آخرین توصیه‌های حضرت علی (ع) به حسنین
تاریخ انتشار: ۵ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۸۹۳۰۵۲
شب نوزدهم ماه مبارک رمضان سال چهلم هجری یکی از تلخ‌ترین وقایع تاریخ اسلام یعنی ماجرای ضربت خوردن امیرالمؤمنین (ع) در محراب نماز رخ داد. طی این ماجرا "ابن ملجم" طی یک توطئه تصمیم بر ترور آن حضرت گرفته بود به این صورت که امام (ع) هنگام برخاستن از رکوع و یا سر برداشتن از سجده مورد حمله قرار گیرد. به همین جهت پس از آغاز نماز دزدانه برخاست و به سرعت خود را کنار ستونی که امام در کنار آن به نماز ایستاده بود رساند تا در فرصت مناسب به سهمگین‌ترین جنایت تاریخ بشری دست یابد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شیخ عباس قمی در منتهی الآمال در توصیف شب ضربت خوردن امیرالمؤمنین (ع) می‌نویسد امام (ع) آن شب در منزل دخترش ام‌کلثوم مهمان بود. ام‌کلثوم می‌گوید: پدرم با نگاه به آسمان می‌فرمود: «به خدا سوگند این همان شبی است که محبوبم و آموزگارم به من وعده داده است. به خداوند سوگند، هرگز دروغ نگفته‌ام و از رسول خدا دروغ نشنیده‌ام، همانا امشب آن شبی است که به من وعدۀ شهادت داده شده است.». آن‌گاه فرمود: «پیامبر را در عالم رؤیا دیدم که به من فرمودند: «یا ابا الحسن! إنّکَ قادمٌ إلَینا عَن قَریبٍ» علی جان به زودی میهمان ما خواهی بود». این توصیف نشان می‌دهد وعده شهادت آن حضرت سال‌ها قبل از آن داده شده بود.
در هر صورت امام (ع) در بستر شهادت قرار گرفتند و طی مدت دو روز تا زمان شهادتشان سخنان و توصیه‌های متعددی به اطرافیان داشتند. یکی از این سخنان مربوط به مکالمه و توصیه‌های حضرت به اطرافیان به ویژه امام حسن مجتبی (ع) و امام حسین (ع) است که در ادامه می‌خوانید.
محمد بن حنفیه می‌گوید در یکی از این شب‌ها امام علیه‌السلام فرزندان و اهل‌بیت خود را جمع کرد و فرمود: «خداوند پس از من نگهدار شما باشد. نیکو وکیلی است خداوند و همو مرا کفایت خواهد کرد» امام سپس فرزندان و اهلبیتش را به نیکی‌ها وصیت فرمود. آن شب اثر زهر بر بدن امام علیه السلام ظاهر شده بود و هر خوردنی که برای امام آوردن تناول نفرمود و لبهایش فقط به ذکر خداوند مشغول بود و عرق از جبین مبارکش مثل مروارید میریخت. امام با دست مبارکش عرق پیشانی را پاک کرد و فرمود: «شنیدم از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم که چون نزدیک وفات مؤمن میشود، عرق می‌کند جبین او مانند مروارید تر، و ناله او ساکن می شود». همه به گریه افتادند. إن المؤمن إذا نزل به الموت و دنت وفاته عرق جبینه و صار کاللؤلؤ الرطب و سکن أنینه
امام حسن علیه‌السلام گفت: «ای پدر به گونه‌ای سخن می گوئی که گویا از خود نا امید شدهای» امام فرمود: «ای فرزندم یک شب پیش از آنکه این واقعه رخ دهد، جدّت رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم را در خواب دیدم، از آزارهای این امّت به او شکایت کردم، گفت: نفرین کن بر ایشان. پس گفتم: خداوندا عوض من بدان را بر ایشان مسلّط کن و عوض ایشان بهتر از ایشان به من روزی کن. پس حضرت رسول فرمود: خدا دعای تو را مستجاب کرد، بعد از سه شب تو را به نزد من خواهد آورد و اکنون سه شب گذشته است؛ یا بنی إنی رأیت جدک رسول الله ص فی منامی قبل هذه الکائنة بلیلة فشکوت إلیه ما أنا فیه من التذلل و الأذی من هذه الأمة فقال لی ادع علیهم فقلت اللهم أبدلهم بی شرا منی و أبدلنی بهم خیرا منهم فقال لی قد استجاب الله دعاک سینقلک إلینا بعد ثلاث و قد مضت الثلاث»
سپس امام فرمود: «ای حسن، تو را وصیّت می‌کنم به برادرت حسین. شماها از منید و من از شمایم؛ یا أبا محمد أوصیک و یا أبا عبد الله خیرا فأنتما منی و أنا منکما». سپس امام رو کرد به فرزندان دیگر که از همسران دیگر امام غیر فاطمه بودند وایشان را وصیّت فرمود که با حسن و حسین علیهما السلام مخالفت نکنند. پس فرمود: «حق تعالی شما را صبر نیکو کرامت کند، امشب از میان شما می‌روم و به حبیب خود محمّد مصطفی صلّی اللّه علیه و آله و سلّم ملحق می‌شوم، چنانچه مرا وعده داده است».
