«راه سوم» آری یا نه
تاریخ انتشار: ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۸۱۱۷۵۹
تهران- ایرنا- روزنامه «اعتماد» در گزارشی به بررسی آخرین کنشها و واکنشهای انتخاباتی اصولگرایان و اصلاحطلبان پرداخته است.
بعد از انتخابات 96 ریاستجمهوری که محمدباقر قالیباف از این انتخابات کنار رفت، شهردار اسبق مدتی در سکوت به سر برد اما پس از گذشت زمانی اندک او نیز تلاش کرد از این شکست برای خود و همراهانش پیروزی بسازد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آتش تند و تیز منشور نواصولگرایی قالیباف هم خیلی زود فروکش کرد. با این حال روز گذشته یکی از نزدیکانش گفت که هنوز پیگیر نواصولگرایی هستند اما معتقدند که جریان سوم به جایی نمیرسد.
محسن پیرهادی، دبیرکل جمعیت پیشرفت و عدالت ایران اسلامی در رابطه با اینکه پس از رونمایی از مانیفست «نواصولگرایی» دیگر کمتر از این مانیفست میشنویم به «ایلنا» گفت: «به هیچ عنوان اینطور که میفرمایید، نیست. همواره اعضای این حزب رویکردها و فعالیتهای متعددی را در باب معرفی و شناخت نواصولگرایی با رسانههای گوناگون داشتهاند. اعضای این حزب با توجه به اصل «مردمگرایی» همواره سعی کردهاند ارتباط خود را به نحو احسن با مردم، رسانهها و سایر جریانهای سیاسی حفظ کنند.»
با این حال پیرهادی جریان نواصولگرایی را به عنوان جریان سوم نمیشناسد و تحلیل نمیکند، چرا که معتقد است «همکاری و گفتمان با سایر احزاب اصولگرا وجود دارد و این حزب (جمعیت پیشرفت و عدالت ایران اسلامی نزدیک به قالیباف) اساسا به دنبال ایجاد جریان جدید یا «جریان سوم» نیست و باید گفت به عنوان یک تشکیلات سیاسی با اعتقاد به ضرورت تغییر و نو شدن جریان انقلابی پا به عرصه گذاشته است. حزب متبوع ما همواره ارتباط خود را با سایر جریانهای اصولگرایی حفظ خواهد کرد. جمعیت، پیشرفت و عدالت معتقد است با توجه به فضای دوقطبی در کشور، امکان شکلگیری جریان سوم وجود ندارد و هر اقدامی در این زمینه منجر به شکست خواهد شد.»
در واقع آنچه در گفتههای پیرهادی عجیب به نظر میرسد، این است که آنها میخواهند با پیادهسازی جریان «نواصولگرایی» از «اصولگرایی» عبور کنند اما به «جریان سوم» اعتقادی ندارند؛ ترکیبی که به اندازه کافی معقول و منطقی به نظر نمیرسد.
پیرهادی البته از گفت وگوی ملی و جلساتی که محمدرضا باهنر مشغول برگزاری آن است، استقبال کرده و گفت: «ما در مسیر اعتلای نقش و رضایتمندی مردم، همواره از گفتوگوها استقبال میکنیم. متاسفانه همیشه سایرین بودهاند که به نوعی باب گفتوگو را بسته یا قهر کردهاند، بنابراین اگر این گفتوگوها در راستای وحدت جریانهای سیاسی برای منافع ملی باشد، میتوان آینده بهتری را برای احزاب پیشبینی کرد.»
جریان سوم در ادبیات سیاسی ما بدیع نیست، اما در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 بروز و ظهور جدیتری داشت. حرف و حدیث در مورد خط سوم ایرانی-اسلامی از دهه نخست انقلاب شکل گرفت. زمانی که عدهای بیشتر خود را «انقلابی» میدانستند در مقابل عدهای که بهزعمشان تفکرات «لیبرال» داشتند، قرار گرفتند. همان زمان سیداحمد خمینی در گفتوگویی با روزنامه کیهان برای اولینبار از «خط سوم» به عنوان «خط راستین و تنها راه نجات» سخن گفت. با این حال نهتنها خط سومی شکل نگرفت روز به روز خطکشیها و صفبندیهای سیاسی پررنگتر شد تا به دو جریان قالب اصلاحطلب و اصولگرا تبدیل شد.
