تشریح برنامههای هستهای ازبکستان؛ تاشکند مصمم به دستیابی به انرژی هستهای است
تاریخ انتشار: ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۸۱۱۴۵۶
رئیس شرکت اوزاتم، شرکت ملی انرژی اتمی ازبکستان در مصاحبه با مجله بینالمللی مهندسی هستهای به تشریح برنامهها و اقدامات انجام شده توسط این کشور در راستای توسعه برنامه هستهای خود پرداخته است. ۲۹ ارديبهشت ۱۳۹۸ - ۰۷:۲۹ بین الملل ترکیه و اوراسیا نظرات - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، جمهوری ازبکستان در دوره ریاست جمهوری شوکت میرضیایف، یکی از راهبردهای اصلی خود را تبدیل شدن به قطب انرژی منطقه قرار داده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
* در سال 2014 مقامات ازبک هرگونه برنامهریزی برای توسعه انرژی اتمی در ازبکستان را رد کردند. چه چیزی تغییر کرده که اکنون انرژی اتمی جزو اولویتهای ازبکستان قرار گرفته است؟
میرزامحموداف: در پی انتخاب رئیسجمهور جدید در ازبکستان، تغییرات متعددی در بسیاری از حوزهها، هم در سیاست داخلی و هم در سیاست خارجی به وقوع پیوسته است. به عنوان یک شخص عملگرا، رئیسجمهور جدید تغییرات گستردهای را آغاز نمود که شامل تغییر برنامههای کشور در خصوص انرژی هستهای نیز میشد.
صندوق بینالمللی پول پیشبینی کرده است که اقتصاد ازبکستان تا سال 2023 بین 5 الی 6 درصد به صورت سالانه رشد خواهد کرد. این رشد اقتصادی همراه با رشد جمعیت خواهد بود. این فاکتورها به این معنا هستند که نیازهای انرژی ازبکستان افزایش مییابند.
بر اساس پیشبینیهای سال 2030، نیاز برق ازبکستان به دو برابر تا 117 مگاوات ساعت میرسد. ازبکستان در حال حاضر بیش از حد بر گاز طبیعی متکی است که بیش از 85 درصد انرژی تولیدی کشور را تشکیل میدهد. لذا ازبکستان نیازمند منابع بیشتری از انرژی برای تحقق اهدافش و تأمین انرژی مورد نیاز برای رشد کشور است.
این علت اصلی انتخاب انرژی هستهای توسط رئیسجمهور ازبکستان است. یکی از سازگارترین انرژیها با محیطزیست که برای رسیدن به این اهداف وجود دارد. این امر در زمره منافع اقتصادی کشور نیز قرار دارد.
انرژی اتمی میتواند حدود 15 درصد انرژی تولیدی در کشور تا سال 2030 را تشکیل دهد؛ پتانسیل صادرات انرژی ازبکستان را افزایش دهد؛ استفاده از گاز طبیعی در دیگر حوزهها نظیر تولید محصولات پتروشیمی یا صادرات آن را ممکن سازد؛ و کاهش 14 میلیون تن کربن دی اکسید و 36 هزار تن اکسید نیتروژن را که بهبود وضعیت محیط زیست را منجر میشود، مقدور سازد.
* آیا شما مجموعه خاصی را انتخاب کردهاید؟ معیارهای انتخاب شما چیست؟
میرزامحموداف: ازبکستان اکنون در حال انتخاب مکان ایدئال برای تأسیسات هستهای برنامهریزی شده است، و تحقیقات ژئولوژیک و زمینشناختی و لرزهشناسی در دست انجام هستند. در این مسئله ازبکستان با سختگیری قابل وصفی توصیههای آژانس بینالمللی انرژی اتمی و مقررات ثبت شده را اجرا میکند.
در این مرحله ضروری است که حداقل در سه مجموعه تحقیقاتی صورت بگیرد. تحقیقات ما شامل بررسیهای ژئولوژیک، هیدرولوژیک و هواشناسی و نیز پژوهشهای لرزهنگاری، اقتصادی و زیرساختی میشود. این کارها بین 1 الی 1.5 سال به طول میانجامند.
در این راستا مادامی که این تحقیقات در دست اجراست نمیتوان در خصوص محل دقیق تأسیسات هستهای صحبت کرد. در طرف ما، این تضمین وجود دارد که انتخاب این سایت در انطباق کامل با ملزومات امنیتی بینالمللی و توصیههای آژانس بینالمللی انرژی اتمی صورت میگیرد.
* چرا شما تکنولوژی VVER-1200 را برای تأسیسات هستهای خود انتخاب کردید؟
میرزامحموداف: ازبکستان پیش از همه توجه ویژهای انطباق آن با شرایط زمینشناختی و هواشناسی منطقه، ملزومات بینالمللی و توصیههای آژانس دارد.
