تعلیق عضویت سودان در اتحادیه آفریقا؛ اهداف و ره‌آوردها
تاریخ انتشار: ۲۲ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۰۳۰۴۰۱
به گزارش ایکنا؛ تظاهرات مردم سودان از آذرماه 97 در اعتراض به افزایش هزینه‌های زندگی، سوخت و افزایش قیمت مواد غذایی آغاز شد، اما این تظاهرات خیلی زود صبغه سیاسی به خود گرفت و تظاهرکنندگان برکناری عمر البشیر، رئیس‌جمهور این کشور از قدرت را خواستار شدند.
عمر البشیر که خود افسر ارتش بود و در سال 1989 میلادی با کودتا به قدرت رسیده بود، سرانجام پس از چندین ماه اعتراضات مردمی در مقابل مقر فرماندهی ارتش در خارطوم و تظاهرات در برخی شهرهای این کشور، در 22 فروردین‌ماه سال جاری پس از 30 سال حکومت توسط ارتش عزل شد و محمد عوض بن عوف، وزیر دفاع سابق سودان که فرمان عزل عمر البشیر را صادر کرد، ریاست شورای نظامی انتقالی سودان را برعهده گرفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بن عوف تنها یک روز پس از عهده‌داری ریاست شورای نظامی انتقالی سودان از این منصب کناره‌گیری و عبدالفتاح برهان عبدالرحمن، بازرس کل ارتش سودان را به عنوان جانشین خود معرفی کرد.
عمر البشیر؛ رئیس‌جمهور مخلوع سودان
معترضان سودانی با وجود برکناری عمر البشیر، اما همچنان با هدایت ائتلاف «نیروهای آزادی و تغییر» بر ضرورت انتقال قدرت به غیرنظامیان و یک دولت مدنی اصرار دارند و در همین راستا، تجمعات اعتراضی در مقابل مقر فرماندهی ارتش در پایتخت این کشور همچنان در جریان است.
در پی بی‌نتیجه بودن چند دور مذاکرات میان شورای نظامی سودان و ائتلاف نیروهای آزادی و تغییر، سرانجام شورای نظامی سودان صبح روز دوشنبه 13 خردادماه با حمایت و چراغ سبز برخی کشورها از جمله عربستان و امارات، نیروهای نظامی به محل تحصن معترضان در مقابل مقر فرماندهی ارتش در خارطوم حمله خشونت‌بار کردند که بنابر اعلام کمیته پزشکان سودان در این حمله وحشیانه، 115 نفر کشته شدند، این در حالی است که شورای نظامی سودان این آمار را رد کرده و مدعی است که در این حمله 60 نفر کشته شده است.
در پی حمله به معترضان سودانی و کشتار بی‌رحمانه آنها، شورای صلح و امنیت آفریقا وابسته به اتحادیه آفریقا 16 خردادماه به منظور اعمال فشار بر شورای نظامی سودان عضویت این کشور در این اتحادیه را به حالت تعلیق درآورد.ارکان اتحادیه آفریقا شامل اجلاس سران دولت‌ها و حکومت‌های عضو، شورای وزیران، کمیسیون آفریقا، کمیته دائم نمایندگان، شورای صلح و امنیت، پارلمان پان آفریقایی، شورای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، دیوان دادگستری، و تعدادی کمیته‌های فنی و تخصصی و همچنین نهادهای مالی است.
مقر اتحادیه آفریقا در شهر آدیس آبابا پایتخت کشور اتیوپی قرار دارد و 54 کشور عضو این اتحادیه عبارتند از: اریتره، اتیوپی، آفریقای جنوبی، الجزایر، آنگولا، اوگاندا، بنین، بوتسوانا، بورکینافاسو، بروندی، تانزانیا، تونس، توگو، جمهوری دموکراتیک عربی صحرا، آفریقای مرکزی، جمهوری کنگو، جمهوری دموکراتیک کنگو، جمهوری موریس، جیبوتی، چاد، دماغه سبز، رواندا، زامبیا، زیمبابوه، ساحل عاج، سنگال، سیرالئون، سیشل، سومالی، سودان، سوازیلند، سائوتومه و پرینسیپ، غنا، کامرون، کنیا، کومور، گینه استوایی، گابن، گامبیا، گینه بیسائو، گینه، لسوتو، لیبریا، لیبی، ماداگاسکار، مالاوی، مصر، موریتانی، موزامبیک، نامیبیا، نیجریه، نیجر، سودان جنوبی.
