سبد معاش از مرز ۶ میلیون تومان گذشت/ در اردیبهشت هزینه‌های زندگی به نسبت فروردین ۵۷۰ هزار تومان زیاد شد!
تاریخ انتشار: ۲۶ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۰۷۲۰۴۲
به گزارش خبرنگار ایلنا، «دستمزد» مهمترین مولفه اشتغال است؛ مولفه‌ای که در قانون کار به صراحت جزئیات و کم و کیف آن مشخص شده است. ماده ۴۱ قانون کار، دو شاخص الزام‌آور برای تعیین دستمزد کارگران در نظر گرفته است: اول نرخ تورم رسمی و دوم، محاسبات حداقلی سبد معیشت خانوار.
محاسبه‌ی سه‌جانبه‌ی سبد معاش خانوار یا Living Basket، علیرغم تاکید واضح قانون کار، در فضای مذاکرات مزدی یک «گفتمان متاخر» محسوب می‌شود که تنها در سالهای اخیر در مذاکرات آخر سال، به آن پرداخته می‌شود؛ با این وجود، با محاسبه‌ی سبد معاش و امضای سه‌جانبه‌ی این محاسبات، فقط میزان عقب‌ماندگی مزدی کارگران مشخص می‌شود چراکه همچنان براساس روال عرفی دهه‌های گذشته، مبنای تعیین دستمزد، با کمی بیش و کم، همان «نرخ تورم رسمی» است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
سبد چگونه محاسبه می‌شود؟
تعیین حداقل دستمزد کارگران براساس محاسبات سبد معاش، محدود به قانون کار ایران نیست؛ در کشورهایی که کف دستمزد کارگران با مذاکرات سه‌جانبه مشخص می‌شود، معمولاً از دو مکانیسم بهره گرفته می‌شود: تعیین سبد حداقلی معاش – که راه‌حل متداول‌تر و مرسوم‌تر است- و محاسبه میانگین دریافتی مزدبگیران و قرار دادن کف دستمزد، در حول و حوش این میانگین با اِعمال یک ضریب خاص.
اما مساله اصلی اینجاست که در اکثر کشورهای عضو سازمان بین‌المللی کار، محاسبات هزینه‌های زندگی یا سبد معاش، توسط نهادهای آکادمیکِ مستقل انجام می‌شود.
برای نمونه در انگلیس موسسه‌ای مستقل به نام Decent Work، سبد معاش حداقلی را در طول سال به‌روز می‌کند؛ این موسسه، میزان هزینه‌های زندگی را برای لندن و شهرستان‌ها، جداگانه محاسبه می‌کند.
در محاسبه سبد معاش توسط این موسسه، دو چیز قابل تامل است: اول مستقل و آکادمیک بودن آن که باعث می‌شود نتایج پژوهش‌های آن توسط هر سه گروه مذاکرات مزدی – کارگران، دولت و کارفرمایان- مورد قبول و استناد واقع شود و مساله مهم دیگر، به‌روزرسانی مرتب اعداد و اطلاعات در طول سال است؛ روندی که هیچ‌گاه متوقف نمی‌شود.
فواید محاسبات ماهانه!
در ایران نیز، فرامرز توفیقی (رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور) معتقد است؛ کمیته دستمزد کانون شوراها باید کار خود را به صورت مدام و ماهانه انجام دهد؛ هرچند کمیته دستمزد سه‌گانه‌ی شورای عالی کار، به طور مرتب تشکیل جلسه نمی‌دهد و نمایندگان دولت و کارفرمایان جز در روزهای پایانی هر سال، بحثِ «دستمزد» و محاسبات آن را جدی نمی‌گیرند.
او بر همین اساس، معتقد است؛ باید در طول سال، سبد معاش خانوار محاسبه شود و نمودار تغییرات این شاخص، در طول دوازده ماه مشخص باشد تا در نهایت در پایان سال، با یک علامت سوال بزرگ مواجه نباشیم.
