احیای بافت فرسوده در چارچوب توسعه درون‌زا شهر
تاریخ انتشار: ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۸۴۰۲۲۹
شهرهای کشور همزمان با رشد جمعیت و افزایش نرخ مهاجرت نیاز به فضا و تاسیسات بیش‌تری برای پاسخگویی به جمعیت ساکن در خود دارد این در حالی است که برخی از بافت‌های شهری با گذشت زمان کارکرد مطلوب خود را از دست داده است و توان پاسخگویی به نیاز جمعیت ساکن در خود را ندارد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، بافت‌هایی که امروزه به نام بافت‌های فرسوده شهری شناخته می‌شود از گردونه توسعه شهر جا مانده و عملا به فضاهایی خالی از سکنه تبدیل شده است، بیشتر ساکنان بافت‌های فرسوده به بافت‌های جدید شهر مهاجرت و زمینه را برای ایجاد و توسعه محلات جدید شهری و شهرک‌ها فراهم کرده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هرکدام از این محلات و شهرک‌ها نیاز به تاسیسات و امکانات به روز دارد که موجب بالا رفتن مصرف انرژی شده و هزینه مدیریت شهری را افزایش می‌دهد، در این شرایط استفاده از ظرفیت‌های درونی شهر از جمله احیای بافت‌های فرسوده و در نظر داشتن راهکارهای متناسب دیگر از جمله مدیریت واحد شهری باید جز برنامه‌های اولویت‌دار و اصلی مدیران شهر قرار بگیرد.
بافت‌های فرسوده شهر فضای مناسبی را برای توسعه کلانشهرها از درون فراهم می‌کند در صورتی که احیای این بافت‌ها به درستی انجام بگیرد زمینه برای تحقق توسعه درون زای شهر فراهم می‌شود.
توسعه درون‌زای شهر فواید اقتصادی و زیست محیطی بسیاری برای شهرها دارد و احیای این بافت‌ها و مدیریت واحد شهری دو راهکار مناسب برای توسعه درون‌زای شهر است. برای اطلاع از راهکارها و موانع توسعه درون‌زای شهری با «محمود شکوهی»، دکترای شهرسازی و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان به گفت و گو نشستیم که در ادامه می‌خوانید:
توسعه درون‌زای شهری به چه معنا است؟
توسعه درون‌زا به معنی استفاده از امکانات داخلی هر شهر برای جلوگیری از گسترش شهر و ایجاد شهرک‌های جدید است. استفاده از ظرفیت‌های داخلی شهر راهکاری برای افزایش جمعیت‌پذیری شهر، رفع نیازمندی شهروندان به مسکن و هرگونه توسعه دیگر است، یکی از این ظرفیت‌های خاموش بافت فرسوده است.
بافت‌های فرسوده نقش مهمی در فرآیند توسعه درون‌زای شهر دارد این در حالی است که این بافت‌های شهری خالی از سکنه شده و بنا به شرایطی، موفق به اسکان جمعیت متناسب در خود نشده است.
توسعه درون‌زا چه منافعی برای شهر دارد؟
نزدیک به ۱۰۰ سال پیش واژه‌ای به نام شهر گسترده یا شهر پهن دشتی در حوزه شهرسازی شهرهای کشور مطرح شد. در آن زمان زیرساخت‌های شهری به تازگی در حال ایجاد بود و شهرها با معضل آلودگی هوا مواجه نبودند.
پس از توسعه شهرها با این رویکرد مشکلات شهری یکی پس از دیگری هویدا شد و رویکردی به نام شهر فشرده در دستور کار مدیران و کارشناسان شهر قرار گرفت.
یکی از اشکالات عمده شهرهای پهن‌دشتی مصرف بالای انرژی و هزینه گزاف ایجاد تاسیسات روبنایی و زیربنایی است، در این شرایط رویکرد توسعه درون‌زا برای نیل به اهداف شهر فشرده در دستور کار مدیریت شهری قرار گرفت.
توسعه درون‌زای شهری موجب شده تا مصرف انرژی و هزینه زیرساخت‌ها پایین بیاید، این رویکرد به لحاظ اقتصادی و زیست محیطی منافعی برای شهر دارد و موجب توسعه درونی و استفاده بهینه از ظرفیت‌های خاموش شهر می‌شود.
احیای بافت های فرسوده شهری چه تاثیری بر توسعه درون‌زا دارد؟
بازآفرینی شهری و احیای بافت فرسوده از مهم‌ترین بخش‌های توسعه درون‌زای شهر است، روند احیای بافت فرسوده شهر نسبت به گذشته بهتر شده است، اما نگاه کالبدی صرف به مسائل شهری از جمله بافت فرسوده فرآیند احیای این بافت را با مشکلاتی مواجه کرده است، یکی از مسائلی که در فرآیند احیای بافت فرسوده باید در نظرگرفته شود توجه به شهروندان ساکن در این بافت‌ها است.
شهروندان ساکن در محلات باید به محیط زندگی خود حس تعلق داشته باشند و نسبت به مسائل جاری آن حساس باشند، در اینصورت روند احیای بافت فرسوده تسهیل می‌شود.