شرکت دولتی روس اتم یکی از شرکتهای پیشرو در جهان است که یک نسل تکامل یافته و مدرن از تکنولوژی 3+ VVER را برای این پروژه پیشنهاد کرده است، که منطبق با ملزومات بینالمللی مدرن و توصیههای آژانس است. بنابراین فاکتورها و با احتساب تجربه طولانی و پیشرو بودن جهانی روس اتم در حوزه انرژی اتمی، این شرکت به عنوان مجری این پروژه انتخاب شد.
نیروگاههای هستهای با راکتورهای نسل VVER-1200 بر اساس آخرین دستاوردها و پیشرفتها در ملزومات امنیتی پسا فوکوشیما است.
* ترتیبات همکاری شما با روسیه چگونه است؟
میرزامحموداف: بر اساس موافقتنامه بین دولتی میان جمهوری ازبکستان و فدراسیون روسیه در زمینه همکاری در ساخت و ساز یک نیروگاه هستهای در قلمرو کشور، یک قرارداد مهندسی، تأمین و ساخت نیروگاه هستهای با شرکت روس اتم بهعنوان کارفرمای اصلی این پروژه به امضا خواهد رسید. تأمین مالی این قرارداد توسط دولت ازبکستان و وامهای کمبهره دولت روسیه تأمین میشود. پس از تکمیل فرایند احداث نیروگاه و انجام امور حقوقی، نیروگاه هستهای به صورت کامل در اختیار اوپراتور ازبک قرار خواهد گرفت.
*آیا روسیه سوخت مورد نیاز نیروگاه را تأمین کرده و مجدداً پسماندهای آن را پس میگیرد؟
میرزامحموداف: در ارتباط با استانداردهای جهانی، نخستین گام در سازماندهی یک مدیریت امن در خصوص مصرف سوخت هستهای (SNF) و پسماندهای اتمی (RW) توسعه یک مدل ملی برای مدیریت این دو مورد است.
در حال حاضر جهتهای استراتژیک در حوزه مدیرت مصرف سوخت هستهای بر مبنای تأسیس یک سیستم قابل اعتماد برای ذخیره بلندمدت و توسعه تکنولوژیهای فراوری، در کنار ایجاد یک زیرساخت صنعتی برای دفع زبالههای رادیواکتیو تولید شده در این فرایند، و مذاکرات در خصوص این مسئله با شرکای ما همچنان در دست انجام است. جزئیات بیشتر در خصوص ذخایر سوختی سال بعد در دسترس خواهند بود.
* شما یک صنعت استخراج اورانیوم نسبتاً خوب دارید. آیا این صنایع اورانیوم موردنیاز برای این راکتورها را تأمین خواهند کرد؟
میرزامحموداف: ازبکستان هفتمین کشور تأمین کنند اورانیوم در جهان است و سهم اورانیوم ازبکستان در نیروگاه هستهای پیشنهادی یکی از موضوعاتی است که میان اوزاتم و شریک تکنولوژیک روس، در حال مذاکره است. همانطور که میدانید، بهمنظور استفاده اورانیوم در نیروگاههای هستهای یک پروسه طولانی از غنیسازی اورانیوم برای فراهم آوردن سوخت مناسب این نیروگاه مورد نیاز است. در این راستا، ضروری است نگاهی به امکانسنجی اقتصادی نیز داشته باشیم. جزئیات بیشتر در خصوص منابع سوخت نیروگاه در سال 2019 مشخص میشود. اوزاتم همچنان بر روی منابع سوختی که به بهترین وجه منافع ازبکستان را تأمین کند و همچنین حداکثر استفاده را از منابع محلی هم در ساخت و ساز و هم در عملکرد نیروگاه صورت بگیرد، متمرکز است.
* چه ترتیباتی برای پسماندهای هستهای تدارک دیده شده است؟
میرزامحموداف: ازبکستان سالهای زیادی تجربه در مدیریت زباله های رادیواکتیو دارد. همانطور که میدانید، در کشور ما یک تأسیسات دفع زباله رادیواکتیو در موسسه فیزیک هستهای آکادمی علوم جمهوری ازبکستان وجود دارد.
در حال حاضر با مشارکت روس اتم، در حال کار بر روی گزینههای مختلفی برای همکاری در زمینه مصرف سوخت هستهای و مدیریت پسماندهای رادیواکتیو هستیم. مکانیزم همکاریهای ویژهای نیز در این حوزه در موافقتنامهها و قراردادهای آتی تدارک دیده خواهد شد، که با اجرای آنها منافع ملی ازبکستان تأمین شود.
