مستند نگاری و آسیب شناسی وضع موجود؛ راهی برای احیای بافت تاریخی همدان
تاریخ انتشار: ۳ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۸۷۲۰۱۱
سرپرست پایگاه بافت تاریخی شهر همدان، پویا بودن بافت تاریخی همدان، ساخت و سازهای موجود در بافت تاریخی در گذشته و زمان حال و اقتصاد شهر همدان در بحث ملک را از عوامل اصلی از بین رفتن بافت تاریخی همدان برشمرد و گفت: بافت تاریخی همدان ۵۰۰ هکتار مساحت دارد.
به گزارش ایسنا، مریم مختاری موسوی پنج شنبه ۲ خرداد در نشست تخصصی فعالان میراث فرهنگی با بیان اینکه بافت تاریخی همدان ۵۰۰ هکتار مساحت دارد، اظهار کرد: مجموعههای ارزشمندی از جمله هگمتانه، بازار و پلاکهای ثبتی در این بافت تاریخی وجود دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با بیان اینکه میراث فرهنگی از سال ۹۱ برای مشخص و تلفیق کردن محدوده تاریخی همدان اقدام کرده است، افزود: نقشه ابلاغ شده از طرف شورای عالی شهرسازی برای مشخص کردن محدوده بر مبنای عکس هوایی گرفته در سال ۳۵ بوده که طی این سالها تعدادی از اماکن، معابر و محلات تاریخی از بین رفته است.
سرپرست پایگاه بافت تاریخی شهر همدان پویا بودن بافت تاریخی همدان، ساخت و سازهای موجود در بافت تاریخی در گذشته و زمان حال و اقتصاد شهر همدان در بحث ملک را از عوامل اصلی از بین رفتن بافت تاریخی همدان برشمرد و گفت: استان یزد بافت و استخوان بندی منسجم دارد و نمیتوانیم بگوییم همدان بافت تاریخی ندارد اما به اندازه یزد و شهرهایی که بافت آنها ثبت جهانی شده نیست.
مختاری موسوی، محله کبابیان، حاجی و کلپا همدان را جز محلات ارزشمند همدان معرفی کرد و افزود: مستند نگاری، برداشت و آسیب شناسی وضع موجود یکی از ابتداییترین راهها برای احیای بافت تاریخی همدان است.
وی با بیان اینکه بانک کارگشایی در آثار ملی به ثبت رسیده است، بیان کرد: محدوده بافت تاریخی همدان مشخص و جانمایی پلاکهای ثبتی و تاریخی روی نقشه بافت انجام شده است و بعد از مشخص کردن پلاکهای ثبتی بناهای ارزشمند شناسایی میشوند.
سرپرست پایگاه بافت تاریخی شهرستان همدان با بیان اینکه در رینگ اول اقدامات که از سال ۸۸ آغاز شده تقریباً ۸۰ درصد پلاکهای ارزشمند شناسایی شده اند، گفت: فاکتورهای کالبدی، معماری، عناصر تشکیل دهند، تزئینات بنا و قدمت آن از جمله ملاکهای تعیین پلاک ارزشمند است، همچنین پلاکهای ثبتی قبل از سال ۱۳۴۰ میتوانند به عنوان پلاکهای واجد ارزش معرفی شوند.
همپوشانی بافت تاریخی با بافت فرسوده در همدان
رئیس بنیاد ایران شناسی در همدان با بیان اینکه عموم مردم علاقمند به حفظ آثار تاریخی و گذشتگان هستند و مسئولان باید سازوکاری مشخص در بحث قانون گذاری و فرهنگ تعریف کنند تا مردم با چالش مواجه نشوند، گفت: بافت فرسوده با بافت تاریخی همپوشانی پیدا کرده و معضلاتی برای مردم آن منطقه به وجود آورده است.
