به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

راز هجوم ناگهان حشرات به کشور چیست؟

تاریخ انتشار: ۲۰ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۰۱۳۸۴۷

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، حضور حشرات رنگارنگی همچون پروانه در بسیاری از شهر‌های کشور، چهره شهر‌ها را زیباتر کرده و باعث نشاط و سرزندگی بسیاری از شهروندان شده است؛ اما عده‌ای از حضور این حشرات و طغیان آن‌ها نگرانند. به‌همین دلیل، با آقای علیرضا نادری، حشره‌شناس و پژوهشگر ایرانی، به گفتگو نشستیم تا با کمّ‌وکیف حضور این مهمانان گوناگون بیشتر آشنا شویم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

علیرضا نادری، حشره‌شناس و پژوهشگر ایرانی، درباره دلیل افزایش گونه‌های مختلف حشرات ازجمله پروانه‌ها و بید‌ها در ماه‌های اخیر می‌گوید: به‌دلیل تغییر شرایط آب‌وهوایی که پیش‌زمینه تغییرات اقلیمی است، تعدادی از حشرات افزایش جمعیت پیدا کرده‌اند. برخی به اشتباه فکر می‌کنند دلیل افزایش این حشرات بارندگی‌های اخیر است؛ درحالی‌که اکولوژی مسأله‌ای پیچیده و وابسته به عوامل مختلفی است.

او در توضیح این عوامل می‌گوید: در مقوله افزایش حشرات، عوامل مختلفی دخیل هستند. به‌غیر از بارندگی‌های درخورتوجه ماه‌های اخیر، باید به تخریب زیستگاه‌ها اشاره کنیم. در مناطق بیابانی، تپه‌ماهور‌ها و دامنه‌های کوهستانی، تخریب‌های بی‌رویه و ساخت مزارع و شهرسازی باعث تخریب زیستگاه‌های طبیعی شده است؛ درنتیجه گیاهانی که پوشش گیاهی طبیعی مراتع بودند، جای خود را به پوشش گیاهی نامرغوب یا مهاجمی داده‌اند که یا اصلا میزبان حشرات بومی نیستند یا از حشرات کمتری میزبانی می‌کنند. افزون‌براین با افزایش بارندگی، گیاهانی سریع رشد کرده‌اند که برای بسیاری از حشرات مرغوب نیستند.

رشد بی‌رویه گیاهان نامرغوب جمعیت پروانه‌ها را افزایش داد

نادری از این گفته نتیجه می‌گیرد انواع حشراتی که باید در اینجا رشد می‌کردند و به‌نوعی کنترل‌کننده گیاهان و حشرات دیگر نیز بودند، یا مهاجرت کردند یا جمعیت‌شان کم شده یا به‌طورکلی آن‌ها را از دست داده‌ایم. برای مثال، زنبور‌های پاراتیزویید را در بسیاری از نقاط کشور داشتیم که به‌دلیل تغییرات زیستگاهی و اکوسیستمی، یا آن‌ها را از دست دادیم یا جمعیت‌شان کاهش یافته؛ در‌صورتی‌که در گذشته، همین زنبور‌ها از پروانه‌ها تغذیه می‌کردند و باعث کاهش منطقی جمعیت پروانه‌ها می‌شدند. با افزایش همین زنبورها، تعداد جمعیت بسیاری از بیدها، ملخ‌ها و حشرات دیگر می‌توانند کاهش یابند و به‌تعادل برسند؛ اما حالا که این گونه‌های حشره کم شده‌اند، با افزایش بی‌رویه گونه‌های دیگر حشرات مواجه شده‌ایم. او ادامه می‌دهد: در بارندگی‌های سال گذشته و امسال، بسیاری از گونه‌های گیاهی نامرغوب مانند کنگر و پنیرک افزایش یافت؛ گونه‌هایی که حتی دام هم از آن‌ها استفاده نمی‌کند. همچنین، پروانه وانساکاردیویی که در ماه‌های اخیر تعدادشان خیلی زیاد شد و در کشور سروصدا کرد، طیف وسیعی از گیاهان را مصرف می‌کند؛ به‌ویژه گیاهان خاردار و گیاهانی مانند کنگر و پنیرک. حالا با بارندگی‌های مناسب اخیر و افزایش این گونه‌های گیاهی، روزیِ پروانه‌ها و لاروهایشان رسید و لارو آن‌ها سریع رشد کرد و به پروانه‌های جدید تبدیل شدند و نسل بعدی را رقم زدند.

