سفید آفریقای جنوبی و نخستی سانان (شامل میمون ها، گوریل‌ها و انسان ها). حیوان مبتلا سست و بی رمق و لاغر و ضعیف می‌شود، موهایش می‌ریزد و تا زمانی که انگل در بدنش حضور داشته باشد، ضعیف‌تر و ضعیف‌تر می‌شود.

برجسته‌ترین نشانه‌ی بیماری خواب، که نام بیماری هم از آن گرفته شده، با حمله‌ی انگل به مغز به وجود می‌آید: موجود مبتلا نه می‌تواند شب‌ها بخوابد و نه می‌تواند در طول روز بیدار بماند.

انسان‌ها هم می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند؛ افراد مبتلا دچار تب و درد‌های عضلانی می‌شوند و در صورتی که بیماری درمان نشود، دچار زوال عقل می‌شوند، اخلاق و خصوصیات رفتاری آن‌ها تغییر می‌کند و در راه رفتن و حفظ تعادل دچار مشکل می‌شوند. هیچ واکسنی برای پیشگیری از بیماری خواب وجود ندارد، اما دارو‌های متعددی برای درمان افراد مبتلا ساخته شده.

تمرکز کردن برای افراد مبتلا به بیماری خواب سخت می‌شود؛ زود رنج می‌شوند، جویده جویده صحبت می‌کنند و دست از غذا خوردن می‌کشند. این بیماری عفونی، عواقب ترسناکی دارد، به طوری که بسیاری از قربانیان خود را ابتدا به حالتی زامبی مانند تنزل می‌دهد، سپس به کما می‌برد و در نهایت به کام مرگ می‌کشاند.

۴- قارچ‌های انگلی

یک نوع قارچ به نام Ophiocordyceps unilateralis که در جنگل‌های برزیل یافت می‌شود، با در درست گرفتن کنترل مغز مورچه‌های نجار، خود را تکثیر و شیوع پیدا می‌کند.

طبق تحقیقی در سال ۲۰۱۴، این قارچ‌های انگلی با استفاده از هاگ‌های کشنده‌ی خود، مورچه‌ها را آلوده می‌کنند. از این هاگ‌ها مواد شیمیایی‌ای آزاد می‌شود که قارچ‌های انگلی را قادر می‌سازد کنترل سیستم عصبی حشره‌ی بینوا را در دست بگیرند.

این قارچ انگلی مورچه را مجبور می‌کند تا از یک گیاه بالا برود و خود را دقیقاً به همان ارتفاع و رطوبتی برساند که قارچ برای رشد خود به آن احتیاج دارد. سپس، قبل از آنکه مورچه را از پای درآورد، آن را مجبور می‌کند با آرواره هایش یک برگ را محکم نگه دارد.

بعد از مرگ مورچه، قارچ درون بدن حشره‌ی مرده رشد می‌کند و در نهایت، یک ساقه‌ی بلند از سر مورچه بیرون می‌زند. این ساقه، هاگ‌های جدیدی را در محیط منتشر می‌کند که مورچه‌های دیگر را هم آلوده خواهند کرد.

۵- زنبور‌های جواهر

زنبور‌های جواهر می‌توانند کنترل رفتار سوسک‌های حمام را در دست بگیرند و آن‌ها را مجبور به خدمت به خودشان کنند.

طبق تحقیقی در سال ۲۰۱۴، این زنبور‌ها ابتدا با یک نیش، قربانی خود را فلج می‌کنند، سپس یک بار دیگر سوسک بی دفاع را نیش می‌زنند و این بار با دقت و ظرافت یک جراح کارکشته، نیش خود را در مغز سوسک فرو می‌برند.

زنبور با این کار کنترل سوسک را به طور کامل در دست می‌گیرد. حشره‌ی قربانی درنهایت توانایی حرکت را باز می‌یابد، اما دیگر کنترل حرکاتش در دست خودش نیست، بلکه زنبور است که بدن و مغز او را کنترل می‌کند.

سپس، زنبور درون شکم سوسک زامبی شده، تخم گذاری می‌کند.

گونه‌های دیگری از زنبور‌ها هم هستند که بعد از نیش زدن سوسک‌های حمام، درون بدن قربانی خود تخم ریزی می‌کنند، اما زنبور‌های جواهر پلیدترین روش را برای کنترل مغز حشره‌ی قربانی دارند.

۶- کرم‌های انگلی

حشرات گلوله‌ای (حشراتی که می‌توانند خود را به صورت گلوله دربیاورند) که اسم دقیق‌تر آن‌ها شپشک چوب است، گاهی ناخواسته میزبان کرم‌های انگلی‌ای به نام Acanthocephala می‌شوند و خود را طعمه‌ی پرندگان می‌کنند.

این انگل‌ها برای آنکه به طور کامل رشد کنند باید درون دستگاه گوارش پرندگان قرار گیرند. بنابراین، کنترل مغز حشره‌ی بخت برگشته‌ای را در دست می‌گیرند، درون آن رشد می‌کنند و حشره را مجبور می‌کنند که خودش را به راحتی در دسترس پرندگان قرار دهد.