استدلال او اینگونه است: حتی اگر دولتی‌ها و کارفرمایان در محاسبات مداوم و ماهانه‌ی سبد مشارکت نمی‌کنند و حتی اگر موسسه و نهاد مستقلی برای محاسبات هزینه‌های زندگی نداریم، کارِ فعالان کارگری و نمایندگان کارگران در مذاکرات مزدیِ شورای عالی کار، نباید به هیچ‌وجه در هیچ زمان متوقف شود.
سبد فروردین چقدر بود؟
توفیقی هر ماه، سبد معاش حداقلی خانوار را محاسبه و به‌روز می‌کند؛ مبنای کارِ این محاسبات هم آمارهای رسمی تورمِ مرکز آمار ایران و اطلاعات رسمیِ خوراکی‌های انستیتو پاستور ایران است.
سبد معیشت خانوار در اسفند ۹۷، ۳ میلیون و ۷۵۹ هزار و ۲۶۲ تومان تعیین شد؛ هر سه ضلع مذاکرات مزدی – کارگران، کارفرمایان و دولت- پای این رقم را امضا کردند؛ اما توفیقی با محاسبات دقیق نشان داد که این سبد تا انتهای فروردین ماه، ۵۷ درصد افزایش قیمت پیدا کرده و برای حفظ قدرت خرید کارگران به بیش از ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان مازاد دستمزد نیاز است.
او با محاسبات دقیق، سبد معاش در انتهای فروردین ماه را ۵۹۰۷۵۶۲۵ ریال تعیین کرد. توفیقی در عین حال از مولفه‌ای به نام «میزان مورد نیاز برای حفظ قدرت خرید» نام می‌برد که در واقع، فاصله سبد معاش ۹۷ و سبد معاش محاسبه شده در فررودین ماه است. در واقع اگر کارگران بخواهند قدرت خرید خود را در همین سطح فعلی حفظ کنند، باید به اندازه تورم سبد معاش در اولین ماه سال، هزینه اضافی بپردازند.
برای حفظ قدرت خرید، فاصله سبد معاش محاسبه شده در اسفند ماه، ۳۷۵۹۲۶۲۵ریال، و سبد معاش فررودین ماه، ۵۹۰۷۵۶۲۵ ریال باید به کارگران پرداخت شود. در واقع کارگران برای حفظ قدرت خرید خود و جلوگیری از سقوط آن در فروردین ۹۸ به ۲۱۴۸۳۰۰۰ ریال نیاز دارند.
سبد اردیبهشت چقدر است؟
حال می‌رسیم به اردیبهشت ماه؛ مرکز آمار ایران اطلاعات تورمی اردیبهشت ماه را منتشر کرده است؛ توفیقی همین اطلاعات را مبنای محاسبات سبد برای دومین ماه از سال ۹۸ قرار میدهد:
او با احتساب اندازه خانوار متوسط که ۳.۳ نفر است؛ نتیجه می‌گیرد:
۵۷۰۴۳۵ = ۳.۳ ×۱۷۲۸۵۹ ریال هزینه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های یک روز خانوار
پس سبد غذایی ماهانه می‌شود:
۱۷۱۱۳۰۵۰=۳۰× ۵۷۰۴۳۵ریال
با این حساب، ما هزینه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌های ماهانه خانوار یا به عبارتی، سبد خوراکی‌هاو آشامیدنی‌های خانوار را داریم؛ حالا نوبت به محاسبه «سبد معیشت خانوار» می‌رسد؛ برای محاسبه سبد معیشت از روی سبد خوارکی‌ها و آشامیدنی‌ها، نیاز به مولفه‌ای به نامِ «درصد تاثیر» داریم.
توفیقی درصد تاثیر خوراکی‌ها در سبد معیشت را به روال محاسبات مزدی ۹۸، ۲۶.۴ درنظر می‌گیرد که نتیجه آن می‌شود:
۶۴۸۲۲۱۵۹= ۲۶.۴ / ۱۰۰ × ۱۷۱۱۳۰۵۰ ریال در ماه
پس سبد معاش خانوار برای اردیبهشت ماه می‌شود ۶ میلیون و ۴۸۲ هزار و ۲۱۵ تومان.