توصیه‌هایی درباره مراحل تدفین
سپس امام به فرزندشان امام حسن علیه‌السلام فرمود: «ای حسن، وقتی از دنیا رفتم، مرا غسل ده و کفن کن و با بقیّه حنوط رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم که از کافور بهشت است و جبرئیل برای آن حضرت آورده بود حنوط کن. هنگامی که مرا برای تدفین روی تخت گذاشتید جلوی آن را رها کنید و فقط پشت تخت را بگیرید. ملائکه جلوی آن را خواهند گرفت و تخت حرکت خواهد کرد. به هر سو که تخت روان شد شما هم به همان سو حرکت کنید و جایی که توقف کرد همانجا محل قبر من است … پس از اینکه بر من نماز خواندی جنازه را از موضع خود بردار و خاک را از آن موضع کنار بزن. در آنجا قبر کنده شده و لحد ساخته‌ای خواهی یافت که پدرم حضرت نوح علیه‌السلام برای من ساخته در آنجا گذاشته است، پس مرا بر روی آن تخته دفن کن، و هفت خشت ساخته در آنجا خواهی یافت از خشتهای بزرگ، آنها را بر روی من بچین، پس اندکی صبر کن و یک خشت را بردار و به قبر نگاه کن، مرا در آنجا نخواهی دید زیرا به جدّ تو رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم ملحق خواهم شد، بدان که هر پیغمبری بمیرد اگر چه در مشرق مدفون شده باشد و وصیّ او در مغرب باشد، حق تعالی روح و جسد او را با روح و جسد وصیّ او خواهد پیوست، بعد از آن جدا می شوند، باز هر یک به قبرهای خود برمیگردند. سپس قبر مرا از خاک پر کن و محل قبر مرا پنهان کن. هنگام صبح تابوتی بر ناقهای ببند، و سر آن ناقه را به کسی بده که به جانب مدینه بکشد تا آنکه مردم ندانند که من در کجا مدفون شده‌ام؛ أحسن الله لکم العزاء ألا و إنی منصرف عنکم و راحل فی لیلتی هذه و لاحق بحبیبی محمد ص کما وعدنی فإذا أنا مت یا أبا محمد فغسلنی و کفنی و حنطنی ببقیة حنوط جدک رسول الله ص فإنه من کافور الجنة جاء به جبرئیل ع إلیه ثم ضعنی علی سریری و لا یتقدم أحد منکم مقدم السریر و احملوا مؤخره و اتبعوا مقدمه فأی موضع وضع المقدم فضعوا المؤخر فحیث قام سریری فهو موضع قبری ثم تقدم یا أبا محمد و صل علی یا بنی...»
خبر از فتنه امت و دعوت به صبر
سپس حضرت به فرزندان خود فرمود: «به زودی که فتنه‌ها از هر سو رو به شما آورد و منافقان این امّت کینه‌های دیرینه خود را از شما طلب کنند و از شما انتقام بگیرند، پس بر شما باد به صبر که عاقبت صبر نیکو است؛ قد خرجت علیکم الفتن من هاهنا و هاهنا فعلیکم بالصبر فهو محمود العاقبة.»
