شکستن کاسه کوزههای اقتصاد بر سر نرخ ارز ترجیحی/ دوباره تصمیم اقتصاد، دوباره جلسه سران قوا
تاریخ انتشار: ۲۸ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۰۰۵۵۴
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، براساس اخبار منتشر شده قرار است روز پنجشنبه در جلسه سران قوا در مورد سرنوشت نرخ ارز ترجیحی تصمیمگیری شود. در حال حاضر چند سناریو در مورد سرنوشت این سیاست مطرح میشود، یکی از سناریوها این است که ارز ۴۲۰۰ تومانی همچنان باقی بماند ولی به تعداد محدودی کالا تعلق بگیرد، در سناریوی بعدی نیز ارز ترجیحی برای تمام کالاها حذف خواهد شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در همین زمینه، پیش از این محمدرضا پورابراهیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس به ایلنا گفته بود، باید تصمیم بگیریم نرخ ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی با همین سیستم توزیع تدوام داشته باشد یا با همان نرخ، سیستم توزیع تغییر کند. همچنین سناریوهای دیگر میتواند استفاده ترکیبی از نرخ نیمایی و ترجیحی و یا حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و پرداخت مابهالتفاوت آن باشد.
اما پرسش اصلی این است که چرا این سیاست اقتصادی که برای در امان ماندن مردم و به ویژه اقشار فرودست از تلاطمهای ارزی تعبیه شده بود در عرض یک سال به آخر خط رسیده است؟ و چرا نتوانست به اهداف مورد نظر سیاست گذار اصابت کند؟
برخیها وجود رانت را دلیل اصلی شکست این سیاست اقتصادی قلمداد میکنند در حالیکه اگر رانت و فسادی هم باشد که حتما بوده، به اصل این سیاست مربوط نیست بلکه ریشه آن در نحوه عملکرد نظام تصمیمگیری و تخصیص منابع کشور است که منابع ارزی کشور را در این شرایط خطیر در اختیار کسانی قرار دادند که از حداقل صلاحیتها برای این کار برخوردار بودند. بطوری که وحید شقاقی شهری، اقتصاددان و استاد دانشگاه با انتقاد از این موضوع بیان میکند: براساس آمارها تقریبا نیمی از آن ۱۳.۵ میلیارد دلار نیز ناپدید شده است و در یک نمونه کمیک و تراژیک ،تخصیص ۳۷۰ میلیون دلار برای یک فرد بیسواد صورت گرفته که در قبال آن هیچ کالایی وارد کشور نشده است.
حتی دادستان کل کشور با اشاره به واردات کالاهای غیرضروری با ارز ۴۲۰۰ تومانی گفت: عدهای با ارز ۴۲۰۰ تومانی کالایی نظیر خوراک سگ و گربه وارد کردهاند که اصلا مورد نیاز نیست و این یک ظلم به کشور است.
بنابراین سیاست گذار اقتصادی به جای آنکه اقدام به اصلاح روندها و رویههای نظام تخصیص منابه بپردازد در حال فرافکنی و حذف یک سیاست حمایتی است که به نظر تبعات تورمی نیز خواهد داشت، بطوریکه مرکز پژوهشهای مجلس این تورم را در حد شش درصد برآورد کرده است. اگر این رویهها اصلاح نشود چه تضمینی وجود دارد که در سیاستهای دیگر نیز شاهد رانتها و فسادها نباشیم، آیا میتوان با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی فساد و رانت نهادینه شده در اقتصاد را پوشاند؟
توجیهی دیگری که برای حذف نرخ ارز ترجیحی بیان میشود آن است که باید به سمت تک نرخی شدن در بازار ارز حرکت کرد. بطوری که محمدرضا نعمتزاده، وزیر پیشین صنعت، معدن و تجارت بیان میکند: تجربه ۴۰ سال گذشته من نشان میدهد که چند نرخی بودن یا ارز ترکیبی به تولید ضربه میزند و نتیجه آن دادن سوبسید به واردات علیه تولید است. بنابراین پیشنهاد من این است که رئیس جمهور سناریوی دوم که همان حذف ارز۴۲۰۰ تومانی و تکنرخی شدن بازار ارز است را انتخاب کند.
پس باید از آقای نعمت زاده پرسید اگر شما دغدغه تک نرخی شدن ارز را دارید چرا اعتراضی به وجود سامانه نیما در کنار بازار آزاد ارز نمیکنید؟ یا پیشنهاد حذف نرخ سامانه نیما با راهاندازی بازار متشکل ارزی را نمیدهید؟
اما نکته جالب دیگر ارجاع تصمیم گیری در مورد سرنوشت این سیاست اقتصادی به جلسه سران قوا است. موضوعی که در موارد اقتصادی دیگر مورد اعتراض برخی اقتصاددان مانند فرشاد مومنی نیز شده است. مومنی در جلسه هفتگی موسسه دین و اقتصاد با انتقاد از این موضوع گفت: الان این ماجرای تصمیم گیریها از طریق کانال سران سه قوه تبدیل به چه شده است؟ تقریباً طی چهار ماه گذشته هر سیاست خطرناک تورمزا که مجلس از تصویب آن سرباز زده است از طریق تکنولوژیهای غیرشفاف و ناشناخته یکدفعه از جلسه سران سه قوه سر درآورده و تصویب هم شده است. در تصمیمهایی که حداقل اعلام عمومی میشود چقدر جای چون و چرا و اما و اگر کارشناسی وجود دارد.