حال اگر سبد معاش اردیبهشت را با مبلغ فروردین ماه - ۵۹۰۷۵۶۲۵ ریال- مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که هزینه‌های زندگی در اردیبهشت به نسبت فروردین، ۵۷۴۶۵۳۴ ریال افزایش یافته است؛ در واقع کف هزینه‌های خانوار در اردیبهشت نسبت به فروردین، ۵۷۴ هزار تومان متورم شده است.
کارگران چقدر برای حفظ قدرت خرید نیاز دارند؟
فرامرز توفیقی در ادامه محاسبات خود، از مولفه‌ای به نام «میزان مورد نیاز برای حفظ قدرت خرید» نام می‌برد که در واقع، فاصله سبد معاش ۹۷ و سبد معاش محاسبه شده در اردیبهشت ماه است. در واقع اگر کارگران بخواهند قدرت خرید خود را در سطح ابتدای سال حفظ کنند، باید به اندازه تورم سبد معاش در دومین ماه سال، هزینه اضافی بپردازند.
برای حفظ قدرت خرید، فاصله سبد معاش محاسبه شده در اسفند ماه، ۳۷۵۹۲۶۲۵ریال، و سبد معاش اردیبهشت ماه، ۶۴۸۲۲۱۵۹ ریال باید به کارگران پرداخت شود که این میزان برابر با ۲۷۲۲۹۵۳۴ ریال است.
در واقع کارگران در اردیبهشت ماه برای حفظ قدرت خرید خود به ۲ میلیون و ۷۲۲ هزار تومانِ اضافه نیاز دارند که طبیعی‌ست برای تامین آن، نیازمند منابع ریالی به جز «دستمزد دریافتی» هستند؛ دقیقاً به دلیل همین نیاز به پول اضافه است که کارگران به شغل دوم و سوم و حتی مسافرکشی و مشاغل خرده‌پای دیگر روی می آورند.
چقدر جهش داشتیم؟!
در نهایت، رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراهای سراسر کشور، سراغ مولفه‌ی درصدی به نام «درصد جهش قیمتی سبد خانوار» می‌رود؛ او برای تعیین این مولفه، درصد گران شدن سبد معاش اردیبهشت را به نسبت سبد محاسبه شده در انتهای سال ۹۷، محاسبه می‌کند که میزان آن می‌شود ۷۲.۴۳ درصد. به عبارت دقیق‌تر سبد خانوار در اردیبهشت ماهِ ۹۸ به نسبت اسفند ۹۷، ۷۲.۴۳ درصد جهش قیمتی داشته است.
حال نتایج را جمع‌بندی می‌کنیم؛ کارگران در اردیبهشت ماه ۹۸، برای گذراندن زندگی یومیه به ۲ میلیون و ۷۲۲ هزار تومان، بیش از حداقل دستمزد دریافتی نیازمندند؛ هزینه‌های زندگی در اردیبهشت از مرز ۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان گذشته است و در مجموع به نسبت اسفند ماه ۹۷ که محاسبات مزدی سال جاری انجام گرفت، بیش از ۷۲ درصد جهش قیمتی داشته‌ایم. اینها خلاصه اتفاقاتی‌ست که در حوزه معاش کارگران تا روز پایانی دومین ماه از بهار ۹۸ رخ داده است؛ آیا می‌توانیم امیدوار باشیم در خرداد ماه این روند جهشی، تعدیل شده باشد؟!
گزارش: نسرین هزاره مقدم
منبع: ایلنا
کلیدواژه: شورای عالی کار کمیته دستمزد شورای عالی کار مذاکرات مزدی 98 جبران قدرت خرید کارگران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۰۷۲۰۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نحوه محاسبه قیمت مترو به ازای مسافت طی‌شده
هر ساله در شورای شهر تهران نرخ کرایه حمل‌ونقل عمومی تصویب و سپس فرمانداری هم تأیید می‌کند. از روز شنبه، یک اردیبهشت، نرخ ورودیه در مترو داخل تهران ۱۶ درصد افزایش می‌یابد. نرخ بلیت تک‌سفره از ۳۳۰۰ به ۴۳۰۰ تومان افزایش و خطوط حومه برای پرند و هشتگرد ۳۰ درصد نرخ بالا می‌رود.