سپس به امام حسن و امام حسین علیه‌السلام فرمود: «بعد از من به خصوص بر شما فتنه‌های بسیار واقع خواهد شد از جهت‌های مختلف، پس صبر کنید تا خدا حکم کند میان شما و دشمنان شما، او بهترین حکم کنندگان است؛ یا أبا محمد و یا أبا عبد الله کأنی بکما و قد خرجت علیکما من بعدی الفتن من هاهنا فاصبرا حَتَّی یَحْکُمَ اللَّهُ وَ هُوَ خَیْرُ الْحاکِمِینَ
خبر از واقعه کربلا
پس رو کرد به امام حسین علیه‌السلام و فرمود: ای ابو عبد الله توئی شهید این امّت، پس بر تو باد به تقوا و صبر بر بلا؛ یا أبا عبد الله أنت شهید هذه الأمة فعلیک بتقوی الله و الصبر علی بلائه». سپس امیرالمؤمنین (ع) از هوش رفت سپس مدتی بعد به هوش آمد و فرمود: «در این وقت رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم و عمویم حمزه و برادرم جعفر به نزد من آمدند گفتند که: زود بیا به نزد ما که ما مشتاقیم بسوی تو» امام سپس به اهل بیت خود نظر کرد و فرمود: «همه را به خدا می سپارم، خدا همه را به راه حقّ درست بدارد و از شرّ دشمنان حفظ نماید؛ هذا رسول الله ص و عمی حمزة و أخی جعفر و أصحاب رسول الله ص و کلهم یقولون عجل قدومک علینا فإنا إلیک مشتاقون ثم أدار عینیه فی أهل بیته کلهم و قال أستودعکم الله جمیعاً سددکم الله جمیعاً حفظکم الله جمیعا…» (بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج ۴۲، ص ۲۹۰ و ۲۹۱)
منبع: تسنیم
منبع: الف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۹۳۰۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مسلم بن عقیل پیشگاه حماسه عاشورا
ایسنا/قم در حادثه عاشورا مسلم بن عقیل، پیشگام حماسه عاشورا بود و حضور او در کوفه موجب آشکار شدن تزویر و ریاکاری امویان شد و غربت او در کوفه یادآور غربت و مظلومیت خاندان پیامبر در کربلا است.
در حماسه عاشورا اولین اقدام امام حسین (ع) فرستادن مسلم به کوفه بود، مسلم پس از رفتن از مکه به مدینه و از آنجا به سمت عراق، حرکت کرد و در کوفه در منزل مختار بن ابی عبیده اقامت کرد مردم کوفه نیز به جلالت قدر نماینده امام (ع) واقف بودند، بنابراین قبل از آمدن «عبیدالله بن زیاد» به کوفه به خوبی از او استقبال کردند. مدت ۳۵ روز پس از ورود مسلم (۵ شوال سال ۶۰) حدود هجده هزار نفر با او بیعت کردند تا اینکه حاکم کوفه بر کنار و عبیدالله بن زیاد به جای او برگزیده شد. زمان شهادت مسلم بن عقیل، روز نهم ذی‌الحجه(روز عرفه) سال ۶۰ هجری قمری است، مرقد شریف آن حضرت در شهر کوفه زیارتگاه ارادت‌مندان اهل‌بیت(ع) است و در مورد جایگاه مسلم(ع) نزد امام حسین(ع)، همین بس که وقتی خبر شهادت او به حضرت (ع) رسید فرمود: «لا خَیْرَ فِی الْحَیاةِ بَعْدَکُمْ» بعد از شما خیری در زندگی نیست.
حجت الاسلام عباس حیدری در گفت‌وگو با ایسنا به مناسبت روز ورود مسلم بن عقیل (ع) به کوفه عنوان کرد: در کلام امام معصوم(ع) افتخاراتی برای حضرت مسلم(ع) وجود دارد از جمله عبارت برادر، که امام حسین(ع) در حدیث خود به او نسبت برادری می‌دهد در حالی که برادر نسبی آن حضرت نبود اما آن چنان وفادار بود که لقب برادری امام حسین(ع) را شایسته خود کرد.