این صفبندی اما با حضور محمود احمدینژاد تغییر کرد. اواخر دهه 80، زمانی که رییس دولت دهم از اصولگرایان گریزان بود و آنها هم تمایلی نداشتند احمدینژاد را جزیی و عضوی از خود بدانند، او پرچمدار جریانی شد که به قول خودش «عدالتمحور و مهرورز» بود و نه در میان اصلاحطلبان جای میگرفت و نه در میان اصولگرایان. منتها اواخر حضور او و یاران «بهاریاش» در پاستور مجال رشد و نمو به این جریان نداد. بعد از آن هم چون برخی مهرههای اصلی و مرتبط با این جریان در دستگاه قضا مورد قضاوت قرار گرفتند فضا برای پرچمداری کمتر شد. با این حال از یک سال مانده به انتخابات 95 آنها سرپا شدند و با دامنه گستردهای از انتقادات که روانه هر دو جریان کردند و پس از آن با منشور بهار ثابت کردند که میخواهند جریانی دیگر باشند.
اما تنها احمدینژادیها داعیهدار این واژه پرطمطراق نیستند. بعد از اینکه حسن روحانی و نزدیکانش به قدرت رسیدند نیز تلاش شد تا گفتمانی جدید به عنوان راه سوم یا خط سوم نهادینه شود. آنچه آنها به عنوان گفتمان اعتدال معرفی میکردند گرچه شباهتی با یک گفتمان نداشت و بیش از هر چیز راه و روش یا خطمشی بود اما با این حال اطرافیان «اعتدال و توسعهای»های نزدیک رییسجمهوری نیز تلاش داشتند تا خود را در راه سوم قرار دهند.
هیچ یک از تلاشهای صورت گرفته برای ایجاد خط سوم موفق نشده و تاکنون هیچ یک از افراد یا گروههایی که در پی ایجاد این خط بودهاند، نتوانستهاند کاری از پیش ببرند یا بدنه اجتماعی مقبولی برای خود دست و پا کنند، چرا که به هر حال هر کدام ریشه در اصولگرایی یا اصلاحطلبی داشتند و مجزا و مستقل نبودند.
**شورای وحدت و حرکت چراغ خاموش
موضوع دیگری که در جریان اصولگرایی این روزها مطرح میشود، «شورای وحدت» است. تشکیلاتی که هنوز که هنوز است مشخص نیست به واقع و دقیقا چه کارکردی دارد، چه چیزی آن را از «جبهه نیروهای انقلاب اسلامی» یا «جمنا» متمایز میکند، اعضای آن چه کسانی هستند و فعالیتشان دقیقا در چه حوزهای در جریان است. اصولگرایان تلاش میکنند همه چیز را چراغ خاموش پیش ببرند.
در همین راستا زهره الهیان، قائممقام جمعیت رهپویان در گفتوگویی با «مهر» بدون اینکه از آخرین اقدامات جمنا یا شورای وحدت سخن بگوید بیش از هر چیز از همراهی این دو تشکیلات سخن گفته است. در واقع به نظر میرسد که اصولگرایان از مدل تشکیلاتی اصلاحطلبان استفاده کرده و «شورای وحدت» را شکل دادند، اما کارکردهای آن همچنان در هالهای از ابهام است و تنها چهرههای سیاسی در گفتوگوهایی همراهیشان با این شورا را اعلام میکنند. کما اینکه زهره الهیان نیز دیروز با تاکید بر اینکه «عدم وجود وحدت بین احزاب اصولگرا و در نظر گرفتن منافع حزبی یکی از مولفههای شکست در مسیر پیشروست»، گفت: «جبهه مردمی نیروهای انقلاب نیز که در دورهای نقش بسزایی در ایجاد وحدت داشته است در این مسیر به حرکت خود ادامه میدهد و در مسیر تصمیمات شورای وحدت وظیفه خود را انجام خواهد داد.»
