به نقل از «ایکنا»

اندیشمندی آزادی‌خواه و استکبارستیز؛ توصیف الجزیره از علی شریعتی

تاریخ انتشار: ۲۸ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۰۷۶۸۸

به گزارش ایکنا؛ شبکه‌ ماهواره‌ای الجزیره در گزارشی به بررسی زندگینامه، افکار و اندیشه‌های استاد علی شریعتی و تحصیلات علمی و آکادمیک وی پرداخته است.   در گزارش الجزیره آمده؛ «علی شریعتی»، نویسنده و متفکر تحلیل‌گرایی بود که در سال 1933 میلادی در روستای «کاهک» از توابع شهرستان «سبزوار» در استان خراسان رضوی متولد شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی در خانواده‌ای مذهبی و دانشمند بزرگ شد. علی شریعتی از پدر خود «محمدتقی شریعتی» که به تلاش‌های تجدد‌گرای دینی مشهور بود، تأثیر فراوان گرفت.
 
«محمدتقی شریعتی» همچنین به مخالف با سنت‌ها، آیین‌ها و خطابه‌های خرافی برخاست، سنت‌هایی که در آن زمان تا حدودی مذهب شیعه را غرق در خود کرده بود. علی شریعتی شعله‌ای از آتش این تلاش‌ها را دریافت کرد. لذا تبدیل به دانش‌آموخته‌ای  فعال، با نشاط، جسور و مخالف سرسخت سنت‌های آویخته به دین شد. 
 
علی شریعتی علی‌رغم سن کمی که داشت به جبهه ملی‌گرای جوانان پیوست. این جبهه به ریاست «محمد مصدق» که در سال 1950 میلادی نخست‌وزیر ایران بود. اداره می‌شد، دستورالعمل‌های مصدق در سال 1953 میلادی در خصوص ملی‌سازی شرکت نفت باعث برکناری و حبس وی به مدت سه سال توسط شاه شد. سقوط مصدق، فشار نیروهای نظامی و سلب آزادی عمومی باعث شعله‌ورشدن گرایش انقلابی شریعتی شد. لذا وی به جنبش مقاومت ملی پیوست که این جنبش نیز به تأثیر از مصدق بود. این جنبش کاملا سرکوب شد و شریعتی نیز برای مدت 6 ماه در سال 1958  میلادی در زندان حبس شد. این در حالی است که هنوز او از دانشکده ادبیات دانشگاه مشهد فارغ‌التحصیل نشده بود.
 شوق به تحقق عدالت و آزادی
«خنجر حمیه»، پژوهشگر لبنانی در گفت‌‌‌وگو با الجزیره، درباره شخصیت علی شریعتی می‌گوید: «موضع شریعتی نسبت به رژیم وقت، یک موضع سیاسی صرف نبود، موضعی که ممکن باشد انسان را غرق در خود کند و بعضا احترام و شخصیت او را زیر سؤال برد و دایره آزادی انسان را تنگ کرده و اجازه بسیاری از عملکردها را از وی سلب کند. شوق علی شریعتی به عدالت و برپایی آزادی همان چیزی بود که می‌تواند پایه اصلی هر جامعه موفقی نیز در نظر گرفته شود». دکتر علی شریعتی   وی در بخش دیگری از سخنان خود به تبعید شریعتی به یک مدرسه دورافتاده در خراسان اشاره کرده و گفت: «شریعتی این امر را پذیرفت، چرا که معتقد بود که جنبش اصلاح‌گری همانطور که در دانشگاه و حسینیه ارشاد قابل اجرا است، در یک روستای دورافتاده که مردم آن دارای فرهنگی بسیار ساده هستند، نیز قابل اجراست و می‌توان سطح آگاهی آنان را ارتقا داد. در آن زمان تعدادی از مسئولان استان خراسان اعتراض خود را به گوش مقامات در تهران رساندند، با این حال پس از مدتی به تهران بازگشت داده شد تا این بار کاملا تحت نظر باشد».   
 