سفیدبالک‌ها؛ دغدغه همچنان تهرانی‌ها

اگرچه تهران و برخی شهر‌ها در ماه‌های اخیر، عرصه خودنمایی پروانه‌های رنگارنگ بود، هنوز از خاطرمان نرفته در چند سال اخیر، شهروندان با حضور بی‌رویه سفیدبالک‌ها در سطح شهر روبه‌رو بوده‌اند و هنوزهم نگران حضور دوباره آن‌ها هستند. نادری هم تصریح می‌کند ممکن است این حشرات کوچک دوباره مهمانمان شوند. وی توضیح می‌دهد: سفیدبالک‌ها به‌طورکامل از بین نرفته‌اند. پروژه‌هایی به‌ظاهر برای از‌بین‌بردن این حشرات انجام شد؛ اما دلیل اصلی کاهش جمعیت سفیدبالک‌ها تغییرات آب‌وهوایی است. بارش‌ها و سردی آب‌وهوا عامل اصلی کم‌شدن جمعیت آن‌هاست. به‌گفته او، ما اکنون به‌سمت تغییرات اقلیمی پیش می‌رویم و طبیعتا آب‌وهوای کشورمان معتدل و در برخی نقاط هم نیمه‌گرمسیری شده است. این امر باعث می‌شود بسیاری از حشرات گرمسیری و نیمه‌گرمسیری راحت‌تر زندگی کنند.

این حشره‌شناس ادامه می‌دهد: سفیدبالک‌ها از ابتدا متعلق به کشور ما نبوده‌اند و وارداتی کشور‌های جنوب شرق هستند. کسی نمی‌داند نخستین‌بار این مهمانان کی به کشور ما آمدند؛ ولی احتمال دارد ازطریق گیاهان گلخانه‌ای یا توت‌های کاغذی وارد تهران شده باشند. به باور او، حتی گلدانی کوچک هم که میزبان حشره است، می‌تواند به گسترش نسل آن حشره در شهر یا کشور کمک کند. امسال هم باید مراقب باشیم؛ زیرا با شروع گرمای تابستان، اگر بارش خاصی نداشته باشیم، دوباره این حشرات کوچک زادوولد و طغیان می‌کنند.

نگران حمله ملخ‌ها در پایتخت نیستیم

مردم تهران علاوه‌بر طغیان دوباره سفیدبالک‌ها، نگران هجوم ملخ‌هایی هستند که اکنون در شهر قم جولان می‌دهند. بااین‌حال، این حشره‌شناس با بیان اینکه ملخ‌های قم بومی آن منطقه هستند و از جای دیگری به قم کوچ نکرده‌اند و به تهران هم نخواهند آمد، تصریح می‌کند: ما در ایران، بیش از ۲۰۰ گونه ملخ داریم و گونه ملخ‌هایی که به جنوب کشور حمله کردند، با ملخ‌هایی که در محدوده قم ساکن هستند، متفاوت است. ملخ‌های جنوب دریایی و صحرایی‌اند و از روی خلیج‌فارس رد شده‌اند و از جنوب آفریقا به ایران رسیده‌اند؛ اما ملخ‌های قم، تهران و شهر‌های دیگر بومی همان منطقه هستند و اکنون مانند سایر حشرات افزایش جمعیت داده‌اند. نادری درباره نگرانی مردم از هجوم یک‌باره ملخ‌ها به شهر می‌گوید: جای هیچ‌گونه نگرانی نیست. البته، طبیعی است که وقتی گونه‌ای از حشرات اطراف شهر‌ها افزایش می‌یابند، با کمبود غذا روبه‌رو می‌شوند و مزارع کشاورزی هم دائما سم‌پاشی می‌شود و نمی‌تواند منبع دائمی تغذیه‌شان باشد؛ بنابراین از گیاهان مهاجمی تغذیه می‌کنند که در حاشیه شهر‌ها با بی‌مبالاتی بی‌رویه، خودمان زمینه رشدشان را فراهم کرده‌ایم و وقتی هم که باز غذا کم می‌آورند، از حاشیه شهر‌ها وارد خود شهر می‌شوند؛ ولی با ورودشان به شهر مشکلی را به‌بار نخواهند آورد. این حشره‌شناس تأکید می‌کند: البته، اکنون در‌حال‌تغییر فصل هستیم و زمان زایش و شکوفایی ملخ‌ها و بسیاری از حشرات در مناطقی مانند تهران به‌پایان رسیده؛ به‌طوری‌که تعداد پروانه‌ها در سطح شهر هم خیلی کم شده است.

