این شاهبانو تنهاست…
تاریخ انتشار: ۲۹ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۱۱۷۶۹۳
در میانِ همهی سنگنگارهها و کتیبههای باستانی قرار گرفته در محوطههای باستانی مختلف استان فارس، یک سنگنگاره تنها مانده؛ کتیبهای از ایزد بانوی ایلامی که حدود ۳۰۰۰ سال قبل روی سنگی حجاری شد و سالهاست به حال خود رها شده تا شاید روزی قانونی اجازهی انتقال آن را به یک جای امن بدهند!
به گزارش ایسنا، دشتی در مرودشت استان فارس تا کنون نگهبان این سنگ نگاره بوده، اما همانطور که در سالهای گذشته دشتِ زیر سنگنگارهی شاهبانوی ایلامی دچار چند حفاری غیرمجاز شد و آفتاب و باد و باران آسیبهای مختلفی به آن وارد کرد، قطعاً از این به بعد نیز هر نوع آسیبی به راحتی میتواند گریبان او را بگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این اثر تاریخی با وجود تنها ماندنش در محوطهای بزرگ و گسترده، بالاخره مورد توجه قرار گرفت و ۲۳ مهر ۱۳۸۴ به شمارهی ۱۳۵۰۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
اما توجه به این اثر و نحوهی حفاظت از آن مسألهای است که مشخص نیست چه میزان به آن توجه میشود، آیا احتمال جابجایی این اثر از ان محوطه به فضای امنتر مانند یکی از موزههای استان فارس بعد از انجام مستند نگاریهای لازم از محوطه و اثر وجود دارد؟
جابهجایی سنگنگاره در حوزه اختیارات ما نیست
محمد تقی قلعهنویی - کارشناس باستانشناس مرودشت - در گفتوگو با ایسنا اما میگوید: جابهجایی این سنگ نوشته به عنوان یک اثر ملی، در حوزه اختیارات اداره میراث فرهنگی مرودشت نیست، برای انجام این کار باید این طرح در شورای فنی اداری بررسی شود و آسیبهایی که به این سنگنگاره وارد میشود را مطرح کنیم تا از آن نتیجه بگیریم.
بررسیهای علمی و مطالعاتی آن را به شاه بانوی ایلامی نسبت میدهند
وحید بارانی - کارشناس ارشد باستانشناسی مرودشت - در گفتوگو با ایسنا میگوید: این نقشبرجسته، هر چند شکل خاصی ندارد، اما از نظر تاریخنگاری و تاریخگذاری نسبی انجام شده در گذشته و با توجه به اینکه شبیه به نقش برجستههایی است که در نقش رستم قرار دارند، آن را متعلق به دورهی ایلامی میدانند.
او با بیان اینکه با قاطعیت نمیتوانم بگویم که این سنگ نگاره ایلامی است، ادامه میدهد: اما بر اساس بررسیهای علمی و پیشینه مطالعات در این محوطه و حجاریهای انجام شده روی سنگ آن را به شاه بانوی ایلامی نسبت میدهند.
وی با تاکید بر اینکه هر چند نقش برجستهی ایجاد شده، شکل و شمایل کاملاً مشخصی ندارد که با قاطعیت دربارهی آن نظر دهیم اما چون یک سنگ تراشی و یک حجاری روی آن انجام شده، این اثر در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده است، ادامه میدهد: با توجه به گستردگی دشت فرهنگی و تاریخی مرودشت احتمال آسیب و تعرض به آثار میراث فرهنگی بیشتر وجود دارد و باید برای جلوگیری از این اتفاق توسط رسانهها فرهنگسازی و نحوه حفاظت معرفی و آشنایی لازم انجام شود، با توجه به گستردگی محوطهها در دشت مرودشت و به واسطه آثار زیاد، قطعاً امکان کنترل هر روزه اثر وجود ندارد.
پیش از این نیز کتایون پلاسعیدی – باستانشناسِ گرایش دورهی ایلامی (کهنه، میانه و نو)» - دربارهی این سنگنگاره به یک رسانه اعلام کرده بود: «این سنگ نگاره یک ایزد بانوی ایلامی و به گمان فراوان وابسته به دورهی ایلام نو را به ما نشان میدهد که در حال نیایش است و برای پژوهشگران و باستان شناسان از ارزش و جایگاه بسیار بالایی برخوردار است، چون نمونههای کمی از آن در اختیار داریم. این یادمان تاریخی ارزشمند میتواند پایان نامهی دانشجویان این رشته قرار گیرد و باید مسؤولان فرهنگی کشور ارزش آن را درک کرده و بهترین روش پاسداری و نگاهبانی را دربارهی آن به کار گیرند.»
حتی تعدادی از کارشناسان باستانشناس و دوستداران میراثفرهنگی نیز درخواستِ انتقال این اثر تاریخی و تنها را به فضایی موزهای داشتهاند تا دستکم از هر نوع ناامنی در امان باشد.