عدم حضور چهرهای چون سید ابراهیم رییسی در این شورا که اصولگرایان روی آن سرمایهگذاری کرده بودند نیز از جمله دلایلی است که احتمالا حرکتهای انتخاباتی آنها را پیچیدهتر خواهد کرد.
**سردرگمی در پارلمان اصلاحات
«پارلمان اصلاحات» ترکیب آشنا و تکراری اصلاحطلبان؛ ترکیبی که مدتهاست در ادبیات سیاسی اصلاحطلبان شکلگرفته اما محقق نمیشود. ماجرای پارلمان اصلاحات آن قدرها هم پیچیده نیست. عدهای در تلاشند تا این ایده را محقق کنند که عمدتا با حضور شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان و البته تا حدودی با شورای مشورتی خاتمی در عرصههایی چون انتخابات موافق نیستند و معتقدند آرا و نظرات آنها کمتر جنبه اتکا به خرد جمعی دارد.
در این حال طیف دیگری نیز معتقدند که میتوان از همین دو سازوکار موجود استفاده کرد و با در نظر گرفتن دموکراسی در سازوکار درون تشکیلاتی هر یک از آنها فعلا به همین منوال پیش رفت.
از همینروست که یک روز، یک نفر مصاحبهای میکند و میگوید که پارلمان اصلاحات فعلا تشکیل نمیشود یا تا تحقق آن زمان زیادی باقی است. روز دیگر هم چهره سیاسی دیگری اعلام میکند که تنها چند قدم به تصویب این طرح زمان باقی است و به زودی شاهد تحقق آن خواهیم بود. از این آب گلآلود هم «رسانههای اصولگرا» هستند که ماهی میگیرند و موضوع «پارلمان اصلاحات» را به عنوان عنصر اختلافبرانگیز عنوان میکنند.
احمد شریف، دبیر کل حزب همبستگی دانشآموختگان ایران هم از جمله موافقان تشکیل پارلمان اصلاحات روز گذشته در این مورد به «مهر» گفت: «فکر میکنم آن چیزی که الان به عنوان پارلمان اصلاحات مطرح است تقریبا همان طرح عطریانفر و باقی دوستان است و آن چیزی که امروز در شورای هماهنگی مطرح است از لحاظ نام به مجمع عالی اصلاحطلبان تغییر کرده البته در پرانتز پارلمان اصلاحات را نیز آوردهایم و هر دو طرح یک هدف را دنبال میکند.»
دبیر کل حزب همبستگی دانشآموختگان ایران درباره تفاوت طرح مورد بحث با آنچه حسین کمالی مطرح کرده بود نیز توضیح داد: «در واقع آن چیزی که کمالی میگفت در سطح کوچکتر همان شورای عالی سیاستگذاری بود که پیادهسازی شد، البته من دقیقا از طرح او خبر ندارم اما شورای عالی اگر به کل کشور بسط داده میشد و برخلاف ساختار کنونیاش که تنها تهران و مرکز را پوشش میدهد، تمام کشور را زیرمجموعه خود قرار میداد، همان مجمع عالی میشد.»
البته به گفته او «خاتمی نیز در دیداری که با شورای هماهنگی داشت بر این موضوع تاکید کرد که فعالیت شورای عالی سیاستگذاری تا زمانی ادامه پیدا کند که پارلمان اصلاحات تشکیل شود، زیرا به نظر میرسد که تمام اعضای شورای عالی سیاستگذاری در پارلمان اصلاحات نیز حضور داشته باشند، بنابراین از آنجایی که مجمع عمومی فراگیری بیشتری دارد دیگر نیازی به مجموعه موازی نیست.»
شریف در پایان تاکید کرده که طرح پارلمان اصلاحات نیز به زودی تصویب خواهد شد.