* چه زیرساختها و مبانی حقوقی برای حمایت از نیروگاه هستهای تدارک دیده شده است؟
میرزامحموداف: پس از اتخاذ تصمیم توسعه انرژی اتمی در ازبکستان، توجهات ابتدا بر ایجاد یک چارچوب حقوقی در این زمینه متمرکز شد. پیشنویس قانون "استفاده از انرژی هستهای برای اهداف صلحآمیز" ابتدا تهیه شد، که بهزودی در کمیسیون مربوطه در پارلمان تصویب میشود. همچنین چند حکم و قطعنامه دیگر توسط رئیسجمهور نیز اتخاذ شده، که بر اساس آنها اوزاتم تأسیس شده و مسئول آمادهسازی و اجرای سیاستهای هماهنگی ملی ازبکستان، و حوزههای استراتژیک استفاده از انرژی هستهای در چارچوب اهداف صلحآمیز را در بر میگیرد. همچنین به دلیل فقدان اقدامات قانونگذارانه در حوزه انرژی اتمی در کشور، دولت در نظر دارد شماری از نُرمها و استانداردهای فدراسیون روسیه را در این زمینه به کار گیرد.
* قوانین مربوط به تامین امنیت نیروگاه چطور؟
میرزامحموداف: یک حکم و قطعنامه از سوی رئیسجمهور به منظور ارتقاء نظام مدیریت عمومی و نظارت بر حوزههای صنعتی، تشعشعات و امنیت هستهای اتخاذ شده که بر مبنای آن یک ساختار قانونی در حوزه انرژی هستهای شکل گرفته است؛ دپارتمان امنیت هستهای بر مبنای هیئت بازرسی دولتی که اخیراً از کمیته امنیت صنعتی منتقل شده است.
وظیفه اصلی این دپارتمان توسعه پیشنهادات در خصوص اولویتهای سیاسی دولت در حوزه تشعشعات و امنیت هستهای، سازماندهی قانونگذاری مؤثر دولت و کنترل حوزه امنیت هستهای و توسعه اسناد قانونی در حوزه مقررات فنی مسائل امنیت هستهای در زمینه استفاده از انرژی اتمی است. این دپارتمان همچنین اجرای کامل تعهدات ازبکستان بر مبنای پیمانهای بینالمللی استفاده صلحآمیز از این انرژی را نیز تضمین میکند.
* آیا برنامهای برای نیروگاههای هستهای دیگر پس از عملیاتی شدن نخستین نمونه وجود دارد؟
میرزامحموداف: ما در حال برنامهریزی برای چنین فرصتهایی در سال 2025 هستیم؛ زمانی که ما در مرحله فعال ساخت و ساز نیروگاه هستیم و ببینیم که پیشرفتها در حوزه هستهای چگونه صورت گرفتهاند.
*آیا ازبکستان برنامهای برای صادرات برق به کشورهای همسایه نیز در نظر دارد؟
میرزامحموداف: ازبکستان در حال حاضر هم به کشورهای همسایه برق صادر میکند و شروع به کار نیروگاه 2.4 گیگاواتی هستهای ظرفیت صادرات انرژی ما را باز هم افزایش میدهد. افغانستان نمونه خوبی است؛ کشوری که با ازبکستان مرز زمینی مشترک هم دارد. دو کشور یک ارتباط با ولتاژ بالا را برقرار کردهاند که برنامهها برای ساخت یک خط دیگر در دست اجراست. تحقیقاتی نیز برای همکاریهای گستردهتر منطقهای نیز وجود دارد. حلقه تولید انرژی آسیای مرکزی دوباره به ازبکستان متصل شده و نقش قابل توجهی در تأمین انرژی برای همسایگان خواهد داشت.
* شما اخیراً سفرهایی به بلاروس، اوکراین و ژاپن داشتهاید. اهداف و نتایج این سفرها چه بوده است؟
میرزامحموداف: ازبکستان در حال حاضر یک کشور تازه وارد به حوزه انرژی هستهای است و برای توسعه این صنعت ما نیازمند تجربه کشورهایی هستیم که یک زیرساخت توسعه یافته هستهای دارند. کشورهای دوست سریعاً با اعلان نیاز ما به درخواستمان پاسخ دادند و از سفرهای ما به ژاپن، مجارستان، اوکراین و بلاروس حمایت کردند.
این سفرها و دیدارها شامل بازدید از نیروگاههای هستهای فعلی و مواردی که در حال توسعه هستند و چندین دیدار با ساختارهای دولتی در حوزه انرژی هستهای میشد. تبادل تجربه در حوزه توسعه مبانی حقوقی، مدیریت پروژه برای ساخت نیروگاههای هستهای و آموزش کارکنان نیز صورت گرفت. توجه ویژهای هم به همکاری در حوزه آموزش پرسنل انجام شد و موافقتنامههایی نیز در زمینه سازماندهی دورههای آموزشی و کارآموزی در نیروگاههای هستهای آن کشورها نیز به دست آمد.