این نقش برجسته را با مجسمه طلایی از معبد اینشوشیناک مقایسه میکنند
محمد رحیم صراف – باستانشناس پیشکسوت – نیز در سال ۱۳۷۲ و در کتاب نقوش برجسته ایلامی دربارهی این سنگنوشته اینطور نوشته است: «آن روی تختسنگِ نقش برجستهای به وسیلهی «گ. گروپ» در یک بررسی باستانشناسی کشف شد.
ارتفاع نقشبرجسته ۵۸ سانت و عرض آن ۲۲ سانت و موضوع نقش، شخصی با لباس بند ایستاده و هیکل وی از طرف راست بدن و در حالی که (به نظر کاشف) به طرف راست برگشته، نشان داده شده است و کلاه ساده و گردی احتمالاً بر سر دارد، بازوی سمت راست هر چند شدید صدمه دیده ولی به نظر میرسد که دست او مقابل دهان یا صورت قرار گرفته است، حالتی که در بعضی از نقوش ایلامی مخصوصاً در کول فرح و سپس در دوره هخامنشی در تخت جمشید دیده شده است.
لباس وی ساده و بلند است بطوری که حتی پاها را در قسمت عقب میپوشاند، ولی در قسمت جلو برای نشان دادن جزئیات بیشتر لباس کوتاه میشود. خطوطی در حاشیه پایینی لباس دیده میشود که احتمالاً تزئینات لباس است و به نظر کاشف وی شاهزاده ایلامی است که در حالت نیایش دیده میشود، کاشف نقش برجسته مذکور را با مجسمه مکشوفه از معبد اینشوشیانک در شوش مقایسه و آن را به دوره ایلام میانه نسبت میدهد. ولی «پ.کالمیر» نقش برجسته را با نقوش برجسته روی قبر هخامنشی مقایسه و آن را از دوره ایلام متاخر یا دوره پیش از هخامنشی میداند.
نه تنها تاریخ پیدایش این نقوش برجسته روشن نیست، بلکه چگونگی صحنه نیز نامشخص و حالت احترام طوری است که در مجلس بار عام دوره ایلام در دوره هخامنشی در تختجمشید و در مجسمه طلایی مکشوفه از معبد اینشوشیناک شوش دیده میشود.»
انتهای پیام
منبع: ایسنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۱۱۷۶۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دو بازیکن ایرانی در لیگ افغانستان
به گزارش "ورزش سه"، دوره سوم لیگ افغانستان، موسوم به لیگ قهرمانان افغانستان، قرار است از روز شنبه بهصورت فشرده و در طول ۴۰ روز در استادیوم فدراسیون فوتبال در کابل برگزار شود.
یکی از نکاتی که در این فصل از مسابقات لیگ قهرمانان افغانستان مورد توجه قرار گرفته است، نقل و انتقالات جالب برخی از باشگاهها است که در این بین باشگاه اتک انرژی هرات که مدافع عنوان قهرمانی است، دو بازیکن ایرانی به خدمت گرفته است.
بهنام حبیبی که سابقه بازی در شهرداری اراک را دارد و امیر معمارینژاد که اصالتا خوزستانی است و پیش از این در دورهای در لیگ تاجیکستان نیز بازی کرده بود، دو بازیکن ایرانی اتک انرژی خواهند بود. این اولین حضور بازیکنان ایرانی در لیگ افغانستان محسوب میشود.
اتک انرژی یکی از تیمهای پرافتخار فوتبال هرات محسوب میشود. این تیم چندین دوره قهرمان لیگ هرات شد و فصل قبل به لیگ قهرمانان افغانستان راه یافت و در اولین دوره حضور خود در این مسابقات، عنوان قهرمانی را کسب کرد.
این تیم که اکثر ستارههای فوتبال افغانستان را در اختیار دارد، با سرمربیگری علی احمد یارزاده، بازیکن سابق و مربی پیشین تیم ملی افغانستان، وارد مسابقات خواهد شد.
نکته جالب اینکه این فصل دو بازیکن نیجریهای نیز در اتک انرژی حضور خواهند داشت و دو بازیکن پاکستانی نیز به تیمهای ابومسلم فراه و جوانان واحدی پیوستهاند تا لیگ افغانستان برای اولینبار با حضور شش بازیکن لژیونر برگزار شود.
با وجود اینکه فیفا در دو سال اخیر بودجهای به فوتبال افغانستان نداده و دولت این کشور هم توانایی جذب اسپانسر را ندارد، امسال باشگاهها سرمایهگذاری خوبی در فوتبال کردهاند و این فصل با آمادگی بالاتری وارد مسابقات خواهند شد که این یک اتفاق امیدوارکننده برای فوتبال افغانستان خواهد بود.
لیگ قهرمانان افغانستان با حضور ۱۲ تیم برگزار میشود که قهرمان آن به ای اف سی چلنج لیگ راه پیدا خواهد کرد.