ترجمه تفسیر طبری نقطه عطفی در تاریخ ادبیات فارسی است
تاریخ انتشار: ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۸۳۷۲۶۸
آذرنوش گفت: شاهنامه بدون وجود کتاب هایی همچون ترجمه تفسیر طبری و تاریخ بلعمی نمی توانست زبان فارسی را حفظ کند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، دکتر «آذرتاش آذرنوش» عصر دیروز (دوشنبه 30 اردیبهشت) در نشست «ترجمه قرآن به فارسی از روزگاران کهن تا امروز» که در سالن سرای اهل قلم برگزار شد، گفت: اولین کتابی که به فارسی نوشته شد و در آن ترجمه قرآن صورت گرفت، ماجراها دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مدیر بخش ادبیات عرب در دایره المعارف اسلامی با بیان اینکه تا حدود 350 سال هیچ قرآنی به فارسی وجود نداشته است، عنوان کرد: امیر سامانی از 19 نفر از بزرگان ماورای النهر و علمای دینی دعوت می کند که قرآن را بخوانند، ترجمه و تفسیر آن را ببینند، آنها فتوا دادند که ترجمه قرآن صحیح است. در تاریخ ادبیات فارسی یکی از مهمترین گام هایی که برداشته شد، ترجمه تفسیر طبری بود. این نقطه محوری در ادبیات فارسی است. اگر کتاب هایی همچون تاریخ بلعمی و ترجمه تفسیر طبری نبود، شاهنامه به تنهایی نمی توانست زبان فارسی را حفظ کند.
وی تصریح کرد: در ترجمه قرآن حبیب یغمایی کلمه ترجمه به معنای ترجمه نیست بلکه ترجمه به معنای تفسیر است. هر جا در این کتاب داستان و روایات و حدیث است بالایش نوشته اند ترجمه. 92 بار در این کتاب شمارش کردند آن جاهایی که نوشته قصه و سوره ترجمه است.
این پژوهشگر و استاد دانشگاه اظهار داشت: علمای دینی همه مذاهب اسلامی به جز ابوحنیفه با ترجمه قرآن مخالفت می کردند. کسی جرات ترجمه نداشت. در نتیجه هیچ گونه ترجمه کتبی از قرآن نداریم و اگر بوده ترجمه شفاهی بوده است که از آن خبر نداریم. دردسر امثال ما که در زمینه قرآن تحقیق می کنیم این است که با دو زبان مواجه هستیم یکی زبان ترجمه قرآن کریم است که محور اصلی مترجم های قرآن در تاریخ ایران می شود.
آذرنوش ادامه داد: یک متن قرآنی داریم که زیر آن کلمات فارسی است و بعد متن غیر قرآن است که آن هم به فارسی می خوانیم اینجا اختلاف سطح زبان از نظر ساختاری و معنایی آشکار می شود. در متن دوم طبیعتا مترجمان به هیچ وجه خود را آزاد احساس نمی کردند. وقتی قرآن را ترجمه می کردند می دیدند کوچک ترین خدشه به ترجمه ممکن است به آیین اسلام خللی وارد کند و افراد را دچار گناه و انحراف کند. این بود که در زمینه ترجمه دست و پایشان می لرزید و فقط زیر کلمه عربی معادل فارسی آن را می نوشتند.
مدیر بخش ادبیات عرب در دایره المعارف بزرگ اسلامی خاطرنشان کرد: تفسیر طبری چنان تاثیری در زبان و مطالعات قرآنی ایران گذاشت که به هیچ وجه جامعه مسلمان نتوانست از آن چشم بپوشد. بسیاری از این نسخه ها که اکنون در دست داریم، رونوشت تفسیر و ترجمه طبری هستند. کتاب های کهنی همچون تفسیر پاک به تفسیر طبری شبیه هستند. بعد از انقلاب 400 ترجمه از قرآن صورت گرفت. تا زمانی که تمام واژگان قرآنی بررسی نشود و معانی واقعی اش کشف نشود ما چیزی جز آنچه که داریم نمی توانیم پدید آوریم مگر آنکه 7-8 سال تحقیق شود در مورد واژگان قرآنی و بعد 20-30 نفر بیایند با هم قرآن را ترجمه کنند.
پایان پیام/31
منبع: شبستان
کلیدواژه: ماه رمضان خبرگزاری شبستان مسجد موزه سبک زندگی اسلامی کانون های مساجد نمایشگاه قرآن بیرجند مجلس برنامه های ماه رمضان آذرتاش آذرنوش سرای اهل قلم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۳۷۲۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (29 فروردین)
خیال روی تو چون بگذرد به گلشن چشم
دل از پی نظر آید به سوی روزن چشم
سزای تکیه گهت منظری نمی‌بینم
منم ز عالم و این گوشه معین چشم
بیا که لعل و گهر در نثار مقدم تو
ز گنج خانه دل می‌کشم به روزن چشم
سحر سرشک روانم سر خرابی داشت
گرم نه خون جگر می‌گرفت دامن چشم
نخست روز که دیدم رخ تو دل می‌گفت
اگر رسد خللی خون من به گردن چشم
به بوی مژده وصل تو تا سحر شب دوش
به راه باد نهادم چراغ روشن چشم
به مردمی که دل دردمند حافظ را
مزن به ناوک دلدوز مردم افکن چشم
برای رسیدن به مراد دل تلاش و همت عالی لازم است، تمام تلاش خود را به کار گرفته و شکیبا باشید، خداوند بقیه کارها را درست خواهد کرد.
در سختی ها از یاری دوستان مورد اعتماد خود بهره بگیرید و به پروردگار توکل داشته باشید. در ایام خوشی دیگران را فراموش نکنید و به دوستان و یاران باوفا کمک کنید.