* یکی از راکتورهای تحقیقاتی شما از کار افتاده است. چه برنامههایی برای توسعه تأسیسات هستهای تحقیقاتی و آموزشی خود دارید؟
میرزامحموداف: در حال حاضر تحقیقات بنیادین با استفاده از راکتور تحقیقاتیVVR-SM در حال انجام است. این راکتور با کمکهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی به روز رسانی شده است. ما برنامههای بزرگی در زمینه آموزشهای مرتبط با نیروگاههای هستهای داریم.
در تاریخ 20 جولای 2018، رئیسجمهوری ازبکستان قطعنامهای در خصوص "تأسیس و سازماندهی شعبه تاشکند دانشگاه ملی تحقیقات هستهای ذیل موسسه آموزش عالی خودمختار دولت فدرال" صادر کرد. علاوه بر این، 50 دانشجوی ازبک از جمله 6 برنامه در سطح کارشناسی ارشد نیز تاکنون در این دانشگاه پذیرفته شدهاند.
همچنین دانشگاه ملی ازبکستان و دانشگاه سمرقند نیز پذیرش دانشجو و آموزش آنها در رشته فیزیک هستهای را سازماندهی کردهاند.
زمان انعقاد قرارداد روسیه و ازبکستان برای ساخت نیروگاه هستهای مشخص شدگزارش تسنیم|نگاهی به روند هستهای شدن ازبکستانرئیس جمهور ازبکستان شخصا پروژه های بزرگ را کنترل خواهد کردنگاهی به استراتژی 2019 ازبکستانR7650/P/S8,1414/CT10 واژه های کاربردی مرتبط آسیای میانه ازبکستان
منبع: تسنیم
کلیدواژه: آسیای میانه ازبکستان آسیای میانه ازبکستان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۱۱۴۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بزرگترین تولید کنندگان انرژی هستهای در جهان (+ اینفوگرافی)
دانشمندان در کره جنوبی اخیراً در آزمایش همجوشی هسته ای رکوردشکنی کردند. آنها به مدت ۴۸ ثانیه دمایی را هفت برابر دمای هسته خورشید حفظ کردند. اما تولید انرژی تجاری قابل دوام از همجوشی هسته ای همچنان بیشتر ایده ای علمی_تخیلی است تا نزدیک به واقعیت.
در همین حال، برادر قابل اعتمادتر آن، شکافت هستهای، چندین دهه است که به جهان نیرو می دهد. در اینفوگرافی زیر، تولیدکنندگان برتر انرژی هسته ای که بر حسب تراوات ساعت (TWh) اندازهگیری میشود، نشان داده شده است. دادههای مربوط به این موضوع از موسسه انرژی هسته ای، آخرین بار در آگوست ۲۰۲۲ بهروزرسانی شده است.
کدام کشور بیشترین انرژی هسته ای را تولید می کند؟به گزارش روزیاتو، تولید انرژی هستهای در ایالات متحده بیش از دو برابر میزان تولید چین (رتبه دوم) و فرانسه (رتبه سوم) روی هم است. در مجموع، ایالات متحده نزدیک به ۳۰ درصد از تولید انرژی هسته ای جهان را به خود اختصاص داده است.
با این حال، انرژی هسته ای یک پنجم برق آمریکا را تامین می کند. برخلاف فرانسه که ۶۰ درصد برق خود را از نیروگاه های هسته ای تامین می کند.
نکته برجسته دیگر این است که چگونه چین در دهه گذشته به سرعت توانایی های انرژی هستهای خود را افزایش داده است. برای مثال، بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱، چین سهم خود از تولید انرژی هستهای جهانی را از کمتر از ۱۰ درصد به بیش از ۱۴ درصد افزایش داد و از فرانسه در رتبه دوم پیشی گرفت.
در نقطه مقابل، سهم بریتانیا در همان دوره زمانی به ۲ درصد کاهش یافته است.
در همین حال، اوکراین برای تامین برق شبکه خود به شدت به انرژی هستهای متکی است. در مارس ۲۰۲۲، پس از اینکه نیروهای روسی کنترل این تاسیسات را به دست گرفتند، دسترسی به نیروگاه هسته ای کلیدی خود در زاپوریژیا (Zaporizhzhia) را از دست داد.
این نیروگاه که با شش راکتور ۱۰۰۰ مگاواتی یکی از بزرگترین نیروگاه های اروپا است، در حال حاضر هیچ چیز تولید نمی کند و محل حملات اخیر هواپیماهای بدون سرنشین بوده است.
کانال عصر ایران در تلگرام