بازگشت شریعتی به پایتخت ایران (تهران) باعث گسترش دایره فعالیت وی شد، چرا که حسینیه ارشاد را به‌عنوان یک مکان فرهنگی و دینی پایگاه خود قرار داد. از این رو شریعتی تمام فعالیت‌های خود را در این حسینیه متمرکز کرد و سخنرانی‌های اجتماعی، سیاسی، و دینی خود را در این مکان ارائه نمود که این سخنرانی‌ها بعدها به صورت مکتوب منتشر شد.
 
حسینیه ارشاد در تهران برای علی شریعتی یک پایگاه مناسب برای پرورش فکر و اعتقاد جوانان بود. جوانانی که در آن برهه گرفتار جریانات فکری مختلفی شده بودند که از منظر وی با آن جامعه همخوانی نداشت. علی شریعتی توانست با تکیه بر شیوه بیان خاص خود، با جوانان ارتباط برقرار کند و آنان را با فهم جدیدی از اسلام آشنا سازد.   آگاهی‌بخشی به مردم   خنجر حمیه در این باره می‌گوید: «سخنرانی شریعتی مستقیما آگاهی مردم را هدف قرار می‌داد، حتی اگر این مردم آموزش دیده و دارای فرهنگ بالایی نبوده باشند. این به این دلیل است که هدف شریعتی تصاحب یک جایگاه سیاسی نبود، بلکه هدف وی، آگاهی بخشیدن و به حرکت در آوردن اراده مردم بود و تمامی اینها تنها از طریق کلام صورت می‌گرفت».
شریعتی در دوران دانشجویی خود در دانشکده ادبیات، «اتحادیه دانشجویان مسلمان» را تشکیل داد و پس از فارغ‌التحصیلی شغل معلمی را انتخاب کرد تا از این طریق بتواند با بسیاری از اقشار جامعه در ارتباط نزدیک قرار بگیرد. وی تلاش می‌کرد تا توجه مردم را به مسائلی همچون عدالت و آزادی جلب کند. فعالیت‌های شریعتی باعث ناراحتی مقامات شد و لذا آنان با دادن یک بورس تحصیلی وی را در سال 1960 میلادی به دانشگاه سوربن فرانسه فرستادند. در این مرحله یکی از پربارترین مراحل زندگی شریعتی رقم خورد.
 
علی شریعتی در فرانسه ارتباط نزدیکی با جنبش‌های ضد استعماری برقرار کرد، جنبش‌هایی که پاریس در آن برهه زمانی به فراوانی شاهد آن بود. وی به جبهه ملی آزادسازی الجزایر پیوست و دانشجویان ایرانی را برای تمرین نظامی در پایگاه‌های انقلابیون الجزائر دعوت کرد. پس از آن جنبش آزادی ایران را به همراه جمعی از دانشجویان تشکیل داد. وی همچنین در یکی از تظاهرات‌ها با جنبش «پاتریس لومومبا»(رهبر استقلال کنگو از استعمار بلژیک) همراهی کرد.   آزادی‌خواهی و حق‌طلبی
 