در مورد مسلم بن عقیل عبارت مورد اطمینان نیز استفاده شده است که اگر امام در حق مسلم فقط همین یک جمله را می‌فرمود برای اثبات فضیلت او کافی بود، عبارت اهل بیت هم در مورد مسلم استفاده شده که این کلام همانند کلام رسول خدا (ص) درباره سلمان فارسی است.
حضرت مسلم فرزند مردی به نام عقیل و از با کمال‌ترین فرزندان او است، عقیل برادر حضرت علی(ع) و دومین فرزند ابوطالب(ع) است، از این جهت، او با یک واسطه از تربیت ابوطالب و همسرش فاطمه بنت اسد برخوردار شد.
مادر حضرت مسلم، خلیله (یا حلیله) نام دارد، او کنیزی بود که پدرش عقیل از شام خریداری کرده بود، همسر جناب مسلم(ع) «رقیه» از دختران امیرمؤمنان (ع) بوده است.
حضرت مسلم(ع) سال ۲۰ هجری، یعنی ۱۰ سال بعد از رحلت پیامبر (ص) متولد شده بود؛ بنابراین او زمان رسول خدا (ص) را درک نکرد؛ زیرا هنگام شهادت، یعنی سال ۶۰ هجری سن آن حضرت بیش از ۴۰ سال نبود، در حالی‌که از زمان رحلت پیامبر(ص) تا سال ۶۰ هجری، ۵۰ سال گذشته بود.
پیشگامی حماسه عاشورا
حجت الاسلام عباس حیدری در گفت‌وگو با ایسنا به مناسبت روز ورود مسلم بن عقیل (ع) به کوفه عنوان کرد: در حادثه عاشورا مسلم، پیشگام حماسه عاشورا بود و حضور او در کوفه موجب آشکار شدن تزویر و ریاکاری امویان شد و غربت او در کوفه یادآور غربت و مظلومیت خاندان پیامبر در کربلا است.
این کارشناس دینی تصریح کرد: اولین اقدام امام حسین(ع) فرستادن مسلم به کوفه بود، مسلم پس از رفتن از مکه به مدینه و از آنجا به سمت عراق، حرکت کرد و در کوفه در منزل مختار بن ابی عبیده اقامت کرد مردم کوفه نیز به جلالت قدر نماینده امام (ع) واقف بودند، بنابراین قبل از آمدن «عبیدالله بن زیاد» به کوفه به خوبی از او استقبال کردند.
وی تاکید کرد: مدت ۳۵ روز پس از ورود مسلم (۵ شوال سال ۶۰) حدود هجده هزار نفر با او بیعت کردند تا اینکه حاکم کوفه بر کنار و عبیدالله بن زیاد به جای او برگزیده شد.
حیدری عنوان کرد: زمان شهادت مسلم بن عقیل، روز نهم ذی‌الحجه(روز عرفه) سال ۶۰ هجری قمری است، مرقد شریف آن حضرت در شهر کوفه زیارتگاه ارادت‌مندان اهل‌بیت(ع) است و در مورد جایگاه مسلم(ع) نزد امام حسین(ع)، همین بس که وقتی خبر شهادت او به حضرت (ع) رسید فرمود: «لا خَیْرَ فِی الْحَیاةِ بَعْدَکُمْ» بعد از شما خیری در زندگی نیست.
علت انتخاب مسلم بن عقیل به عنوان سفیر خاص چه بود؟
وی اضافه کرد: امانت‌داری و تعهد مسلم و سابقه درخشان و بصیرت بالای او در تبعیت از ولایت و جامعیت علمی و عملی، سبب شد که امام (ع) او را به عنوان نماینده خود برگزید و در معرّفی او به مردم کوفه نوشت «وَ انّی باعِثٌ الیکُم بِاخی وَ ابْنِ عَمّی وَ ثِقَتی مِنْ اهْلی «مُسْلِمِ بن عَقیل» لِیُعْلِمَ لی کُنْهَ امْرِکُمْ وَ یَکْتُبَ الَیَّ به ما یَتَبَیَّنَ لَهُ مِنْ اجْتماعِکُمْ.»