شورای صلح و امنیت وابسته به اتحادیه آفریقا در 6 ژوئن (16 خرداد) در نشستی فوری و اضطراری، ضمن لغو عضویت سودان از همه فعالیت‌های این اتحادیه، به شورای نظامی سودان تا 30 ژوئن(9 تیرماه) فرصت داد تا قدرت را به حکومت انتقالی به رهبری غیرنظامیان واگذار کند و اعلام کرد در غیر این صورت با همه افراد و نهادهایی را که موجب به تعویق افتادن انتقال قدرت شوند، با اقدامات تنبیهی مقابله می‌کند.
نشست اتحادیه اروپا برای تعلیق عضویت سودان
أندو ألم، کارشناس مسائل آفریقا در این باره می‌گوید: از زمان تصویب بیانیه «لومه»(پایتخت توگو) در سال 2000 میلادی که بر مخالفت با تغییر غیرقانونی قدرت تأکید دارد، تاکنون قاره آفریقا شاهد 18 کودتای نظامی بوده که اتحادیه با همه این موارد با تعلیق عضویت، تحریم و انزوای سیاسی برخورد کرده که ابزارهای فشار مؤثری برای بازگرداندن دولت‌هایی که کودتا در آن رخ داده به نظام مبتنی بر قانون اساسی در دوره‌های متوسط 20 ماهه بوده است.
تحریم هوشمندانه
وی با اشاره به این که اتحادیه آفریقا معمولا با توجه به شرایط هر کشوری به تحریم‌های هوشمندانه و کیفی متوسل می‌شود، گفت: در کودتای توگو که در سال 2005 رخ داد، اتحادیه آفریقا کمک‌های توسعه اقتصادی اروپا را تعلیق کرد، این در صورتی بود که بودجه مالی توگو به میزان قابل توجهی به این حمایت‌ها وابسته بود و همین مسئله فشار زیادی را به کودتاگران وارد کرد و آنها مجبور شدند از قدرت کناره‌گیری کنند.
این تحلیلگر سیاسی مسائل آفریقا در ادامه افزود: یک بررسی اجمالی به همه کودتاهایی که در فاصله زمانی 2000 تا 2019 اتفاق افتاد نشان می‌دهد که تحریم‌های اتحادیه آفریقا نقش مؤثری در ایجاد تغییرات مقبول به جز در مواردی اندک، ایفا کرده است.
مقر اتحادیه افریقا در آدیس آبابا، پایتخت اتیوپی
مشروعیت تصمیمات اتحادیه آفریقا در تعلیق عضویت و اعمال تحریم‌ها از زمان تصویب «بیانیه لومه» در سی و ششمین اجلاس سران آفریقا در شهر لومه، پایتخت توگو در غرب آفریقا در سال 2000 میلادی آغاز شد، به‌‌طوری که بیشتر کشورهای آفریقایی با این بیانیه موافقت کردند و مقرر شد هرگونه تغییر غیرقانونی فورا از جانب اتحادیه محکوم شود و کشور خاطی تعلیق عضویت شده و تا زمان بازپس دادن قدرت، تحریم‌ها بر آن کشور اعمال شود.
بنا بر اساسنامه اتحادیه آفریقا، کودتاگران حق ندارند که در انتخابات مشارکت کنند یا اینکه مناصب سیاسی را عهده‌دار شوند، همچنین تحریم‌ها در حق هر کشوری که از کودتاگران حمایت کند و حمایت آنها از تغییرات غیرقانونی اثبات شود، نیز اعمال خواهد شد و هیچ کدام از کشورهای عضو نباید عاملان تغییرات غیرقانونی را مورد حمایت قرار دهند و برای تحویل آنها به مراجع قضایی و اتخاذ گام‌های لازم در این زمینه همراهی کنند.
اعمال فشار
از سوی دیگر، «حالی یحیی حالی»، نویسنده و تحلیلگر در امور اتحادیه آفریقا نیز در گفت‌وگو با «الجزیره نت» می‌گوید: تحریم‌های شورای صلح و امنیت اتحادیه آفریقا، بیشتر از آنکه به دولتی ضرر برساند، به منظور مهار بحران و وارد کردن فشار روحی طراحی شده است.