**ائتلاف آری یا نه
اما جز ماجرای پارلمان اصلاحات موضوع «ائتلاف» با نیروهای معتدل نیز در میان اصلاحطلبان نیاز به چارهجویی دارد. عدهای در این مورد مخالف تکرار ائتلافها هستند، چرا که معتقدند از ائتلاف در ریاستجمهوری و مجلس به اصطلاح هیچ خیری ندیدند که بخواهند آن را تکرار کنند. با این حال برخی معتقدند که باید این روند را همچنان ادامه داد.
برای نمونه محمد نعیمیپور، عضو حزب اتحاد ملت روز شنبه به «اعتماد» گفته بود که اگر اصلاحطلبان یک نماینده اصلاحطلب بفرستند که به اندازه یک واحد تاثیرگذار باشد، بهتر از آن است که تعداد زیادی نماینده به مجلس بفرستند که بیتاثیر و ناکارآمد باشند.
مرتضی حاجی از اعضای شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان نیز تقریبا همنظر با نعیمیپور است و به «مهر» گفته: «اعتدالیون از نردبان اصلاحات بالا رفتند و وارد مجلس شدند اما بعدا به ما پشت پا زدند.» البته در مثالی که از ائتلاف مطرح میکند، مشخص میشود که معتقد است با افراد مناسبی ائتلاف صورت نگرفته و میتوان با چهرههای دیگری این ائتلاف را سروسامان داد، چرا که تاکید دارد: «من اصولگرایان معتدل را محدود به این آقایان و حزبشان (اعتدال و توسعه) نمیدانم، چرا که باید به فراتر از این مسائل فکر کنیم. بهطور مثال ممکن است با آقای باهنر بتوان بهتر کنار آمد چرا که باهنر، مشکلات، ضرورت همکاری و نزدیکی مشترک را در جاهایی دقیقتر دیده است تا برخی افراد که فقط نگاه حزبی خودشان را دارند.» بنابراین میتوان گفت تکلیف ائتلاف «آری یا نه» نیز در میان اصلاحطلبان هنوز مشخص نیست.
منبع: اعتماد؛ 1398.02.29
گروه اطلاع رسانی**9370**2002
منبع: ایرنا
کلیدواژه: سياسي اعتماد اصلاح طلبان و اصولگرايان انتخابات رياست جمهوري
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۱۱۷۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سخنگوی شورای نگهبان: لایحه عفاف و حجاب دوباره به مجلس برگشت داده شد/ پس از اصلاح و رفع ایرادات از سوی مجلس، دوباره در شورای نگهبان آن را بررسی میکنیم
به گزارش جماران از پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان، سخنگوی شورای نگهبان از ارسال دوباره لایحه عفاف و حجاب به علت برخی ایرادات و ابهامات به مجلس خبر داد.
هادی طحان نظیف در خصوص آخرین وضعیت فرآیند بررسی لایحه عفاف و حجاب در شورای نگهبان گفت: این لایحه چندین مرتبه میان مجلس و شورای نگهبان در رفتوآمد بوده و آخرین اصلاحات این لایحه نیز در جلسه شورای نگهبان مورد بررسی قرار گرفت.
وی با بیان اینکه «لایحه عفاف و حجاب هنوز به تایید شورای نگهبان نرسیده است»، اظهار کرد: لایحه عفاف و حجاب به علت برخی از ایرادات و ابهامات دوباره به مجلس برگشت داده شده است و پس از اصلاح و رفع ایرادات از سوی مجلس، دوباره در شورای نگهبان آن را بررسی میکنیم.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به پرسشی درباره طرح ادعایی از سوی یکی از نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه «تمام ارکان نظام برای جریمه بی حجابی به جمعبندی رسیدند» با تاکید بر اینکه تهیه، تدوین و تصویب طرحها و لوایح بر عهده دولت و مجلس است و ما ورودی به مباحث کارشناسی نمایندگان نداریم، عنوان کرد: ایراداتی که نسبت به لایحه عفاف و حجاب داشتیم نیز همین موارد را شامل میشود. ما در اظهارنظر نسبت به مصوبات وارد مباحث کارشناسی مجلس نمیشویم بلکه در جاهایی که مصوبه خلاف شرع و قانون اساسی باشد، ورود میکنیم.