حافظ، شاعر فارسی زبان قرن هشتم هجری بوده که در سال ۷۲۷ هجری قمری در شهر شیراز متولد شد. پدر او بهاءالدین محمد نام داشت که در دوران کودکی حافظ، از دنیا رفت. حافظ در دوران نوجوانی شاگرد نانوا بود و به‌همراه مادرش زندگی سختی را سپری می‌کرد. گفته می‌شود او در اوقات فراغت خود به مکتب‌خانه‌ای که نزدیک نانوایی بود می‌رفت و خواندن و نوشتن را از همان جا فراگرفته است. او در مجالس درس علما و بزرگان زمان خود شرکت می‌کرد و نیز‌زمان برای کسب درآمد به کارهای سخت و طاقت فرسا می‌پرداخت. خانه حافظ در محله شیادان شیراز بود.
این شاعر بزرگ در دوران جوانی بر تمام علوم مذهبی و ادبی مسلط شد و در دهه بیست زندگی خود به یکی از مشاهیر علم و ادب سرزمین خود تبدیل شد. جالب است بدانید که او قرآن را به‌طور کامل حفظ بود و به همین خاطر تخلص حافظ را برای او انتخاب کردند. شمس الدین محمدبن بهاءالدین محمد حافظ شیرازی حدود چهل سال در حوزه درس استادان آن زمان از قبیل قوام الدين عبدالله، مولانا بهاء الدين عبدالصمد بحرآبادی، مير سيد شريف علامه گرگانی، مولانا شمس الدين عبدالله و قاضی عضدالدين عيجی شرکت می‌کرد و به همین خاطر به اکثر دانش‌های زمان خود مسلط بود.
حافظ در دوران شاه شیخ ابواسحاق به دربار راه پیدا کرد و شغل دیوانی را برای خود انتخاب کرد. او علاوه بر شاه ابواسحاق، در دربار شاهان دیگری همانند شاه شیخ مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی نیز حضور پیدا کرده بود. حافظ از طریق دیوانی امرار معاش می‌کرد و شاعری شغل اصلی او نبود. جالب است بدانید که بزرگ‌ترین گناه از نظر حافظ، ریاکاری و مردم‌فریبی بود. حافظ در دوران زندگی خود اشعار به‌ویژه غزلیات بسیار زیبا و معنی‌داری سروده است که نیز‌اکنون پس از گذشت قرن‌ها از آن، بوی تازگی داده و خواندنش آرامش‌بخش است. دیوان اشعار حافظ شامل غزلیات، قصیده، مثنوی، قطعات و رباعیات می‌شود.
حافظ در دوران جوانی عاشق دختری به نام شاخه نبات شد؛ البته برخی بر این عقیده‌اند که نام همسر حافظ نسرین بود و او این نام را به‌دلیل شیرین زبانی معشوقه‌اش به او اختصاص داده است. او برای رسیدن به معشوقه‌اش، ۴۰ شبانه روز را به‌طور مستمر در آرامگاه باباکوی شب زنده‌داری کرده و به دعا پرداخت. سپس، با شاخه نبات ازدواج کرد و حاصل این ازدواج یک فرزند پسر بود. حافظ تنها یک بار ازدواج کرد و پس از مرگ همسرش مجرد ماند. به همین خاطر بسیاری از عارفان و عاشقان، عشق مقدس و واقعی را در حافظ جستجو می‌کنند. پسر این شاعر بزرگ نیز در دوران جوانی در راه سفر نیمه‌کاره به هند همراه پدرش از دنیا رفت.
در تقویم رسمی ایران، ۲۰ مهر روز بزرگداشت حافظ است و هر ساله در این روز مراسم بزرگداشت حافظ با حضور پژوهشگرانی در سراسر دنیا روی آرامگاهش در شهر شیراز برگزار می‌شود.
آثار حافظ
دیوان حافظ شامل ۵۰۰ غزل، ۴۲ رباعی و چند قصیده است که آن را در در ۵۰ سال از زندگی خود سروده است؛ یعنی به‌طور متوسط در هر سال تنها ۱۰ غزل سروده است؛ زیرا او در لحظاتی خاص به سرودن اشعار خود می‌پرداخت و تمرکز خود را روی خلق آثاری ناب گذاشته بود که شایسته مقام معشوق باشد. این نکته بسیار قابل‌توجه و تامل‌برانگیز بوده و به همین خاطر دیوان او را به یک کتاب خاص و خواندنی تبدیل کرده است. دیوان حافظ بیش از ۴۰۰ بار به زبان فارسی و زبان‌های دیگر دنیا به چاپ رسیده است. حافظ لقب ماهرترین غزل‌سرای زبان فارسی را نیز با اقتدار از آن خود کرده و تک بیت‌های او بسیار درخشان و تماشایی است.
شاید تعبیر کردن یا قدرت تاویل پذیری را بتوان از مهمترین خصوصیات اشعار حافظ به حساب آورد؛ زیرا هر کس که دیوان حافظ را باز کرده و غزلی از آن می‌خواند، با توجه به شرایط روحی خود برداشت متفاوتی از آن می‌کند؛ به‌گونه‌ای که حافظ آن شعر را فقط برای حال آن لحظه او سروده است. در اشعار حافظ، تناسبات هنری به شکلی ظریف و دقیق رعایت شده‌اند و ایهام و ابهام را به جا و درست به کار برده است. در برخی از اشعار حافظ، زبان طنز نیز به کار گرفته شده تا ناگفته‌ها به کمک زبان طنز بیان شود.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (28 فروردین)
اساسنامه سازمان ملی سنجش و ارزشیابی نظام آموزش کشور پس از نوبت اول کنکور سراسری ابلاغ می‌شود