استفاده از بافت‌های فرسوده شهری به عنوان مهم‌ترین ظرفیت خاموش در کلانشهرهای کشور از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا فضای دیگری برای توسعه درونی کلانشهرها وجود ندارد در حالی که در شهرهای میانه و کوچک بافت‌های رها شده بسیاری برای جلوگیری از توسعه بیرونی شهر وجود دارد.
آیا احداث رینگ حفاظتی راهکار مناسبی برای جلوگیری از رشد شهر است؟
ایجاد رینگ‌های حفاظتی در شهر به عنوان راهکاری برای جلوگیری از توسعه بیرونی شهر عنوان می‌شود، اما به نظر من این راهکار چندان مناسب نیست زیرا با رشد جمعیت و افزایش نرخ مهاجرت، نیاز به مسکن و زیرساخت‌های شهری بیشتر می‌شود و در صورت تامین نشدن نیاز شهروندان از محیط درونی شهر، آنان ناچار به روی آوردن به محیط بیرون و خارج از مرزهای شهری می‌شوند.
راهکارها و موانعی برای توسعه درون زای شهری چیست؟
رویکرد مدیریت شهری در کشور ما متمرکز و از بالا به پایین است، در این شرایط دولت‌های محلی و مدیریت شهری اختیارات چندانی برای اداره شهر ندارند به علاوه مدیریت واحدی نیز در شهرهای کشورحاکم نیست.
مدیریت واحد شهری جز راهکارهای اساسی توسعه درون‌زای شهر است و مانع از موازی کاری سازمان‌های شهری می‌شود، در فرآیند اعمال مدیریت واحد همه سازمان‌ها و دستگاه‌های مسئول در شهر از جمله اداره آب، برق، گاز و دیگر سازمان‌ها باید زیر مجموعه سازمان شهرداری باشد.
احیای بافت‌های فرسوده مرکز شهرها از دیگر راهکارهای توسعه درونی شهر است، در این راستا سال ۱۳۹۶ قانونی برای احیا و بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهر در دستور کار مدیران شهری قرار گرفت، اما نکته قابل توجه این است که در مسیر احیای بافت فرسوده توجه صرف به راهکارهای کالبدی راهگشا نیست.
در این راستا مهندسان، مدیران شهری و شهرسازان نباید تنها به راهکارهای کالبدی برای احیای بافت فرسوده توجه کنند بلکه باید راه حلی نیز برای رفع مسائل اجتماعی این بافت‌ها بیابند.
در فرآیند احیای بافت فرسوده توجه به ویژگی‌های هر محله و بافت شهری از اهمیت زیادی برخوردار است و ساماندهی بافت‌های شهر با اعمال یک رویکرد و با یک فرمول مشترک ممکن نیست. هر اجتماع شهری شامل مجموعه‌ای از مردم است که در یک مکان مشخص زندگی می‌کنند، بین این مردم رابطه عاطفی و غیرخویشاوندی برقرار است و همه آنان نسبت به مکان سکونت خود دلبستگی دارند.
این دلبستگی و حس تعلق مکانی طی سال‌های گذشته کم رنگ شده است در حالی که در فرآیند احیای بافت فرسوده تقویت هویت مکانی از اهمیت زیادی برخوردار است، در ابتدا باید مردم را نسبت به شهر و محل سکونت خود حساس کرد تا زمینه برای توسعه درون زای شهر فراهم شود.
در مسیر احیای بافت فرسوده و اعمال مدیریت واحد شهری، در نظر داشتن راهکارهای بلندمدت و میان مدت از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا با در نظر داشتن راهکارهای کوتاه مدت نتیجه مطلوب حاصل نمی‌شود.
منبع: ایمنا
کلیدواژه: انرژی بازآفرینی شهری بافت فرسوده جمعیت شهر مدیران شهری مدیریت شهری مدیریت واحد شهری مصرف سوخت مهاجرت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۴۰۲۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بهره برداری از ۲۵ هزار واحد مسکونی با پرداخت تسهیلات ساخت و مشارکت‌های مردمی
محمد آیینی مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران با بیان اینکه برنامه نوسازی ۱۵۰ هزار واحد در بافت‌های فرسوده طی امسال آغاز شده است گفت: با توجه به برنامه ریزی های صورت گرفته ۱۰۰ هزار واحد مسکونی با مشارکت و همکاری مردم و با استفاده از پرداخت تسهیلات ساخت تا پایان امسال به بهره‌برداری خواهد رسید.
وی افزود: در حال حاضر ۲۵ هزار واحد از واحدهای نوسازی شده از طریق پرداخت تسهیلات ساخت و با استفاده از ظرفیت های مردمی در سراسر کشور آماده بهره‌برداری است که به مرور به بهره‌برداری می رسد.
آیینی اظهار کرد: امروز همزمان با سفر رئیس جمهور به سمنان ۳۹۲ واحد در بافت فرسوده به بهره‌برداری خواهد رسید که ۳۰۰ واحد آن در غرب استان و بقیه در شرق استان (شاهرود) خواهد بود.
وی یادآور شد: استفاده از ظرفیت های مردمی در نوسازی بافت های فرسوده از طریق پرداخت تسهیلات ساخت نوسازی بافت های فرسوده یکی از مهم ترین برنامه های است که در دستور کار خود قرار داده ایم.
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی راه و شهرسازی
فوری/ انفجار در مناطق مرکزی ایران / اسرائیل به ایران، عراق و سوریه حمله کرد