وی در همین راستا تأکید کرد: به همین دلیل هم شورا معمولا در اجرای مجازات‌ها و تحریم‌هایش با تأخیر عمل می‌کند و پیش از اعمال آنها، تلاش‌های سیاسی طولانی و میانجی‌گری‌هایی انجام می‌شود و همیشه گزینه تحریم و مجازات آخرین گزینه علیه نظام‌هایی است که به سختی بازگرداندن نظام قانونی را رد می‌کنند.
کودتای گینه
یحیی در ادامه گفت: کودتای گینه شبیه‌ترین کودتا به سودان است. موسی کامارا در دسامبر 2008 در پی وفات لانسانا کونتی، رئیس‌جمهور گینه دست به یک کودتای نظامی زد و با وجود اینکه سایر کشورها پذیرفته بودند که این اقدام درباره دولتی که 24 سال با زور حکومت کرده بود، بد نیست اما اتحادیه عضویت آن را تعلیق کرد و سازمان «ایکواس»(بلوک اقتصادی دولت‌های غرب آفریقا) را مسئول حل و فصل این بحران کرد.
با اصرار کودتاگران بر عدم واگذاری قدرت به غیرنظامیان و دگرگونی اوضاع امنیتی و حقوق بشری، اتحادیه آفریقا با هماهنگی سازمان «ایکواس» سلسله مجازات‌هایی را اعمال کرد که شامل ممنوعیت سفر، بلوکه‌کردن دارایی‌های مالی، انزوای دیپلماتیک و ممنوعیت واردکردن اسلحه بود و از آنجایی که این تحریم‌ها شکل بین‌المللی به خود گرفت، کودتاگران نهایتا مجبور به عقب‌نشینی و برگزاری انتخابات دموکراتیک شدند.
حمله نظامیان سودان به محل تحصن معترضان در خارطوم
وی در پایان تصریح کرد: اساس تصمیمات سخت اتحادیه آفریقا، تاریخ تلخ کودتاهای نظامی است که در دهه‌های 80 و 90 میلادی رخ داد و باعث بروز آشفتگی اوضاع در قاره آفریقا شد و شرکا و حامیان بین‌المللی مالی و سیاسی اتحادیه ادامه حمایت خود را مرهون اجرای اساسنامه‌ها و مبانی آن و ترویج دموکراسی و حکومتداری خوب در آفریقا می‌دانند.
اما «مواهب احمد مکاوی»، فعال سیاسی سودان، بر این باور است که تعلیق عضویت سودان در اتحادیه آفریقا در بهترین زمان ممکن صورت گرفته که هدف از آن محدودکردن سیاست شورای نظامی است و این تعلیق عضویت نشان می‌دهد که کشورهای آفریقایی به مردم در تحقق خواسته‌های خود کمک می‌کنند و خواهان واگذاری قدرت به غیرنظامیان هستند.
این تعلیق عضویت از سوی اتحادیه آفریقا در حالی صورت گرفت که آبی احمد، نخست‌وزیر اتیوپی جمعه گذشته برای میانجی‌گری میان ائتلاف معارضان و شورای نظامی انتقالی روز جمعه(17 خردادماه) وارد خارطوم شد، این میانجیگیری سبب شد که ائتلاف معارض نیروهای آزادی و تغییر از روز دوشنبه، 20 خردادماه در سراسر شهرهای این کشور نافرمانی مدنی اعلام کند.
حال باید دید ره‌آورد تعلیق عضویت سودان در اتحادیه آفریقا چیست؟، آیا این کشور اهداف مورد نظر اتحادیه را محقق می‌کند یا همچنان مسیر خود را پیش رفته و حتی اعمال تحریم و مجازات نمی‌تواند معترضان سودانی را از خواسته‌های خود منصرف کرده و به تنش و بحران در این کشور پایان دهد.
ترجمه: سعیده بیرجندی
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: اتحادیه اروپا سودان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۰۳۰۴۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واکنش آرمین به وتوی عضویت فلسطین: شرم آور است
به گزارش «تابناک» به نقل از ایسنا، محسن آرمین در مجمع عمومی جبهه اصلاحات در واکنش به اقدام دولت آمریکا مبنی بر وتوی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در خصوص عضویت کامل و قطعی دولت فلسطین در این سازمان، اظهار کرد: آمریکا در حالی به این قطعنامه رأی منفی داد که از پانزده عضو شورای امنیت ۱۲ عضو رأی مثبت و دو عضو به آن رأی ممتنع داده بودند. به عبارت دیگر ترکیب آرا به روشنی حاکی از این واقعیت و حقیقت است که آمریکا به تنهایی در برابر اراده جهانی مبنی بر به رسمیت شناختن حق ملت بزرگ و تاریخی فلسطین در تعیین سرنوشت خود ایستاده است.