کرم انگلی، حشره را مجبور می‌کند به جای آنکه زیر یک سنگ یا کنده پنهان شود، در نور روز به یک فضای باز برود. علاوه بر این، انگل، حشره را که بدنی تیره رنگ دارد مجبور می‌کند روی یک سطح روشن پرسه بزند تا پرنده‌ها راحت‌تر بتوانند آن را تشخیص دهند. سپس حشره که دیگر کنترل مغزش را ندارد، منتظر می‌ماند تا یک پرنده آن را ببلعد و در نهایت انگل موفق می‌شود به محیطی که مناسب رشدش است راه پیدا کند.

۷- زنبور‌های اکوادوری

طبق تحقیقی در سال ۲۰۱۸، یک نوع زنبور اکوادوری به نام Zatypota وجود دارد که درون شکم گونه‌ای از عنکبوت‌های اجتماعی به نام Anelosimus eximius تخم گذاری می‌کند.

این نوع عنکبوت‌ها با دیگر اعضای خانواده‌ی خود لانه‌های مشترکی دارند و در تمامی کارها، از شکار و فرزند پروری گرفته تا تغذیه‌ی فرزندان، با همدیگر همکاری می‌کنند. اما وقتی گرفتار یکی از این زنبور‌های اکوادوری شوند، رفتارشان به کلی تغییر می‌کند.

بعد از آنکه لارو‌های زنبور درون شکم عنکبوت، از تخم‌های خود بیرون آمدند، خود را به عنکبوت می‌چسبانند و آن را مجبور می‌کنند که از لانه‌ی مشترکش دور شود. بعد از آن، عنکبوت با تارهایش، به دور خودش پیله می‌پیچد، سپس لارو‌ها آنقدر از خون عنکبوت قربانی تغذیه می‌کنند تا عنکبوت می‌میرد.

۸- زنبور‌های کاستاریکا

نوعی زنبور در کاستاریکا به نام Hymenoepimecis argyraphaga وجود دارد که درون شکم عنکبوت‌های تیله‌ای بافنده تخم گذاری می‌کند. لارو‌های زنبور بعد از بیرون آمدن از تخم، هفته‌ها از بدن عنکبوت تغذیه می‌کنند، سپس مواد شیمیایی‌ای به درون بدن میزبان خود تزریق می‌کنند که آن را مجبور می‌کند تار بسیار محکمی ببافد.

با تکمیل شدن تار، لارو‌ها عنکبوت را از پای در می‌آورند و آن را می‌خورند. سپس، از استحکام تار‌های عنکبوت برای محکم کردن پیله‌ی خود استفاده می‌کنند. این پیله‌های نرم و گرم، لارو‌ها را از موجودات شکارچی در امان نگه می‌دارد.

۹- بارناکل‌ها

لارو‌های بارناکل‌های Sacculina carcini به جای چسبیدن به صخره ها، به شکم خرچنگ‌ها می‌چسبند. این لارو‌ها نوعی انگل را وارد بدن خرچنگ می‌کنند که به آرامی سرتاسر بدن آن را می‌گیرد و مغز آن را تحت کنترل خود در می‌آورد.

سپس، بارناکل، خرچنگ را عقیم کرده و بدن آن را به محلی برای رشد یک بارناکل جدید تبدیل می‌کند. در نهایت، انگل، خرچنگ را از پای در می‌آورد.

منبع: شریان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shariyan.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شریان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۰۴۱۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۱۷ آوریل، روز جهانی هموفیلی

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی، روز جهانی هموفیلی روز جهانی آگاهی از بیماری هموفیلی و سایر اختلالات خونریزی است. این جشنواره سالانه در ۱۷ آوریل، تاریخ تولد فرانک شنابل، بنیانگذار فدراسیون جهانی هموفیلی برگزار می‌شود. روز جهانی هموفیلی روزی است که تمام گروه‌هایی که درگیر اختلالات خونریزی هستند، گردهم می‌آیند و ضمن افزایش آگاهی، به موضوعات مربوط به مراقبت‌های عمومی نیز توجه دارند.

هموفیلی معمولاً یک اختلال خونریزی ارثی است که در آن خون به درستی لخته نمی‌شود. این بیماری می‌تواند منجر به خونریزی خود به خودی شود.

 خون حاوی پروتئین‌های بسیاری است که باعث لخته شدن می‌شوند و می‌تواند به جلوگیری از خونریزی کمک کنند. در افراد مبتلا به هموفیلی، فاکتور VIII یا IX کم است.

شدت هموفیلی که فرد دارد با توجه به میزان فاکتور موجود در خون تعیین می‌گردد. هرچه مقدار عامل کمتر باشد، احتمال وقوع خونریزی بیشترمی شود که در نتیجه آن منجر به مشکلات جدی سلامتی شود.