بنابراین اگر سیاستگذار به جای فرافکنی و شکستن تمام کاسه کوزههای اقتصاد بر سر نرخ ارز ترجیحی، چارهای به نحوه عملکرد نظام توزیع نیاندیشد و آن را به حال خود رها کند دوباره شاهد کژکارکردهای آن خواهیم بود. نظام توزیعی که همیشه رانت و فساد را در دل خود پرورانده و هزینه سنگینی را هم برای تولیدکنندگان و هم مصرف کنندگان تحمیل کرده است. البته لازمه این اصلاحات برخورد با نورچشمیها است که با در نظر گرفتن فضای حاکم بر اقتصادسیاسی کشور، موضوعی بعید به نظر میرسد.
منبع: ایلنا
کلیدواژه: تورم خوراک سران سه قوه اصلاحات مصرف کنندگان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۰۰۵۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محمد خوشچهره: «اقتصاد» میدان شلغمفروشان شده است!
محمد خوشچهره گفت: اگر کسی بنده را قبول دارد، من به عنوان دلسوز دارم هشدار میدهم که در اقتصاد داریم میبازیم. من به دنبال ناامیدکردن نیستم، بلکه هشدار میدهم. بعد از عملیات وعدهصادق ما باید بیشتر در حوزه اقتصاد متمرکز شویم. اسرائیل تمرکز بیشتری میکند تا در این حوزه به ما ضربه بزند.
روزنامه جوان با محمد خوشچهره گفتگو کرده است. بخشهای مهم این گفتگو را در ادامه میخوانید:
در هر نظامی فردی است که بالاترین حرف را میزند، حتی در امریکا هم رئیسجمهور این مسئولیت را بر عهده دارد، بنابراین رهبری تعیینکننده اولویتها و جهتگیریهای کشور است.
رهبری وظیفه دارند این جهتگیریها را مشخص کنند. اینکه چرا برخی مواقع عملیاتی نمیشود، مرتبط با عملکرد بخشهای مختلف کشور است. در ساختار کشور ما قوای مقننه، مجریه و قضائیه هر کدام استقلال ساختارهای خود را دارند و این عدمتحقق مرتبط با غفلتها، کجفهمیها و عدمدرک و باور در بعضی از سطوح عالی و تصمیمگیر و سیاستگذار بوده که در سالیان گذشته اتفاق افتاده است. خود بنده موقع نامگذاری شعارهای سال دلم میریزد که رهبری فرمایش مهمی را مطرح کردند و ممکن است بخشهای مختلف با غفلت و برخی بخشها هم با تعمد و شیطنت خلاف سخن رهبری عمل کنند.
تبیین درستی از شعارهای سال و فرمایشات رهبری نمیشود، مثلاً من در جمع برخی روحانیون برجسته سخنرانی داشتم. در آن جمع سؤال این بود که مگر ما کشور کمونیستی که در آن اقتصاد زیربناست، هستیم که این همه بر مسئله اقتصادی تأکید میشود؟! من دیدم که درک درستی از جهتگیری رهبری شکل نگرفته است.
متأسفانه در خصوصیسازی برخی در پوشش مردم، اما در واقع ثروتمندان زالوصفت وارد شدند و اقداماتی انجام دادند و خواهان دراختیارگرفتن مراکز مهم اقتصادی مثل پالایشگاهها بودند. اینها که مردم نیستند، ما باید حساب مردم با افراد به ظاهر سرمایهدار زالوصفت یا سرمایهدارنما را جدا کنیم، چون خیلی از اینها پول هم نداشتند. واگذاریها به افرادی صورت گرفته است که دغدغه تولید نداشتهاند بلکه دنبال فروش دارایی این شرکتها بودهاند.
برخی مواقع صداوسیما ناخواسته در تقابل با نظام عمل میکند. بسیاری از دولتها و مسئولان حرفهای ناپخته زیادی در تلویزیون میزنند که متأسفانه مبنای تصمیمگیری و سیاستگذاری میشود. در عین حال در برنامههای تلویزیونی دستگاههای اجرایی به جای پاسخگویی مطالبهگر شدهاند. این در حالی است که در دهه ۷۰ من با وزیر دولت مناظره و سیاستهایش را نقد میکردم. همین دوسه روز پیش رئیس بانک مرکزی در صداوسیما حاضر شد و به جای پاسخگویی مطالبهگری کرد.
من این مسئله را فاجعه زمامداری میدانم. رئیس بانک مرکزی به جای پاسخگویی به فاجعه سقوط ارزش پول ملی و سیاستهای نامناسب ارزی در مورد سقوط ارزش پول ملی، استدلالهای نادرست میکرد.
نظام تصمیمگیری ما خیلی وقت است دچار توهم دانایی و آگاهی است. این افراد طعمه راحت برای نفوذ دستگاههای جاسوسی دشمن هستند. امروز ما درگیر جنگ اقتصادی هستیم که از جنگ نظامی هم بالاتر است.
«اقتصاد» میدان شلغمفروشان شده است!