راهکار مبارزه با حشرات چیست؟

علیرضا نادری در پاسخ به این پرسش که راه‌حل مبارزه با رشد بی‌رویه حشرات چیست، توضیح می‌دهد: از دید ما، سم‌پاشی اشتباه‌ترین راه‌حل برای مبارزه با حشرات است و هم باعث می‌شود مردم آسیب بیشتری ببینند و هم اینکه حشرات مقاوم‌تری دربرابر سم در نسل‌های بعدی به‌وجود آوریم. او تأکید می‌کند: متأسفانه عده‌ای از مردم گمان می‌کنند پروانه‌ها هم مضر هستند؛ درحالی‌که پروانه‌ها با بید‌ها متفاوت‌اند. بعضی از بید‌ها مانند بید برنج یا بید پنبه که به شب‌پره برنج و پنبه‌ها معروف‌اند، ممکن است مضر باشند؛ ولی اکثر بید‌ها بی‌ضرر و بی‌خطر هستند. درباره پروانه‌ها هم باید گفت در ایران بیش از ۴۴۰ گونه پروانه شناسایی شده که از میان آن‌ها، کمتر از ۱۰ گونه آفت کشاورزی هستند؛ بنابراین، نباید نگران حضور این حشرات در شهر باشیم.

منبع:صبح نو

انتهای پیام/

نگران هجوم حشرات نباشید

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: حشرات دانستنی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۰۱۳۸۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نابودی بزرگترین دشت لاله‌های واژگون کشور، خیلی دور، خیلی نزدیک

چهارمحال و بختیاری میزبان بززگترین دشت لاله‌های واژگون کشور است، گیاه اسطوره‌ای که در پی بی‌توجهی گردشگران و غفلت مسئولان در معرض انقراض گرفته است و حفظ آن نیازمند توجه بیشتر از سوی مردم و مدیران استانی است تا این جاذبه طبیعی گردشگری برای آیندگان به یادگار بماند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از چهارمحال و بختیاری، لاله واژگون یکی از گل‌های اسطوره‌ای ایران و از جمله گیاهان کمیاب جهان محسوب می‌شود که در دامنه‌های زاگرس و ارتفاعات صخره‌ای به صورت خودرو رشد می‌کند.

چهارمحال بختیاری، لرستان، اصفهان، ایلام و فارس از جمله مناطقی هستند که دشت‌هایی از لاله واژگون را در خود جای داده‌اند، دشت لاله‌های واژگون کوهرنگ و دشت لاله‌های واژگون خوانسار از معروف‌ترین رویشگاه‌های لاله واژگون در ایران است، عمر لاله واژگون کوتاه است و هر ساله از اواسط یا اواخر فروردین تا آخر اردیبهشت فرصتی مناسب برای لذت بردن زیبایی‌های طبیعت و لاله‌های چشم‌نواز است.