محسن جان جان با بیان اینکه همدان یک استان تاریخی است اما نسبت به استانهای همجوار ۱۶ سال در تأسیس بنیاد ایران شناسی عقب است، افزود: بعد از افتتاح بنیاد ایران شناسی در همدان به سرعت ایران شناسی در زمینه همدان را آغاز کرده و خوشبختانه تا چند ماه آینده کار این دانش نامه جامع به پایان میرسد.
وی گفت: دانش نامه جامع ایران شناسی در همدان در ۱۶ مدخل مانند خاک شناسی، مشاهیر، علوم تربیتی و.. بررسی شده و بعد از اتمام آن اساتید و صاحب نظران برجسته ارزیابی و تکمیل میشود.
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان نهاوند با بیان اینکه ۳ موزه در شهرستان نهاوند وجود دارد، عنوان کرد: نیروهای متخصص در امر موزه شناسی و موزه داری باید در موزهها فعالیت کنند اما متأسفانه ما با کمبود نیروی متخصص مواجه هستیم و شهرستان نهاوند در حوزه تجهیزات و نیروی انسانی فقیرترین شهرستان است.
جان جان با بیان اینکه موزهها در سراسر دنیا از مراکز مهم علمی و آموزشی به شمار می آیند، اضافه کرد: در مقایسه با درجات لازم برای رسیدن به کیفیت موزههای بین المللی فاصله زیادی داریم، همچنین تاریخ گذاری اشیا کشف شده به صورت مطلق و نسبی انجام میشود.
وی بیان کرد: اگر علاقه به تاریخ و گذشتگان در نسل جدید وجود نداشته باشد، در آینده انگیزهای برای حفظ و نگهداری از میراث فرهنگی وجود نخواهد داشت که در این راستا کلاسهای تاریخ دانش آموزان نهاوند در موزهها برگزار میشود و همه دانش آموزان این شهرستان از موزههای نهاوند بازدید کرده اند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: بافت تاریخی همدان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۷۲۰۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کشف رود؛ اصلیترین و بنیادیترین عامل سکونت در مشهد
به گزارش قدس خراسان، به مناسبت بزرگداشت روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی، نشست تخصصی باستان شناسی پیش از تاریخ کشف رود روز چهارشنبه ۲۹ فروردین در موزه بزرگ خراسان برگزار و در ادامه از دست افزارهای سنگی نویافته کشف رود رونمایی شد.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در نشست تخصصی باستان شناسی بیان کرد: کشف رود، رودخانهای تاریخی، اساطیری و باستانشناسی است که نویافتههای عصر «پلئیستوسن» در امتداد این رودخانه کشف رود بخشی از تاریخ این سرزمین کهن را نمایان میکند.
احسان زهره وندی به چالشهای زیست محیطی پیرامون کشف رود اشاره و تاکید کرد: با رونمایی از مطالعات باستانشناسی و نویافتههای محدوده کشف رود اهمیت این رودخانه دوچندان شده و وظیفه همه دستگاههایی اجرایی است که این میراث ارزشمند طبیعی و تاریخی را حفظ کنند.
همچنین با رونمایی از نخستین دستافزارهای سنگی آشولی در شمال شرف فلات ایران دستاوردی مهم از تاریخ این استان و ایران در معرض دید عموم قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: ارائه دستاوردهای پژوهشی جدید محوطه قادرآباد توس نیز اهمیت منطقه تاریخی توس در کنار کشف رود را نشان میدهد و امیدواریم با روشن شدن بخشی از تاریخی کهن این سرزمین توجه مسئولان و مردم به این منطقه تاریخی جلب شود.
طبق گفته معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در این استان، ۲۱۰۰ اثر ثبتی و ۸ اثر جهانی داریم شامل قنات قصبه و ۷ کاروانسرا وجود دارد.
زهره وندی با تاکید بر اهمیت تاریخی این رودخانه، افزود: جایگاه کشف رود به لحاظ تاریخی و اساطیری جایگاه والایی است و علاوه بر میراث فرهنگی، دستگاههای دیگر مانند محیط زیست، شهرداری و دهیاریها مسئولیت خیلی مهمی در حفظ این میراث تاریخی دارند.