در موارد نادر، فرد می‌تواند در اواخر زندگی به هموفیلی مبتلا شود. ابتلا به این بیماری بیشتر مربوط به افراد میانسال یا سالخورده و یا زنان جوانی است که اخیراً زایمان کرده اند یا باردار هستند. این شرایط اغلب با درمان برطرف می‌شود.

⭕️علل

هموفیلی در اثر جهش یا تغییر در یکی از ژن‌هایی که دستورالعمل ساخت پروتئین‌های فاکتور لخته شدن را ایجاد می‌کند، به وجود می‌آید. این تغییر یا جهش می‌تواند عملکرد صحیح پروتئین لخته کننده را از بین برده یا کاملا از عملکرد آن جلوگیری کند.

این بیماری در آقایان شایع‌تر است. زنان نیز می‌توانند هموفیلی داشته باشند، اما بسیار نادر است.

هموفیلی می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

خونریزی در مفاصل که می‌تواند منجر به بیماری مزمن مفصل و درد شود.

خونریزی در سر و گاهی در مغز که می‌تواند باعث مشکلات طولانی مدت مانند تشنج و فلج شود.




اگر خونریزی متوقف نشود یا در ارگان حیاتی مانند مغز رخ دهد، می‌تواند منجر به مرگ شود.

⭕️انواع

چندین نوع مختلف هموفیلی وجود دارد. دو مورد زیر متداول‌ترین آن‌ها عبارتند از:

هموفیلی A (هموفیلی کلاسیک)

این نوع در اثر کمبود یا کاهش فاکتور لخته شدن VIII ایجاد می‌شود.

هموفیلی B (بیماری کریسمس)

این نوع در اثر کمبود یا کاهش فاکتور لخته شدن IX ایجاد می‌شود.

⭕️علائم و نشانه‌ها

علائم رایج هموفیلی عبارتند از:

خونریزی در مفاصل: این خونریزی می‌تواند باعث تورم و درد یا گرفتگی در مفاصل شود. اغلب روی زانو، آرنج و مچ پا تأثیر می‌گذارد.

خونریزی در پوست (که باعث کبودی می‌شود) یا عضله و بافت نرم: منجر به تجمع خون در یک ناحیه می‌شود (هماتوم نامیده می‌شود).

خونریزی دهان و لثه: بعد از از دست دادن دندان به سختی می‌توان آن را متوقف کرد.

خونریزی بعد از ختنه

خونریزی پس از تزریق، مانند واکسیناسیون

خونریزی در سر نوزاد پس از زایمان دشوار

خون در ادرار یا مدفوع

خونریزی مکرر از بینی

هموفیلی در چه کسانی شایع‌تر است؟

هموفیلی از هر ۵۰۰۰ تولد نوزاد پسر در ۱ مورد اتفاق می‌افتد. بر اساس مطالعات اخیر که از داده‌های جمع آوری شده در مورد بیماران تحت مراقبت در مراکز درمانی هموفیلی بدست آمده است، حدود ۲۰، ۰۰۰ تا ۳۳، ۰۰۰ مرد در ایالات متحده با این اختلال زندگی می‌کنند. هموفیلی A تقریباً چهار برابر هموفیلی B شایع است و تقریباً نیمی از مبتلایان با شکل شدید آن درگیرند. هموفیلی، تمام افراد از همه گروه‌های نژادی و قومی را درگیر می‌کند.

⭕️تشخیص

بسیاری از افرادی که اعضای خانواده آنها مبتلا به هموفیلی است، باید بلافاصله بعد از تولد نوزادشان، او را آزمایش کنند.

حدود یک سوم نوزادانی که مبتلا به هموفیلی تشخیص داده می‌شوند جهش جدیدی دارند که در سایر اعضای خانواده وجود ندارد.

برای تشخیص، پزشکان آزمایش خون خاصی را انجام می‌دهند تا نشان دهند خون به درستی لخته شده است. اگر اینگونه نباشد، آنها که به آن روش سنجش فاکتور را انجام می‌دهند تا علت اختلال خونریزی را تشخیص دهند. این آزمایشات خون نوع هموفیلی و شدت را نشان می‌دهد.

⭕️درمان

بهترین روش برای درمان هموفیلی جایگزینی فاکتور انعقادی خون از دست رفته است تا خون بتواند به درستی لخته شود. این کار با تزریق (از طریق ورید) کنسانتره‌های فاکتور آماده شده تجاری انجام می‌شود. افراد مبتلا به هموفیلی می‌توانند خود یاد بگیرند که چگونه این تزریق‌ها را انجام دهند تا بتوانند قسمت‌های خونریزی را متوقف کنند و با انجام تزریق به طور منظم (به نام پروفیلاکسی)، حتی می‌توانند از بیشتر قسمت‌های خونریزی جلوگیری کنند.

دریافت مراقبت‌های پزشکی با کیفیت از پزشکان و پرستاران که اطلاعات زیادی در مورد این اختلال دارند، می‌تواند به جلوگیری از برخی مشکلات جدی کمک کند.