مطابق آن‌چه فردوسی بزرگ در شاهنامه سروده، به نیرنگ افراسیاب، گرسیوز قهرمان تورانی، ناجوانمردانه گلوی سیاوش پهلوان را می‌بُرد و از جای اولین قطره خون گلوی سیاوش بر زمین قتلگاه، لاله واژگون می‌روید، از همین رو این لاله‌های زیبا به گل اشک نیز شهرت دارند.

در شاهنامه آمده است که لاله واژگون به دلیل آنکه شاهد مرگ تلخ سیاوش بوده‌اند، از شدت شرم هیچ‌گاه نتوانستند سر خود را بالا بگیرند.

فردوسی این‌گونه ماجرا را روایت می‌کند: چو سرو سیاوش نگونسار دید / سراپرده دشت خونسار دید / ‏بیفکند سر را زاندوه نگون / بشد زان سپس لاله واژگون

با وجود ارزشمند بودن لاله واژگون، متأسفانه این گل می‌تواند در معرض خطر انقراض قرار گیرد و عوامل متعدد انسانی حیات این گل با ارزش را تهدید می‌کند، حضور بیش از اندازه گردشگران بومی و غیر بومی، چیده شدن گل‌ها و خارج کردن غده و پیاز لاله‌ها از داخل، کندن ریشه گل‌ها توسط گردشگران برای کاشت در منازل و استفاده دارویی، شکستن ساقه گل‌ها در اثر پهن کردن زیرانداز، لگدمال کردن لاله‌ها در اثر ترددهای غیر اصولی و غیرضروری بازدیدکنندگان در دشت و کنترل نکردن فرزندان و جلوگیری از آسیب‌رساندن آن‌ها به گل‌ها، چرای بیش از حد دام و ورود دام به دشت به‌ویژه در اواخر اردیبهشت و خرداد و در مرحله بذردهی گل‌ها، آفات و بیماری ناشی از ضعف بیولوژیکی لاله‌ها به دلیل عوامل انسانی، تغییرات آب و هوایی و خشکسالی از جمله این عوامل هستند.

تجدید حیات ۲۰ تا ۲۵ درصد لاله واژگون در چهارمحال و بختیاری

اصغر احمدی مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال‌وبختیاری، اظهار می‌کند: گونه لاله واژگون یکی از ۲۰ اثر طبیعی کشور محسوب می‌شود که نزدیک به ۵۰۰ هکتار از محدوده دشت‌های این گونه طبیعی در استان ما واقع است که ۳۰۰ هکتار از این محدوده دارای لاله واژگون است و یکی از معروف‌ترین دشت‌های لاله واژگون در شهرستان کوهرنگ قرار دارد.

وی در خصوص قرق محدوده دشت‌های لاله واژگون می‌گوید: دشت لاله‌های واژگون به مدت سه سال در قرق سازمان منابع طبیعی قرار دارد که علت آن تخریب گونه‌های ارزشمند لاله واژگون توسط گردشگران است، طبق این قرق ورود افراد محلی و گردشگران در این دشت‌ها ممنوع شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان با ابراز امیدواری در خصوص نتایج قرق دشت‌های لاله واژگون ادامه می‌دهد: آمارها تجدید حیات ۲۰ تا ۲۵ درصدی گونه ارزشمند لاله واژگون را نشان می‌دهد، تلاش‌ها برای حفاظت از این گونه ادامه دارد و در صورت تخصیص بودجه با فنس‌کشی یا دیوار کشی اطراف دشت امکان بازدید از این محدوده طبیعی زیبا را برای گردشگران فراهم شود.

احمدی در خصوص عوامل مؤثر در نابودی این گونه تصریح می‌کند: معمولاً گردشگران و افراد محلی با ریشه‌کن کردن، استفاده غیرمتعارف از این‌گونه یا فروش آن به عنوان یک گل زینتی سبب تخریب و از بین بردن این گونه طبیعی زیبا می‌شوند.

وی با اشاره به تلاش‌های صورت گرفته برای حفظ گونه لاله واژگون می‌افزاید: علاوه بر قرق محدوده دشت‌های لاله واژگون، چندین پاسگاه حفاظتی با حضور نیروهای حفاظت منابع طبیعی از لاله واژگون محافظت می‌کنند، همچنین در اختیار قرار دادن پیاز لاله واژگون به دامداران محلی یکی دیگر از برنامه‌ها محافظت و تجدید حیات لاله واژگون است.