این کارشناس مذهبی تاکید کرد: عبارت بالا به این معناست که «همانا من برادرم و پسر عمویم و شخص مورد اعتماد اصحابم، یعنی مسلم بن عقیل را به سوی شما (مردم کوفه) می‌فرستم تا حقیقت امر شما را به من اعلام کند و آنچه از اجتماع شما برای او روشن میشود به من بنویسد.»
وی بیان کرد: حضرت مسلم بصیر وآگاه به زمان بود، جناب مسلم بن عقیل در حساس‌ترین شرایط هم حق را تشخیص می‌دادند و به آن عمل می‌کردند که این خود بیانگر بصیرت و آگاه به زمان بودن جناب مسلم(ع) است؛ زیرا زمانی که جان مسلم(ع) در خطر بود و ایشان در منزل جناب هانی بن عروه پناهنده شده بودند. همان زمان عبیدالله بن زیاد به بهانه احوالپرسی از جناب هانی وارد خانه ایشان شدند.
وی افزود: همه شرایط مهیا بود که جناب مسلم(ع)، عبیدالله بن زیاد را به درک واصل کند و او را بکشد امّا از این کار امتناع کردند وقتی دلیل این خودداری از قتل ابن زیاد را از ایشان سؤال کردند، جواب دادند به یاد سخنی از پیغمبر (ص) افتادم که فرمودند: «مؤمن کسی را غافلگیرانه نمی‌کشد.»
این کارشناس دینی بیان کرد: در واقع این عمل ایشان در حالی که جان خودشان در خطر بود، نشان می‌دهد که بسیار پایبند دین اسلام بوده و در عین حال دارای دانش و آگاهی بسیاری در زمینه دینی بودند.
حیدری تصریح کرد: بعد از استقرار مسلم در خانه طوعه، بلال فرزند وی که برای می‌گساری با دوستان خود بیرون رفته بود، به خانه بازگشت و از حضور مسلم در خانه مطلع شد. علی رغم تأکید مادر، موضوع را کتمان نکرد و نزد عبدالرحمن بن اشعث رفت و داستان را با او در میان گذاشت و ابن زیاد نیز از موضوع با خبر شد و در پی آن شصت یا هفتاد و به قولی سیصد تن از سربازان ویژه خود را همراه محمد بن اشعث رهسپار محل اختفای مسلم کرد.
مسلم بن عقیل شاگرد مکتب علوی
این کارشناس دینی افزود: مسلم بن عقیل، با سه امام، یعنی امام علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) هم‌عصر بود و محضر آن بزرگواران را درک کرد، او در زمان امام علی (ع) افتخار دامادی حضرت علی (ع) را پیدا کرد و با دخترش به نام «رقیه» ازدواج کرد که به این وسیله به تربیت در دانشگاه علوی نزدیک‌تر شد.
وی گفت: به نقل مورخان در زمان حکومت امیر المؤمنین(ع)، بین سال ۳۶ تا ۴۰، از جانب آن امام متصدی برخی از منصب‌های نظامی در لشگر بوده است، از جمله در جنگ صفین وقتی که امیر مؤمنان(ع) لشگر خود را صف آرایی می‌کرد، امام حسن و امام حسین (ع)، عبدالله بن جعفر و مسلم بن عقیل را بر جناح راست سپاه خویش مأمور کرد.
این کارشناس دینی بیان کرد: در دوران امام حسن (ع) نیز، حضرت مسلم(ع) در مسیر حق بود و از با وفاترین یاران و از خواص اصحاب امام حسن (ع) به حساب می‌آمد، در دوران امام حسین (ع) نیز مسلم بن عقیل دست از محبت و حمایت از امام برنداشت و به افتخار پیشاهنگی نهضت کربلا رسید و اولین شهید کاروان حسین محسوب شد، او به همراه ۸ نفر از برادرانش، جان خود را در راه امام حسین (ع) ایثار کردند.