در ادامه علی صدارئی پژوهشگر پژوهشگاه رونین و مدرس مدعو گروه باستان شناسی دانشگاه تربت حیدریه دستاوردهای پژوهشی خود درباره نویافتههای عصر «پلئیستوسن» در امتداد رودخانه کشف رود را ارائه کرد.
او در بخشی از صحبتهای خود گفت: انسان اولیه پس از خروج از آفریقا یکی از اولین مناطقی که به آن مهاجرت کرد، شمال شرق ایران بود.
صدارئی متذکر شد: کشف رود منابع ابی و سنگی خیلی قوی داشته است، در دوره پارینه سنگی منابع آب، شکار و سنگ برای سکونت خیلی مهم بوده است. تاریخ سکونت بشر در کل فلات ایران بالاتر از ۱۲۰ هزار سال نیست اما در خراسان و کشف رود آثاری به دست آمده است که ثابت میکند قدمت این پدیده در اینجا حدود یک میلیون سال است.
محمدصادق داوری، دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی نیز در ادامه برنامه، دستاوردهای پژوهشی جدیدش درباره محوطه قادرآباد توس در مجاورت کشف رود را ارائه کرد.
وی گفت: حوزه کشف رود در ادبیات باستان شناسی جهان شناخته شده و قدیمی ترین آثار بشر در این مکان به دست آمده است.
این پژوهشگر تصریح کرد: اصلیترین و بنیادیترین عامل سکونت در مشهد کشف رود بوده است.
این نشست با حضور باستانشناسان، دانشجویان و علاقه مندان حوزه میراث فرهنگی برگزار و پیرامون فرضیههای تاریخ سکونت در کشف رود بحث و تبادل نظر شد.
فاضلاب رود اساطیری!
کشف رود یکی از رودهای تاریخی و اساطیری مشهد است و با توجه به آثار مکشوفه، تمدن توس باستان در اطراف این رودخانه شکل گرفته است. از این رودخانه باستانی و تاریخی چندین بار در شاهنامه فردوسی یاد شدهاست.
اما در گذر زمان با توجه به موج مهاجرت به مشهد و افزایش تدریجی سکونت جمعیت زیادی در سمت حاشیه شهر مشهد، ساختوسازهای غیراصولی اطراف رودخانه، احداث سدهای زیاد و ازدیاد برداشت آب و… همگی باعث شد رودخانه باستانی کشفرود در گذر زمان خشک شود. در حال حاضر بخشی از رودخانه خشک است اما بخشی دیگر از آن این سالها به مکانی برای تخلیه فاضلابهای شهری، بیمارستانی و صنعتی شهر مشهد تبدیل شده است. مطابق آمار و اعلام دبیر کارگروه استانی ساماندهی و احیای رودخانه کشفرود، در حال حاضر در سطح شهر مشهد روزانه ۵۰۰ هزار متر مکعب در شبانه روز فاضلاب تولید میشود، این در حالی است که مجموع حجمی که تصفیهخانههای مشهد میتوانند تصفیه کنند حدود ۳۰۰ هزار متر مکعب است و عملاً ۲۰۰ هزار متر مکعب فاضلاب مازاد در مشهد تصفیه نمیشود به این ترتیب روزانه ۳۰۰ تانکر فاضلاب در کشفرود تخلیه میشود که تقریباً دو سوم این میزان فاضلابهای بیمارستانی هستند. موضوع تخلیه فاضلاب به کشفرود تقریباً از دو دهه پیش در حال رخ دادن است و مسئله امروز ما نیست بی توجهی به حل این موضوع باعث شد که امروز مسئله کشفرود به یک بحران تبدیل شود رودخانهای تاریخی و باارزش که به خاطر آلودگی بالایی که دارد در تیترهای رسانهای از آن با عنوانهایی مانند «فاضلاب رود» و رودخانه سرطان یاد میشود.
خبرنگار: معصومه مومنیان
معصومه مؤمنیان