لاله واژگون نماد چهارمحال و بختیاری

سعید یوسف‌پور مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال‌وبختیاری با اشاره به گونه لاله واژگون، اظهار می‌کند: لاله واژگون یکی از گونه‌های گیاهی شاخص حوزه زاگرس است، این‌گونه از دیرباز به عنوان یک نماد ارزشمند با اسامی نظیر اشک مریم، گل بگریو (در گویش بختیاری) یاد می‌شود و این گونه به عنوان نماد حیات وحش گیاهی چهارمحال‌وبختیاری شناخته می‌شود و محدوده ۳۰۰ هزار هکتاری را در شهرستان کوهرنگ به خود اختصاص داده است.

وی در ادامه در خصوص حفاظت از این گونه گیاهی اضافه می‌کند: به مدت دو دهه است که محدوده لاله‌های واژگون به عنوان یک اثر ملی _ طبیعی مورد محافظت شبانه‌روزی و مستقیم سازمان حفاظت از محیط زیست استان قرار دارد، این محدوده با دشت لاله‌های واژگون که توسط منابع طبیعی استان مدیریت می‌شود، متفاوت است و در بالاترین رده حفاظتی در کشور قرار دارد و حضور دام‌ها یا گردشگران در این محدوده ممنوع است.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست چهارمحال‌وبختیاری تصریح می‌کند: به دلیل اهمیت مراقبت از این گونه گیاهی تمایلی برای معرفی این مکان برای گردشگری وجود ندارد.

لاله واژگون گونه در معرض انقراض نیست

یوسف‌پور تاکید می‌کند: لاله واژگون یک گونه در معرض انقراض نیست، اما با توجه به اهمیت این گونه حفاظت ویژه‌ای برای گونه اتخاذ شده است.

وی عنوان کرد: در سال‌های گذشته نیز طرح‌های مطالعاتی در مورد آفات و بیماری‌های تهدیدکننده لاله واژگون صورت گرفته است. و در سال‌جاری نیز در صورت تخصیص اعتبار برنامه وجود دارد تا در مورد تأثیرات تغییرات اقلیمی بر این‌گونه نیز طرح‌های مطالعاتی را صورت پذیرد.

مدیرکل محیط زیست چهارمحال‌وبختیاری در خصوص عوامل تهدیدکننده لاله واژگون می‌گوید: مهمترین چالش و مسئله در مورد لاله‌های واژگون چرای بیش از حد دام است، چرای بیش از حد دام در استان علاوه بر آسیب به لاله‌های واژگون سبب تسریع فرسایش خاک و آسیب به تمام منابع طبیعی خواهد شد.

یوسف‌پور با تاکید بر اهمیت نظارت بر حضور گردشگران در این محدوده ادامه داد: متأسفانه شاهد حضور بدون ضابطه و هماهنگی مردم و گردشگران در مناطق مورد حفاظت طبیعی استان هستیم که این گردشگران با ریشه‌کنی لاله‌های واژگون سعی در کشت این گونه‌ها در منازل خود هستند.

وی در پایان افزود: محافظت از گونه‌های طبیعی استان علاوه بر یک برنامه‌ریزی مناسب و همه‌جانبه به همکاری مردم و گردشگران نیز نیازمند است.

به گزارش ایمنا، لاله‌های واژگون به عنوان یک گونه گیاهی منحصربه‌فرد از جاذبه‌های گردشگری طبیعی محسوب می‌شود که اگر مراقبت‌های لازم از آن صورت نگیرد، در خطر انقراض قرار می‌گیرد و اگر می‌خواهیم رویش این گل‌ها مستمر باشد و زیبایی آن چشم‌ها را بنوازد، هم مردم و هم مسئولان امر باید در حفظ و نگهداری این گونه گیاهی ارزشمند تلاش کنند.

کد خبر 746772