حیدری تاکید کرد: همه پسران حضرت مسلم(ع) در واقعه‌ی عاشورا شهید شدند، جزء دو فرزند او به نامهای محمد و ابراهیم که این دو پس از تحمل یک سال زندان فرار کردند، اما پس از مدتی دستگیر و به دست یکی از ستمکاران به نام حارث بن زیاد به شهادت رسیدند، بنابراین از نسل حضرت مسلم(ع) فرزندی باقی نماند.
وی تاکید کرد: رسول خدا در رابطه با حضرت مسلم(ع) به علی (ع) فرمودند، فرزند او (عقیل) کشته راه محبت فرزند تو خواهد شد، چشم مؤمنان بر او اشک می‌ریزد و فرشتگان مقرب بر او درود می‌فرستند.
حیدری افزود: در کتاب امالی شیخ صدوق آمده است که امام حسین (ع) در نامهای که برای کوفیان می‌فرستند می‌فرمایند: «وَ قَد بَعَثتُ إلَیکم أخی وَ ابنَ عَمّی وَ ثِقَتی مِن أهلِ بَیتی؛ یعنی کسی را به سوی شما می‌فرستم که برادر، پسر عمو و مورد اطمینان از اهل بیتم محسوب میشود.»
این کارشناس دینی در رابطه با زیارتنامه حضرت مسلم(ع) گفت: در زیارتنامه مسلم بن عقیل به فضایل بسیاری اشاره شده که شاید مهم ترین آن این جمله است «اَلسّلامُ عَلیک أیهَا الْعَبْدُ الصّالِحُ الْمُطِیعُ للّه وَلِرَسُولِهِ وَلاِءمِیرِالْمُؤمِنِینَ وَالْحَسَنِ وَالْحُسَینِ»، یعنی درود بر تو ای بنده شایسته و فرمان‌بردار خداوند و فرستاده‌اش و امیرمؤمنان و حسن و حسین(ع).
جایگاه بالای علمی حضرت مسلم(ع)
حیدری در رابطه با فقیه بودن حضرت مسلم(ع) تصریح کرد: از دیگر جنبه‌های شخصیتی مسلم بن عقیل، جایگاه بالای علمی ایشان است، هر چند گزارشات کمی در این زمینه به‌دست ما رسیده است، ولی مواردی را مشاهده می‌کنیم که این جایگاه را نشان می‌دهد برای نمونه رجال‌نویسان اهل سنت، مسلم بن عقیل را محدّثی تابعی شمرده و گفته‌اند که صفوان بن موهب از او حدیث نقل کرده است.
وی گفت: همان جایگاه نیابت خاصه‌ای که نواب اربعه نسبت به امام زمان(ع) داشتند مسلم بن عقیل همان جایگاه را نسبت به امام حسین(ع) داشته‌است، به علاوه سجایا و شاخص‌های دیگری که تنها در وجود ایشان بود.
این کارشناس دینی عنوان کرد: اگر بخواهیم شخصیت مسلم بن عقیل را واکاوی کنیم، باید او را در ردیف شخصیت‌های دینی بزرگ اسلام و بالاتر از آنها محسوب کرد، چراکه مسلم بن عقیل نماینده خاص امام معصوم بوده‌اند، هم در زمان امیرالمؤمنین مورد توجه خاص حضرت بود و هم در دوران امام حسن مجتبی یار و کمک کار ایشان بودند و از یاران با وفا و برجسته آن حضرت به شمار می‌رفتند و پس از شهادت امام حسن (ع) همراه امام حسین (ع) رهسپار مکه شد.
وی یادآور شد: حضرت مسلم(ع) به عنوان نائب خاص و وکیل امام به کوفه اعزام شد و امام این اعتماد خاص را به ایشان داشت که او را به عنوان سفیر و کارشناس امور سیاسی و نظامی به کوفه فرستادند.
انتهای پیام
حریق گسترده انبار کالا در میدان مهارت + فیلم