«محبوب عبدالسلام»، اندیشمند و متخصص سودانی و استاد متخصص در مطالعات اسلامی نیز در گفت‌و‌‌گو با شبکه ماهواره‌ای الجزیره درباره شریعتی می‌گوید: «در آن زمان، جهان سوم تماماً از آزادی‌طلبی به دور بود، در حالی که ایران در یک درگیری شدیدی با رژیم شاه به سر می‌برد. در این زمان تمدن غرب بر هر آنچه که تمدن انسانی بود سلطه یافت. تجزیه و تحلیل این سلطه امپریالیستی نزد علی شریعتی کاملا روشن و واضح بود. لذا نمی‌توان انتظاری جز جنبش و انقلاب از همچون شخصیتی داشت. شریعتی تمامی این فضای دهه شصت میلادی در آن زمان را تنفس کرد و در حالی‌که در ارتباط بسیار نزدیکی از مظلومان آن برهه قرار گرفته بود آنان را به آزادی‌خواهی و برپایی اسلام ناب تشویق می‌کرد. این مظلومان نه تنها مظلومان حیطه اقتصاد بلکه مظلومان حوزه فکر و روان نیز بودند». محبوب عبدالسلام، اندیشمند و متخصص سودانی   موضع علی شریعتی در خصوص استعمار، موضعی بسیار جدی و سرسختی بود. وی اگرچه در اروپا تحصیل کرد و از مشارب فکری این فضا تأثیر گرفت، اما غرب را به دلیل گرایش استعماری آن و رغبتش برای سیطره بر ملت‌های فقیر و سلب حق انتخاب آنان، نکوهش می‌کرد. 
شریعتی پش از دریافت مدرک دکترای خود در رشته جامعه‌شناسی و تاریخ اسلام در دانشگاه سوربن پاریس، عزم بازگشت به ایران کرد. اما قبل از ورود به ایران دستگیر شد و مدتی به زندان افتاد. پس از آزادی از زندان به سال 1966 میلادی در دانشگاه مشهد تدریس خود را آغاز کرد، اما این فعالیت نیز کاملا تحت‌نظر رژیم وقت بود.
 
سيد محمدحسن الامین، عالم شیعی لبنانی نیز در گفت‌وگو با الجزیره درباره شریعتی می‌گوید: «مشاهده می‌کنیم که بسیاری از اندیشمندان علی‌رغم آن که اندیشه‌هایی بسیار عالی و نابی در سر دارند، اما آن را بروز نمی‌دهند و این به دلیل ترس از سلطه وقت یا غوغای مردم است. در حالی که علی شریعتی نه از سلطه می‌ترسید نه از غوغا. وی بر آن بود که صاحب رسالت است و این رسالت را تحت هر شرایطی باید ادا کند ولو اینکه او را به سخت‌ترین سرنوشت‌ها دچار کند».
سيد محمدحسن الامین، عالم شیعی لبنانی   در پایان گزارش الجزیره آمده که علی شریعتی از نظر فکری با سه جبهه مواجه بود که جبهه نخست «استبداد سیاسی مورد حمایت نظام سرمایه‌داری» بود و  «چپ فرصت‌طلبی» و «ارتجاع دینی» جبهه دوم و سومی بود که شریعتی با آن مواجه بود.   این متفکر و روشنفکر دینی بر آن  بود که اسلام ناب و انقلابی را جایگزین این جبهه‌های سه‌گانه سازد. از این رو اندیشه‌های وی، خواب سنگین سنت‌گراها و مقامات حکومتی را آشفت، به نحوی که در آن واحد، با امواج متناقضی از انتقادات مواجه می‌شد.    ترجمه و تنظیم: سید حسین حسینی   انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: خبرگزاری قرآن بین الملل ایکنا شریعتی لبنانی قرآن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۰۷۶۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تداوم حملات حزب‌الله لبنان به شمال فلسطین اشغالی

حملات موشکی و پهپادی حزب الله لبنان به اهداف صهیونیستی در مرزهای شمالی فلسطین اشغالی ادامه دارد.

به گزارش ایسنا، خبرنگار الجزیره گزارش داد سه موشک از لبنان به سمت پایگاه‌های صیهونیستی در الجلیل غربی (شمال فلسطین اشغالی) شلیک شده است.

خبرنگار الجزیره افزود: عصر امروز هفت موشک نیز از جنوب لبنان به سمت پایگاه صهیونیستی «الزبدین» در مزارع اشغالی شبعا شلیک شده است.

همچنین خبرنگار المیادین در جنوب لبنان گفت: حزب‌الله یک نقطه در اطراف پایگاه الضهیره را هدف قرار داد.

رسانه‌های صهیونیستی گزارش دادند همزمان با این حملات، صدای آژیر خطر در عرب العرامشه، و مناطقی در الجلیل غربی به دلیل احتمال نفوذ یک پهپاد به ‌صدا درآمده است.

انتهای پیام