نایب رئیس جبهه اصلاحات ایران با اشاره به استدلال رابرت وود نماینده آمریکا در سازمان ملل در استفاده آمریکا از حق وتو و رد قطعنامه مذکور، افزود: سخن نماینده آمریکا در سازمان ملل بدان معناست که از نظر آمریکا هرگونه اقدامی برای راه حل دو کشوری باید به جلب رضایت رژیم اسرائیل و بدون کمترین فشاری بر این رژیم باشد. رژیمی که به تصریح مقاماتش اساساً فلسطینی را انسان نمی‌داند و فراتر از آن برای فلسطینی حق حیات قائل نیست و در حال حاضر به رغم موج محکومیت بین المللی همچنان مشغول کشتار و قصابی فلسطینیان و پاک سازی نژادی در غزه است.
وی این گفته رابرت وود که «سؤالات حل نشده ای وجود دارد که آیا متقاضی دارای معیارهایی است تا به عنوان یک کشور در نظر گرفته شود یا خیر» را توجیه دیگر نماینده آمریکا در سازمان ملل دانست و گفت: معنای این سخن آن است که از نظر دولت آمریکا، فلسطینیان که در حال حاضر خواهان بدیهی ترین حقوق یک ملت یعنی حق تعیین سرنوشت خویش هستند، صلاحیت برخورداری از چنین حقی را ندارند. این منطق آشکارا به معنای همراهی با اسرائیل در قبال فلسطینیان و اعلام حمایت از جنایات این رژیم نژادپرست در غزه است.
آرمین یادآور شد: بحران شش ماهه اخیر غزه به رغم تمامی تلخی و هولناکی خود جامعه جهانی را به این نتیجه قطعی رسانده است که دشواره فلسطین و منطقه خاورمیانه بدون تشکیل دولت مستقل فلسطینی قابل حل نیست و هرگونه راه حلی که رسماً و عملاً حق مسلم فلسطینیان در تعیین سرنوشت خویش را به رسمیت نشناسد، استعماری، ظالمانه و محکوم به شکست است.
وی افزود: آنچه در جمعه گذشته در شورای امنیت سازمان ملل متحد رخ داد در حقیقت افشای چهره ریاکار دولت آمریکا بود که از دهه نود به این سو کوشیده است از خود چهره یک میانجی در منازعه فلسطینی - اسرائیلی به نمایش بگذارد و طی شش ماهه گذشته به رغم سیل کمک‌های تسلیحاتی به اسرائیل، با تظاهر به فشار به اسرائیل و طرفداری از راه حل دودولتی در فلسطین و ریختن آذوقه به غزه، وجهه خود را در سطح بین الملل حفظ کند. اما طرح پیشنهادی قطعنامه عضویت فلسطین در سازمان ملل متحد در فضای مساعد جهانی و عدم مخالفت اعضای شورای امنیت سازمان ملل با این طرح، آمریکا را ناگزیر ساخت نقاب ریاکاری از چهره بردارد.
نایب رئیس جبهه اصلاحات ایران تأکید کرد: آنچه موجب شد آمریکا در برابر جامعه جهانی ناگزیر از تحمل چنین هزینه سنگینی شود معنا و لوازم قطعنامه مذکور بود. مطابق این قطعنامه درصورت تصویب، فلسطین به عضویت رسمی سازمان ملل در می‌آمد و مانند همه اعضای این سازمان، دولتی مستقل و برخوردار از حق دفاع در برابر تجاوز شناخته می‌شد و ادامه حمله اسرائیل به غزه تجاوز و اشغال خاک کشور دیگر و نقض صریح قوانین بین المللی به شمار می‌آمد. از این رو وتوی قطعنامه مذکور از سوی آمریکا آشکارا به معنای حمایت از این تجاوز و نسل کشی ملت فلسطین است.
دومین جلسه رسیدگی به اتهامات تتلو برگزار شد