هزینه هر سفر با مترو چگونه محاسبه می‌شود؟به گزارش روزیاتو، در حال حاضر مسافران مترو یا از کارت‌های قابل شارژ مجدد استفاده می‌کنند و یا بلیت‌های تک سفره می‌خرند.
بلیت تک سفرهقیمت بلیت مترو تک سفره در نیمه اول سال ۱۴۰۳ برای خطوط اصلی معادل ۴ هزار تومان و برای خط ۵ که مسیر بین کرج و تهران است کمی گران‌تر بوده و معادل ۵ هزار تومان است. البته اگر بخواهید در این خط تا هشتگرد هم بروید باید ۹ هزار تومان هم هزینه کنید. آخرین قیمت استثنا نیز مربوط به بلیت تک سفره فرودگاه امام خمینی است که ۱۵ هزار تومان قیمت دارد.
کارت الکترونیکیقیمت یا هزینه بلیت مترو در صورت استفاده از کارت بلیت آن، به صورت هوشمندانه محاسبه می‌شود. در واقع این هزینه تابع مسافت طی شده با مترو بوده و به ازای هر کیلومتر ۱۴۷ قیمت پایه ورود به مترو افزوده می‌شود.
آیا ثبت خروج از مترو با کارت در کسر هزینه از کارت شما تاثیر می‌گذارد؟باید توجه داشته باشید در صورت استفاده از کارت الکترونیکی موقع خروج از مترو، کارت بلیت را روی اسکنر‌های موجود در گیت‌های خروجی بزنید تا خروج خود را اعلام کنید تا مابقی نرخ در هنگام خروج بر اساس کیلومتر مسیر طی شده محاسبه شود. در غیر اینصورت (یا حضور بیش از ۲ ساعت در مترو) هزینه سفر به طور کامل برای شما محاسبه می‌گردد.
به عنوان مثال هزینه سفر با بلیت الکترونیکی برای مسافت‌های مختلف به شرح زیر است:
کمتر از ۲ کیلومتر: ۲۵۰۰۰ ریال
۲ تا ۴ کیلومتر: ۲۵۲۹۴ ریال
۴ تا ۶ کیلومتر: ۲۵۵۸۸ ریال
۶ تا ۸ کیلومتر: ۲۵۸۸۲ ریال
۸ تا ۱۰ کیلومتر: ۲۶۱۷۶ ریال
۱۰ تا ۱۲ کیلومتر: ۲۶۴۷۰ ریال
۱۲ تا ۱۵ کیلومتر: ۲۶۹۱۱ ریال
۱۵ تا ۱۸ کیلومتر: ۲۷۳۵۲ ریال
۱۸ تا ۲۲ کیلومتر: ۲۷۹۴۰ ریال
۲۲ تا ۲۶ کیلومتر: ۲۸۵۲۸ ریال
۲۶ تا ۳۰ کیلومتر: ۲۹۱۱۶ ریال
بیش از ۳۰ کیلومتر: ۲۹۷۰۴ ریال
پس از ورود به مترو، مبلغ تعیین شده ثابت به عنوان هزینه سفر در کمترین مسیر از اعتبار کارت مسافران کسر می‌شود و هنگام خروج مابه‌التفاوت هزینه مسافرت در مسافت‌های بالاتر کسر خواهد شد.
قیمت بلیت تک سفره مترو تهرانقیمت بلیت مترو تک‌سفره در نیمه‌ی دوم سال ۱۴۰۳ برای خطوط اصلی معادل ۴ هزار تومان و برای خط ۵ که مسیر بین کرج و تهران است کمی گران‌تر بوده و معادل ۵ هزار تومان است. البته اگر بخواهید در این خط تا هشتگرد هم بروید باید ۹ هزار تومان هم هزینه کنید. آخرین قیمت استثنا نیز مربوط به بلیت تک سفره فرودگاه امام خمینی است که ۱۵ هزار تومان قیمت دارد.
قیمت بلیت تک سفره مترو تهران ۱۴۰۳قیمت بلیت مترو تک‌سفره در نیمه‌ی دوم سال ۱۴۰۳ برای خطوط اصلی معادل ۴ هزار تومان و برای خط ۵ که مسیر بین کرج و تهران است کمی گران‌تر بوده و معادل ۵ هزار تومان است. البته اگر بخواهید در این خط تا هشتگرد هم بروید باید ۹ هزار تومان هم هزینه کنید. آخرین قیمت استثنا نیز مربوط به بلیت تک سفره فرودگاه امام خمینی است که ۱۵ هزار تومان قیمت دارد.
هزینه بلیت تک سفره مترو تهران| قیمت برای خطوط اصلی مترو تهران | قیمت برای مترو تهران تا مترو کرج (خط ۵) | قیمت برای مترو تهران تا هشتگرد | قیمت برای مترو تهران تا فرودگاه امام |
| ۴ هزار تومان | ۵ هزار تومان | ۹ هزار تومان | ۱۵ هزار تومان |
برای افرادی که بلیت الکترونیکی را تهیه می‌کنند و افرادی که بلیت را به صورت حضوری خریداری می‌کنند، تفاوت در قیمت وجود دارد. در ساعات پیک تردد، قیمت بلیت الکترونیکی ۲ هزار و ۷۰۰ تومان است در حالی که برای خرید حضوری این مبلغ ۳ هزار تومان خواهد بود.
از سوی دیگر، در ساعات غیرپیک تردد، هزینه بلیت الکترونیکی ۲ هزار و ۲۹۵ تومان و برای خرید حضوری ۲ هزار و ۵۵۰ تومان است. با این تفاوت‌ها، استفاده از بلیت الکترونیکی می‌تواند هزینه را کاهش دهد و در عین حال به راحتی و بدون نیاز به حضور فیزیکی در محل فروش بلیت، تهیه آن امکان‌پذیر باشد.
با توجه به شرایط مختلف و نوسانات قیمت، مبلغ ورودی برای استفاده از مترو تهران از حداقل ۲ هزار و ۲۹۵ تومان تا حداکثر ۳ هزار تومان تعیین شده است. به ازای هر کیلومتر پس از دو کیلومتر پیمایش، ۲۰ تومان به هزینه‌ها اضافه خواهد شد.
برای خط ۵ مترو، حداقل مبلغ ورودیه ۳ هزار و ۲۱۳ تومان است که در ساعات اوج سفر‌های شهری ممکن است تا حداکثر ۴ هزار و ۲۰۰ تومان افزایش یابد.
هزینه خرید بلیت حضوری از هشتگرد نیز در بازه ۶ هزار و ۲۷۳ تومان تا حداکثر ۸ هزار و ۲۰۰ تومان است، که مسافران بیش از ۱۵۰ کیلومتر پیمایش خواهند کرد.
برای فرودگاه امام، هزینه بلیت میان ۱۰ هزار و ۴۴۲ تومان تا ۱۱ هزار و ۶۰۲ تومان است.
برای کاهش تمایل مردم به خرید بلیت‌های تک‌سفره و کاغذی، هزینه هر بلیت برای شهر تهران ۴ هزار تومان، برای شهر کرج ۵ هزار تومان و برای فرودگاه امام ۱۵ هزار تومان تعیین شده است.
هزینه کارت بلیت مترو ۱۲ هزار تومان است و مبلغ قابل شارژ در آن از ۵۰ هزار تومان به ۱۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.
هزینه کارت بلیت الکترونیک مترو تهران قیمت کارت بلیت الکترونیک مترو تهران قیمت برای خرید حضوری قیمت برای خرید غیرحضوریساعات غیرپیک ۲۵۵۰ تومان ۲۲۹۵ تومان
ساعات پیک ۳۰۰۰ تومان ۲۷۰۰ تومان
دومین جلسه رسیدگی به اتهامات تتلو برگزار شد